00:55 / 22-11-2024
Silvester Stallone yeni seriala çəkilir
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
23:28 / 21-11-2024
Gəncədə iki nəfər bıçaqlanıb
22:07 / 21-11-2024
Putin ABŞ və Qərb dövlətlərinə xəbərdarlıq edib
20:55 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistanın xarici işlər naziri ilə telefonda danışıb
20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:12 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak edib - Fotolar
18:08 / 21-11-2024
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
18:03 / 21-11-2024
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
17:49 / 21-11-2024
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
17:25 / 21-11-2024
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
17:18 / 21-11-2024
Rusiya Tramp haqqında filmin yayımına icazə verməyib - Fotolar
17:08 / 21-11-2024
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
16:48 / 21-11-2024
Matviyenko Azərbaycana gəlir
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
16:32 / 21-11-2024
Deputatlar daha 12 qanuna dəyişikliyi müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
16:23 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva COP29-da: nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələr olub - Fotolar
16:17 / 21-11-2024
Baş nazirin və sabiq müdafiə nazirinin həbsinə order verilib
16:17 / 21-11-2024
Milli Məclisin deputatı NATO PA-nın illik sessiyasında iştirak edəcək
16:06 / 21-11-2024
Putin Şimali Koreya liderinə 75 vəhşi heyvan göndərib
16:00 / 21-11-2024
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
15:45 / 21-11-2024
Dünya şöhrətli rejissorun 10 ən yaxşı filmi... - Siyahı
15:32 / 21-11-2024
Məşhur musiqi qrupu dünya turuna çıxır
15:29 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov misirli nazirlə telefonda danışıb
14:46 / 21-11-2024
Quterreş Bakıda: "Razılaşma istəyi hiss olunur"
14:43 / 21-11-2024
"Kəpəz"in futbolçusu əməliyyat olunub
14:36 / 21-11-2024
Rusiya Qərb silahlarına qarşı tədbirlər görməyə başlayıb
14:33 / 21-11-2024
SOCAR ilə “Tree Energy Solutions” arasında Birgə Tədqiqat Sazişi imzalanıb
14:08 / 21-11-2024
Ukrayna ərazi əvəzində sülhə razılaşmayacaq - Nazir
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
Göydən üç alma düşmədi... - Kənan Hacı yazır
Tarix: 24-01-2019 20:18 | Bölmə: Kənan HACI
Qarşıda uzun bir gecə var. Bu gecəni də adlamaq üçün yenə yazmaq lazım gəlir.
Bizim birgə olduğumuz bir şəkil var-atam, anam və mən. Mənim on bir aylığımda çəkilib o şəkil. Üçümüzün birlikdə olduğumuz ilk və sonuncu şəkildi o foto. Hər dəfə bu şəkilə baxanda mənə elə gəlib ki, onlar heç vaxt bu şəkildəki kimi bəxtəvər olmayıblar. Qəribədir, o şəkildəki xoşbəxt təbəssümü mən sonralar heç birinin üzündə görmədim.
O xoşbəxt anı tutub saxlayan fotoqraf da artıq həyatda yoxdur... İllər keçəcək, heç birimiz həyatda olmayacağıq, amma bu şəkil qalacaq...
Biz nə vaxtsa yenə görüşəcəyik, yenə birlikdə olacağıq. İntəhası, ayrı görkəmdə, başqa qiyafədə... O anların şəklini çəkən olmayacaq amma...
Son vaxtlar o şəklin üzünə baxa bilmirəm...
**********
O uşaq dünyaya tək gəldi, tək böyüdü, atası dünyasını dəyişəndə ikinci dəfə, anası rəhmətə gedəndə isə üçüncü dəfə tək qaldı və tək yaşadı. Dünyanın bütün qırxdüyünlü sualları onun başına dolu kimi yağdı. Bəzən evə çörək almağa belə pulu olmadı, günlərlə ac qaldı, vağzallarda yatdı, qəzetlərə yazılar yazıb özünə araq pulu düzəltdi, hər gün kafelər küncündə öldü-dirildi. Cibi də, əyni də yalın oldu o adamın. Qış başının üstünü kəsdirəndə xalası oğlundan nimdaş, əyninə dar gələn bir palto alıb geyindi, atasının köhnə botinkalarını ayağına keçirdi, bu botinkalar da tərslikdən su buraxırdı... Yağışlı, qarlı günlərdə axşamlar evə gələndə soyuqdan göyərmiş ayaqlarını ovuşdura-ovuşdura yenə kağız-qələmə əyilirdi. Təmtək idi bu zalım dünyada.
Bircə söykənəcəyi yer onun istedadı idi, qələmi əlində çomaq əvəzi gəzdirdi ki, yıxılanda qələm onu ayaqda saxlasın. Dənizin sahilindəki tənha ev kürəyini quzğun küləklərə söykəmişdi, onu qoruyurdu bacardığı qədər. Amma soyuq divarları keçib yorğan-döşəyin canına hopmuşdu, bəzən şaxtalı qış gecələrində yatağa pallı-paltarlı girirdi.
Şeirlərini, yazılarını o evdə yazdı, hər gün elektrik qatarında kənddən şəhərə, şəhərdən kəndə ümidlərini də özüylə daşıdı. “Fil çəkə bilməzdi o çəkənləri, İlahi, gör nələr çəkdi bu adam!”
Göylər uzaqdaydı, çox uzaqda... Tanrısa ürəyinin içindəydi. Bəzən ürəyindəki Tanrıya da asi olurdu, onu ürəyindən çıxarmaq üçün bədənini araqla zəhərləyirdi. Araqsa mədəsinə axırdı, ürəyinə yox.
“Ürək deyilmiş, çarıqmış camış gönündən!..” (Nazim Hikmət)
Evləndi, şəhərə köçdü, kitabları çıxdı, səhər işə, axşam evə dönən “xoşbəxt”lərdən oldu. Amma...
***********
Yazının bu yerində yalnızlıq temasını mütəmadi işləyən iki rəssamı xatırladım. Biri sənət yaşamını bütünlüklə yalnızlığa həsr etmiş Edvar Hopper, digəri isə Pierre Bonnard.
Bonnard evindən çölə çıxmayan rəssamlardan idi. O, xanımı ilə bir evə qapılıb uzun bir zaman müddətində birgə yaşayıblar. Bonnard öz xanımının əksini nə az, nə çox 400 tabloda işləyib! Düşünürsən ki, öz xanımı ilə bu qədər iç-içə ikən Bonnard necə yalnız ola bilərdi?
Xanımı bu rəsmlərin heç birində otaqda ərinin onun rəsmini çəkdiyinin fərqindəymiş kimi görünmür, sanki çöldən yad bir adam gəlib kənardan onun rəsmini çəkirmiş kimi davranır.
Amma Bonnard özü hər rəsmində bir xəyalat kimi görünür və “mən varam” demək istəyir.
Bundan artıq heç nə deməyəcəm. V. Xlebnikov deyirdi ki, “biz ölürük və bununla da doğuluşumuz başlayır. Amma mən heç vaxt indiki kimi ölüm görməmişəm. Deyəsən, artıq bu ölümün doğuluşu olmayacaq...”
Son vaxtlar bu sözləri də tez-tez xatırlayıram.
Türklərin qəribə bir ifadəsi var: “Sənətin sokak cocuğu”. Mən hərdən özümü bu təkliyim və tənhalığımla sənətin “sokak cocuğu” kimi hiss edirəm. Hərdən istəyirəm şirin yalanla ovunum, çünki həqiqət mənim üçün ölümdən betərdi...
O şəkil də mənim həyatımın nağıla çevrilmiş həqiqətidir. Hər nağılın sonunda göydən üç alma düşür.
Bu nağılın alması göylərdən düşmədi. Və heç vaxt düşməyəcək...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-01-2019 20:18 | Bölmə: Kənan HACI
Qarşıda uzun bir gecə var. Bu gecəni də adlamaq üçün yenə yazmaq lazım gəlir.
Bizim birgə olduğumuz bir şəkil var-atam, anam və mən. Mənim on bir aylığımda çəkilib o şəkil. Üçümüzün birlikdə olduğumuz ilk və sonuncu şəkildi o foto. Hər dəfə bu şəkilə baxanda mənə elə gəlib ki, onlar heç vaxt bu şəkildəki kimi bəxtəvər olmayıblar. Qəribədir, o şəkildəki xoşbəxt təbəssümü mən sonralar heç birinin üzündə görmədim.
O xoşbəxt anı tutub saxlayan fotoqraf da artıq həyatda yoxdur... İllər keçəcək, heç birimiz həyatda olmayacağıq, amma bu şəkil qalacaq...
Biz nə vaxtsa yenə görüşəcəyik, yenə birlikdə olacağıq. İntəhası, ayrı görkəmdə, başqa qiyafədə... O anların şəklini çəkən olmayacaq amma...
Son vaxtlar o şəklin üzünə baxa bilmirəm...
**********
O uşaq dünyaya tək gəldi, tək böyüdü, atası dünyasını dəyişəndə ikinci dəfə, anası rəhmətə gedəndə isə üçüncü dəfə tək qaldı və tək yaşadı. Dünyanın bütün qırxdüyünlü sualları onun başına dolu kimi yağdı. Bəzən evə çörək almağa belə pulu olmadı, günlərlə ac qaldı, vağzallarda yatdı, qəzetlərə yazılar yazıb özünə araq pulu düzəltdi, hər gün kafelər küncündə öldü-dirildi. Cibi də, əyni də yalın oldu o adamın. Qış başının üstünü kəsdirəndə xalası oğlundan nimdaş, əyninə dar gələn bir palto alıb geyindi, atasının köhnə botinkalarını ayağına keçirdi, bu botinkalar da tərslikdən su buraxırdı... Yağışlı, qarlı günlərdə axşamlar evə gələndə soyuqdan göyərmiş ayaqlarını ovuşdura-ovuşdura yenə kağız-qələmə əyilirdi. Təmtək idi bu zalım dünyada.
Bircə söykənəcəyi yer onun istedadı idi, qələmi əlində çomaq əvəzi gəzdirdi ki, yıxılanda qələm onu ayaqda saxlasın. Dənizin sahilindəki tənha ev kürəyini quzğun küləklərə söykəmişdi, onu qoruyurdu bacardığı qədər. Amma soyuq divarları keçib yorğan-döşəyin canına hopmuşdu, bəzən şaxtalı qış gecələrində yatağa pallı-paltarlı girirdi.
Şeirlərini, yazılarını o evdə yazdı, hər gün elektrik qatarında kənddən şəhərə, şəhərdən kəndə ümidlərini də özüylə daşıdı. “Fil çəkə bilməzdi o çəkənləri, İlahi, gör nələr çəkdi bu adam!”
Göylər uzaqdaydı, çox uzaqda... Tanrısa ürəyinin içindəydi. Bəzən ürəyindəki Tanrıya da asi olurdu, onu ürəyindən çıxarmaq üçün bədənini araqla zəhərləyirdi. Araqsa mədəsinə axırdı, ürəyinə yox.
“Ürək deyilmiş, çarıqmış camış gönündən!..” (Nazim Hikmət)
Evləndi, şəhərə köçdü, kitabları çıxdı, səhər işə, axşam evə dönən “xoşbəxt”lərdən oldu. Amma...
***********
Yazının bu yerində yalnızlıq temasını mütəmadi işləyən iki rəssamı xatırladım. Biri sənət yaşamını bütünlüklə yalnızlığa həsr etmiş Edvar Hopper, digəri isə Pierre Bonnard.
Bonnard evindən çölə çıxmayan rəssamlardan idi. O, xanımı ilə bir evə qapılıb uzun bir zaman müddətində birgə yaşayıblar. Bonnard öz xanımının əksini nə az, nə çox 400 tabloda işləyib! Düşünürsən ki, öz xanımı ilə bu qədər iç-içə ikən Bonnard necə yalnız ola bilərdi?
Xanımı bu rəsmlərin heç birində otaqda ərinin onun rəsmini çəkdiyinin fərqindəymiş kimi görünmür, sanki çöldən yad bir adam gəlib kənardan onun rəsmini çəkirmiş kimi davranır.
Amma Bonnard özü hər rəsmində bir xəyalat kimi görünür və “mən varam” demək istəyir.
Bundan artıq heç nə deməyəcəm. V. Xlebnikov deyirdi ki, “biz ölürük və bununla da doğuluşumuz başlayır. Amma mən heç vaxt indiki kimi ölüm görməmişəm. Deyəsən, artıq bu ölümün doğuluşu olmayacaq...”
Son vaxtlar bu sözləri də tez-tez xatırlayıram.
Türklərin qəribə bir ifadəsi var: “Sənətin sokak cocuğu”. Mən hərdən özümü bu təkliyim və tənhalığımla sənətin “sokak cocuğu” kimi hiss edirəm. Hərdən istəyirəm şirin yalanla ovunum, çünki həqiqət mənim üçün ölümdən betərdi...
O şəkil də mənim həyatımın nağıla çevrilmiş həqiqətidir. Hər nağılın sonunda göydən üç alma düşür.
Bu nağılın alması göylərdən düşmədi. Və heç vaxt düşməyəcək...
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır