00:30 / 04-02-2025
Baş nazir ABŞ iqtisadiyyatına zərbə vurmağa hazırlaşır
00:13 / 04-02-2025
Ay səthinin altında naməlum cism hərəkət edir
23:35 / 03-02-2025
“Azərbaycan Atabəyləri” filmi Lacında nümayiş olunacaq
22:37 / 03-02-2025
DİN: "Rusiya ilə sərhədyanı rayonlarda blok-post quraşdırılmayıb"
22:18 / 03-02-2025
Azərbaycan Premyer Liqasında legioner limiti ləğv edilib
22:09 / 03-02-2025
AFFA-nın yeni baş katibi məlum olub
18:17 / 03-02-2025
Rəsulzadə ilə bağlı medotik vəsait çapdan çıxıb - Foto
18:05 / 03-02-2025
143 milyonluq məhkəmə işi: şikayət üzrə məhkəmə başlayıb
17:58 / 03-02-2025
Trampın qərarı neftin bahalaşmasına səbəb olur
17:53 / 03-02-2025
AVRO-2026: millimizin heyətində dəyişiklik olub
17:50 / 03-02-2025
Britaniyanın müasir döyüş gəmilərini çox ucuz qiymətə satıblar
17:38 / 03-02-2025
Sırski: Səfərbərlik olmadan Ukraynanı qorumaq mümkün deyil
17:37 / 03-02-2025
Volkan Dəmirəl istefaya göndərilib
17:21 / 03-02-2025
Tibb işçilərinin əməkhaqlarına əlavənin müddəti uzadılıb
17:12 / 03-02-2025
Beş seçki məntəqəsinin nəticələri ləğv olunub
16:51 / 03-02-2025
Parlamentdə iki komissiyanın tərkibi dəyişib - Yenilənib
16:43 / 03-02-2025
İrəvanda Rusiya və Litva vətəndaşları saxlanılıb
16:35 / 03-02-2025
Tiflis ilə Brüsselin münasibətləri kəskinləşib
16:30 / 03-02-2025
Mənzil Məcəlləsinə dəyişiklik olunub
16:27 / 03-02-2025
Azərbaycan və Latviya XİN başçıları müzakirə aparıblar
16:18 / 03-02-2025
Dövlət satınalmaları ilə bağlı yeni qanun qəbul olunub - (Yenilənib)
16:12 / 03-02-2025
Sahibkarlıq sahəsində yoxlamalar dayandırılıb
15:58 / 03-02-2025
Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
15:54 / 03-02-2025
Prezident Neft və Sənaye Universitetinə rektor təyin edib
15:51 / 03-02-2025
Baş Prokurorluğun səlahiyyəti artırılır
15:47 / 03-02-2025
Prezident Polad Bülbüloğlunu təltif edib
15:40 / 03-02-2025
Dörd vəzifəli şəxsin cinayət işi məhkəməyə göndərilib
15:35 / 03-02-2025
Mətbuatın 150 illik yubiley medalı təsis olunub
01:23 / 30-01-2025
Məşhur rejissor film çəkməkdən imtina edir
22:06 / 31-01-2025
Azərbaycanda çörək bahalaşır
00:49 / 30-01-2025
ƏHD Partiyası seçkilərlə bağlı bəyanat yayıb
20:32 / 30-01-2025
MSK sədri: "Müxtəlif məntəqələrdə pozuntulara dair müraciətlər daxil olub"
09:59 / 30-01-2025
Sumqayıtda əməliyyat: saxlanılan var
01:04 / 30-01-2025
Çin amerikalı milyarderi çətin vəziyyətlə üzləşdirib
00:12 / 31-01-2025
Dövlət Məşğulluq Agentliyi ofis icarəyə götürüb - 1.5 milyona
12:50 / 31-01-2025
Hamı xeyir xəbər gözləyir - Tamaşa haqqında
13:34 / 30-01-2025
Yerin oxşarı olan ekzoplanet tapılıb
09:28 / 30-01-2025
Rihanna məhkəməyə gedəcək
15:43 / 31-01-2025
Rusiya Qazaxıstanın yüyənini əlinə alır
14:50 / 31-01-2025
Ağcabədidə qumbara partlayıb, 5 nəfər ölüb, yaralılar var - (Yenilənib)
Ay səthinin altında naməlum cism hərəkət edir
Tarix: 04-02-2025 00:13 | Bölmə: Cəmiyyət
Ay səthinin altında naməlum bir cismin hərəkətdə olması barədə və Ayın təkamülü ilə bağlı çox maraqlı faktlar üzə çıxıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Yer planetinin peyki olan Ay əvvəllər düşünüldüyü kimi heç də "geoloji cəhətdən ölü" deyil. "Planetary Science Journal" elmi nəşrinin dərc etdiyi yeni araşdırma göstərir ki, onun soyuq, sakit səthinin altında hər an aktiv proseslər baş verə bilər.
Elm adamları ay səthini çoxdan tədqiq ediblər və hər bir alimə yaxşı məlumdur ki, Ay dənizi kimi tanınan qaranlıq, eləcə də düzlu ərazilər olan sahələr çox uzaq keçmişdə əhəmiyyətli sıxılmaya məruz qalıb. Bu böyük qövs formalı silsilələr isə milyardlarla il əvvəl büzülmə nəticəsində əmələ gəlib.
Bununla belə, Merilend Universitetinin tədqiqatçısı Ceki Klarkın rəhbərliliyi ilə tədqiqatçılar qrupu yenilik edib. Onlar Ayın uzaq tərəfindəki silsilələrin görünən tərəf silsilələrdən əhəmiyyətli dərəcədə, tarixi baxımdan gənc olduğunu müəyyənləşdiriblər. Bu isə bir daha sübut edir ki, Ay səthinin altında dinamik proseslər əvvəl düşünüldüyündən də yaxın vaxtlarda baş verib.
"Bir çox elm adamları Aydakı geoloji hərəkətlərin əksəriyyətinin 2,5-3 milyard il əvvəl baş verdiyinə inanırlar. Lakin alim kimi biz bu tektonik relyef formalarının son milyard ildə aktiv olduğunu, hələ də aktiv ola biləcəyini görürük", - deyən Ceki Klark Ay səthində indi də nələrinsə baş verdiyini xüsusi vurğulayıb.
Lakin tədqiqatçılar qabaqcıl xəritəçəkmə üsullarından istifadə etməklə, Ayın uzaq tərəfindəki və əvvəllər naməlum olan 266 kiçik silsilələri aşkar edə biliblər. 10-dan 40-a qədər qruplaşdırılmış bu silsilələrin əksəriyyəti ehtimal ki, 3,2-3,6 milyard il əvvəl yaranmış vulkanik bölgələrdədir. Hətta həmin silsilələrin yaşını müəyyən etmək üçün komanda krater hesablama metodundan istifadə edib və müəyyən olunub ki, səthin gənc sahələrində daha az krater var.
"Bu kiçik silsilələrin ətrafındakı kraterləri saymaqla və onlardan bəzilərinin mövcud təsir kraterləri ilə kəsişdiyini tam aşkara çıxarmaqla, belə relyef formalarının son 160 milyon ildə tektonik cəhətdən aktiv olduğu qənaətinə gəldik", - söyləyən Klark deyib ki, bu silsilələr daha gənc olsa da, yenə onların quruluşu Ayın yaxın tərəfindəki silsilələrə bənzəyir, bu isə onların ümumi mənşəyini göstərir.
C. Klark ümid edir ki, Aya uçacaq missiyaların köməyi ilə tədqiqatçılar dəstək alacaq və alimlər Ay səthinin altındakı strukturları daha yaxşı araşdırıb başa düşmələri üçün Yerə nüfuz edən radara bənzəyən müasir alətlərlə təchiz olunacaqlar.
Lakin bütün bunlarla yanaşı, Ay səthinin altında hərəkət edən cismin mənşəyi və tərkibi hələ tam müəyyən olunmayıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-02-2025 00:13 | Bölmə: Cəmiyyət
Ay səthinin altında naməlum bir cismin hərəkətdə olması barədə və Ayın təkamülü ilə bağlı çox maraqlı faktlar üzə çıxıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Yer planetinin peyki olan Ay əvvəllər düşünüldüyü kimi heç də "geoloji cəhətdən ölü" deyil. "Planetary Science Journal" elmi nəşrinin dərc etdiyi yeni araşdırma göstərir ki, onun soyuq, sakit səthinin altında hər an aktiv proseslər baş verə bilər.
Elm adamları ay səthini çoxdan tədqiq ediblər və hər bir alimə yaxşı məlumdur ki, Ay dənizi kimi tanınan qaranlıq, eləcə də düzlu ərazilər olan sahələr çox uzaq keçmişdə əhəmiyyətli sıxılmaya məruz qalıb. Bu böyük qövs formalı silsilələr isə milyardlarla il əvvəl büzülmə nəticəsində əmələ gəlib.
Bununla belə, Merilend Universitetinin tədqiqatçısı Ceki Klarkın rəhbərliliyi ilə tədqiqatçılar qrupu yenilik edib. Onlar Ayın uzaq tərəfindəki silsilələrin görünən tərəf silsilələrdən əhəmiyyətli dərəcədə, tarixi baxımdan gənc olduğunu müəyyənləşdiriblər. Bu isə bir daha sübut edir ki, Ay səthinin altında dinamik proseslər əvvəl düşünüldüyündən də yaxın vaxtlarda baş verib.
"Bir çox elm adamları Aydakı geoloji hərəkətlərin əksəriyyətinin 2,5-3 milyard il əvvəl baş verdiyinə inanırlar. Lakin alim kimi biz bu tektonik relyef formalarının son milyard ildə aktiv olduğunu, hələ də aktiv ola biləcəyini görürük", - deyən Ceki Klark Ay səthində indi də nələrinsə baş verdiyini xüsusi vurğulayıb.
Lakin tədqiqatçılar qabaqcıl xəritəçəkmə üsullarından istifadə etməklə, Ayın uzaq tərəfindəki və əvvəllər naməlum olan 266 kiçik silsilələri aşkar edə biliblər. 10-dan 40-a qədər qruplaşdırılmış bu silsilələrin əksəriyyəti ehtimal ki, 3,2-3,6 milyard il əvvəl yaranmış vulkanik bölgələrdədir. Hətta həmin silsilələrin yaşını müəyyən etmək üçün komanda krater hesablama metodundan istifadə edib və müəyyən olunub ki, səthin gənc sahələrində daha az krater var.
"Bu kiçik silsilələrin ətrafındakı kraterləri saymaqla və onlardan bəzilərinin mövcud təsir kraterləri ilə kəsişdiyini tam aşkara çıxarmaqla, belə relyef formalarının son 160 milyon ildə tektonik cəhətdən aktiv olduğu qənaətinə gəldik", - söyləyən Klark deyib ki, bu silsilələr daha gənc olsa da, yenə onların quruluşu Ayın yaxın tərəfindəki silsilələrə bənzəyir, bu isə onların ümumi mənşəyini göstərir.
C. Klark ümid edir ki, Aya uçacaq missiyaların köməyi ilə tədqiqatçılar dəstək alacaq və alimlər Ay səthinin altındakı strukturları daha yaxşı araşdırıb başa düşmələri üçün Yerə nüfuz edən radara bənzəyən müasir alətlərlə təchiz olunacaqlar.
Lakin bütün bunlarla yanaşı, Ay səthinin altında hərəkət edən cismin mənşəyi və tərkibi hələ tam müəyyən olunmayıb.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:13
Ay səthinin altında naməlum cism hərəkət edir
Dünən, 16:30
Mənzil Məcəlləsinə dəyişiklik olunub
Dünən, 12:46
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:55
Daha bir nəfər dəm qazından ölüb
Dünən, 09:43
Saxlanılan şəxsdən külli miqdarda narkotik götürülüb
Dünən, 08:01
Okeanın dibində dəliklər aşkar edilib - Foto
Dünən, 07:11
Astronavt qadın rekorda imza atıb
2-02-2025, 18:08
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
2-02-2025, 09:23
Aysberq turistlərin gözü qarşısında çevrilib
31-01-2025, 19:08
Əfqan Sadıqovun həbs müddəti uzadılıb
31-01-2025, 19:06
Qızıl və gümüş sikkələrin olduğu xəzinə tapılıb - Foto
31-01-2025, 17:51
Bu şəxslər Komitə yanında İctimai Şuraya üzv seçiliblər - Siyahı
31-01-2025, 14:50
Ağcabədidə qumbara partlayıb, 5 nəfər ölüb, yaralılar var - (Yenilənib)
31-01-2025, 14:09
İsrail həbsxanasında 20 il yatmış fələstinli azad edilib
31-01-2025, 12:35
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
31-01-2025, 09:50
Ağcabədidə 17 yaşlı şəxs qəza törədib, özü ölüb, dostu isə...
31-01-2025, 09:35
Təhsil kompleksi yüksək məbləğdə cərimələnib
31-01-2025, 09:25
Yaponiyada yerə batan sürücünü axtarırlar - Foto
30-01-2025, 22:45
Bakı-Quba yolunda qəza: beş nəfər xəsarət alıb
30-01-2025, 16:05
İtaliya-Azərbaycan Universitetində yeni ixtisaslar təqdim edilib
30-01-2025, 14:44
İtaliya-Azərbaycan Universitetinin binası bu il hazır olacaq
30-01-2025, 13:41
Müəllimlərin sertifikasiya imtahanı keçiriləcək
30-01-2025, 12:35
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
30-01-2025, 12:06
Polkovnik və keçmiş bölmə müdiri həbsdən buraxılıb
30-01-2025, 11:55
Teletibb xidmətləri ilə bağlı qaydalar hazırlanır
30-01-2025, 09:59
Sumqayıtda əməliyyat: saxlanılan var
30-01-2025, 09:22
ABŞ-da sərnişin təyyarəsi ilə helikopter toqquşub, ölənlər var
29-01-2025, 12:50
Gəncədə böyük tədbirə hazırlıqlar başlayıb
29-01-2025, 12:11
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
29-01-2025, 11:13
Baykalda güclü zəlzələ baş verib
28-01-2025, 17:53
Məhkəmə-Hüquq Şurasında Komitə və Şuranın tərkibi formalaşdırılıb
28-01-2025, 17:00
Sabah “ASAN xidmət” və “ASAN kommunal” mərkəzləri işləməyəcək
28-01-2025, 16:18
Bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı “qaynar xətt” fəaliyyət göstərəcək
28-01-2025, 15:01
Lənkəranda sərnişin avtobusu aşıb - Xəsarət alanlar var - Yenilənib
28-01-2025, 13:09
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
28-01-2025, 11:54
Rüşvətxorluqda ittiham olunan kapitanın məhkəməsi başlayıb
28-01-2025, 11:38
Süni intellekt üzərindən kiberhücumlar artır - Xəbərdarlıq
28-01-2025, 10:51
Bir vəkilin fəaliyyəti dayandırılıb, 10 vəkilə töhmət verilib
28-01-2025, 10:40
Yanacaqdoldurma məntəqəsinin fəaliyyəti dayandırılıb