18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

Stalinin oğlu - Firuz Mustafa yazır
Tarix: 13-07-2020 14:51 | Bölmə: Firuz MUSTAFA

Bu müxtəsər yazıda habelə Hitlerin bacısı oğlundan söhbət açılır
Yeni tarixi əsər üzərində işləyərkən Stalinin oğlu ilə bağlı əksəriyyətinizin bildiyi bir faktı təzədən araşdırmalı oldum.
Çoxlarının bildiyi kimi, “ellər atası”nın böyük oğlu Yakov Cuqaşvili 1941-ci ilin yay aylarında qanlı Smolensk döyüşlərinin birində əsir düşmüşdür...
Bu barədə bir az sonra.
...Yakov əslində Stalinin ilk sevgisinin yadigarı idi. O, 1907-ci ildə Kutaisi yaxınlığındakı Baci kəndində doğulub.
Stalinin birinci arvadı Yekaterina Svanidze vərəm xəstəliyindən vəfat edərkən Yakov səkkizaylıq körpə idi. Onu xalası Aleksandra böyütmüşdü. Yakov 7-illiyi qonşu kənddə yerləşən məktəbdə başa vurmuşdu. Həmin məktəb doğma kənddən yeddi kilometr uzaqda yerləşirdi. Stalinin oğlu həmin məktəbə hər gün piyada gəlib-gedirdi. Onu da unutmaq olmaz ki, həmin vaxtlar Yakovun atası hələ məhdud çevrədə gənc inqilabçı Koba kimi tanınırdı. Sevimli arvadının ölümündən sonra Stalin sanki öz doğma oğlunu “unutmuşdu.
İosif Vissarionoviç oğlu barədə komissar olan zaman düşünməyə başladı. Yakov 1921-ci ildə ilk dəfə Moskvaya gəldi və atasının üzünü də ilk dəfə onda gördü. O vaxt Yakov hələ rus dilini düz-əməli bilmirdi. Stalinin arvadı Nadejda ögey oğluna çox yaxşı qulluq edir, onun qayğısını çəkirdi. Hətta, yazılanlara və deyilənlərə görə dahi rəhbər arvadını Yakova qısqanırmış.

Yakov əvvəlcə Arbatda orta məktəbdə, sonra isə elektrik texniki məktəbində təhsil alıb. Təhsilini 25-ci ildə başa Vuran Yakov elə həmin il keşiş qızı Zoya Qunina ilə evləndi. O vaxt bəyin 18, gəlininsə 16 yaşı vardı. Bu izdivac Stalini bərk qəzəbləndirdi. O, buna görə oğlunu bərk təhqir etdi. Gənc Cuqaşvili intihar etmək qərarına gəldi. Amma tapançadan atdığı atəş ürəyindən yan keçdi və Yakov təsadüfən sağ qaldı. Stalin hətta buna görə oğluna rişxənd də edirdi: “Bu hələ düz-əməlli atmağı da öyrənməyib”.
Gənc ər-arvad Serkey Mironoviç Kirovun təklifi ilə Leninqrada köçdü. Yakov bir müddət montyor işlədi. Onlar orada Nadejdanın ata-anasıgildə, yəni Alliluyevlərin evində yaşamağa başladılar. Evlilikdən iki il sonra gənc ailənin uşağı dünyaya gəldi və uşaq tezliklə xəstələnib öldü. Az sonra Yakov Zoyadan ayrıldı. O, təzədən Moskvaya qayıdıb Nəqliyyat Mühəndisliyi İnstitutuna daxil oldu. Təhsilini başa vurub atasının adını daşıyan zavodda sıravi növbətçi mühəndis kimi işləməyə başladı. Və elə həmin il Alliluyevlərin qohumlarından biri - Olqa Qolışeva ilə evləndi. Rəsmi nikah olmasa da onların Yevgeni adlı övladı dünyaya gəldi. Amma bu izdivac da uzun sürmədi.
Az sonra Yakov təzədən eşqə düşdü və bu dəfə tanınmış balerina Yuliya Meltserlə ailə qurur. Bu nikahdan onların Qalina adlı qızları anadan oldu.
Yakovun hərbə marağı çox idi. Elə buna görə də hərbi akademiyaya daxil oldu. 1941-ci ilin may ayında onu batareya komandiri təyin etdilər. Tezliklə müharibə başladı. O, hərbin elə ilk günü atasının məsləhəti ilə cəbhəyə yola düşdü. Elə ilk döyüşlərin birində, iyul ayının 7-də əsir düşdü.
Əsir Yakov Berlin şəhəri yaxınlığında yerləşən Zaksenhauzen həbs düşərgəsinə gətirilir. Geniş yayılmış söz-söhbətlərdə almanların Yakovu Stalinqrad döyüşü zamanı sovet ordusuna əsir düşmüş feldmarşal Fredrik Paulus ilə dəyişdirmək istədiyi vurğulanır. Hətta, Stalinin bu təklifə müxtəlif cavablar verdiyi də göstərilir. Həmin cavablardan ən məşhuru budur:
“Mən feldmarşalı leytenanta dəyişmərəm”.
Digər bir cavab isə belədir: “Yakov kimi milyonlarla oğlum var. Ya onları da Yakov ilə birlikdə azad edərsiniz, ya da oğlum onlarla eyni taleni yaşamalıdır”.
Amma mənim diqqətimi vacib bir informasiya cəlb etdi. Hələlik fakt kimi tam təsdiqlənməmiş bir mülahizəyə görə, Adolf Hitler sovet əsirliyində olan bacısı oğlu Leo Raubalı Stalinin oğlu Yakov ilə dəyişdirmək istəmiş, ancaq bu təklif Stalin tərəfindən rədd edilmişdir. Yakov Cuqaşvili Zaksenhauzen həbs düşərgəsində saxlanılan zaman düşərgədən qaçmaq istəyərkən 1943-cü ilin aprel ayında elektrik tellərinə toxunaraq həlak olmuşdur.
P.S. Yakovun əsir düşməsi konkret fakt kimi təsdiqlənsə də, bunu inkar edənlər də var. Məsələ burasındadır ki, Stalinin imzaladığı məşhur əmrdə göstərilirdi ki, sovet əsgər və zabiti əsir düşə bilməz. Belə olan halda hərbçi intihar etməli idi. Əks halda həmin hərbçi “düşmən agenti” elan olunurdu. Görünür, elə buna görə də oğlunun əsir düşdüyünü eşidən Stalin öz gəlini Yuliya Meltseri Sibirə sürgün etdirmişdi...
Stalinin nəvələrinin, yəni Yakovun uşaqlarının sonrakı taleyi haqda da bir neçə cümlə deyə bilərik. Belə ki, Yevgeni Cuqaşvili atasının yolu ilə gedib, hərbçi oldu. Atası haqda kitab yazdı. Hətta, rejissor Devi Abaşidzenin çəkdiyi “Yakov, Stalinin oğlu” filmində Stalin rolunu oynadı. Yevgeninin iki oğlu var - Vissarion rejissordur, Yakov isə rəssamdır. Hər ikisi Tiflisdə yaşayır.
Yakovun digər arvadından, yəni Yuliyadan olan qızı Qalina isə uzun müddət elmi işçi kimi Ədəbiyyat tarixinin tədqiqi ilə məşğul oldu. 1970-ci ildə BMT-nin Əlcəzairdən olan əməkdaşı ilə ailə qurdu. Bu izdivacdan Səlim adlı oğlan uşağı anadan oldu. Səlim Hosinoviç Bensaat rəssamdır. Qulağı zəif eşidir. Hazırda Moskvada yaşayır.
Stalinin nəvə-nəticələri dünyanın müxtəlif ölkələrinə səpələnmişlər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-07-2020 14:51 | Bölmə: Firuz MUSTAFA

Bu müxtəsər yazıda habelə Hitlerin bacısı oğlundan söhbət açılır
Yeni tarixi əsər üzərində işləyərkən Stalinin oğlu ilə bağlı əksəriyyətinizin bildiyi bir faktı təzədən araşdırmalı oldum.
Çoxlarının bildiyi kimi, “ellər atası”nın böyük oğlu Yakov Cuqaşvili 1941-ci ilin yay aylarında qanlı Smolensk döyüşlərinin birində əsir düşmüşdür...
Bu barədə bir az sonra.
...Yakov əslində Stalinin ilk sevgisinin yadigarı idi. O, 1907-ci ildə Kutaisi yaxınlığındakı Baci kəndində doğulub.
Stalinin birinci arvadı Yekaterina Svanidze vərəm xəstəliyindən vəfat edərkən Yakov səkkizaylıq körpə idi. Onu xalası Aleksandra böyütmüşdü. Yakov 7-illiyi qonşu kənddə yerləşən məktəbdə başa vurmuşdu. Həmin məktəb doğma kənddən yeddi kilometr uzaqda yerləşirdi. Stalinin oğlu həmin məktəbə hər gün piyada gəlib-gedirdi. Onu da unutmaq olmaz ki, həmin vaxtlar Yakovun atası hələ məhdud çevrədə gənc inqilabçı Koba kimi tanınırdı. Sevimli arvadının ölümündən sonra Stalin sanki öz doğma oğlunu “unutmuşdu.
İosif Vissarionoviç oğlu barədə komissar olan zaman düşünməyə başladı. Yakov 1921-ci ildə ilk dəfə Moskvaya gəldi və atasının üzünü də ilk dəfə onda gördü. O vaxt Yakov hələ rus dilini düz-əməli bilmirdi. Stalinin arvadı Nadejda ögey oğluna çox yaxşı qulluq edir, onun qayğısını çəkirdi. Hətta, yazılanlara və deyilənlərə görə dahi rəhbər arvadını Yakova qısqanırmış.

Yakov əvvəlcə Arbatda orta məktəbdə, sonra isə elektrik texniki məktəbində təhsil alıb. Təhsilini 25-ci ildə başa Vuran Yakov elə həmin il keşiş qızı Zoya Qunina ilə evləndi. O vaxt bəyin 18, gəlininsə 16 yaşı vardı. Bu izdivac Stalini bərk qəzəbləndirdi. O, buna görə oğlunu bərk təhqir etdi. Gənc Cuqaşvili intihar etmək qərarına gəldi. Amma tapançadan atdığı atəş ürəyindən yan keçdi və Yakov təsadüfən sağ qaldı. Stalin hətta buna görə oğluna rişxənd də edirdi: “Bu hələ düz-əməlli atmağı da öyrənməyib”.
Gənc ər-arvad Serkey Mironoviç Kirovun təklifi ilə Leninqrada köçdü. Yakov bir müddət montyor işlədi. Onlar orada Nadejdanın ata-anasıgildə, yəni Alliluyevlərin evində yaşamağa başladılar. Evlilikdən iki il sonra gənc ailənin uşağı dünyaya gəldi və uşaq tezliklə xəstələnib öldü. Az sonra Yakov Zoyadan ayrıldı. O, təzədən Moskvaya qayıdıb Nəqliyyat Mühəndisliyi İnstitutuna daxil oldu. Təhsilini başa vurub atasının adını daşıyan zavodda sıravi növbətçi mühəndis kimi işləməyə başladı. Və elə həmin il Alliluyevlərin qohumlarından biri - Olqa Qolışeva ilə evləndi. Rəsmi nikah olmasa da onların Yevgeni adlı övladı dünyaya gəldi. Amma bu izdivac da uzun sürmədi.
Az sonra Yakov təzədən eşqə düşdü və bu dəfə tanınmış balerina Yuliya Meltserlə ailə qurur. Bu nikahdan onların Qalina adlı qızları anadan oldu.
Yakovun hərbə marağı çox idi. Elə buna görə də hərbi akademiyaya daxil oldu. 1941-ci ilin may ayında onu batareya komandiri təyin etdilər. Tezliklə müharibə başladı. O, hərbin elə ilk günü atasının məsləhəti ilə cəbhəyə yola düşdü. Elə ilk döyüşlərin birində, iyul ayının 7-də əsir düşdü.
Əsir Yakov Berlin şəhəri yaxınlığında yerləşən Zaksenhauzen həbs düşərgəsinə gətirilir. Geniş yayılmış söz-söhbətlərdə almanların Yakovu Stalinqrad döyüşü zamanı sovet ordusuna əsir düşmüş feldmarşal Fredrik Paulus ilə dəyişdirmək istədiyi vurğulanır. Hətta, Stalinin bu təklifə müxtəlif cavablar verdiyi də göstərilir. Həmin cavablardan ən məşhuru budur:
“Mən feldmarşalı leytenanta dəyişmərəm”.
Digər bir cavab isə belədir: “Yakov kimi milyonlarla oğlum var. Ya onları da Yakov ilə birlikdə azad edərsiniz, ya da oğlum onlarla eyni taleni yaşamalıdır”.
Amma mənim diqqətimi vacib bir informasiya cəlb etdi. Hələlik fakt kimi tam təsdiqlənməmiş bir mülahizəyə görə, Adolf Hitler sovet əsirliyində olan bacısı oğlu Leo Raubalı Stalinin oğlu Yakov ilə dəyişdirmək istəmiş, ancaq bu təklif Stalin tərəfindən rədd edilmişdir. Yakov Cuqaşvili Zaksenhauzen həbs düşərgəsində saxlanılan zaman düşərgədən qaçmaq istəyərkən 1943-cü ilin aprel ayında elektrik tellərinə toxunaraq həlak olmuşdur.
P.S. Yakovun əsir düşməsi konkret fakt kimi təsdiqlənsə də, bunu inkar edənlər də var. Məsələ burasındadır ki, Stalinin imzaladığı məşhur əmrdə göstərilirdi ki, sovet əsgər və zabiti əsir düşə bilməz. Belə olan halda hərbçi intihar etməli idi. Əks halda həmin hərbçi “düşmən agenti” elan olunurdu. Görünür, elə buna görə də oğlunun əsir düşdüyünü eşidən Stalin öz gəlini Yuliya Meltseri Sibirə sürgün etdirmişdi...
Stalinin nəvələrinin, yəni Yakovun uşaqlarının sonrakı taleyi haqda da bir neçə cümlə deyə bilərik. Belə ki, Yevgeni Cuqaşvili atasının yolu ilə gedib, hərbçi oldu. Atası haqda kitab yazdı. Hətta, rejissor Devi Abaşidzenin çəkdiyi “Yakov, Stalinin oğlu” filmində Stalin rolunu oynadı. Yevgeninin iki oğlu var - Vissarion rejissordur, Yakov isə rəssamdır. Hər ikisi Tiflisdə yaşayır.
Yakovun digər arvadından, yəni Yuliyadan olan qızı Qalina isə uzun müddət elmi işçi kimi Ədəbiyyat tarixinin tədqiqi ilə məşğul oldu. 1970-ci ildə BMT-nin Əlcəzairdən olan əməkdaşı ilə ailə qurdu. Bu izdivacdan Səlim adlı oğlan uşağı anadan oldu. Səlim Hosinoviç Bensaat rəssamdır. Qulağı zəif eşidir. Hazırda Moskvada yaşayır.
Stalinin nəvə-nəticələri dünyanın müxtəlif ölkələrinə səpələnmişlər.
Müəllifin bütün yazıları - Firuz MUSTAFA
Bölməyə aid digər xəbərlər
29-07-2020, 09:23
Firuz MUSTAFA - Türk və hindu dillərinin kök yaxınlığı haqda... - Firuz Mustafa yazır
4-07-2020, 01:05
Firuz MUSTAFA - Rejissor Mərahim Fərzəlibəyovun əmək kitabçası… - Firuz Mustafa yazır
1-07-2020, 20:38
Firuz MUSTAFA - Oljas Süleymenov: “Azərbaycan həmişə ürəyimdədir...” - Firuz Mustafa yazır