10:21 / 12-07-2025
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
09:46 / 12-07-2025
Polis Beyləqanda 9 nəfəri saxlayıb - Fotolar
09:21 / 12-07-2025
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
21:16 / 11-07-2025
Xocalı soyqırımı zamanı girov götürülmüş qadın: "Yaşyarımlıq oğlum..." - Yenilənib
19:05 / 11-07-2025
"Qarabağ" klubu növbəti yoxlama oyununda qalib gəlib
18:06 / 11-07-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib
18:02 / 11-07-2025
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracları keçirib
17:59 / 11-07-2025
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
17:47 / 11-07-2025
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
17:45 / 11-07-2025
Fransada üç deputatın mandatı ləğv edilib
17:37 / 11-07-2025
Kim Çen In Putinə nə qədər sursat verir?
17:32 / 11-07-2025
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
17:24 / 11-07-2025
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
17:08 / 11-07-2025
Böyük şəhərlərdə pensiyalar verilir
17:01 / 11-07-2025
Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişib - Fərman
16:57 / 11-07-2025
Prorektor vəzifədən azad olunub
16:56 / 11-07-2025
Rusiya Polşanın Baş Konsulluğunu bağlayır
16:32 / 11-07-2025
Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini mıəhkəmədə dindiriləcək
16:06 / 11-07-2025
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
15:45 / 11-07-2025
"Karvan" daha bir futbolçu ilə anlaşıb
15:41 / 11-07-2025
Havanın temperaturu 41 dərəcəyə qalxacaq - Xəbərdarlıq
15:06 / 11-07-2025
Sosial xidmət müəssisələrinə nəzarət qrupu yaradılır
14:35 / 11-07-2025
Azərbaycan I Liqasının başlama tarixi bəlli olub
14:33 / 11-07-2025
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun siyahısına daxil edilib - Foto
14:09 / 11-07-2025
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
13:51 / 11-07-2025
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
13:50 / 11-07-2025
"2024-cü il dövlət büdcəsinin icrası haqqında" qanun təsdiqlənib
13:45 / 11-07-2025
Dövlət Neft Fondunun büdcəsinin icrası haqqında sərəncam imzalanıb
13:38 / 11-07-2025
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
13:03 / 11-07-2025
Hovuzlarla bağlı yeni qadağa tətbiq edilib
12:16 / 08-07-2025

15:10 / 07-07-2025

14:53 / 10-07-2025

13:25 / 08-07-2025

11:01 / 07-07-2025

17:43 / 07-07-2025

18:33 / 07-07-2025

17:07 / 08-07-2025

00:11 / 11-07-2025

14:27 / 09-07-2025

14:39 / 07-07-2025

11:36 / 07-07-2025

Mirzə Mehdi xan Azəri: İran şahbanusu Fərəhin babası
Tarix: 27-04-2020 16:05 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Diba ailəsi Təbatəbai seyidlərinə bağlıdır. Təbrizin tanınmış ailələrindən olub, Azərbayvan xalqının tarixində önəmli rol oynamışlar. Bu ailəni təmsil edən şəxslər dövlətçilik, idarəçilik, hərb, mədəniyyət, elm tariximizə parlaq səhifələr yazmışlar. Dibalar barəsində çağdaş tarixdə dəyərli tədqiqat əsərləri yazılmayıb. Bu ulu soy-kökə bağlı layiqli insanlarımız haqqında bilmədiklərimiz xeylidir. Bunlardan biri.
Mirzə Mehdi xan Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi oğlu Təbatəbai-Diba 1879-cu ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdur. Atası Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi Nazimülüləma şəhərin ali mərtəbəli, yüksək məqamlı, mötəbər din xadimlərindən idi. Oğlu Mehdiyə əvvəlcə ev, sonra mədrəsə təhsili vermişdi. Mədrəsəni bitirən Mehdi cəmiyyətdə bilikli, dindar, əxlaqlı, ağır təbiətli, fəzilətli və müdrik bir şəxs kimi tanınmışdı. Dövrünün bir çox savadlı şəxsləri kimi, o da saraya bağlanmışdı. Qacarlar dövlətinin taxt-tac vəliəhdi olan Müzəffərəddin mirzənin sarayında katib kimi işə başlamışdı.
Əmirnizam Həsənəli xan Gərrusi onun istedadını idrak edib, valiliyə, dövlət qulluğuna dəvət etmişdi. Ordan Rusiyaya göndərilmiş, Sankt-Peterburq şəhərində ali hərbi təhsil almışdı. Əmisi burda səlahiyyətli səfir olduğundan, hər cür dəstək görmüşdü. Hərbi məktəbi poruçik rütbəsi ilə bitirən Mehdi xan Təbrizə dönmüşdü. Sonra sultan (kapitan) rütbəsiylə İran Kazak briqadasına göndərilmişdi. Burda general-leytenant (mirpənc) rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Mirzə Mehdi xan əvvəlcə Mükərrəmüddövlə, sonra Şüaüddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1899-cu ildə Qacarlar dövlətinin Xarici İşlər vəzarətində xidmətə başlamışdı. Sonra vəliəhd Məhəmmədəli mirzənin xarici əlaqələrinə rəhbərlik etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri Müzəffərəddin şahı Avropa səfərində müşaiyət etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1323-cü (1905) ildə Qacar dövlətinin Parisdəki səfirliyində katib, 1330-cu (1912) ildə Batum konsulluğunda çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1918-ci ildə İranın Hollandiyada vəziri-muxtarı olmuşdu.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1926-cı ildə Xarici İşlər vəzarətində müşavir vəzifəsində xidmət edirdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1928-ci ildə Xarici İşlər vəzarətinin 4-cü şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1929-cu ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Həzrət Məsumənin hərəmində dəfn edilib.
Mirzə Mehdi xanın Söhrab xan adlı oğlu, Tələtüddövlə xanım adlı qızı vardı.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-04-2020 16:05 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Diba ailəsi Təbatəbai seyidlərinə bağlıdır. Təbrizin tanınmış ailələrindən olub, Azərbayvan xalqının tarixində önəmli rol oynamışlar. Bu ailəni təmsil edən şəxslər dövlətçilik, idarəçilik, hərb, mədəniyyət, elm tariximizə parlaq səhifələr yazmışlar. Dibalar barəsində çağdaş tarixdə dəyərli tədqiqat əsərləri yazılmayıb. Bu ulu soy-kökə bağlı layiqli insanlarımız haqqında bilmədiklərimiz xeylidir. Bunlardan biri.
Mirzə Mehdi xan Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi oğlu Təbatəbai-Diba 1879-cu ildə Təbriz şəhərində anadan olmuşdur. Atası Hacı Mirzə Məhəmmədrəfi Nazimülüləma şəhərin ali mərtəbəli, yüksək məqamlı, mötəbər din xadimlərindən idi. Oğlu Mehdiyə əvvəlcə ev, sonra mədrəsə təhsili vermişdi. Mədrəsəni bitirən Mehdi cəmiyyətdə bilikli, dindar, əxlaqlı, ağır təbiətli, fəzilətli və müdrik bir şəxs kimi tanınmışdı. Dövrünün bir çox savadlı şəxsləri kimi, o da saraya bağlanmışdı. Qacarlar dövlətinin taxt-tac vəliəhdi olan Müzəffərəddin mirzənin sarayında katib kimi işə başlamışdı.
Əmirnizam Həsənəli xan Gərrusi onun istedadını idrak edib, valiliyə, dövlət qulluğuna dəvət etmişdi. Ordan Rusiyaya göndərilmiş, Sankt-Peterburq şəhərində ali hərbi təhsil almışdı. Əmisi burda səlahiyyətli səfir olduğundan, hər cür dəstək görmüşdü. Hərbi məktəbi poruçik rütbəsi ilə bitirən Mehdi xan Təbrizə dönmüşdü. Sonra sultan (kapitan) rütbəsiylə İran Kazak briqadasına göndərilmişdi. Burda general-leytenant (mirpənc) rütbəsinədək yüksəlmişdi.
Mirzə Mehdi xan əvvəlcə Mükərrəmüddövlə, sonra Şüaüddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1899-cu ildə Qacarlar dövlətinin Xarici İşlər vəzarətində xidmətə başlamışdı. Sonra vəliəhd Məhəmmədəli mirzənin xarici əlaqələrinə rəhbərlik etmişdi.

Mirzə Mehdi xan Azəri Müzəffərəddin şahı Avropa səfərində müşaiyət etmişdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1323-cü (1905) ildə Qacar dövlətinin Parisdəki səfirliyində katib, 1330-cu (1912) ildə Batum konsulluğunda çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1918-ci ildə İranın Hollandiyada vəziri-muxtarı olmuşdu.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1926-cı ildə Xarici İşlər vəzarətində müşavir vəzifəsində xidmət edirdi.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1928-ci ildə Xarici İşlər vəzarətinin 4-cü şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdı.
Mirzə Mehdi xan Azəri 1929-cu ildə Tehran şəhərində vəfat edib. Həzrət Məsumənin hərəmində dəfn edilib.
Mirzə Mehdi xanın Söhrab xan adlı oğlu, Tələtüddövlə xanım adlı qızı vardı.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır