12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
11:32 / 27-06-2025
Nazirlik və dövlət komitəsi vətəndaşlara müraciət edib
09:33 / 27-06-2025
Qaxda zəlzələ olub
00:25 / 27-06-2025
"Azərbaycanfilm"in ərazisindəki yanğın söndürülüb - (Yenilənib)
00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:15 / 26-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
11:02 / 26-06-2025
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
10:29 / 26-06-2025
Prezident Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
22:36 / 25-06-2025
MÜTDA: "7 müəllimin nəticəsi ləğv ediləcək"
21:49 / 25-06-2025
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
19:56 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov İranın yeni səfirini qəbul edib
18:04 / 25-06-2025
Ordu günü Bakı, Gəncə, Xankəndi və Laçında yürüş olacaq
18:00 / 25-06-2025
Beynəlxalq axtarışa verilmiş şəxsi Rusiyaya təhvil verilib
17:49 / 25-06-2025
Ter-Petrosyan II Qareginlə siyasi vəziyyəti müzakirə edib
17:44 / 25-06-2025
“Azəriqaz”ın baş direktoruna müavin təyin olunub
17:27 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov Sudanın yeni səfiri ilə görüşüb
17:02 / 25-06-2025
Trampla Zelenski Niderlandda görüşüblər
16:56 / 25-06-2025
Qırğızıstanda parno saytlara giriş bloklanıb
16:45 / 25-06-2025
Bakıda əməliyyat: saxlanılanlar var - Video
16:39 / 25-06-2025
Toy karvanında "avtoş"luq edən sürücülər saxlanılıb
16:20 / 25-06-2025
Səkkiz rayona prokuror təyin edilib - Yenilənib
15:59 / 25-06-2025
Kansler: Rusiya Avropanın sülh və siyasi nizamını təhdid edir
15:40 / 25-06-2025
“Pasportlar haqqında” qanun dəyişib
14:57 / 22-06-2025

19:12 / 23-06-2025

09:25 / 26-06-2025

10:14 / 24-06-2025

14:55 / 25-06-2025

07:09 / 24-06-2025

00:39 / 25-06-2025

08:27 / 25-06-2025

19:40 / 24-06-2025

23:45 / 23-06-2025

Mirzə Mehdi xan Azəri: İran şahbanusu Fərəhin babası
Tarix: 27-04-2020 16:05 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Diba ailəsi Təbatəbai seyidlərinə bağlıdır. Təbrizin tanınmış ailələrindən olub, Azərbayvan xalqının tarixində önəmli rol oynamışlar. Bu ailəni təmsil edən şəxslər dövlətçilik, idarəçilik, hərb, mədəniyyət, elm tariximizə parlaq səhifələr yazmışlar. Dibalar barəsində çağdaş tarixdə dəyərli tədqiqat əsərləri yazılmayıb. Bu ulu soy-kökə bağlı layiqli insanlarımız haqqında bilmədiklərimiz xeylidir. Bunlardan biri.
Mirzə Mehdi xan Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi oğlu Təbatəbai-Diba 1879-cu ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdur. Atası Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi Nazimülüləma şəhərin ali mərtəbəli, yüksək məqamlı, mötəbər din xadimlərindən idi. Oğlu Mehdiyə əvvəlcə ev, sonra mədrəsə təhsili vermişdi. Mədrəsəni bitirən Mehdi cəmiyyətdə bilikli, dindar, əxlaqlı, ağır təbiətli, fəzilətli və müdrik bir şəxs kimi tanınmışdı. Dövrünün bir çox savadlı şəxsləri kimi, o da saraya bağlanmışdı. Qacarlar dövlətinin taxt-tac vəliəhdi olan Müzəffərəddin mirzənin sarayında katib kimi işə başlamışdı.
Əmirnizam Həsənəli xan Gərrusi onun istedadını idrak edib, valiliyə, dövlət qulluğuna dəvət etmişdi. Ordan Rusiyaya göndərilmiş, Sankt-Peterburq şəhərində ali hərbi təhsil almışdı. Əmisi burda səlahiyyətli səfir olduğundan, hər cür dəstək görmüşdü. Hərbi məktəbi poruçik rütbəsi ilə bitirən Mehdi xan Təbrizə dönmüşdü. Sonra sultan (kapitan) rütbəsiylə İran Kazak briqadasına göndərilmişdi. Burda general-leytenant (mirpənc) rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Mirzə Mehdi xan əvvəlcə Mükərrəmüddövlə, sonra Şüaüddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1899-cu ildə Qacarlar dövlətinin Xarici İşlər vəzarətində xidmətə başlamışdı. Sonra vəliəhd Məhəmmədəli mirzənin xarici əlaqələrinə rəhbərlik etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri Müzəffərəddin şahı Avropa səfərində müşaiyət etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1323-cü (1905) ildə Qacar dövlətinin Parisdəki səfirliyində katib, 1330-cu (1912) ildə Batum konsulluğunda çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1918-ci ildə İranın Hollandiyada vəziri-muxtarı olmuşdu.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1926-cı ildə Xarici İşlər vəzarətində müşavir vəzifəsində xidmət edirdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1928-ci ildə Xarici İşlər vəzarətinin 4-cü şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1929-cu ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Həzrət Məsumənin hərəmində dəfn edilib.
Mirzə Mehdi xanın Söhrab xan adlı oğlu, Tələtüddövlə xanım adlı qızı vardı.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-04-2020 16:05 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Diba ailəsi Təbatəbai seyidlərinə bağlıdır. Təbrizin tanınmış ailələrindən olub, Azərbayvan xalqının tarixində önəmli rol oynamışlar. Bu ailəni təmsil edən şəxslər dövlətçilik, idarəçilik, hərb, mədəniyyət, elm tariximizə parlaq səhifələr yazmışlar. Dibalar barəsində çağdaş tarixdə dəyərli tədqiqat əsərləri yazılmayıb. Bu ulu soy-kökə bağlı layiqli insanlarımız haqqında bilmədiklərimiz xeylidir. Bunlardan biri.
Mirzə Mehdi xan Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi oğlu Təbatəbai-Diba 1879-cu ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdur. Atası Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi Nazimülüləma şəhərin ali mərtəbəli, yüksək məqamlı, mötəbər din xadimlərindən idi. Oğlu Mehdiyə əvvəlcə ev, sonra mədrəsə təhsili vermişdi. Mədrəsəni bitirən Mehdi cəmiyyətdə bilikli, dindar, əxlaqlı, ağır təbiətli, fəzilətli və müdrik bir şəxs kimi tanınmışdı. Dövrünün bir çox savadlı şəxsləri kimi, o da saraya bağlanmışdı. Qacarlar dövlətinin taxt-tac vəliəhdi olan Müzəffərəddin mirzənin sarayında katib kimi işə başlamışdı.
Əmirnizam Həsənəli xan Gərrusi onun istedadını idrak edib, valiliyə, dövlət qulluğuna dəvət etmişdi. Ordan Rusiyaya göndərilmiş, Sankt-Peterburq şəhərində ali hərbi təhsil almışdı. Əmisi burda səlahiyyətli səfir olduğundan, hər cür dəstək görmüşdü. Hərbi məktəbi poruçik rütbəsi ilə bitirən Mehdi xan Təbrizə dönmüşdü. Sonra sultan (kapitan) rütbəsiylə İran Kazak briqadasına göndərilmişdi. Burda general-leytenant (mirpənc) rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Mirzə Mehdi xan əvvəlcə Mükərrəmüddövlə, sonra Şüaüddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1899-cu ildə Qacarlar dövlətinin Xarici İşlər vəzarətində xidmətə başlamışdı. Sonra vəliəhd Məhəmmədəli mirzənin xarici əlaqələrinə rəhbərlik etmişdi.

Mirzə Mehdi xan Azəri Müzəffərəddin şahı Avropa səfərində müşaiyət etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1323-cü (1905) ildə Qacar dövlətinin Parisdəki səfirliyində katib, 1330-cu (1912) ildə Batum konsulluğunda çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1918-ci ildə İranın Hollandiyada vəziri-muxtarı olmuşdu.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1926-cı ildə Xarici İşlər vəzarətində müşavir vəzifəsində xidmət edirdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1928-ci ildə Xarici İşlər vəzarətinin 4-cü şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1929-cu ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Həzrət Məsumənin hərəmində dəfn edilib.
Mirzə Mehdi xanın Söhrab xan adlı oğlu, Tələtüddövlə xanım adlı qızı vardı.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır