13:12 / 24-04-2024
Xəzər dənizində birgə təlimlər başlayıb
13:00 / 24-04-2024
Prezident generalı təltif edib
12:48 / 24-04-2024
MMA döyüşçülərinin həbs müddəti uzadılıb - Biri azadlığa buraxılıb
12:28 / 24-04-2024
İlham Əliyevlə Sadır Japarov görüşüb - (Yenilənib)
12:18 / 24-04-2024
YAP-çı deputat Rəsul Quliyevin müdafiəsinə qalxıb
12:00 / 24-04-2024
Tərbiyəçi-müəllimlərin vakant yerlər üzrə qeydiyyatı başlayıb
11:56 / 24-04-2024
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb
11:42 / 24-04-2024
Müsavat Partiyası növbəti qurultaya hazırlaşır
11:30 / 24-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:00 / 24-04-2024
“Konsul leqallaşdırılması” informasiya sistemi yaradılacaq
10:23 / 24-04-2024
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
09:45 / 24-04-2024
Yarım milyonluq mənimsəmədə ittiham olunan politoloqla bağlı daha bir qərar çıxarılıb
09:28 / 24-04-2024
Səudiyyə Ərəbistanı pilləli "Nəcd" qülləsi tikəcək - Fotolar
09:21 / 24-04-2024
Bakıda Qırğız Kino Günləri başlayıb - Fotolar
09:19 / 24-04-2024
Azərbaycan Kuboku: bu gün finalçılar bəlli olacaq
09:07 / 24-04-2024
Ukraynanın şərqinə genişmiqyaslı hücum gözlənilir
08:46 / 24-04-2024
Qəbiristanlıqda rəqsə görə 18 sutka cəza verilib
08:37 / 24-04-2024
Narkotikə görə daha 4 nəfər həbs edilib - Fotolar
08:23 / 24-04-2024
Pekin taykonavtların adını açıqlayıb
08:20 / 24-04-2024
Argentina iranlı nazirin həbsini tələb edir
08:15 / 24-04-2024
Qazaxıstan və Rusiyanın sərhədi dəqiqləşdirilir
08:11 / 24-04-2024
ABŞ Senatı xarici yardım paketini təsdiqləyib
00:15 / 24-04-2024
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
00:13 / 24-04-2024
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
00:08 / 24-04-2024
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
Rektorlar maddi zərərlə üzləşə bilər
Tarix: 04-06-2018 15:58 | Bölmə: Slayd
Hazırda Azərbaycanın bir neçə ali təhsil müəssisəsində dövlət imtahanları keçirilir. Bu imtahanların təşkil olunmadığı universitetlərdə isə tələbələr buraxılış işlərini müdafiə etməlidirlər. Lakin bu imtahanlar mütəxəssislər tərəfindən birmənalı qarşılanmır. Çünki dünya təcrübəsində “Dövlət imtahanı” deyilən bir anlayış mövcud deyil.
Məsələ ilə bağlı açıqlama verən sabiq millət vəkili, professor Şahlar Əsgərov bildirib ki, dövlət imtahanları Sovet hökumətinin vaxtından qalan ənənədir: “Sovet hökuməti əvvəllər bütün təhsil haqqını ödəyirdi və universitetlərə pul ayırırdı. 5 ildən sonra da dövlət imtahanları təşkil edirdi. Bu imtahanlarda ali məktəb müəllimlərindən əlavə dövlətin müəllimi də komissiya üzvü kimi iştirak edirdi. Məqsəd də dövlətin ödədiyi pulun biliyə çevrilib-çevrilməməsini yoxlamaq idi. Dünya təcrübəsində təhsilin keyfiyyəti yüksək olan ölkələrdə bu imtahana ehtiyac duyulmur. Çünki hər kursun sonunda tələbə sessiya imtahanları verir və lazım olan balları toplayır. Sonda da topladığı bala görə tələbəyə ali məktəbi bitirdiyinə dair sənəd verilir. Güman edirəm ki, dövlət imtahanı keçmişin ənənəsidir. Təhsildə keyfiyyəti yavaş-yavaş artırmaqla dövlət imtahanlarından imtina edə bilərik”.
Təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov isə “Reytinq”ə açıqlamasında deyib ki, ali məktəbdə buraxılış işi və yekun dövlət imtahanlarından imtina olunmalıdır. Onun fikrincə, ilk növbədə ona görə ki, bu proseslər bir sıra universitetlərdə şəffaf şəkildə həyata keçirilmir, bəzi tələbələrdən əsassız tələblər olur: “Bunun əvəzində tələbələrin təlim müddətində tədris, elmi və ictimai fəaliyyətini əks etdirən hesabatların təqdimatı həyata keçirilməlidir”.
Ekspert qeyd edib ki, buraxılış işi və dövlət imtahanlarının humanitar ixtisaslar və bəzi təbiət elmləri üzrə həyata keçrilməsi ümumiyyətlə əhəmiyyətli deyil: “Çünki bu, bir çox hallarda yazılmış işlərin plagiat, köçürmə olması ilə nəticələnir. Bəlkə də texniki profilli ixtisaslarda buraxılış işlərinin yazılması təcrübəsini saxlamaq olar”.
Kamran Əsədov hesab edir ki, əslində müstəqil işləmək vərdişlərinin inkişaf etdirilməsi, eləcə də buraxılış işlərində qoyulan problem və sualların həllinin araşdırılması metodlarına yiyələnmək üçün buraxılış işi yaxşı vasitədir. “Amma bu proses şəffaf şəkildə təşkil olunmadığı üçün, istənilən effekti vermir. Hesab edirəm ki, tələbələrin müasir istehsalatın, elmin, texnikanın və mədəniyyətin müvafiq sahələrində müstəqil işləməsini, həcm məhdudiyyəti qoymadan ehtiyac olan sahələr üzrə hesabatların hazırlanmasını təmin etmək lazımdır. Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrində bu təcrübədən istifadə olunur”, – deyə K. Əsədov fikrini tamamlayıb.
Xatırladaq ki, hələ bir neçə il əvvəl universitetlərdən birində dövlət imtahanları ləğv edilmişdi. O vaxt tanınmış təhsil eksperti Etibar Əliyev mətbuata açıqlamasında demişdi ki, bu, gecikmiş qərardır:
“Həmin məsələ 2005-ci ildə Azərbaycan universitetləri Bolonya sisteminə keçərkən həll olunmalıydı. Bolonya sistemində nə dövlət imtahanı, nə də diplom müdafiəsi anlayışı yoxdur. Dövlət imtahanı Sovetlər dövründən qalıb. Bakalavr və magistr pilləsində dövlət imtahanının keçirilməsi məqsədəuyğun deyil...”
Ekspert onu da bildirmişdi ki, bakalavr və magistr pilləsində hansısa bir ixtisasdan mövzunun və ya magistr mövzusunun müdafiə olunması bəs eləyir: “Bizdə əlavə fənlərin sayı həddindən artıq çoxdur. Və hazırda tələbələrə də heç bir seçim imkanı verilmir. Universitetlərdə yalnız bir neçə ixtisas fənninin və eyni zamanda bizdə təhsilin humanistləşdirilməsi prinsipi ki var, orada bir neçə humanitar fənnin tədrisinin icbari olması vacibdir. Bir də ki, tələbələr Avropa universitetlərinin tədris proqramları ilə tanış olmalı və özlərinə də tədris proqramı tutmalıdırlar”.
Ekspertin fikrincə, dövlət imtahanının ləğv olunması Bolonya sisteminə keçmək üçün çox kiçik bir addımdır. "Mən yenə də qeyd edirəm. Dövlət imtahanları bütün ali məktəblərimizdə ləğv olunmalıdır...”
“Reytinq”in apardığı araşdırmaya görə, elə tələbələrin əksəriyyəti də dövlət imtahanını vacib saymır və bunu vaxt itkisi kimi qiymətləndirirlər. Deyəsən, dövlət imtahanının nəyə xidmət etdiyini nə tələbələr, nə də müəllimlər dəqiq bilmirlər. Axı, bu fənlərin hər birindən tələbə semestr boyu arı-ayrılıqda imtahan verib, qiymətini alır.
Digər əlavə vaxt itirən məsələlərdən biri də diplom işinin müdafiəsidir. Çünki tələbələrin 90 faizi diplom işini kiməsə yazdırırlar. Düzdür, bunu hamıya şamil eləmək olmaz. Tələbələrin arasında diplom işini özləri yazanı da var. Ancaq ümumilikdə dövlət imtahanının tələbə üçün faydası yoxdur, əksinə, vaxt və enerji itkisdir.
Onu da qeyd edək ki, bəzi ali məktəblərdə dövlət imtahanı pul mənbəyinə çevrilib. İddia olunur ki, bəzi ali məktəblərdə bu imtahan üçün böyük məbləğdə vəsait yığılır. Hətta bunun həmin universitetlərin rəhbərləri səviyyəsində baş verdiyi iddia olunur. Odur ki, dövlət imtahanının ləğvi, bəzi rektorların maddi zərərlə üzləşməsinə səbəb ola bilər.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-06-2018 15:58 | Bölmə: Slayd
Hazırda Azərbaycanın bir neçə ali təhsil müəssisəsində dövlət imtahanları keçirilir. Bu imtahanların təşkil olunmadığı universitetlərdə isə tələbələr buraxılış işlərini müdafiə etməlidirlər. Lakin bu imtahanlar mütəxəssislər tərəfindən birmənalı qarşılanmır. Çünki dünya təcrübəsində “Dövlət imtahanı” deyilən bir anlayış mövcud deyil.
Məsələ ilə bağlı açıqlama verən sabiq millət vəkili, professor Şahlar Əsgərov bildirib ki, dövlət imtahanları Sovet hökumətinin vaxtından qalan ənənədir: “Sovet hökuməti əvvəllər bütün təhsil haqqını ödəyirdi və universitetlərə pul ayırırdı. 5 ildən sonra da dövlət imtahanları təşkil edirdi. Bu imtahanlarda ali məktəb müəllimlərindən əlavə dövlətin müəllimi də komissiya üzvü kimi iştirak edirdi. Məqsəd də dövlətin ödədiyi pulun biliyə çevrilib-çevrilməməsini yoxlamaq idi. Dünya təcrübəsində təhsilin keyfiyyəti yüksək olan ölkələrdə bu imtahana ehtiyac duyulmur. Çünki hər kursun sonunda tələbə sessiya imtahanları verir və lazım olan balları toplayır. Sonda da topladığı bala görə tələbəyə ali məktəbi bitirdiyinə dair sənəd verilir. Güman edirəm ki, dövlət imtahanı keçmişin ənənəsidir. Təhsildə keyfiyyəti yavaş-yavaş artırmaqla dövlət imtahanlarından imtina edə bilərik”.
Təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov isə “Reytinq”ə açıqlamasında deyib ki, ali məktəbdə buraxılış işi və yekun dövlət imtahanlarından imtina olunmalıdır. Onun fikrincə, ilk növbədə ona görə ki, bu proseslər bir sıra universitetlərdə şəffaf şəkildə həyata keçirilmir, bəzi tələbələrdən əsassız tələblər olur: “Bunun əvəzində tələbələrin təlim müddətində tədris, elmi və ictimai fəaliyyətini əks etdirən hesabatların təqdimatı həyata keçirilməlidir”.
Ekspert qeyd edib ki, buraxılış işi və dövlət imtahanlarının humanitar ixtisaslar və bəzi təbiət elmləri üzrə həyata keçrilməsi ümumiyyətlə əhəmiyyətli deyil: “Çünki bu, bir çox hallarda yazılmış işlərin plagiat, köçürmə olması ilə nəticələnir. Bəlkə də texniki profilli ixtisaslarda buraxılış işlərinin yazılması təcrübəsini saxlamaq olar”.
Kamran Əsədov hesab edir ki, əslində müstəqil işləmək vərdişlərinin inkişaf etdirilməsi, eləcə də buraxılış işlərində qoyulan problem və sualların həllinin araşdırılması metodlarına yiyələnmək üçün buraxılış işi yaxşı vasitədir. “Amma bu proses şəffaf şəkildə təşkil olunmadığı üçün, istənilən effekti vermir. Hesab edirəm ki, tələbələrin müasir istehsalatın, elmin, texnikanın və mədəniyyətin müvafiq sahələrində müstəqil işləməsini, həcm məhdudiyyəti qoymadan ehtiyac olan sahələr üzrə hesabatların hazırlanmasını təmin etmək lazımdır. Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrində bu təcrübədən istifadə olunur”, – deyə K. Əsədov fikrini tamamlayıb.
Xatırladaq ki, hələ bir neçə il əvvəl universitetlərdən birində dövlət imtahanları ləğv edilmişdi. O vaxt tanınmış təhsil eksperti Etibar Əliyev mətbuata açıqlamasında demişdi ki, bu, gecikmiş qərardır:
“Həmin məsələ 2005-ci ildə Azərbaycan universitetləri Bolonya sisteminə keçərkən həll olunmalıydı. Bolonya sistemində nə dövlət imtahanı, nə də diplom müdafiəsi anlayışı yoxdur. Dövlət imtahanı Sovetlər dövründən qalıb. Bakalavr və magistr pilləsində dövlət imtahanının keçirilməsi məqsədəuyğun deyil...”
Ekspert onu da bildirmişdi ki, bakalavr və magistr pilləsində hansısa bir ixtisasdan mövzunun və ya magistr mövzusunun müdafiə olunması bəs eləyir: “Bizdə əlavə fənlərin sayı həddindən artıq çoxdur. Və hazırda tələbələrə də heç bir seçim imkanı verilmir. Universitetlərdə yalnız bir neçə ixtisas fənninin və eyni zamanda bizdə təhsilin humanistləşdirilməsi prinsipi ki var, orada bir neçə humanitar fənnin tədrisinin icbari olması vacibdir. Bir də ki, tələbələr Avropa universitetlərinin tədris proqramları ilə tanış olmalı və özlərinə də tədris proqramı tutmalıdırlar”.
Ekspertin fikrincə, dövlət imtahanının ləğv olunması Bolonya sisteminə keçmək üçün çox kiçik bir addımdır. "Mən yenə də qeyd edirəm. Dövlət imtahanları bütün ali məktəblərimizdə ləğv olunmalıdır...”
“Reytinq”in apardığı araşdırmaya görə, elə tələbələrin əksəriyyəti də dövlət imtahanını vacib saymır və bunu vaxt itkisi kimi qiymətləndirirlər. Deyəsən, dövlət imtahanının nəyə xidmət etdiyini nə tələbələr, nə də müəllimlər dəqiq bilmirlər. Axı, bu fənlərin hər birindən tələbə semestr boyu arı-ayrılıqda imtahan verib, qiymətini alır.
Digər əlavə vaxt itirən məsələlərdən biri də diplom işinin müdafiəsidir. Çünki tələbələrin 90 faizi diplom işini kiməsə yazdırırlar. Düzdür, bunu hamıya şamil eləmək olmaz. Tələbələrin arasında diplom işini özləri yazanı da var. Ancaq ümumilikdə dövlət imtahanının tələbə üçün faydası yoxdur, əksinə, vaxt və enerji itkisdir.
Onu da qeyd edək ki, bəzi ali məktəblərdə dövlət imtahanı pul mənbəyinə çevrilib. İddia olunur ki, bəzi ali məktəblərdə bu imtahan üçün böyük məbləğdə vəsait yığılır. Hətta bunun həmin universitetlərin rəhbərləri səviyyəsində baş verdiyi iddia olunur. Odur ki, dövlət imtahanının ləğvi, bəzi rektorların maddi zərərlə üzləşməsinə səbəb ola bilər.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:28
İlham Əliyevlə Sadır Japarov görüşüb - (Yenilənib)
Bu gün, 09:07
Ukraynanın şərqinə genişmiqyaslı hücum gözlənilir
Dünən, 16:58
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
22-04-2024, 18:36
Zərərli isti dalğası güclənir
22-04-2024, 17:38
ABŞ-nın yardımı Ukraynanı xilas edəcəkmi?
22-04-2024, 14:04
Xəbərdarlıq: nüvə müharibəsi təhlükəsi sovuşmayıb
22-04-2024, 12:00
Bakı və İrəvan arasında ilk: özləri razılaşıblar
22-04-2024, 11:54
Nazirlikdə 143 milyon manatlıq mənimsəmə: "Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik"
22-04-2024, 09:25
Rusiya ordusuna daha 300 min nəfər cəlb olunub
20-04-2024, 10:37
Rusiyalı ekspert: Cənubi Qafqazın Rusiya üçün əhəmiyyəti böyükdür
20-04-2024, 09:12
BMT Baş katibi Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib
20-04-2024, 09:06
Blinken 4 kəndin qaytarılması ilə bağlı razılaşmanı alqışlayır
19-04-2024, 20:29
Qəzza müharibəsi qloballaşır
19-04-2024, 17:18
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
19-04-2024, 15:47
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
19-04-2024, 09:19
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
18-04-2024, 14:20
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
18-04-2024, 12:24
İsrail İrana zərbəni niyə ləngidir?
18-04-2024, 11:51
46 mindən çox şagird buraxılış imtahanı verəcək
18-04-2024, 11:09
Prezident nazir müavini təyin edib - Sərəncam
18-04-2024, 10:57
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
18-04-2024, 10:00
Dövlət Departamenti Rusiya sülhməramlılarının Qarabağı tərk etməsinə münasibət bildirib
18-04-2024, 00:40
Ermənistan qanunsuz mühacir alverinə qoşulur
17-04-2024, 19:37
Bir milyard insana və böyük iqtisadiyyata təhlükə yaranıb - Xəbərdarlıq
17-04-2024, 14:06
Rusiya sülhməramlıları Qarabağı tərk edir
17-04-2024, 12:15
İsrail-İran müharibəsi kölgədən çıxır - 2-ci raund olacaq?
17-04-2024, 10:53
Ermənistanın kvadrokopteri zərərsizləşdirilib - Fotolar
17-04-2024, 10:48
İrana yeni sanksiyalar tətbiq olunacaq
17-04-2024, 10:42
Fransa Azərbaycan-Ermənistan əlaqələrinin normallaşmasına imkan vermir
17-04-2024, 10:33
Kəşfiyyat Komitəsi Kiyevə yardımı dəstəkləməyə çağırır
17-04-2024, 09:33
Ərdoğan Putini Türkiyədə gözləyir
16-04-2024, 19:15
Siqaretin insan orqanizminə daha bir zərəri üzə çıxıb
16-04-2024, 16:27
Ukraynanın ikinci böyük şəhərini ələ keçirmək istəyirlər
16-04-2024, 13:34
Yaxın Şərq böyük müharibəyə daha yaxındır
16-04-2024, 13:25
İlham Əliyev Şirvan suvarma kanalının təməlini qoyub, tədbirdə çıxış edib - (Yenilənib)
16-04-2024, 11:57
Qarabağ Universiteti ilə bağlı daha bir qərar verilib
16-04-2024, 11:05
İsrail İrandan qisas almağa hazırlaşır
16-04-2024, 10:42
MAQATE İranın nüvə proqramından məlumatsızdır
15-04-2024, 20:08
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
15-04-2024, 18:20
Ordunun illik xərci: İran 9, İsrail 24 milyard dollar ayırıb