23:50 / 15-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb
20:13 / 15-07-2025
Sabir Rüstəmxanlı: "Tüpürüm sənin menecerinə də..."
18:44 / 15-07-2025
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
18:03 / 15-07-2025
Azərbaycan "OPEC+" kvotasından gündəlik 87 min barel geri qalıb
17:57 / 15-07-2025
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilib - (Yenilənib)
17:48 / 15-07-2025
Keçmiş futbolçu AFFA-da şöbə rəisi təyin olunub
17:37 / 15-07-2025
Əraqçi: 120-dən çox ölkə İrana hücumları pisləyib
17:35 / 15-07-2025
Bakda Avropa Kuboku keçiriləcək
16:53 / 15-07-2025
Ukraynanın baş naziri istefa verib
16:33 / 15-07-2025
Avropanı genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşmağa çağırırlar
16:19 / 15-07-2025
"Neftçi” Venesuela millisinin yarımmüdafiəçisi ilə anlaşıb
16:18 / 15-07-2025
İki dövlət qurumu Şamaxıda birgə konfrans keçirir - Foto
15:44 / 15-07-2025
UEFA Azərbaycanın 9 klubuna pul köçürüb
15:25 / 15-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:13 / 15-07-2025
Şəxsi məlumatları xarici kiberbunkerlərə ötürən dələduz haker saxlanılıb
14:49 / 15-07-2025
Kamran Əliyev daha iki prokurorla bağlı əmr imzalayıb
14:21 / 15-07-2025
Cəlilabadda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
14:20 / 15-07-2025
Avropa Rusiyanın 245 milyard dollarını Ukrayna üçün xərcləmək istəyir
14:16 / 15-07-2025
Afaq Bəşirqızı: "Xalq artisti adını sənə bibin, dayın, əmin verdirə bilər, amma..."
13:52 / 15-07-2025
Kamran Əliyevi iki prokuror təyin edib
13:47 / 15-07-2025
Rusiyanın NATO-ya hücum planı var
13:46 / 15-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:34 / 15-07-2025
Medvedev: Avropa məyus olsa da, Rusiyanın vecinə deyil
13:28 / 15-07-2025
Azərbaycanla Səudiyyə Ərəbistanı arasında bir sıra sənədlər təsdiqlənib
13:18 / 15-07-2025
Bolqarıstan Avrozonaya qəbul olunub
13:04 / 15-07-2025
İsrail ordusu xüsusi təyinatlıların düşərgələrinə hücum edib
12:41 / 15-07-2025
Musiqi, incəsənət məktəb və mərkəzlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
12:35 / 15-07-2025
Bakıda şəhidin adını daşıyan küçənin sakinləri imdad diləyir - Fotolar
12:29 / 15-07-2025
Slovakiya Azərbaycanda fəxri konsulluq açacaq
00:11 / 11-07-2025

14:26 / 14-07-2025

13:38 / 11-07-2025

12:27 / 12-07-2025

14:09 / 11-07-2025

13:51 / 11-07-2025

12:34 / 11-07-2025

15:19 / 12-07-2025

06:13 / 13-07-2025

14:30 / 14-07-2025

08:34 / 11-07-2025

08:03 / 11-07-2025

Nobel mükafatını həbsxanada almaq - Vahid Qazi yazır
Tarix: 08-10-2022 11:31 | Bölmə: Vahid Qazi

Vahid QAZİ
Şəkildə sizdən soldakı ağsaçlı Ales Belyaskidir. Dünən Nobel sülh mükafatı alan adam.
O, indi həbsdədir. Ötən ilin yayında Belarus hökuməti vergidən yayınmaq kimi ənənəvi qondarma iddia ilə özünü həbs, təşkilatını ekstremist elan edib.

Ales Belyaski Belarusun məşhur “Vyasna” hüquq müdafiəsi təşkilatının qurucusudur. Norveç Nobel Komitəsi 2022-ci ilin sülh mükafatını Ukrayna və Rusiyanın hüquq müdafiəçiləri ilə yanaşı ona da verib. Uzun illər Belarus kimi azadlıqlara qapalı ölkədə insan hüquq və azadlıqları uğrunda davamlı mübarizəsinə görə.
“Vyasna” təşkilatını yarandığı 1996-cı ildən tanıyıram. Alesi də elə o vaxtdan. Beynəlxalq Plüralizm Mərkəzləri Şəbəkəsinin tədbirlərində çox görüşmüşük. Müxtəlif layihələrdə əməkdaşlıq etmişik, xüsusən də, seçkilər zamanı.
Bu şəklin azından 20 yaşı var. Bizim şəbəkənin Belarusda keçirilən növbəti toplantısı zamanı çəkilib. Qruplara bölünüb “Avtoritar ölkələri demokratiya yoluna necə çıxarmalı?” sualı ətrafında müzakirə edirdik. Moderatorluğu keçmiş dissident mərhum Yakub Karpinski edirdi.
O vaxt Belarus hökuməti konfransımızı keçirməyə Minskdə yer vermədiyi üçün belaruslu həmkarlar Belarus Yazıçılar Birliyinin şəhər ətrafındakı pansionatında zal kirayələmişdilər. Biz də elə pansionatda qalırdıq.
Məhz həmin tədbirdən sonra məndə Belarusa maraq yarandı, bu ölkəni gəzmək, adamlarıyla görüşmək istədim. Sağ olsun dostlar; İrena Lasota, Vinçuk Vyaçorka, Tamara Matskeviç, Ales Belyaski, onlarının sayəsində səfər baş tutdu. Əsl Belarusu o səfərdə kəşf etdim, tanıdım və bu tanışlıqdan “Ağ Rusiyanın qara taleyi” adlı esse yazıldı. Esse Azərbaycan və rus dillərin dərc edildi.
Alesin klassik inqilabçılara məxsus xarakterini 2003-cü ildə Azərbaycanda keçirilən prezident seçkiləri vaxtı gördüm. O vaxt bizim şəbəkədən 188 nəfər ATƏT-in beynəlxalq müşahidə missiyası ilə Bakıya gəlmişdi. Belaruslu müşahidəçilər qrupuna Ales başçılıq edirdi.
15 oktyabr seçksinin nəticələrini tanımayan müxalifət küçələrə çıxmışdı, bir qrup beynəlxalq müşahidəçisi ATƏT-in seçki bəyanatına – “demokratiyaya doğru addım” – etiraz edərək “Votum separatum”la (latınca “fərqli fikir” deməkdir) çıxış etmişdi. Onu imzalayanlardan biri də Ales Belyaski idi.
Seçkidən sonra müxalifət nümayəndələrinin repressiyası başlamışdı. Postsovet ölkələrindən gəlmiş müşahidəçilər qərbli həmkarlarından fərqli olaraq, daha adekvat hərəkət edirdilər. Onlar mandatlarına daxil olmasa da, həbs olunanların azad edilməsi üçün polis idarələrinə gedir, müxalifətçiləri müdafiə etməyə çalışırdılar.
O vaxt müxalifətin namizədi İsa Qəmbərin hər an həbsi gözlənilirdi. Onun evinə beynəlxalq müşahidəçiləri göndərmək təklifinə Ales dərhal reaksiya verdi, getməyə hazır olduğunu dedi. Bir neçə belaruslu həmkarı ilə İsa bəyin yaşadığı evin qarşısına getdilər. Sonra eşitdim ki, küçədə qalmasınlar deyə İsa bəy onları evə dəvət edib. “Bir nömrəli post”un müdafiəsi bir neçə gün belə davam elədi.
***
Nobel komitəsi dəfələrlə siyasi konyukturada ittiham olunub, öz seçiminə görə qınanıb. Fikrimcə, builki sülh mükafatı Komitənin ən uğurlu seçimlərindən biri sayılacaq.

Həbsxanadan göndərə bildiyi nadir məktubların birində Ales belə yazmışdı: “Əsas depressiyaya düşməməkdir, kədərə dalmamaqdır. İnanıram ki, tezliklə hər şey yaxşı olacaq. Bizi öldürməyən bizi daha da güclü edir”.
Nobel mükafatı alması, bu münasibətlə ABŞ prezidentinin, neçə-neçə dünya çaplı siyasi-ictimai, dövlət xadiminin təbrikləri həbsxanada ona ruh, güc verəcək. Bu mükafat Ales Belyaskinin azad olunması yolunda yaşıl işıq olacaq, dostumuz azadlığa çıxacaq, 20 il əvvəl Belarus meşəsində “ölkələrimizi demokratiya yoluna necə çıxarmalı?” sualının axtarışına davam edəcək.
…Və beləcə, dünyada Lukaşenkolar yox, Ales Belyaskilər qalacaq!
Vahid Qazi
8 oktyabr 2022
Helsinqborq, İsveç
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-10-2022 11:31 | Bölmə: Vahid Qazi

Vahid QAZİ
Şəkildə sizdən soldakı ağsaçlı Ales Belyaskidir. Dünən Nobel sülh mükafatı alan adam.
O, indi həbsdədir. Ötən ilin yayında Belarus hökuməti vergidən yayınmaq kimi ənənəvi qondarma iddia ilə özünü həbs, təşkilatını ekstremist elan edib.

Ales Belyaski Belarusun məşhur “Vyasna” hüquq müdafiəsi təşkilatının qurucusudur. Norveç Nobel Komitəsi 2022-ci ilin sülh mükafatını Ukrayna və Rusiyanın hüquq müdafiəçiləri ilə yanaşı ona da verib. Uzun illər Belarus kimi azadlıqlara qapalı ölkədə insan hüquq və azadlıqları uğrunda davamlı mübarizəsinə görə.
“Vyasna” təşkilatını yarandığı 1996-cı ildən tanıyıram. Alesi də elə o vaxtdan. Beynəlxalq Plüralizm Mərkəzləri Şəbəkəsinin tədbirlərində çox görüşmüşük. Müxtəlif layihələrdə əməkdaşlıq etmişik, xüsusən də, seçkilər zamanı.
Bu şəklin azından 20 yaşı var. Bizim şəbəkənin Belarusda keçirilən növbəti toplantısı zamanı çəkilib. Qruplara bölünüb “Avtoritar ölkələri demokratiya yoluna necə çıxarmalı?” sualı ətrafında müzakirə edirdik. Moderatorluğu keçmiş dissident mərhum Yakub Karpinski edirdi.
O vaxt Belarus hökuməti konfransımızı keçirməyə Minskdə yer vermədiyi üçün belaruslu həmkarlar Belarus Yazıçılar Birliyinin şəhər ətrafındakı pansionatında zal kirayələmişdilər. Biz də elə pansionatda qalırdıq.
Məhz həmin tədbirdən sonra məndə Belarusa maraq yarandı, bu ölkəni gəzmək, adamlarıyla görüşmək istədim. Sağ olsun dostlar; İrena Lasota, Vinçuk Vyaçorka, Tamara Matskeviç, Ales Belyaski, onlarının sayəsində səfər baş tutdu. Əsl Belarusu o səfərdə kəşf etdim, tanıdım və bu tanışlıqdan “Ağ Rusiyanın qara taleyi” adlı esse yazıldı. Esse Azərbaycan və rus dillərin dərc edildi.
Alesin klassik inqilabçılara məxsus xarakterini 2003-cü ildə Azərbaycanda keçirilən prezident seçkiləri vaxtı gördüm. O vaxt bizim şəbəkədən 188 nəfər ATƏT-in beynəlxalq müşahidə missiyası ilə Bakıya gəlmişdi. Belaruslu müşahidəçilər qrupuna Ales başçılıq edirdi.
15 oktyabr seçksinin nəticələrini tanımayan müxalifət küçələrə çıxmışdı, bir qrup beynəlxalq müşahidəçisi ATƏT-in seçki bəyanatına – “demokratiyaya doğru addım” – etiraz edərək “Votum separatum”la (latınca “fərqli fikir” deməkdir) çıxış etmişdi. Onu imzalayanlardan biri də Ales Belyaski idi.
Seçkidən sonra müxalifət nümayəndələrinin repressiyası başlamışdı. Postsovet ölkələrindən gəlmiş müşahidəçilər qərbli həmkarlarından fərqli olaraq, daha adekvat hərəkət edirdilər. Onlar mandatlarına daxil olmasa da, həbs olunanların azad edilməsi üçün polis idarələrinə gedir, müxalifətçiləri müdafiə etməyə çalışırdılar.
O vaxt müxalifətin namizədi İsa Qəmbərin hər an həbsi gözlənilirdi. Onun evinə beynəlxalq müşahidəçiləri göndərmək təklifinə Ales dərhal reaksiya verdi, getməyə hazır olduğunu dedi. Bir neçə belaruslu həmkarı ilə İsa bəyin yaşadığı evin qarşısına getdilər. Sonra eşitdim ki, küçədə qalmasınlar deyə İsa bəy onları evə dəvət edib. “Bir nömrəli post”un müdafiəsi bir neçə gün belə davam elədi.
***
Nobel komitəsi dəfələrlə siyasi konyukturada ittiham olunub, öz seçiminə görə qınanıb. Fikrimcə, builki sülh mükafatı Komitənin ən uğurlu seçimlərindən biri sayılacaq.

Həbsxanadan göndərə bildiyi nadir məktubların birində Ales belə yazmışdı: “Əsas depressiyaya düşməməkdir, kədərə dalmamaqdır. İnanıram ki, tezliklə hər şey yaxşı olacaq. Bizi öldürməyən bizi daha da güclü edir”.
Nobel mükafatı alması, bu münasibətlə ABŞ prezidentinin, neçə-neçə dünya çaplı siyasi-ictimai, dövlət xadiminin təbrikləri həbsxanada ona ruh, güc verəcək. Bu mükafat Ales Belyaskinin azad olunması yolunda yaşıl işıq olacaq, dostumuz azadlığa çıxacaq, 20 il əvvəl Belarus meşəsində “ölkələrimizi demokratiya yoluna necə çıxarmalı?” sualının axtarışına davam edəcək.
…Və beləcə, dünyada Lukaşenkolar yox, Ales Belyaskilər qalacaq!
Vahid Qazi
8 oktyabr 2022
Helsinqborq, İsveç
Müəllifin bütün yazıları - Vahid QAZİ
Bölməyə aid digər xəbərlər