11:51 / 16-09-2025
DİM sədri: buraxılış imtahanlarında yeni test modeli tətbiq ediləcək
11:46 / 16-09-2025
Makqreqor prezident olmaq niyyətindən əl çəkir
11:42 / 16-09-2025
İlin ikinci Günəş tutulması baş verəcək
11:39 / 16-09-2025
Paşinyanı impiçment etmək istəyirlər
11:13 / 16-09-2025
Gəncə Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğuna direktor təyin olunub
11:10 / 16-09-2025
Dörd ölkədən Azərbaycana bəzi məhsulların idxalına məhdudiyyət qoyulub
11:06 / 16-09-2025
Trampın London səfəri: kral Uels şahzadəsini önə verəcək
11:00 / 16-09-2025
Xalq artistinin nəşi Azərbaycana gətirilib - Yenilənib
10:59 / 16-09-2025
Nazir: “Müharibə 60 və ya 90 günə bitə bilər”
10:49 / 16-09-2025
Rusiyanın komandanlıq məntəqələri vurulub
10:37 / 16-09-2025
Prokurorluq Əvəz Zeynallının telefonlarını və diktafonunu qaytarıb
10:28 / 16-09-2025
Tramp qəzetdən 15 milyard dollar təzminat istəyir
10:20 / 16-09-2025
“Formula-1” ilə əlaqədar əhaliyə müraciət edilib
10:16 / 16-09-2025
Çempionlar Liqası: bu gün 6 oyun keçiriləcək
10:08 / 16-09-2025
Dövlət Xidmətlərinin Elektron Reyestri yaradılacaq
10:05 / 16-09-2025
Vəkillər Kollegiyasının orqan və qurumlarının sayı artırılır
10:04 / 16-09-2025
Məşhurlar yeni ssenarini xüsusi kod altında qoruyurlar
09:49 / 16-09-2025
Biləsuvar sakini 6 kq narkotiklə saxlanılıb
09:45 / 16-09-2025
Rusiyaya qarşı yeni sanksiyanın qəbulu təxirə salınıb
09:40 / 16-09-2025
Feldşer Müdafiə Nazirliyini məhkəməyə verib
09:29 / 16-09-2025
Təranə Səmədova Ali Məhkəməyə müraciət edib
09:20 / 16-09-2025
Şirvan şəhərində bir neçə qurumda yoxlama aparılır
09:07 / 16-09-2025
Okeanlarda 14 min ton qızıl var
08:18 / 16-09-2025
“Emmi” mükafatı 77-ci dəfə təqdim olunub
08:12 / 16-09-2025
Fəalın qətlində təqsirləndirilən şəxsi edam edəcəklər
08:06 / 16-09-2025
Dini liderlər Astanada toplaşıb
08:02 / 16-09-2025
Ukraynada 1000-ə yaxın britaniyalı muzdlu həlak olub
07:55 / 16-09-2025
Rubio: Tramp münaqişəyə son qoymağa çalışır
07:48 / 16-09-2025
Baş nazir Qüdsdən qaçıb?
00:04 / 16-09-2025
Qurban Qurbanov: “Benfika” ilə oyuna yaxşı hazırlaşa bilmədik”
13:31 / 11-09-2025

20:48 / 13-09-2025

15:14 / 12-09-2025

18:29 / 12-09-2025

10:50 / 12-09-2025

18:40 / 14-09-2025

23:44 / 12-09-2025

22:10 / 12-09-2025

14:21 / 11-09-2025

09:10 / 12-09-2025

13:50 / 14-09-2025

Mirzə Mehdi xan Azəri: İran şahbanusu Fərəhin babası
Tarix: 27-04-2020 16:05 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Diba ailəsi Təbatəbai seyidlərinə bağlıdır. Təbrizin tanınmış ailələrindən olub, Azərbayvan xalqının tarixində önəmli rol oynamışlar. Bu ailəni təmsil edən şəxslər dövlətçilik, idarəçilik, hərb, mədəniyyət, elm tariximizə parlaq səhifələr yazmışlar. Dibalar barəsində çağdaş tarixdə dəyərli tədqiqat əsərləri yazılmayıb. Bu ulu soy-kökə bağlı layiqli insanlarımız haqqında bilmədiklərimiz xeylidir. Bunlardan biri.
Mirzə Mehdi xan Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi oğlu Təbatəbai-Diba 1879-cu ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdur. Atası Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi Nazimülüləma şəhərin ali mərtəbəli, yüksək məqamlı, mötəbər din xadimlərindən idi. Oğlu Mehdiyə əvvəlcə ev, sonra mədrəsə təhsili vermişdi. Mədrəsəni bitirən Mehdi cəmiyyətdə bilikli, dindar, əxlaqlı, ağır təbiətli, fəzilətli və müdrik bir şəxs kimi tanınmışdı. Dövrünün bir çox savadlı şəxsləri kimi, o da saraya bağlanmışdı. Qacarlar dövlətinin taxt-tac vəliəhdi olan Müzəffərəddin mirzənin sarayında katib kimi işə başlamışdı.
Əmirnizam Həsənəli xan Gərrusi onun istedadını idrak edib, valiliyə, dövlət qulluğuna dəvət etmişdi. Ordan Rusiyaya göndərilmiş, Sankt-Peterburq şəhərində ali hərbi təhsil almışdı. Əmisi burda səlahiyyətli səfir olduğundan, hər cür dəstək görmüşdü. Hərbi məktəbi poruçik rütbəsi ilə bitirən Mehdi xan Təbrizə dönmüşdü. Sonra sultan (kapitan) rütbəsiylə İran Kazak briqadasına göndərilmişdi. Burda general-leytenant (mirpənc) rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Mirzə Mehdi xan əvvəlcə Mükərrəmüddövlə, sonra Şüaüddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1899-cu ildə Qacarlar dövlətinin Xarici İşlər vəzarətində xidmətə başlamışdı. Sonra vəliəhd Məhəmmədəli mirzənin xarici əlaqələrinə rəhbərlik etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri Müzəffərəddin şahı Avropa səfərində müşaiyət etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1323-cü (1905) ildə Qacar dövlətinin Parisdəki səfirliyində katib, 1330-cu (1912) ildə Batum konsulluğunda çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1918-ci ildə İranın Hollandiyada vəziri-muxtarı olmuşdu.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1926-cı ildə Xarici İşlər vəzarətində müşavir vəzifəsində xidmət edirdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1928-ci ildə Xarici İşlər vəzarətinin 4-cü şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1929-cu ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Həzrət Məsumənin hərəmində dəfn edilib.
Mirzə Mehdi xanın Söhrab xan adlı oğlu, Tələtüddövlə xanım adlı qızı vardı.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-04-2020 16:05 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Diba ailəsi Təbatəbai seyidlərinə bağlıdır. Təbrizin tanınmış ailələrindən olub, Azərbayvan xalqının tarixində önəmli rol oynamışlar. Bu ailəni təmsil edən şəxslər dövlətçilik, idarəçilik, hərb, mədəniyyət, elm tariximizə parlaq səhifələr yazmışlar. Dibalar barəsində çağdaş tarixdə dəyərli tədqiqat əsərləri yazılmayıb. Bu ulu soy-kökə bağlı layiqli insanlarımız haqqında bilmədiklərimiz xeylidir. Bunlardan biri.
Mirzə Mehdi xan Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi oğlu Təbatəbai-Diba 1879-cu ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdur. Atası Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi Nazimülüləma şəhərin ali mərtəbəli, yüksək məqamlı, mötəbər din xadimlərindən idi. Oğlu Mehdiyə əvvəlcə ev, sonra mədrəsə təhsili vermişdi. Mədrəsəni bitirən Mehdi cəmiyyətdə bilikli, dindar, əxlaqlı, ağır təbiətli, fəzilətli və müdrik bir şəxs kimi tanınmışdı. Dövrünün bir çox savadlı şəxsləri kimi, o da saraya bağlanmışdı. Qacarlar dövlətinin taxt-tac vəliəhdi olan Müzəffərəddin mirzənin sarayında katib kimi işə başlamışdı.
Əmirnizam Həsənəli xan Gərrusi onun istedadını idrak edib, valiliyə, dövlət qulluğuna dəvət etmişdi. Ordan Rusiyaya göndərilmiş, Sankt-Peterburq şəhərində ali hərbi təhsil almışdı. Əmisi burda səlahiyyətli səfir olduğundan, hər cür dəstək görmüşdü. Hərbi məktəbi poruçik rütbəsi ilə bitirən Mehdi xan Təbrizə dönmüşdü. Sonra sultan (kapitan) rütbəsiylə İran Kazak briqadasına göndərilmişdi. Burda general-leytenant (mirpənc) rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Mirzə Mehdi xan əvvəlcə Mükərrəmüddövlə, sonra Şüaüddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1899-cu ildə Qacarlar dövlətinin Xarici İşlər vəzarətində xidmətə başlamışdı. Sonra vəliəhd Məhəmmədəli mirzənin xarici əlaqələrinə rəhbərlik etmişdi.

Mirzə Mehdi xan Azəri Müzəffərəddin şahı Avropa səfərində müşaiyət etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1323-cü (1905) ildə Qacar dövlətinin Parisdəki səfirliyində katib, 1330-cu (1912) ildə Batum konsulluğunda çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1918-ci ildə İranın Hollandiyada vəziri-muxtarı olmuşdu.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1926-cı ildə Xarici İşlər vəzarətində müşavir vəzifəsində xidmət edirdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1928-ci ildə Xarici İşlər vəzarətinin 4-cü şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1929-cu ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Həzrət Məsumənin hərəmində dəfn edilib.
Mirzə Mehdi xanın Söhrab xan adlı oğlu, Tələtüddövlə xanım adlı qızı vardı.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır