11:59 / 25-04-2024
Naxçıvan Baş naziri vəzifəsindən azad olunub - Təyinat
11:56 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdama gedib (Yenilənib) - Yenilənib
11:03 / 25-04-2024
İordan çayının qərb sahilində gərginlik böyüyür
10:56 / 25-04-2024
Daha bir direktor vəzifədən azad edilib
10:48 / 25-04-2024
Fatih Terimin komandası darmadağınla uduzub
10:32 / 25-04-2024
Komanda-qərargah təlimləri keçirilib - Video
10:27 / 25-04-2024
Aprelin 28-də 20 minə yaxın bakalavr magistraturaya imtahan verəcək
10:21 / 25-04-2024
Mayın 1-dən balıq ovu qadağan olunacaq
09:52 / 25-04-2024
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
09:43 / 25-04-2024
Millimiz bu gün Özbəkistan komandası ilə qarşılaşacaq
09:40 / 25-04-2024
Türkiyədə daha 23 İŞİD üzvləri saxlanılıb
07:58 / 25-04-2024
Çin “TikTok”un qadağasına qarşı çıxır
07:52 / 25-04-2024
ABŞ rusiyalıların Meksikaya getməsinə mane olur
07:49 / 25-04-2024
Kuba prezidenti etiraz edir
07:39 / 25-04-2024
Tramp: “Bayden yəhudilərə nifrət edir”
07:34 / 25-04-2024
Fransızların ardınca amerikalılar...
07:31 / 25-04-2024
Yanacaqsız işləyən kosmik mühərrik icad edilib
07:03 / 25-04-2024
Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Bakıya gəlib
22:54 / 24-04-2024
ABŞ Azərbaycan və Ermənistan arasında əldə olunmuş razılaşmanı alqışlayıb
21:42 / 24-04-2024
Erməni xəyanəti: həkim 40 türk əsgərini zəhərləyib
20:28 / 24-04-2024
İlham Əliyev və Sadır Japarov Bakıda Çingiz Aytmatovun abidəsinin açılışını edib - Fotolar
19:29 / 24-04-2024
İran qoşunları Suriyanı tərk edir
19:16 / 24-04-2024
“Su-35”-lər "Patriot"-u aldada bilir
19:04 / 24-04-2024
Sadır Japarovun şərəfinə dövlət ziyafəti verilib
17:55 / 24-04-2024
Milli Məclis 3150 manatlıq kompüteri niyə 6 minə alır? - 830 minlik tenderlə bağlı qalmaqal
17:46 / 24-04-2024
Azərbaycan-Əlcəzair enerji əməkdaşlığı müzakirə edilib
17:29 / 24-04-2024
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
17:16 / 24-04-2024
Şadlıq saraylarında şişirdilmiş qiymətlər... - Ekspertdən şərh
17:04 / 24-04-2024
Keçmiş nazirin meyiti tapılıb
16:56 / 24-04-2024
Rus ordusu daha bir yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
13:13 / 20-04-2024
Müğənni Cavanşir Məmmədov vəfat edib
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
Ekspertlər həyəcan təbili çalır: Ölkənin bank sistemi çökə bilər
Tarix: 20-11-2017 09:46 | Bölmə: Slayd
Devalvasiyadan sonra ölkədə başlayan böhran ilk növbədə bankları “vurdu”. Bir neçə bank bağlandı, bəziləri birləşdi və proses bir qədər səngidi.
Amma deyəsən, bank sektorunda yenidən təhlükəli vəziyyət yaranır.
İqtisadçıların fikrincə, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən əksər kommersiya bankları zərərlə işləməkdə davam edəcək.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) statistik hesabatına görə, 2016-cı ilin yekunu üzrə iqtisadiyyata kredit qoyuluşu 15 800,2 mln. manat təşkil edib ki, bu da 2015-ci ilin yekunundan 5 027,4 mln. manat və ya 24,1 faiz azdır. 2015-ci ilin 30 dekabr tarixinə AZN/USD rəsmi məzənnəsi 1,5594, 2016-cı il 30 dekabr tarixinə isə 1,7707 olub.
Azərbaycanda kreditləşmə dərəcəsinin 50 faiz civarında dalğalandığını nəzərə alsaq, məzənnədə artım kredit portfelini manat ekvivalentində genişləndirməli idi. Lakin bank sektorunun kreditləşməni demək olar ki, dayandırması iqtisadiyyata kredit qoyuluşunu xeyli azaldıb. Bu prosesin yaxın illərdə də davam edəcəyi gözlənilir.
Ekspertlər düşünür ki, kreditləşmənin minimuma endirilməsi bankların faiz gəlirinə ciddi təsir edəcək. Əsas gəlir mənbəyi hesab edilən faiz gəlirləri azaldıqca, banklar qeyri-faiz gəlirləri ilə zərərlərini kompensasiya etməyə çalışacaqlar.
Hazırda AMB depozit hərraci ilə banklara yüksək faiz verərək onlara yardım edir. Lakin məzənnənin sabitləşməsi davam edərsə, bu, mümkün olmayacaq. Qeyri-faiz gəlirlərinin əsas komponentini isə hazırda valyuta əməliyyatlarından gəlirlər təşkil edir. Valyuta bazarında son günlər müşahidə olunan sabitlik isə bankların qeyri-faiz gəlirlərini də minimuma endirəcək. Belə vəziyyətdə bir çox kommersiya bankı ya bağlanmalı, ya da AMB valyuta məzənnəsini dalğalandıraraq onlara kömək etməlidir. Çünki kreditləşmənin bərpası xeyli uzana bilər. Bu səbəbdən də iqtisadçılar Azərbaycanın nağd valyuta bazarında dalğalanmaların davam edəcəyini, lakin məzənnə koridorunun daraldılacağını proqnozlaşdırırlar. Cari vəziyyətdə AZN/USD məzənnəsi 1,60-1,70 diapazonunda ayda 2 dəfə dalğalanmalara məruz qala bilər.
Fakt odur ki, bank sistemində vəziyyət qeyri-müəyyəndir, dövlətin isə ağır maliyyə durumu ilə üzləşən banklara yardım edəcəyi inandırıcı deyil. Onsuz da problemlər içərisində olan bank sektoru manatın iki dəfə devalvasiyasından sonra daha da ağır vəziyyətə düşüb. Geri dönüşü olmayan kreditlərin həcminin artması, faiz dərəcələrinin yüksəlməsi bir kənara, hazırda vətəndaşlar kommersiya banklarına qoyduqları depozitləri də geri çəkə bilmirlər.
Bank üzrə ekspert Əkrəm Həsənov “Reytinq”ə deyib ki, əslində, proses davam etməli idi, çünki vəziyyəti yaxşı olmayan banklarımız hələ də var. Amma prosesi süni yolla dayandırıblar ki, guya vəziyyət düzəlib.
Əkrəm Həsənovun sözlərinə görə, bank sistemində durğunluq dövrü başlayıb və problemləri dondurmağa çalışırlar. Bu isə səmərəli yol deyil: “Ən əsası ona görə ki, pis banklar "domino effekti" ilə yaxşı banklara da mənfi təsir göstərir.
İkincisi, hazırda Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasında bu işə təsadüfi, az savadı və təcrübəsi olan şəxs rəhbərlik edir. Adı İbrahim Alışovdur. Bank rəhbərlərini çağırıb deyir ki, birləşin. Sanki pis bankın digər pis bankla birləşməsi ilə işlər düzələcək. Sadəcə, nəzarət etmək daha rahat olacaq, amma vəziyyət daha da pisləşə bilər. Ola bilər ki, bu yolla təxmini 6-8 bank öz arasında cüt-cüt birləşsin. Amma bağlanma ehtimalı azdır”.
Ekspertin fikrincə, hazırda ən böyük təhlükə əmanətlərin azalması, problemli kreditlərin artmasıdır: “Bu proseslərin qarşısını almaq üçün heç bir tədbir görülmür. Nəticədə bank sisteminə etimad sarsılır”.
Bir məqamı da unutmaq lazım deyil ki, Azərbaycandakı əksər bankların arxasında hansısa məmur dayanır. Təbii ki, bu da bankların tamamilə sıradan çıxmasına imkan vermir. Ə.Həsənov da bu amilin əhəmiyyətli rolunun olduğunu düşünür: “Bəli, bəzi bankların arxasında məmurlar dayanır və bu da prosesə mənfi təsir edir. Necə deyərlər, əl əli yuyur, əl də üzür. Məmurlar bir-birinin bankına dəymək istəmir. Buna görə də qəti addımlar atılmır. Hesab edirəm ki, bu proses davam edərsə, nəticədə bank sistemi çökə bilər. Bu da ölkə iqtisadiyyatını daha ağır vəziyyətlə üzləşdirər. Amma hələ vaxt var. Ümid edirəm ki, yaxın vaxtlarda bu iş daha dürüst və savadlı insanlara həvalə ediləcək və problemlər tədricən həll olunacaq”.
İqtisadçı-ekspert Məhəmməd Talıblı da təqribən eyni mövqedədir. Onun fikrincə, bank sektorundakı narahatlıq hələ bir müddət davam edəcək:
“Bank sektorunda islahat adlandırılan bu prosesə bir az fasilə verilib. 12 bankın bağlanması və ya birləşdirilməsi bank sektorunda yeni situasiya yaradıb. Digər banklar da analoji addımlar nəticəsində bağlanma, yaxud birləşmə növbəsinin onlara çatacağından narahatdır. Bu isə onlar daha çox toksid kreditlərin azalması, konservativ kredit siyasəti yürütmələrini şərtləndirir”.
M.Talıblı sonda qeyd edib ki, banklarla bağlı verilən bu fasilə eyni zamanda monetar sferada devalvasiyanın doğuracağı riski artırdığı üçün həmin islahatları şok terepiyasına məruz qalmadan aparırlar. Amma nəticədə bu islahatlar bank kapitalının konsolidasiyasına gətirib çıxaracaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-11-2017 09:46 | Bölmə: Slayd
Devalvasiyadan sonra ölkədə başlayan böhran ilk növbədə bankları “vurdu”. Bir neçə bank bağlandı, bəziləri birləşdi və proses bir qədər səngidi.
Amma deyəsən, bank sektorunda yenidən təhlükəli vəziyyət yaranır.
İqtisadçıların fikrincə, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən əksər kommersiya bankları zərərlə işləməkdə davam edəcək.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) statistik hesabatına görə, 2016-cı ilin yekunu üzrə iqtisadiyyata kredit qoyuluşu 15 800,2 mln. manat təşkil edib ki, bu da 2015-ci ilin yekunundan 5 027,4 mln. manat və ya 24,1 faiz azdır. 2015-ci ilin 30 dekabr tarixinə AZN/USD rəsmi məzənnəsi 1,5594, 2016-cı il 30 dekabr tarixinə isə 1,7707 olub.
Azərbaycanda kreditləşmə dərəcəsinin 50 faiz civarında dalğalandığını nəzərə alsaq, məzənnədə artım kredit portfelini manat ekvivalentində genişləndirməli idi. Lakin bank sektorunun kreditləşməni demək olar ki, dayandırması iqtisadiyyata kredit qoyuluşunu xeyli azaldıb. Bu prosesin yaxın illərdə də davam edəcəyi gözlənilir.
Ekspertlər düşünür ki, kreditləşmənin minimuma endirilməsi bankların faiz gəlirinə ciddi təsir edəcək. Əsas gəlir mənbəyi hesab edilən faiz gəlirləri azaldıqca, banklar qeyri-faiz gəlirləri ilə zərərlərini kompensasiya etməyə çalışacaqlar.
Hazırda AMB depozit hərraci ilə banklara yüksək faiz verərək onlara yardım edir. Lakin məzənnənin sabitləşməsi davam edərsə, bu, mümkün olmayacaq. Qeyri-faiz gəlirlərinin əsas komponentini isə hazırda valyuta əməliyyatlarından gəlirlər təşkil edir. Valyuta bazarında son günlər müşahidə olunan sabitlik isə bankların qeyri-faiz gəlirlərini də minimuma endirəcək. Belə vəziyyətdə bir çox kommersiya bankı ya bağlanmalı, ya da AMB valyuta məzənnəsini dalğalandıraraq onlara kömək etməlidir. Çünki kreditləşmənin bərpası xeyli uzana bilər. Bu səbəbdən də iqtisadçılar Azərbaycanın nağd valyuta bazarında dalğalanmaların davam edəcəyini, lakin məzənnə koridorunun daraldılacağını proqnozlaşdırırlar. Cari vəziyyətdə AZN/USD məzənnəsi 1,60-1,70 diapazonunda ayda 2 dəfə dalğalanmalara məruz qala bilər.
Fakt odur ki, bank sistemində vəziyyət qeyri-müəyyəndir, dövlətin isə ağır maliyyə durumu ilə üzləşən banklara yardım edəcəyi inandırıcı deyil. Onsuz da problemlər içərisində olan bank sektoru manatın iki dəfə devalvasiyasından sonra daha da ağır vəziyyətə düşüb. Geri dönüşü olmayan kreditlərin həcminin artması, faiz dərəcələrinin yüksəlməsi bir kənara, hazırda vətəndaşlar kommersiya banklarına qoyduqları depozitləri də geri çəkə bilmirlər.
Bank üzrə ekspert Əkrəm Həsənov “Reytinq”ə deyib ki, əslində, proses davam etməli idi, çünki vəziyyəti yaxşı olmayan banklarımız hələ də var. Amma prosesi süni yolla dayandırıblar ki, guya vəziyyət düzəlib.
Əkrəm Həsənovun sözlərinə görə, bank sistemində durğunluq dövrü başlayıb və problemləri dondurmağa çalışırlar. Bu isə səmərəli yol deyil: “Ən əsası ona görə ki, pis banklar "domino effekti" ilə yaxşı banklara da mənfi təsir göstərir.
İkincisi, hazırda Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasında bu işə təsadüfi, az savadı və təcrübəsi olan şəxs rəhbərlik edir. Adı İbrahim Alışovdur. Bank rəhbərlərini çağırıb deyir ki, birləşin. Sanki pis bankın digər pis bankla birləşməsi ilə işlər düzələcək. Sadəcə, nəzarət etmək daha rahat olacaq, amma vəziyyət daha da pisləşə bilər. Ola bilər ki, bu yolla təxmini 6-8 bank öz arasında cüt-cüt birləşsin. Amma bağlanma ehtimalı azdır”.
Ekspertin fikrincə, hazırda ən böyük təhlükə əmanətlərin azalması, problemli kreditlərin artmasıdır: “Bu proseslərin qarşısını almaq üçün heç bir tədbir görülmür. Nəticədə bank sisteminə etimad sarsılır”.
Bir məqamı da unutmaq lazım deyil ki, Azərbaycandakı əksər bankların arxasında hansısa məmur dayanır. Təbii ki, bu da bankların tamamilə sıradan çıxmasına imkan vermir. Ə.Həsənov da bu amilin əhəmiyyətli rolunun olduğunu düşünür: “Bəli, bəzi bankların arxasında məmurlar dayanır və bu da prosesə mənfi təsir edir. Necə deyərlər, əl əli yuyur, əl də üzür. Məmurlar bir-birinin bankına dəymək istəmir. Buna görə də qəti addımlar atılmır. Hesab edirəm ki, bu proses davam edərsə, nəticədə bank sistemi çökə bilər. Bu da ölkə iqtisadiyyatını daha ağır vəziyyətlə üzləşdirər. Amma hələ vaxt var. Ümid edirəm ki, yaxın vaxtlarda bu iş daha dürüst və savadlı insanlara həvalə ediləcək və problemlər tədricən həll olunacaq”.
İqtisadçı-ekspert Məhəmməd Talıblı da təqribən eyni mövqedədir. Onun fikrincə, bank sektorundakı narahatlıq hələ bir müddət davam edəcək:
“Bank sektorunda islahat adlandırılan bu prosesə bir az fasilə verilib. 12 bankın bağlanması və ya birləşdirilməsi bank sektorunda yeni situasiya yaradıb. Digər banklar da analoji addımlar nəticəsində bağlanma, yaxud birləşmə növbəsinin onlara çatacağından narahatdır. Bu isə onlar daha çox toksid kreditlərin azalması, konservativ kredit siyasəti yürütmələrini şərtləndirir”.
M.Talıblı sonda qeyd edib ki, banklarla bağlı verilən bu fasilə eyni zamanda monetar sferada devalvasiyanın doğuracağı riski artırdığı üçün həmin islahatları şok terepiyasına məruz qalmadan aparırlar. Amma nəticədə bu islahatlar bank kapitalının konsolidasiyasına gətirib çıxaracaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:59
Naxçıvan Baş naziri vəzifəsindən azad olunub - Təyinat
Dünən, 19:29
İran qoşunları Suriyanı tərk edir
Dünən, 17:29
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
Dünən, 16:56
Rus ordusu daha bir yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
Dünən, 16:30
Avropa qeyri-adi vəziyyətlə üzləşib
Dünən, 14:03
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
Dünən, 13:21
Azərbaycanda Rusiya əleyhinə ikinci cəbhə olmayacaq
Dünən, 09:07
Ukraynanın şərqinə genişmiqyaslı hücum gözlənilir
23-04-2024, 14:10
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
23-04-2024, 11:59
İran və İsrailin bir-birinə mesajı... - Kölgə müharibəsinin yeni mərhələsi başlayıb
23-04-2024, 00:11
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
22-04-2024, 18:36
Zərərli isti dalğası güclənir
22-04-2024, 17:38
ABŞ-nın yardımı Ukraynanı xilas edəcəkmi?
22-04-2024, 14:04
Xəbərdarlıq: nüvə müharibəsi təhlükəsi sovuşmayıb
22-04-2024, 12:00
Bakı və İrəvan arasında ilk: özləri razılaşıblar
22-04-2024, 11:54
Nazirlikdə 143 milyon manatlıq mənimsəmə: "Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik"
22-04-2024, 09:25
Rusiya ordusuna daha 300 min nəfər cəlb olunub
20-04-2024, 10:37
Rusiyalı ekspert: Cənubi Qafqazın Rusiya üçün əhəmiyyəti böyükdür
20-04-2024, 09:12
BMT Baş katibi Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib
20-04-2024, 09:06
Blinken 4 kəndin qaytarılması ilə bağlı razılaşmanı alqışlayır
19-04-2024, 20:29
Qəzza müharibəsi qloballaşır
19-04-2024, 17:18
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
19-04-2024, 15:47
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
19-04-2024, 09:19
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
18-04-2024, 14:20
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
18-04-2024, 12:24
İsrail İrana zərbəni niyə ləngidir?
18-04-2024, 11:51
46 mindən çox şagird buraxılış imtahanı verəcək
18-04-2024, 11:09
Prezident nazir müavini təyin edib - Sərəncam
18-04-2024, 10:57
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
18-04-2024, 10:00
Dövlət Departamenti Rusiya sülhməramlılarının Qarabağı tərk etməsinə münasibət bildirib
18-04-2024, 00:40
Ermənistan qanunsuz mühacir alverinə qoşulur
17-04-2024, 19:37
Bir milyard insana və böyük iqtisadiyyata təhlükə yaranıb - Xəbərdarlıq
17-04-2024, 14:06
Rusiya sülhməramlıları Qarabağı tərk edir
17-04-2024, 12:15
İsrail-İran müharibəsi kölgədən çıxır - 2-ci raund olacaq?
17-04-2024, 10:53
Ermənistanın kvadrokopteri zərərsizləşdirilib - Fotolar
17-04-2024, 10:48
İrana yeni sanksiyalar tətbiq olunacaq
17-04-2024, 10:42
Fransa Azərbaycan-Ermənistan əlaqələrinin normallaşmasına imkan vermir
17-04-2024, 10:33
Kəşfiyyat Komitəsi Kiyevə yardımı dəstəkləməyə çağırır
17-04-2024, 09:33
Ərdoğan Putini Türkiyədə gözləyir
16-04-2024, 19:15
Siqaretin insan orqanizminə daha bir zərəri üzə çıxıb
16-04-2024, 16:27
Ukraynanın ikinci böyük şəhərini ələ keçirmək istəyirlər
16-04-2024, 13:34
Yaxın Şərq böyük müharibəyə daha yaxındır
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
