18:07 / 06-06-2025
Tovuzda oğul anasını öldürüb
13:11 / 06-06-2025
Azərbaycanla sərhəddə iki erməni itkin düşüb
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
09:32 / 06-06-2025
Şamaxıda yenidən zəlzələ baş verib
09:27 / 06-06-2025
Gəncədə azyaşlı bıçaqlanıb
09:12 / 06-06-2025
Məscidlərdə bayram namazı qılınıb
00:01 / 06-06-2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
20:08 / 05-06-2025
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
18:49 / 05-06-2025
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:41 / 05-06-2025
Rusiyada təyyarə qəzası olub
18:32 / 05-06-2025
Almaniya Rusiyadan gözlənilən təhlükəyə hazırlaşır
18:02 / 05-06-2025
Bakı-Quba yolunda yanğın olub, bir nəfər xəsarət alıb
17:47 / 05-06-2025
Prokuror Oleq Bakinski və sabiq nazir müavininə cəza istəyib
17:35 / 05-06-2025
Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış edənlərə hökm oxunub
17:33 / 05-06-2025
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
17:08 / 05-06-2025
Azərbaycanın daha iki rayonunda zəlzələ baş verib - (Yenilənib)
17:05 / 05-06-2025
Çin və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
16:57 / 05-06-2025
Ölkədən çıxışına qadağa qoyulanlara SMS göndəriləcək
16:02 / 05-06-2025
Sabah Bakıda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:59 / 05-06-2025
Azərbaycan və Pakistan arasında əməkdaşlıq sazişi təsdiqlənib
15:34 / 05-06-2025
Prezident yeni Təşkilat Komitəsi yaradıb - Sərəncam
15:29 / 05-06-2025
Rusiyanı “ən böyük təhlükə” elan ediblər
15:04 / 05-06-2025
Yeni təyin olunan hakimlər and içiblər
14:57 / 05-06-2025
Xəstənin çılpaq videosunu paylaşan həkim barədə araşdırma başlayıb
14:40 / 05-06-2025
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
14:33 / 05-06-2025
"Şərurlu İsfəndiyar" barəsində 40-a yaxın məhkəmə işi var
14:22 / 05-06-2025
Azərbaycanın ekologiyası və iqtisadiyyatına vurulan ziyanı araşdırılır
13:59 / 05-06-2025
Çin dron müharibəsində Rusiyaya kömək edir
13:29 / 05-06-2025
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
13:22 / 05-06-2025
Nizami Alışanın cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi keçirilib
12:15 / 02-06-2025
Eşşəkcanın vəsiyyəti - Barat Əlioğlu yazır
11:22 / 02-06-2025
Cəzaçəkmə müəssisəsindəki uçqun zamanı məhkum ölüb - (Yenilənib)
08:39 / 05-06-2025
Göyərtəsində 3 min avtomobil olan gəmi yanır
22:31 / 01-06-2025
Futbola görə iğtişaş: ölənlər və çoxsaylı yaralı var
22:08 / 01-06-2025
Millimiz dünya çempionatının qalibi olub
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
14:02 / 02-06-2025
50 minlik qoşun hücumdadır, Ukrayna Sumını itirə bilər - (Yenilənib)
17:26 / 03-06-2025
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
20:34 / 03-06-2025
Baş məşqçi komandadan ayrılıb
15:02 / 04-06-2025
Əsgərlərlə görüşə məhdudiyyət qoyulub - Səbəb
09:05 / 02-06-2025
Dima Bilan əsas sualdan yayınır
23:41 / 04-06-2025
Azərbaycanın beş rayonunda zəlzələ olub
Ay səthinin altında naməlum cism hərəkət edir
Tarix: 04-02-2025 00:13 | Bölmə: Cəmiyyət
Ay səthinin altında naməlum bir cismin hərəkətdə olması barədə və Ayın təkamülü ilə bağlı çox maraqlı faktlar üzə çıxıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Yer planetinin peyki olan Ay əvvəllər düşünüldüyü kimi heç də "geoloji cəhətdən ölü" deyil. "Planetary Science Journal" elmi nəşrinin dərc etdiyi yeni araşdırma göstərir ki, onun soyuq, sakit səthinin altında hər an aktiv proseslər baş verə bilər.
Elm adamları ay səthini çoxdan tədqiq ediblər və hər bir alimə yaxşı məlumdur ki, Ay dənizi kimi tanınan qaranlıq, eləcə də düzlu ərazilər olan sahələr çox uzaq keçmişdə əhəmiyyətli sıxılmaya məruz qalıb. Bu böyük qövs formalı silsilələr isə milyardlarla il əvvəl büzülmə nəticəsində əmələ gəlib.
Bununla belə, Merilend Universitetinin tədqiqatçısı Ceki Klarkın rəhbərliliyi ilə tədqiqatçılar qrupu yenilik edib. Onlar Ayın uzaq tərəfindəki silsilələrin görünən tərəf silsilələrdən əhəmiyyətli dərəcədə, tarixi baxımdan gənc olduğunu müəyyənləşdiriblər. Bu isə bir daha sübut edir ki, Ay səthinin altında dinamik proseslər əvvəl düşünüldüyündən də yaxın vaxtlarda baş verib.
"Bir çox elm adamları Aydakı geoloji hərəkətlərin əksəriyyətinin 2,5-3 milyard il əvvəl baş verdiyinə inanırlar. Lakin alim kimi biz bu tektonik relyef formalarının son milyard ildə aktiv olduğunu, hələ də aktiv ola biləcəyini görürük", - deyən Ceki Klark Ay səthində indi də nələrinsə baş verdiyini xüsusi vurğulayıb.
Lakin tədqiqatçılar qabaqcıl xəritəçəkmə üsullarından istifadə etməklə, Ayın uzaq tərəfindəki və əvvəllər naməlum olan 266 kiçik silsilələri aşkar edə biliblər. 10-dan 40-a qədər qruplaşdırılmış bu silsilələrin əksəriyyəti ehtimal ki, 3,2-3,6 milyard il əvvəl yaranmış vulkanik bölgələrdədir. Hətta həmin silsilələrin yaşını müəyyən etmək üçün komanda krater hesablama metodundan istifadə edib və müəyyən olunub ki, səthin gənc sahələrində daha az krater var.
"Bu kiçik silsilələrin ətrafındakı kraterləri saymaqla və onlardan bəzilərinin mövcud təsir kraterləri ilə kəsişdiyini tam aşkara çıxarmaqla, belə relyef formalarının son 160 milyon ildə tektonik cəhətdən aktiv olduğu qənaətinə gəldik", - söyləyən Klark deyib ki, bu silsilələr daha gənc olsa da, yenə onların quruluşu Ayın yaxın tərəfindəki silsilələrə bənzəyir, bu isə onların ümumi mənşəyini göstərir.
C. Klark ümid edir ki, Aya uçacaq missiyaların köməyi ilə tədqiqatçılar dəstək alacaq və alimlər Ay səthinin altındakı strukturları daha yaxşı araşdırıb başa düşmələri üçün Yerə nüfuz edən radara bənzəyən müasir alətlərlə təchiz olunacaqlar.
Lakin bütün bunlarla yanaşı, Ay səthinin altında hərəkət edən cismin mənşəyi və tərkibi hələ tam müəyyən olunmayıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-02-2025 00:13 | Bölmə: Cəmiyyət
Ay səthinin altında naməlum bir cismin hərəkətdə olması barədə və Ayın təkamülü ilə bağlı çox maraqlı faktlar üzə çıxıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Yer planetinin peyki olan Ay əvvəllər düşünüldüyü kimi heç də "geoloji cəhətdən ölü" deyil. "Planetary Science Journal" elmi nəşrinin dərc etdiyi yeni araşdırma göstərir ki, onun soyuq, sakit səthinin altında hər an aktiv proseslər baş verə bilər.
Elm adamları ay səthini çoxdan tədqiq ediblər və hər bir alimə yaxşı məlumdur ki, Ay dənizi kimi tanınan qaranlıq, eləcə də düzlu ərazilər olan sahələr çox uzaq keçmişdə əhəmiyyətli sıxılmaya məruz qalıb. Bu böyük qövs formalı silsilələr isə milyardlarla il əvvəl büzülmə nəticəsində əmələ gəlib.
Bununla belə, Merilend Universitetinin tədqiqatçısı Ceki Klarkın rəhbərliliyi ilə tədqiqatçılar qrupu yenilik edib. Onlar Ayın uzaq tərəfindəki silsilələrin görünən tərəf silsilələrdən əhəmiyyətli dərəcədə, tarixi baxımdan gənc olduğunu müəyyənləşdiriblər. Bu isə bir daha sübut edir ki, Ay səthinin altında dinamik proseslər əvvəl düşünüldüyündən də yaxın vaxtlarda baş verib.
"Bir çox elm adamları Aydakı geoloji hərəkətlərin əksəriyyətinin 2,5-3 milyard il əvvəl baş verdiyinə inanırlar. Lakin alim kimi biz bu tektonik relyef formalarının son milyard ildə aktiv olduğunu, hələ də aktiv ola biləcəyini görürük", - deyən Ceki Klark Ay səthində indi də nələrinsə baş verdiyini xüsusi vurğulayıb.
Lakin tədqiqatçılar qabaqcıl xəritəçəkmə üsullarından istifadə etməklə, Ayın uzaq tərəfindəki və əvvəllər naməlum olan 266 kiçik silsilələri aşkar edə biliblər. 10-dan 40-a qədər qruplaşdırılmış bu silsilələrin əksəriyyəti ehtimal ki, 3,2-3,6 milyard il əvvəl yaranmış vulkanik bölgələrdədir. Hətta həmin silsilələrin yaşını müəyyən etmək üçün komanda krater hesablama metodundan istifadə edib və müəyyən olunub ki, səthin gənc sahələrində daha az krater var.
"Bu kiçik silsilələrin ətrafındakı kraterləri saymaqla və onlardan bəzilərinin mövcud təsir kraterləri ilə kəsişdiyini tam aşkara çıxarmaqla, belə relyef formalarının son 160 milyon ildə tektonik cəhətdən aktiv olduğu qənaətinə gəldik", - söyləyən Klark deyib ki, bu silsilələr daha gənc olsa da, yenə onların quruluşu Ayın yaxın tərəfindəki silsilələrə bənzəyir, bu isə onların ümumi mənşəyini göstərir.
C. Klark ümid edir ki, Aya uçacaq missiyaların köməyi ilə tədqiqatçılar dəstək alacaq və alimlər Ay səthinin altındakı strukturları daha yaxşı araşdırıb başa düşmələri üçün Yerə nüfuz edən radara bənzəyən müasir alətlərlə təchiz olunacaqlar.
Lakin bütün bunlarla yanaşı, Ay səthinin altında hərəkət edən cismin mənşəyi və tərkibi hələ tam müəyyən olunmayıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 20:08
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
Dünən, 16:02
Sabah Bakıda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Dünən, 13:04
Gədəbəydə 74 yaşlı qadına qarşı zorakılıq törədilib
Dünən, 12:34
Sabah yağış yağacaq
Dünən, 11:42
Azərbaycana narkotik keçirilməsinin qarşısı alınıb
Dünən, 10:08
İki il əvvəl törədilmiş cinayətin üstü açılıb
Dünən, 09:20
Bakıda avtomobil piyadanı vurub
Dünən, 09:01
55 yaşlı kişi ikimərtəbəli evini yandırıb
Dünən, 08:39
Göyərtəsində 3 min avtomobil olan gəmi yanır
4-06-2025, 17:57
Gölün dibində tapılan qədim qala arxeoloqları təəccübləndirib
4-06-2025, 16:23
Rezidenturaya qəbul üçün qeydiyyat başlayır
4-06-2025, 16:16
Günəşdə "tac yağışı" qeydə alınıb
4-06-2025, 15:09
İş və istirahət günlərinin yerləri dəyişdirilib
4-06-2025, 15:02
Əsgərlərlə görüşə məhdudiyyət qoyulub - Səbəb
4-06-2025, 14:09
Oğuzda bəy toy günü qəzaya düşüb
4-06-2025, 13:25
ABŞ-a zəhərli göbələk keçirən alimlər tutulub
4-06-2025, 12:30
Sabah yağış yağacaq
4-06-2025, 12:05
Abşeronda göldə balıqlar kütləvi qırılır
4-06-2025, 10:26
Alimlər suyun daha bir sirrini açıblar
4-06-2025, 09:06
Universitet BP-dən 580 min manat qrant alıb
3-06-2025, 18:11
Günəşə bənzər ulduzun ətrafında su tapılıb
3-06-2025, 17:21
Lerik sakinin meyiti 70 metrlik dərinlikdəki dərədə tapılıb
3-06-2025, 16:55
Abşeronda qadın narkotiklə saxlanılıb
3-06-2025, 16:12
Bölgələrdə küləkli və yağıntılı hava şəraiti davam edir
3-06-2025, 15:56
“İstənilən adamın telefonuna girə bilərdik” deyən hakerə hökm oxunub
3-06-2025, 15:36
Xankəndiyə dolu düşüb
3-06-2025, 12:59
Sabah yağış yağacaq
3-06-2025, 12:16
Erməni mafiyasının daha bir cinayəti açılıb - 14 nəfər saxlanılıb
3-06-2025, 11:54
“TikTok” fenomeni yüksəklikdən dənizə atılarkən ölüb - Video
3-06-2025, 10:11
Lənkəranda qanunsuz tikinti sökülüb
2-06-2025, 23:21
General Mayis Bərxudarova ağır itki üz verib
2-06-2025, 20:18
Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
2-06-2025, 18:30
Departament müdiri Agentliyin sədr müavini təyin olunub
2-06-2025, 17:51
Bölgələrə leysan yağacaq
2-06-2025, 17:17
"Matç TV" yayımının dayandırılması barədə açıqlama yayılıb
2-06-2025, 16:51
Görkəmli dövlət xadimi haqqında... - Sadiq Qurbanov yazır
2-06-2025, 12:49
Əlil qadını öldürən taksi sürücüsü tutulub
2-06-2025, 12:30
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
