23:39 / 21-11-2019
Əli Əsədov Böyük Britaniya Baş Nazirinin elçisi ilə görüşüb
23:21 / 21-11-2019
Maliyyə şöbəsinin əməkdaşına xəsarət yetiriblər - Komadadır
23:19 / 21-11-2019
Netanyahuya 3 iş üzrə ittiham irəli sürülüb - Səbəb
23:10 / 21-11-2019
Müğənni qara geyimi ilə gecənin ulduzuna çevrilib - Fotolar
22:50 / 21-11-2019
"Mühacir alveri"nə görə saxlanılanlar haqda sensasiyalı iddialar yayıldı
22:45 / 21-11-2019
Məşhur aktrisalar Bakıya gəlir - Fotolar
21:31 / 21-11-2019
Birinci vitse-prezident Moskvadakı Olimpiya Kompleksində olub - Fotolar
21:18 / 21-11-2019
Mehriban Əliyeva Dmitri Medvedevlə görüşüb - Fotolar
20:42 / 21-11-2019
İlham Əliyev: "Heydər Əliyev Azərbaycana gəlməsəydi, ölkə dağılacaqdı"
20:11 / 21-11-2019
Ermənistan Araz çayı ilə bağlı öhdəlik götürüb
20:09 / 21-11-2019
Prezident Daxili işlər naziri ilə görüşdə: "O təşkilatlar niyə dinc nümayişlərin qəddarcasına dağıdılmasına susurlar?"
19:24 / 21-11-2019
İlham Əliyev iki nəfərə ali rütbə verdi - Sərəncam
18:59 / 21-11-2019
Rəsmi Bakıdan Paşinyanın son çıxışına etiraz - XİN açıqlama yaydı
18:39 / 21-11-2019
Mehriban Əliyeva Putinlə görüşəcək
18:19 / 21-11-2019
Süleymanova Ombudsman vəzifəsinə namizədlərin olmasına reaksiya verdi: "Məlumatlıyam, rahat olun"
17:52 / 21-11-2019
Deputat Mahir Aslanova orden verildi - Sərəncam
17:27 / 21-11-2019
Müsavat AKM Almaniyada həbs edilən silahdaşlarını ittiham etdi - Bəyanat
17:23 / 21-11-2019
“Time” jurnalı: “Azərbaycanın tolerantlığı şou deyil” - Foto
17:18 / 21-11-2019
Milli Məclisin deputatları Moskvaya gedir
17:05 / 21-11-2019
Federasiya Şurasının sədri: "Azərbaycanda da, Ermənistanda da insanlar sülh istəyir"
16:54 / 21-11-2019
Polkovnik prezidentə müraciət etdi: Nazir və Baş Qərargah rəisinin adı korrupsiyada hallanır - Videolar
16:53 / 21-11-2019
Mərkəzi Bank dolların rəsmi məzənnəsini açıqladı
16:35 / 21-11-2019
Bakıda internet kəsiləcək - Xəbərdarlıq
16:14 / 21-11-2019
Sumqayıt şəhərinin inkişafı üçün vəsait ayrıldı - Sərəncamlar
16:14 / 21-11-2019
Prezident icra başçısı ilə bağlı sərəncam verib
16:10 / 21-11-2019
Tələbələrin zəhərlənməsi ilə bağlı cinayət işi açıldı
16:09 / 21-11-2019
Azərbaycan və Rusiya arasında əməkdaşlığa dair sənədlər imzalanacaq
15:49 / 21-11-2019
Mehriban Əliyeva Moskvada naməlum əsgərin məzarını ziyarət edib - Fotolar
16:54 / 21-11-2019
Polkovnik prezidentə müraciət etdi: Nazir və Baş Qərargah rəisinin adı korrupsiyada hallanır - Videolar
16:42 / 18-11-2019
Psixoloqların biliyinə diaqnostik qiymət veriləcək
16:11 / 20-11-2019
Ağstafada dəhşət: 5 aylıq körpə yoxsulluq səbəbindən donaraq öldü
12:49 / 18-11-2019
İranda artan gərginliyin Azərbaycana ciddi təsirləri olacaq - Professor
14:02 / 20-11-2019
Prezident daha iki icra başçısını vəzifədən azad etdi - Yeni təyinatlar
11:23 / 19-11-2019
ALP Dağlıq Qarabağa dair yeni təklif irəli sürdü - Foto
23:05 / 20-11-2019
Sabiq deputat: “İndiki Parlament ölkə üçün ləkədir, üz qarasıdır” - Müsahibə
20:52 / 20-11-2019
İki mindən artıq müəssisə dövlət büdcəsindən oğurluq edir - Deputat
11:24 / 18-11-2019
Rahiblər 10 mindən çox uşağa cinsi təcavüz edib
14:43 / 17-11-2019
İki türk ABŞ Konqresinə namizədliyini irəli sürüb - Foto
14:14 / 20-11-2019
Hökumət qüvvələri İranda çoxsaylı etirazçını qətlə yetirib - Fotolar
12:23 / 19-11-2019
Sabiq millət vəkili qumarxanada yaxalandı - Video
Oliqarxlara qarşı qiyam
Tarix: 26-06-2019 16:31 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Son günlər Gürcüstanda baş verən hadisələr ötən ilin əvvəllərindən Ermənistan, Moldova, Ukrayna, Slovakiya, Rumıniya və Çexiyada baş verən proseslərin ümumi cəhətinin olduğunu bir daha təsdiqlədi. İndi əminliklə demək olar ki, keçmiş sosialist düşərgəsində “milli oliqarx”lara qarşı qiyam başlayıb.
Bu ölkələrdə baş verən hadisələr həm də miqyasına görə, 30 il əvvəl sovet totalitarizminə qarşı başlanan hərəkatla müqayisə oluna bilər.
İyunun 23-də Praqada oliqarx baş nazir Andre Babişin istefası tələbi ilə keçirilən aksiya Çexiyada 1989-cu ildə baş vermiş “Məxməri inqilab”dan sonra keçirilən ən böyük etiraz aksiyası hesab olunur. “Demokratiya üçün milyon an” vətəndaş hərəkatının təşəbbüsü ilə keçirilən aksiyada 250 min nəfərin iştirak etdiyi bildirilir.
Qeyd edək ki, Çexiyada baş nazir və milyarder Andrey Babiş əleyhinə etirazlar ötən ildən başlayıb. Oliqarx baş nazirin Avropa Birliyinin Çexiyada kiçik biznesi dəstəkləmək üçün ayırdığı qrantların bir hissəsini mənimsəməsi iddiaları meydana çıxdıqdan sonra etirazlara start verilib və artıq güclü xalq hərəkatına çevrilib. Çexiya vətəndaşları oliqarx baş nazirin istefasına nail olana kimi aksiyaları davam etdirmək niyyətindədirlər və növbəti ümummilli aksiya noyabrın 16-na təyin olunub.
Çexlər oliqarx baş nazirlə yanaşı “Rusiyanın agenti” adlandırdıqları prezident Miloş Zemanın da istefasını tələb edirlər.
Gürcüstan paytaxtında son günlər ard-arda keçirilən etiraz aksiyalarının da hədəfi baş nazir Mamuka Baxtadzenin və ya Salome Zurabişvilinin əleyhinə deyil, hakim partiyanın sədri, oliqarx Bidzina İvanişviliyə qarşı yönəlib. Buna görə Gürcüstanda etirazçılar prezident və ya baş nazirin istefasını deyil, erkən parlament seçkilərinin keçirilməsini tələb edirlər. Müşahidəçilər başlanan etirazları oliqarx Bidzina İvanişviliyə qarşı qiyam kimi qiymətləndirirlər.
Gürcüstanın sabiq prezidenti Saakaşvili də Gürcüstanda baş verən hadisələri ötən il Ermənistanda baş vermiş olayların, Ukraynada prezident seçkisi ətrafında yaranmış mühitin və ən nəhayət, bir neçə gün əvvəl Moldovada təkararlanan prosesin davamı hesab edir. Sabiq prezidentin fikrincə, insanlar artıq oliqarxların köləsi olmaq istəmir.
Gürcüstandakı hadisələrin ilhamvericisi hesab olunan Moldovada oliqarx Vlad Plaxotnyuka qarşı etirazlar ötən aydan başlamışdı. Etirazların genişlənməsi və müxalifət partiyalarının vahid mövqedən çıxış etməsi nəticəsində oliqarx Vlad Plaxotnyuk ölkəni tərk etdi və hakim partiyanın sədrliyindən istefa verdi. Vlad Plaxotnyuk da Bidzina İvanişvili kimi rəsmi şəkildə dövlət və hökumət vəzifəsi tutmasa da, hakim partiyaya rəhbərliyi əlində saxlmaqla hakimiyyətə tam nəzarət edirdi. Oliqarx Vlad Plaxotnyuka qarşı elə böyük narazılıq var idi ki, Qərbyönümlü müxalifət Rusiyayanlısı sosialistlərlə ortaq mövqeyə gələ bildi və bundan sonra Moldovada oliqarxın hakimiyyətinə son qoyuldu.
Moldovadan əvvəl Ukraynada “Xalqın xidmətçisi” televiziya serialında baş rolun ifaçısı Vladimir Zelenski oliqarx dövlət başçısı Petr Poroşenkoya prezident seçkisində çox böyük fərqlə qalib gəldi. Zelenskinin seçikinin ikinci turunda seçicilərin 73 faizindən çoxunun dəstəyini qazanması Ukraynanın oliqarxlara qarşı çıxışının nəticəsi kimi qəbul olunur.
Postsovet respublikalarında və bəzi Şərqi Avropa ölkələrində oliqarx liderlərə qarşı başlanan hərəkat ABŞ-da böyük məmnuniyyət doğurub və dəstək qazanıb. ABŞ-ın nüfuzlu media orqanlarında postsovet məkanında oliqarxlara qarşı mübarizəni dəstəkləyən məqalələr dərc olunur.
Proseslərin təhlili göstərir ki, Vaşinqton postsovet məkanında oliqarxlara qarşı başlanan mübarizəyə mənəvi dəstək verməklə kifayətlənmək niyyətində deyil. ABŞ-ın böyük təsirə malik beyin mərkəzlərində və nüfuzlu media quruluşlarında Qərbin postsovet respublikalarına oliqarxlara qarşı başlanan mübarizəyə dəstək verməsi ilə təkliflər ard-arda səslənir. ABŞ-la yanaşı Böyük Britaniya, Fransa və Almaniyada postsovet respublikalarında oliqarxlara qarşı mübarizəyə siyasi və mənəvi dəstək verirlər. ABŞ-ın nüfuzlu beyin mərkəzlərində hesab edirlər ki, Qərbin gülü dəstəyi olarsa postsovet respublikaları oliqarxlarla mübarizədə Slovakiya və Rumıniya kimi qısa zamanda uğur qazana bilərlər.
Slovakiyada islahat tərəfdarı, vəkil Zuzana Çaputovanın prezident seçkilərində qələbəsi, Rumıniyada Liviu Draqniyanın həbs edilməsi oliqarxla mübarizənin uğurlu nəticələri hesab olunur.
Qərb postsovet ölkələrində oliqarxlara qarşı başlayan mübarizəyə verdiyi mənəvi dəstəyi real addımlarla tamamlamağa başlayıb. Yaxın günlərdə ukraynalı oliqarx Dmitri Firtaşın ABŞ ədliyyəsinə təhvil verilməsi nəhayət ki, reallaşa bilər. Hələ 2014-cü ildən Avsriyada istintaq altında olan və haqqında məhkəmənin ölkəni tərk etməmək qərarı verilən Firtaşın ABŞ ədliyyəsinə təvil verilməsinə Avstriya Ali Məhkəməsi razılıq verib. Firtaşin ABŞ ədliyyəsinə təslim edilməsi həm Ukrayna, həm də bütövlükdə postsovet ölkələrinin oliqarxlarına böyük zərbə ola bilər. Şərhçilər isə Firtaşın taleyini postsovet ölkələrinin digər oliqarxlarının da yaşaya biləcəyinə diqqət çəkirlər.
Qərbin beyin mərkəzlərində hesab edirlər ki, postsovet respublikalarından olan oliqarxlar özlərinin şəxsi mənafeyi naminə demokratiləşməyə mane olmaqla, Rusiyanın bölgədə öz təsir imkanlarını qoruyub saxlamağa və bəzən hətta artırmasına da imkan verir. Ona görə də, Qərbin bəzi beyin mərkəzlərində postsovet respublikalarından olan oliqarxları Rusiyanın avtoritar prezidenti Vladimir Putinin oliqarxları hesab edirlər.
ABŞ-ın təhlükəsizlik və hərbi məsələlər üzrə ixtisaslaşmış beyin mərkəzləri isə Ağ Evə çağırış edərək postsovet məkanında demokratik seçkilər və qanunun aliliyi məsələsində daha prinsipial, oliqarxlara qarşı mübarizədə güzəştsiz mövqe tutmağa çağırırlar. Qərbin oliqarxlarla mübarizədə postsovet ölkələrinin xalqlarına verdiyi dəstəyin artması isə bu prosesin postsovet məkanının digər ölklərinə də sıçrayacağını ehtimal etməyə əsas verir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-06-2019 16:31 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Son günlər Gürcüstanda baş verən hadisələr ötən ilin əvvəllərindən Ermənistan, Moldova, Ukrayna, Slovakiya, Rumıniya və Çexiyada baş verən proseslərin ümumi cəhətinin olduğunu bir daha təsdiqlədi. İndi əminliklə demək olar ki, keçmiş sosialist düşərgəsində “milli oliqarx”lara qarşı qiyam başlayıb.
Bu ölkələrdə baş verən hadisələr həm də miqyasına görə, 30 il əvvəl sovet totalitarizminə qarşı başlanan hərəkatla müqayisə oluna bilər.
İyunun 23-də Praqada oliqarx baş nazir Andre Babişin istefası tələbi ilə keçirilən aksiya Çexiyada 1989-cu ildə baş vermiş “Məxməri inqilab”dan sonra keçirilən ən böyük etiraz aksiyası hesab olunur. “Demokratiya üçün milyon an” vətəndaş hərəkatının təşəbbüsü ilə keçirilən aksiyada 250 min nəfərin iştirak etdiyi bildirilir.
Qeyd edək ki, Çexiyada baş nazir və milyarder Andrey Babiş əleyhinə etirazlar ötən ildən başlayıb. Oliqarx baş nazirin Avropa Birliyinin Çexiyada kiçik biznesi dəstəkləmək üçün ayırdığı qrantların bir hissəsini mənimsəməsi iddiaları meydana çıxdıqdan sonra etirazlara start verilib və artıq güclü xalq hərəkatına çevrilib. Çexiya vətəndaşları oliqarx baş nazirin istefasına nail olana kimi aksiyaları davam etdirmək niyyətindədirlər və növbəti ümummilli aksiya noyabrın 16-na təyin olunub.
Çexlər oliqarx baş nazirlə yanaşı “Rusiyanın agenti” adlandırdıqları prezident Miloş Zemanın da istefasını tələb edirlər.
Gürcüstan paytaxtında son günlər ard-arda keçirilən etiraz aksiyalarının da hədəfi baş nazir Mamuka Baxtadzenin və ya Salome Zurabişvilinin əleyhinə deyil, hakim partiyanın sədri, oliqarx Bidzina İvanişviliyə qarşı yönəlib. Buna görə Gürcüstanda etirazçılar prezident və ya baş nazirin istefasını deyil, erkən parlament seçkilərinin keçirilməsini tələb edirlər. Müşahidəçilər başlanan etirazları oliqarx Bidzina İvanişviliyə qarşı qiyam kimi qiymətləndirirlər.
Gürcüstanın sabiq prezidenti Saakaşvili də Gürcüstanda baş verən hadisələri ötən il Ermənistanda baş vermiş olayların, Ukraynada prezident seçkisi ətrafında yaranmış mühitin və ən nəhayət, bir neçə gün əvvəl Moldovada təkararlanan prosesin davamı hesab edir. Sabiq prezidentin fikrincə, insanlar artıq oliqarxların köləsi olmaq istəmir.
Gürcüstandakı hadisələrin ilhamvericisi hesab olunan Moldovada oliqarx Vlad Plaxotnyuka qarşı etirazlar ötən aydan başlamışdı. Etirazların genişlənməsi və müxalifət partiyalarının vahid mövqedən çıxış etməsi nəticəsində oliqarx Vlad Plaxotnyuk ölkəni tərk etdi və hakim partiyanın sədrliyindən istefa verdi. Vlad Plaxotnyuk da Bidzina İvanişvili kimi rəsmi şəkildə dövlət və hökumət vəzifəsi tutmasa da, hakim partiyaya rəhbərliyi əlində saxlmaqla hakimiyyətə tam nəzarət edirdi. Oliqarx Vlad Plaxotnyuka qarşı elə böyük narazılıq var idi ki, Qərbyönümlü müxalifət Rusiyayanlısı sosialistlərlə ortaq mövqeyə gələ bildi və bundan sonra Moldovada oliqarxın hakimiyyətinə son qoyuldu.
Moldovadan əvvəl Ukraynada “Xalqın xidmətçisi” televiziya serialında baş rolun ifaçısı Vladimir Zelenski oliqarx dövlət başçısı Petr Poroşenkoya prezident seçkisində çox böyük fərqlə qalib gəldi. Zelenskinin seçikinin ikinci turunda seçicilərin 73 faizindən çoxunun dəstəyini qazanması Ukraynanın oliqarxlara qarşı çıxışının nəticəsi kimi qəbul olunur.
Postsovet respublikalarında və bəzi Şərqi Avropa ölkələrində oliqarx liderlərə qarşı başlanan hərəkat ABŞ-da böyük məmnuniyyət doğurub və dəstək qazanıb. ABŞ-ın nüfuzlu media orqanlarında postsovet məkanında oliqarxlara qarşı mübarizəni dəstəkləyən məqalələr dərc olunur.
Proseslərin təhlili göstərir ki, Vaşinqton postsovet məkanında oliqarxlara qarşı başlanan mübarizəyə mənəvi dəstək verməklə kifayətlənmək niyyətində deyil. ABŞ-ın böyük təsirə malik beyin mərkəzlərində və nüfuzlu media quruluşlarında Qərbin postsovet respublikalarına oliqarxlara qarşı başlanan mübarizəyə dəstək verməsi ilə təkliflər ard-arda səslənir. ABŞ-la yanaşı Böyük Britaniya, Fransa və Almaniyada postsovet respublikalarında oliqarxlara qarşı mübarizəyə siyasi və mənəvi dəstək verirlər. ABŞ-ın nüfuzlu beyin mərkəzlərində hesab edirlər ki, Qərbin gülü dəstəyi olarsa postsovet respublikaları oliqarxlarla mübarizədə Slovakiya və Rumıniya kimi qısa zamanda uğur qazana bilərlər.
Slovakiyada islahat tərəfdarı, vəkil Zuzana Çaputovanın prezident seçkilərində qələbəsi, Rumıniyada Liviu Draqniyanın həbs edilməsi oliqarxla mübarizənin uğurlu nəticələri hesab olunur.
Qərb postsovet ölkələrində oliqarxlara qarşı başlayan mübarizəyə verdiyi mənəvi dəstəyi real addımlarla tamamlamağa başlayıb. Yaxın günlərdə ukraynalı oliqarx Dmitri Firtaşın ABŞ ədliyyəsinə təhvil verilməsi nəhayət ki, reallaşa bilər. Hələ 2014-cü ildən Avsriyada istintaq altında olan və haqqında məhkəmənin ölkəni tərk etməmək qərarı verilən Firtaşın ABŞ ədliyyəsinə təvil verilməsinə Avstriya Ali Məhkəməsi razılıq verib. Firtaşin ABŞ ədliyyəsinə təslim edilməsi həm Ukrayna, həm də bütövlükdə postsovet ölkələrinin oliqarxlarına böyük zərbə ola bilər. Şərhçilər isə Firtaşın taleyini postsovet ölkələrinin digər oliqarxlarının da yaşaya biləcəyinə diqqət çəkirlər.
Qərbin beyin mərkəzlərində hesab edirlər ki, postsovet respublikalarından olan oliqarxlar özlərinin şəxsi mənafeyi naminə demokratiləşməyə mane olmaqla, Rusiyanın bölgədə öz təsir imkanlarını qoruyub saxlamağa və bəzən hətta artırmasına da imkan verir. Ona görə də, Qərbin bəzi beyin mərkəzlərində postsovet respublikalarından olan oliqarxları Rusiyanın avtoritar prezidenti Vladimir Putinin oliqarxları hesab edirlər.
ABŞ-ın təhlükəsizlik və hərbi məsələlər üzrə ixtisaslaşmış beyin mərkəzləri isə Ağ Evə çağırış edərək postsovet məkanında demokratik seçkilər və qanunun aliliyi məsələsində daha prinsipial, oliqarxlara qarşı mübarizədə güzəştsiz mövqe tutmağa çağırırlar. Qərbin oliqarxlarla mübarizədə postsovet ölkələrinin xalqlarına verdiyi dəstəyin artması isə bu prosesin postsovet məkanının digər ölklərinə də sıçrayacağını ehtimal etməyə əsas verir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?
"Ölkə çempionatında yüksək nəticələr göstərən 15-18 yaşlı azərbaycanlı uşaqlardan ibarət bir klubun dağılmasına imkan verməyin”
Rəşad Quliyev: “Çox maraqlıdır ki, insan qaçaqmalçılığında ittiham olunan şəxsə hansı əsaslarla alman dövləti oturum haqqı verib?”
ADP sədri: “Şəxsən mən siyasi dialoqun tərəfdarıyam, amma müxalifətdə dialoq tərəfdarı olan şəxsi agent adlandırırlar. Elə iqtidarda da...”
Qulamhüseyn Əlibəyli: “Səlahiyyətlərindən sui-istifadə edib, xalqın sərvətini talayan şəxslər də hakim komandadan kənarlaşdırılacaqlar”
