09:31 / 19-04-2024
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
09:19 / 19-04-2024
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
09:00 / 19-04-2024
Sumqayıtda oğul ata və anasını öldürüb
01:02 / 19-04-2024
Konfrans liqası: "Fiorentina" 2 qolla qələbə qazanıb
00:35 / 19-04-2024
"Arsenal" türk oyunçunu "radar"a salıb
00:01 / 19-04-2024
ABŞ Fələstinin BMT-yə tam üzvlüyünə “yox” deyəcək
23:01 / 18-04-2024
Türkiyədə üç ard-arda güclü zəlzələ olub
21:24 / 18-04-2024
Bakıda litvalı dənizçi haqqında sənədli film nümayiş olunub
19:04 / 18-04-2024
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradılıb
18:49 / 18-04-2024
Narkokuryer Hacıqabulda 12 kq narkotiklə saxlanılıb
18:03 / 18-04-2024
Bakıda qətl: Elvin Əsədovun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
17:55 / 18-04-2024
ABŞ və Britaniya İrana qarşı sanksiyaları genişlənidirib
17:44 / 18-04-2024
Əfv edilənlərin içində niyə qadınlar az olur? - Açıqlama
17:40 / 18-04-2024
Kəmaləddin Heydərovun daha bir şirkəti məhkəməyə verilib
17:36 / 18-04-2024
Hacıqabulda qatar qadını vurub
16:31 / 18-04-2024
Makronun sözü ilə əməli uyğun gəlmir
16:29 / 18-04-2024
Səməd Seyidov: "Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyini əldə edəcəyinə inanırıq"
16:15 / 18-04-2024
Prezident Nyu-Yorkda keçmiş prezidentlə görüşüb
16:01 / 18-04-2024
Bakıda iki nəfər dəm qazından ölüb
15:52 / 18-04-2024
Daha iki bankın əmlakları hərraca çıxarılıb
15:46 / 18-04-2024
Qubad İbadoğluya yekun ittiham aktı elan edilib
15:29 / 18-04-2024
Zəngilanda silah-sursat aşkarlanıb
15:13 / 18-04-2024
İcra başçısını söyən şəxsə 5 sutka həbs cəzası verilib
14:29 / 18-04-2024
Zaxarova: "Moskva Bakı ilə İrəvan arasında münasibətlərin nizamlanması üçün hər şeyi edib"
14:20 / 18-04-2024
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
14:12 / 18-04-2024
Raketlərə qarşı yeni silah hazırlanır
13:54 / 18-04-2024
Azərbaycan və Yeni Kaledoniya parlamentləri əməkdaşlıq memorandumu imzalayıb
13:39 / 18-04-2024
Məhkəmə kokain kralı ilə bağlı qərar verib
18:06 / 14-04-2024
İordaniya Kralı COP29-a dəvət olunub
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14:18 / 14-04-2024
Azərbaycan və İordaniya müdafiə sahəsində əməkdaşlığa dair Saziş imzalayıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
14:31 / 14-04-2024
Paris-2024: Azərbaycan millisi lisenziya qazanıb
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
İcra başçılarının kəndlilərdən pambıq əkmək tələbi aqrar sektordakı tənəzzülü dərinləşdirir – Ekspert
Tarix: 04-03-2018 13:20 | Bölmə: İqtisadiyyat
Son illərdə dövlət büdcəsindən aqrar sahənin inkişafına yüz milyonlarla manat vəsait ayrılsa da, bu sektorda ciddi irəliləyiş yoxdur. Əksinə, bəzən kənd təsərrüfatında geriləmələrin şahidi oluruq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, bu ilin yanvar ayında əvvəlki illərlə müqayisədə ərzaq malları və kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalı dəfələrlə artıb. Buğda idxalı - 2 dəfədən çox, ət - 50 faiz, kəsim üçün nəzərdə tutulan ətlik diri heyvanlar - 2,4 dəfə, süd - 2,5 dəfədən çox, çay - 50 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağlar isə 4 dəfədən çox artıb.
Qeyd edək ki, digər ərzaq mallarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalında da kəskin artım var. Bu azmış kimi çay ixracı 47 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların ixracı 2,3 dəfə, şəkər ixracı isə 2,7 dəfə azalıb.
Amma belə bir məqamda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin oluması ilə deyil, pambıqçılığın inkişafı yönündə tələblər artırılır. Hökumət nümayəndələri, eləcə də yerli icra hakimiyyətiləri pambıq əkməyi kəndlilər üçün məcburiyyətə çevirib.
İqtisadçı ekspert Rövşan Ağayev hesab edir ki, yerli icra orqanlarının vətəndaşları öz şəxsi mülkiyyətində olan torpaqlarında pambıq əkməyə məcbur etməsi narahatlıq doğuran məsələdir. Onun qənaətincə, bu addım insan haqqı məsələsidir və vətəndaşı özü istəməyi hansısa bir işə məcbur etmək insan hüquqlarının pozulmasıdır:
“İkincisi, bu mülkiyyət hüququnun pozulmasıdır. İnsanlar öz şəxsi mülkiyyətindən necə istifadə etmələrinə yalnız özləri qərar verə bilərlər”.
Amma burda maraqlı olan başqa məsələlər də var. Rövşan Ağayev bildirib ki, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların cəmi 25 faizi pay torpaqları formasında vətəndaşlara verilib - təxminən 1.3 milyon hektar. Yerdə qalan 3.5 milyon hektara yaxın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanılıb. Eyni zamanda, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanan kənd təsərrüfatı torpaqlarının 600 min hektara yaxını əkinə yararlıdır. İndi əsas sual da budur: Niyə məmurlar dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan yüz minlərlə hektar torpağın 150-200 min hektarını pambıq əkinlərinə cəlb etməklə vətəndaşları rahat buraxmaq istəmirlər? Axı vətəndaşların əlindəki
az həcmdə torpaqla ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi qismən təmin edilir.
İqtisadçı ekspertin sözlərinə görə, rəsmi statistika da etiraf edir ki, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının ən azı 90 faizi ev təsərrüfatlarının sərəncamında olan həmin 1.3 milyon hektar torpaqda istehsal edilir.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, əgər doğrudan da pambıq əkmək fermerlər üçün sərfəlidirsə, hökumət insanları incitmədən burda müvafiq mexanizm tətbiq edə bilər:
“Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan əkinə yararlı və suvarıla bilən torpaqlardan təxminən 100 min hektar torpaq fondu açıq müsabiqələr vasitəsilə fermerlərə təklif edilir. Bu torpaqlar üçün icarə haqqı və suvarma suyu üçün haqq alınmır. Bu əkinlərə becərmə başlayan andan kənd təsərrüfatı sığortası təmin edilir, sığorta ödənişlərinin bir hissəsini hökumət, bir hissəsini də pambıq zavodları üzərinə götürür. Əgər belə şərtlər altında pambıq əkməyə iddialı fermerlərin sayı çox olacaqsa, deməli, bu sahə mənfəət gətirir, maraq olmayacaqsa, deməli, sərfəli iş deyil.
Bu mexanizmin tətbiqinin bir üstünlüyü də odur ki, pambıq əkini on minlərlə adamı cəlb etməklə 0.5-1 hektarlıq sahələrdə yox, daha az sayda insan hesabına ən azı 50-100 hektarlıq sahələrdə həyata keçiriləcək. Miqyas effekti hesabına xərclərin azalması pambıq əkinlərini daha rentabelli edə bilər”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-03-2018 13:20 | Bölmə: İqtisadiyyat
Son illərdə dövlət büdcəsindən aqrar sahənin inkişafına yüz milyonlarla manat vəsait ayrılsa da, bu sektorda ciddi irəliləyiş yoxdur. Əksinə, bəzən kənd təsərrüfatında geriləmələrin şahidi oluruq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, bu ilin yanvar ayında əvvəlki illərlə müqayisədə ərzaq malları və kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalı dəfələrlə artıb. Buğda idxalı - 2 dəfədən çox, ət - 50 faiz, kəsim üçün nəzərdə tutulan ətlik diri heyvanlar - 2,4 dəfə, süd - 2,5 dəfədən çox, çay - 50 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağlar isə 4 dəfədən çox artıb.
Qeyd edək ki, digər ərzaq mallarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalında da kəskin artım var. Bu azmış kimi çay ixracı 47 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların ixracı 2,3 dəfə, şəkər ixracı isə 2,7 dəfə azalıb.
Amma belə bir məqamda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin oluması ilə deyil, pambıqçılığın inkişafı yönündə tələblər artırılır. Hökumət nümayəndələri, eləcə də yerli icra hakimiyyətiləri pambıq əkməyi kəndlilər üçün məcburiyyətə çevirib.
İqtisadçı ekspert Rövşan Ağayev hesab edir ki, yerli icra orqanlarının vətəndaşları öz şəxsi mülkiyyətində olan torpaqlarında pambıq əkməyə məcbur etməsi narahatlıq doğuran məsələdir. Onun qənaətincə, bu addım insan haqqı məsələsidir və vətəndaşı özü istəməyi hansısa bir işə məcbur etmək insan hüquqlarının pozulmasıdır:
“İkincisi, bu mülkiyyət hüququnun pozulmasıdır. İnsanlar öz şəxsi mülkiyyətindən necə istifadə etmələrinə yalnız özləri qərar verə bilərlər”.
Amma burda maraqlı olan başqa məsələlər də var. Rövşan Ağayev bildirib ki, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların cəmi 25 faizi pay torpaqları formasında vətəndaşlara verilib - təxminən 1.3 milyon hektar. Yerdə qalan 3.5 milyon hektara yaxın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanılıb. Eyni zamanda, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanan kənd təsərrüfatı torpaqlarının 600 min hektara yaxını əkinə yararlıdır. İndi əsas sual da budur: Niyə məmurlar dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan yüz minlərlə hektar torpağın 150-200 min hektarını pambıq əkinlərinə cəlb etməklə vətəndaşları rahat buraxmaq istəmirlər? Axı vətəndaşların əlindəki
az həcmdə torpaqla ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi qismən təmin edilir.
İqtisadçı ekspertin sözlərinə görə, rəsmi statistika da etiraf edir ki, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının ən azı 90 faizi ev təsərrüfatlarının sərəncamında olan həmin 1.3 milyon hektar torpaqda istehsal edilir.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, əgər doğrudan da pambıq əkmək fermerlər üçün sərfəlidirsə, hökumət insanları incitmədən burda müvafiq mexanizm tətbiq edə bilər:
“Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan əkinə yararlı və suvarıla bilən torpaqlardan təxminən 100 min hektar torpaq fondu açıq müsabiqələr vasitəsilə fermerlərə təklif edilir. Bu torpaqlar üçün icarə haqqı və suvarma suyu üçün haqq alınmır. Bu əkinlərə becərmə başlayan andan kənd təsərrüfatı sığortası təmin edilir, sığorta ödənişlərinin bir hissəsini hökumət, bir hissəsini də pambıq zavodları üzərinə götürür. Əgər belə şərtlər altında pambıq əkməyə iddialı fermerlərin sayı çox olacaqsa, deməli, bu sahə mənfəət gətirir, maraq olmayacaqsa, deməli, sərfəli iş deyil.
Bu mexanizmin tətbiqinin bir üstünlüyü də odur ki, pambıq əkini on minlərlə adamı cəlb etməklə 0.5-1 hektarlıq sahələrdə yox, daha az sayda insan hesabına ən azı 50-100 hektarlıq sahələrdə həyata keçiriləcək. Miqyas effekti hesabına xərclərin azalması pambıq əkinlərini daha rentabelli edə bilər”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 15:52
Daha iki bankın əmlakları hərraca çıxarılıb
Dünən, 12:10
Energetika naziri ABŞ-a gedib
Dünən, 09:00
Kolumbiya da BRİCS-ə maraq göstərir
17-04-2024, 13:16
Şirvan kanalı 230 min hektar əkin sahəsini əhatə edəcək
17-04-2024, 12:07
Deputat cərimələrin artırılmasını tələb edir
17-04-2024, 09:02
Naxçıvanda dövlət orqanlarında yoxlamalar başlayıb
16-04-2024, 18:02
Azərbaycan Serbiyaya təxminən 6,3 milyon kubmetr qaz tədarük edib
16-04-2024, 15:20
Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsi açıqlanıb
16-04-2024, 10:26
60 min tondan çox təhlükəli tullantı zərərsizləşdirilib
15-04-2024, 18:01
Akademiyada Novruz bayramı aprel ayında keçirilir - 14 minlik şübhəli tender gündəmə çevrilib
15-04-2024, 17:53
Ən çox şikayət edilən bankların adları bəlli olub - Siyahı
15-04-2024, 17:47
Məşhur şirkət Rusiyadakı aktivlərini satıb
15-04-2024, 16:52
Aqrar Sığorta Fondu 677 min manat qanunsuz köçürmə edib
15-04-2024, 16:34
Aqrar sığorta sahəsində hesabatlılıq pozulub
15-04-2024, 14:58
DSMF-də 6,5 milyon manatdan çox vəsait mənimsənilib
15-04-2024, 11:37
Azərbaycanın iqtisadi artım proqnozu açıqlanıb
14-04-2024, 23:11
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
12-04-2024, 21:33
Dünyanın ən böyük hava limanı tikiləcək - Foto
10-04-2024, 12:43
Yeni şəhər inşa olunur - Foto
9-04-2024, 14:07
Deputatın şirkəti Milli Onkologiya Mərkəzinin 5.2 milyonluq daha bir tenderini "qapazlayıb"
9-04-2024, 09:34
İqtisadi Şuranın növbəti iclası keçirilib - Foto
8-04-2024, 15:52
Bakı Metropolitenində yoxlama aparılacaq
8-04-2024, 14:53
ABŞ Çin banklarını sanksiyalarla hədələyir
8-04-2024, 13:17
Əksər ölkələrdə ərzaq inflyasiyası davam edir
8-04-2024, 11:10
11530 məcburi köçkünün vahid aylıq müavinəti dayandırılıb
6-04-2024, 18:00
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətlərinin adı bəlli olub - Cədvəl
6-04-2024, 11:13
Siqaret idxalı sahəsində yeni tələb qoyulub
5-04-2024, 15:41
Əli Əsədov ezamiyyə xərcləri ilə bağlı qərar imzalayıb
5-04-2024, 13:58
DTX-nin xaricdəki nümayəndələri vergidən azad olunacaq
5-04-2024, 13:40
Dərmanlar üçün ƏDV-nin ləğvi təklif olunur
5-04-2024, 13:15
Rusiya iqtisadiyyatı ilə bağlı proqnozlar təsdiqini tapmır
5-04-2024, 10:38
Ödəniş əməliyyatlarının aparılma qaydası təsdiqlənib
4-04-2024, 23:41
“Brent” markalı neftin qiyməti 91 dolları ötüb
3-04-2024, 14:25
Mərkəzi Bank "Veysəloğlu" ilə məhkəmədə çəkişir - Qalmaqal
3-04-2024, 11:57
Baş idarəyə rəis təyinatı olub
2-04-2024, 18:45
Ərazi vergilər idarələrinə yeni rəislər təyin edilib
2-04-2024, 10:48
Naxçıvanda Nazirlər Kabineti yeni qərarlar verib
2-04-2024, 09:53
İndoneziya BRİCS-ə daxil olmağa hazırlaşır
1-04-2024, 21:18
Turistlərdən əlavə pul tələb olunacaq
1-04-2024, 19:57
Rusiyaya qarşı sanksiyalar Avropaya ciddi ziyan vurub
1-04-2024, 18:03
DTX-nin xaricdəki nümayəndələrinin gəlirləri vergidən azad olunur
1-04-2024, 17:18
“Zaloğlu İnşaat” 20 min manat cərimələnib
1-04-2024, 16:39
Buğdanın qiymətində fantastik artım ola bilər
1-04-2024, 15:15
Mərkəzi Bank valyuta ehtiyatlarını artırıb
1-04-2024, 14:37
Rumıniya 2024-cü ildə ukraynalı qaçqınlara vəsait ayırmayıb
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
