14:08 / 19-04-2025
“Horadiz” sərhədində əməliyyat: saxlanılanlar var
12:27 / 19-04-2025
Bakıdakı toyda kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
12:24 / 19-04-2025
Dövlət Nəzarəti Xidmətinin ştat vahidi artırılıb
12:21 / 19-04-2025
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
11:49 / 19-04-2025
Prezident Qarabağ zonası üzrə yeni qanunu təsdiqləyib
11:40 / 19-04-2025
General "Bakı Korpusu"nun komandiri təyin olunub
11:17 / 19-04-2025
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin"
09:12 / 19-04-2025
Azərbaycan Ordusunun mövqelərini atəşə tutulub
00:06 / 19-04-2025
"Qalatasaray" 32-ci turu qələbə ilə başa vurub
23:47 / 18-04-2025
Məhkəmədə Ermənistanın törətdiyi Xocalı soyqırımı ilə bağlı faktlar nümayiş olunub - Fotolar
20:35 / 18-04-2025
Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etmək istəyirlər
19:21 / 18-04-2025
ABŞ əsgərləri üç məntəqədən geri çəkilib
19:18 / 18-04-2025
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva “Sea Breeze”də - (Yenilənib) - Fotolar
19:08 / 18-04-2025
ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir?
18:45 / 18-04-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18:00 / 18-04-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
17:57 / 18-04-2025
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
17:33 / 18-04-2025
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
17:09 / 18-04-2025
AFFA “Turan Tovuz”un şikayətini təmin etməyib
17:03 / 18-04-2025
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
16:35 / 18-04-2025
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
16:31 / 18-04-2025
Üzeyir Cəfərov: "Tanınmış şəxslərin çoxu hərbi xidmətdə olmayıblar
16:27 / 18-04-2025
İlham Əliyev Azərbaycanın xristian icmasını təbrik edib
16:06 / 18-04-2025
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
15:41 / 18-04-2025
Sabahdan bu yollar bağlancaq
15:14 / 18-04-2025
Marketdə saxta spirtli içkilər aşkarlanıb
14:36 / 18-04-2025
Ukraynada azərbaycanlı hərbçi itkin düşüb
14:21 / 18-04-2025
Nazirlik adı siyahıda olmayan plastik cərrahlarla bağlı izahat yayıb
21:48 / 14-04-2025

17:56 / 16-04-2025

09:26 / 15-04-2025

15:52 / 14-04-2025

18:09 / 15-04-2025

15:58 / 15-04-2025

00:07 / 16-04-2025

15:57 / 14-04-2025

08:26 / 16-04-2025

13:41 / 16-04-2025

16:40 / 15-04-2025

17:08 / 15-04-2025

Göydən üç alma düşmədi... - Kənan Hacı yazır
Tarix: 24-01-2019 20:18 | Bölmə: Kənan HACI

Qarşıda uzun bir gecə var. Bu gecəni də adlamaq üçün yenə yazmaq lazım gəlir.
Bizim birgə olduğumuz bir şəkil var-atam, anam və mən. Mənim on bir aylığımda çəkilib o şəkil. Üçümüzün birlikdə olduğumuz ilk və sonuncu şəkildi o foto. Hər dəfə bu şəkilə baxanda mənə elə gəlib ki, onlar heç vaxt bu şəkildəki kimi bəxtəvər olmayıblar. Qəribədir, o şəkildəki xoşbəxt təbəssümü mən sonralar heç birinin üzündə görmədim.
O xoşbəxt anı tutub saxlayan fotoqraf da artıq həyatda yoxdur... İllər keçəcək, heç birimiz həyatda olmayacağıq, amma bu şəkil qalacaq...
Biz nə vaxtsa yenə görüşəcəyik, yenə birlikdə olacağıq. İntəhası, ayrı görkəmdə, başqa qiyafədə... O anların şəklini çəkən olmayacaq amma...
Son vaxtlar o şəklin üzünə baxa bilmirəm...
**********
O uşaq dünyaya tək gəldi, tək böyüdü, atası dünyasını dəyişəndə ikinci dəfə, anası rəhmətə gedəndə isə üçüncü dəfə tək qaldı və tək yaşadı. Dünyanın bütün qırxdüyünlü sualları onun başına dolu kimi yağdı. Bəzən evə çörək almağa belə pulu olmadı, günlərlə ac qaldı, vağzallarda yatdı, qəzetlərə yazılar yazıb özünə araq pulu düzəltdi, hər gün kafelər küncündə öldü-dirildi. Cibi də, əyni də yalın oldu o adamın. Qış başının üstünü kəsdirəndə xalası oğlundan nimdaş, əyninə dar gələn bir palto alıb geyindi, atasının köhnə botinkalarını ayağına keçirdi, bu botinkalar da tərslikdən su buraxırdı... Yağışlı, qarlı günlərdə axşamlar evə gələndə soyuqdan göyərmiş ayaqlarını ovuşdura-ovuşdura yenə kağız-qələmə əyilirdi. Təmtək idi bu zalım dünyada.
Bircə söykənəcəyi yer onun istedadı idi, qələmi əlində çomaq əvəzi gəzdirdi ki, yıxılanda qələm onu ayaqda saxlasın. Dənizin sahilindəki tənha ev kürəyini quzğun küləklərə söykəmişdi, onu qoruyurdu bacardığı qədər. Amma soyuq divarları keçib yorğan-döşəyin canına hopmuşdu, bəzən şaxtalı qış gecələrində yatağa pallı-paltarlı girirdi.
Şeirlərini, yazılarını o evdə yazdı, hər gün elektrik qatarında kənddən şəhərə, şəhərdən kəndə ümidlərini də özüylə daşıdı. “Fil çəkə bilməzdi o çəkənləri, İlahi, gör nələr çəkdi bu adam!”
Göylər uzaqdaydı, çox uzaqda... Tanrısa ürəyinin içindəydi. Bəzən ürəyindəki Tanrıya da asi olurdu, onu ürəyindən çıxarmaq üçün bədənini araqla zəhərləyirdi. Araqsa mədəsinə axırdı, ürəyinə yox.
“Ürək deyilmiş, çarıqmış camış gönündən!..” (Nazim Hikmət)
Evləndi, şəhərə köçdü, kitabları çıxdı, səhər işə, axşam evə dönən “xoşbəxt”lərdən oldu. Amma...
***********
Yazının bu yerində yalnızlıq temasını mütəmadi işləyən iki rəssamı xatırladım. Biri sənət yaşamını bütünlüklə yalnızlığa həsr etmiş Edvar Hopper, digəri isə Pierre Bonnard.
Bonnard evindən çölə çıxmayan rəssamlardan idi. O, xanımı ilə bir evə qapılıb uzun bir zaman müddətində birgə yaşayıblar. Bonnard öz xanımının əksini nə az, nə çox 400 tabloda işləyib! Düşünürsən ki, öz xanımı ilə bu qədər iç-içə ikən Bonnard necə yalnız ola bilərdi?
Xanımı bu rəsmlərin heç birində otaqda ərinin onun rəsmini çəkdiyinin fərqindəymiş kimi görünmür, sanki çöldən yad bir adam gəlib kənardan onun rəsmini çəkirmiş kimi davranır.
Amma Bonnard özü hər rəsmində bir xəyalat kimi görünür və “mən varam” demək istəyir.
Bundan artıq heç nə deməyəcəm. V. Xlebnikov deyirdi ki, “biz ölürük və bununla da doğuluşumuz başlayır. Amma mən heç vaxt indiki kimi ölüm görməmişəm. Deyəsən, artıq bu ölümün doğuluşu olmayacaq...”
Son vaxtlar bu sözləri də tez-tez xatırlayıram.
Türklərin qəribə bir ifadəsi var: “Sənətin sokak cocuğu”. Mən hərdən özümü bu təkliyim və tənhalığımla sənətin “sokak cocuğu” kimi hiss edirəm. Hərdən istəyirəm şirin yalanla ovunum, çünki həqiqət mənim üçün ölümdən betərdi...
O şəkil də mənim həyatımın nağıla çevrilmiş həqiqətidir. Hər nağılın sonunda göydən üç alma düşür.
Bu nağılın alması göylərdən düşmədi. Və heç vaxt düşməyəcək...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-01-2019 20:18 | Bölmə: Kənan HACI

Qarşıda uzun bir gecə var. Bu gecəni də adlamaq üçün yenə yazmaq lazım gəlir.
Bizim birgə olduğumuz bir şəkil var-atam, anam və mən. Mənim on bir aylığımda çəkilib o şəkil. Üçümüzün birlikdə olduğumuz ilk və sonuncu şəkildi o foto. Hər dəfə bu şəkilə baxanda mənə elə gəlib ki, onlar heç vaxt bu şəkildəki kimi bəxtəvər olmayıblar. Qəribədir, o şəkildəki xoşbəxt təbəssümü mən sonralar heç birinin üzündə görmədim.
O xoşbəxt anı tutub saxlayan fotoqraf da artıq həyatda yoxdur... İllər keçəcək, heç birimiz həyatda olmayacağıq, amma bu şəkil qalacaq...
Biz nə vaxtsa yenə görüşəcəyik, yenə birlikdə olacağıq. İntəhası, ayrı görkəmdə, başqa qiyafədə... O anların şəklini çəkən olmayacaq amma...
Son vaxtlar o şəklin üzünə baxa bilmirəm...
**********
O uşaq dünyaya tək gəldi, tək böyüdü, atası dünyasını dəyişəndə ikinci dəfə, anası rəhmətə gedəndə isə üçüncü dəfə tək qaldı və tək yaşadı. Dünyanın bütün qırxdüyünlü sualları onun başına dolu kimi yağdı. Bəzən evə çörək almağa belə pulu olmadı, günlərlə ac qaldı, vağzallarda yatdı, qəzetlərə yazılar yazıb özünə araq pulu düzəltdi, hər gün kafelər küncündə öldü-dirildi. Cibi də, əyni də yalın oldu o adamın. Qış başının üstünü kəsdirəndə xalası oğlundan nimdaş, əyninə dar gələn bir palto alıb geyindi, atasının köhnə botinkalarını ayağına keçirdi, bu botinkalar da tərslikdən su buraxırdı... Yağışlı, qarlı günlərdə axşamlar evə gələndə soyuqdan göyərmiş ayaqlarını ovuşdura-ovuşdura yenə kağız-qələmə əyilirdi. Təmtək idi bu zalım dünyada.
Bircə söykənəcəyi yer onun istedadı idi, qələmi əlində çomaq əvəzi gəzdirdi ki, yıxılanda qələm onu ayaqda saxlasın. Dənizin sahilindəki tənha ev kürəyini quzğun küləklərə söykəmişdi, onu qoruyurdu bacardığı qədər. Amma soyuq divarları keçib yorğan-döşəyin canına hopmuşdu, bəzən şaxtalı qış gecələrində yatağa pallı-paltarlı girirdi.
Şeirlərini, yazılarını o evdə yazdı, hər gün elektrik qatarında kənddən şəhərə, şəhərdən kəndə ümidlərini də özüylə daşıdı. “Fil çəkə bilməzdi o çəkənləri, İlahi, gör nələr çəkdi bu adam!”
Göylər uzaqdaydı, çox uzaqda... Tanrısa ürəyinin içindəydi. Bəzən ürəyindəki Tanrıya da asi olurdu, onu ürəyindən çıxarmaq üçün bədənini araqla zəhərləyirdi. Araqsa mədəsinə axırdı, ürəyinə yox.
“Ürək deyilmiş, çarıqmış camış gönündən!..” (Nazim Hikmət)
Evləndi, şəhərə köçdü, kitabları çıxdı, səhər işə, axşam evə dönən “xoşbəxt”lərdən oldu. Amma...
***********
Yazının bu yerində yalnızlıq temasını mütəmadi işləyən iki rəssamı xatırladım. Biri sənət yaşamını bütünlüklə yalnızlığa həsr etmiş Edvar Hopper, digəri isə Pierre Bonnard.
Bonnard evindən çölə çıxmayan rəssamlardan idi. O, xanımı ilə bir evə qapılıb uzun bir zaman müddətində birgə yaşayıblar. Bonnard öz xanımının əksini nə az, nə çox 400 tabloda işləyib! Düşünürsən ki, öz xanımı ilə bu qədər iç-içə ikən Bonnard necə yalnız ola bilərdi?
Xanımı bu rəsmlərin heç birində otaqda ərinin onun rəsmini çəkdiyinin fərqindəymiş kimi görünmür, sanki çöldən yad bir adam gəlib kənardan onun rəsmini çəkirmiş kimi davranır.
Amma Bonnard özü hər rəsmində bir xəyalat kimi görünür və “mən varam” demək istəyir.
Bundan artıq heç nə deməyəcəm. V. Xlebnikov deyirdi ki, “biz ölürük və bununla da doğuluşumuz başlayır. Amma mən heç vaxt indiki kimi ölüm görməmişəm. Deyəsən, artıq bu ölümün doğuluşu olmayacaq...”
Son vaxtlar bu sözləri də tez-tez xatırlayıram.
Türklərin qəribə bir ifadəsi var: “Sənətin sokak cocuğu”. Mən hərdən özümü bu təkliyim və tənhalığımla sənətin “sokak cocuğu” kimi hiss edirəm. Hərdən istəyirəm şirin yalanla ovunum, çünki həqiqət mənim üçün ölümdən betərdi...
O şəkil də mənim həyatımın nağıla çevrilmiş həqiqətidir. Hər nağılın sonunda göydən üç alma düşür.
Bu nağılın alması göylərdən düşmədi. Və heç vaxt düşməyəcək...
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır