14:43 / 26-08-2025
Cəlaloğlu: Tramp maraqlarını Ukrayna və Rusiya vasitəsilə həyata keçirir
14:22 / 26-08-2025
Xocavənd və Ağdərədə yanğın... - Aviasiya qüvvələri cəlb olunub - (Video)
14:19 / 26-08-2025
Milyarderlərin savaşı: Mask “Apple” və “OpenAI”ı ittiham edir
14:06 / 26-08-2025
Qurban Qurbanov: "Ferentsvaroş" çox təhlükəli rəqibdir"
14:04 / 26-08-2025
Quranı yandıran siyasətçi müsəlmanları hədələyir - Video
13:58 / 26-08-2025
Rusiyanın 14 sərnişin təyyarəsində problem yaranıb
13:28 / 26-08-2025
Xersonda vəziyyət yenidən gərginləşir
12:59 / 26-08-2025
İrandan Azərbaycana narkotik keçirmək istəyiblər - Foto
12:33 / 26-08-2025
Qum fırtınası ABŞ-ı fəlakətə sürükləyir
12:25 / 26-08-2025
NATO-Türkiyə müzakirələrini ehtiva edən sənəd hava limanında unudulub
12:16 / 26-08-2025
Sabah hava yağışlı olacaq
12:10 / 26-08-2025
ABŞ və Rusiya enerji sazişlərini müzakirə edir
12:01 / 26-08-2025
Bakıda evdən oğurluq edən iki nəfər tutulub
11:42 / 26-08-2025
Ukrayna bir milyondan çox artilleriya mərmisi alıb
11:42 / 26-08-2025
Hikmət Hacıyev Mehriban Əliyevanı təbrik edib
11:34 / 26-08-2025
Vyetnam qasırğaya təslim olur
11:30 / 26-08-2025
Nəsiminin məzarı Azərbaycana gətirilə bilər - Fotolar
11:26 / 26-08-2025
Ukraynalı kişilər kütləvi şəkildə Belarusa qaçır - Foto
11:13 / 26-08-2025
Zəngəzur dəhlizi Türkiyəyə effektiv yol açır
11:02 / 26-08-2025
I Yüksəliş müsabiqəsinin finalçısı mərkəz rəhbəri təyin olunub
10:52 / 26-08-2025
Bakıda əməliyyat: 44 kq narkotik vasitə aşkarlanıb, həbslər var
10:41 / 26-08-2025
Peşə məktəblərinə tələbə qəbulunun II mərhələsi başlayır
10:20 / 26-08-2025
"Sədərək"dəki yanğınla bağlı araşdırma başlayıb
10:17 / 26-08-2025
Rəşad Sadıqov: “Büdcə azalsa da, bizə fərq etmir”
10:15 / 26-08-2025
Dindarlar adından Mehriban Əliyevaya müraciət ünvanlanıb - Foto
09:57 / 26-08-2025
Markov Rusiyanı tərk edəcək? - Açıqlama
09:15 / 26-08-2025
Goranboyda qəza olub - Bir nəfər ölüb
08:58 / 26-08-2025
İlon Mask dələduzluqda ittiham olunur
08:24 / 26-08-2025
Polis karnavalda 420-dən çox adam saxlayıb
08:19 / 26-08-2025
Orban: Zelenskinin təhdidləri cəzasız qalmayacaq!
18:17 / 21-08-2025
Prezident və birinci xanım Kəlbəcərə gediblər - (Yenilənir) - Fotolar
21:19 / 21-08-2025
Prezident və birinci xanım Ağdərə sakinləri ilə görüşüblər - (Yenilənib) - Fotolar
09:37 / 22-08-2025
İlham Əliyev Türkmənistanda işgüzar səfərdədir - Fotolar
15:41 / 25-08-2025
Ticarət mərkəzindəki güclü yanğın söndürülüb - (Yenilənir+) - Fotolar
19:38 / 22-08-2025
Astarada oğul anasını öldürüb - Yenilənib
18:23 / 21-08-2025
Trampın Rusiya-Ukrayna siyasəti iflasa uğrayacaq - Professor
14:50 / 22-08-2025
Növbəti köç karvanı Qarabağa çatıb - (Yenilənib)
13:04 / 22-08-2025
Hərbi ekspert: Problemimiz müttəfiqlərimiz Türkiyə və İsrail arasındakı gərginlikdir
18:02 / 23-08-2025
"Qarabağ"-"Ferentsvaroş" oyununa 30 minə yaxın bilet satılıb
20:41 / 21-08-2025
Prezident Kəlbəcər şəhər sakinlərinə mənzillərin açarlarını təqdim edib - Fotolar
00:05 / 23-08-2025
600 bal toplayan 10 abituriyent tələbə adını qazana bilməyib
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
Tarix: 05-08-2023 16:30 | Bölmə: Xəbərlər / Araşdırma
Elxan QARAYEV
Hüquqşünas
Tarix ondan ibrət götürməyənləri təkrar və oxşar sınaqlara çəkir
Dostu da, düşməni də dar gündə sınayarlar, - deyib ulularımz. Zəfərimizlə bitən 44 günlük Vətən müharibəsində Fransa və İran Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyi nümayiş etdirdilər. Emmanuel Makron Azərbaycanın Qarabağda guya İŞİD yaraqlılarından istifadə etməsi kimi cəfəng açıqlamalar verdi, ordumuzun beynəlxalq hüquqa uyğun suveren ərazilərimizi işğaldan azad etməsinə mane olmağa çalışdı, üstəlik İrəvana diplomatik dəstəyini əsirgəmədi.
Azərbaycanı qardaş ölkə adlandıran İran isə Qarabağda müsəlman məscidlərinin ermənilər tərəfindən dağıdılmasına göz yummaqla kifayətlənmədi, həm də İrəvana iqtisadi, hərbi dəstək verdi. Maskalı molla rejimi 44 günlük müharibədə Azərbaycan Ordusunun Xudafərin Su Elektrik Stansiyasını azad etməsinə mane olmağa çalışdı. Gürcüstan hava məkanı bağlayanda Rusiyadan Ermənistana göndərilən silah--sursatı öz ərazisindən ötürdü.
İndi vasitəçi bir sıra ölkələr Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhə nail olmağa çalışsalar da, Fransa, Rusiya və İran bunu istəmir, dialoqu pozmaq üçün əllərindən gələni edirlər. Son proseslərdən aydın görünür ki, İranın, Rusiyanın, Fransanın ölkəmizə qarşı niyyətləri təmiz deyil. Tehran isə sülhə mane olmaqdan ötrü son zamanlar Hindistanla yeni “oyunlar” qurur.
Bu məqamda tarixin bəzi dövrlərini yadınıza salmaq istəyirik.
1920-ci il iyulun 24-də Fransa qoşunları Suriya Krallığının paytaxtı Dəməşqə daxil olandan sonra general Anri Quro birbaşa Salahəddin Əyyubinin məzarının üstünə gəlir, məzarı nifrətlə təpikləyib və deyir:
“Budur, biz qayıtdıq, Səlahəddin!”.
Bu tarixi hadisənin bir neçə sübutu və şərhi var. Bunlardan birində hətta fransalının Zəngi sərkərdəsinin, daha sonra isə, Əyyubi hökmdarının qəbrinə tüpürdüyü bildirilir. Amma mahiyyət dəyişməz qalır: fransızlar min il boyunca qisas saatını gözləmiş və həmin an yetişmişdi...
Həmin hadisə Meyer, Karl Ernest; Brysac, Shareen Blair (2008) Kingmakers: The Invention of the Modern Middle East kitabının 359-cu səhifəsində daha yumşaq və siyasi cəhətdən düzgün tonda təsvir olunub ("Awake, Saladin. We have returned" - Oyan, Səlahəddin! Biz qayıtdıq!).
* * *
Maraqlı sualdır: görəsən, 30 il davam edən Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Fransa, Rusiya və İran niyə davamlı olaraq ermənilərin tərəfini tutdu? Daşnaklar hansı vəhşilikləri törətsələr də, Rusiyanın köməyi ilə torpaqlarımızın işğalında nə qədər təqsirkar olsa da, Tehran və Paris daim ermənilərin tərəfində oldu. Bu gün də heç nə dəyişməyib. Əslində, bu kontekstdə onların “ermənilərin tərəfində” deyil, “türklərə qarşı” demək, daha doğru olardı. Ona görə ki, bu üç dövlət türk xalqlarına münasibətdə həmişə tarixi nifrətdən çıxış edib və indi də “nifrət diplomatiyasını” davam etdirirlər.
XIX əsrdə orduları iki dəfə üz-üzə gəlmiş Türkiyə-Rusiya qarşıdurmasını tarixin yaddaşından silmək mümkün deyil. İstanbul məsələsi təkcə yunanların deyil, həm də ruslar üçün “boğazda ilişib qalmış sümük” olub. Slavyan tayfalarının, qədim germanların, qədim Kiyev rus dövlətinin, Moskoviyanın tarixində türklərin hökmranlığından asılılıq yaşanıb. Rus-sovet ideologiyası tarixi faktlarla nə qədər manipulyasiya etsə belə, Rusiyanın tarixində türklərə xərac ödənilməsi 1700-cü ilin iyul ayına qədər davam edib.
Farsların İran adında müstəqil dövlətinin 998-ci ildən 1925-ci ilə qədər, təxminən min il ərzində dünyanın siyasi xəritəsində adı olmayıb. Fransa isə səlib yürüşləri dönəmində oturaq xristian xalqlarının inkişaf etmiş türk-müsəlman dünyasına barbar basqınları ilə xatırlanır. Aborigen sakinlər üçün xaçpərəstlərin müsəlmanlara qarşı müharibələri sayılan Yaxın Şərqə səlib yürüşləri, əslində, birləşmiş katolik Qərbin Səlcuq türklərinə, daha sonra isə Qıpçaq (Məmlük) türklərinə qarşı apardığı dünya müharibəsi idi.
Daxili çəkişmlər, iğtişaşlar səbəbindən parçalanmış Səlcuq bəylikləri - Rum Sultanlığı, Artuklular, Zəngilər on illər boyu vəhşi avropalıların həmin dövrdə inkişaf etmiş müsəlman dünyasına basqınlarına qarşı mübarizə aparıblar. Məhz onlar işğal olunmuş ərazilərin çoxunu səlibçilərdən geri alıblar. Yalnız XII əsrin sonunda Nurəddinin ölümündən sonra Səlcuq ordusu üzərində hakimiyyəti ələ alan Salahəddin Qüdsün ələ keçirilməsi məsələsini gündəmə gətirdi. Təxminən yarım əsrdən sonra, 1250-ci il aprelin 6-da Əl-Mənsur döyüşündə Əyubi generalı Baybars Fransa kralı IX Lüdoviki əsir aldı. Bu hekayə az qala min il fransızların beynini “bədxassəli şiş” kimi göynətdi, onun fəsadları, deyəsən, hələ də qalmaqdadır. Ermənilər, ərəblər, farslar, eləcə də Balkan slavyanları onlar üçün əhəmiyyətli deyildi.
* * *
Fransızlar onları rüsvay edərək müqəddəs torpaqlardan qovmuş “sarasinlər”dən qisas almaq istəyi ilə alışıb-yanırdılar. Fransa, İngiltərə, Rusiya kimi Avropa ölkələrinin ittifaqı həmin erməni, ərəb, farsdan və Balkan slavyanlarından istifadə edərək, Osmanlı imperiyasını məhv etməyə girişmişdilər. “Birə qarşı - on” prinsipi ilə total hücuma keçən ruslar şərqdən erməniləri, ingilislər cənubdan ərəbləri üsyana qaldırmağa başladılar. Osmanlı imperiyası isə artıq qan içində can verir, süqut edirdi. Amma məyusluğun məqamı deyildi, çünki türklər avropalı işğalçıların üstün qüvvələrini bütün cəbhələrdən dəf edərkən, ermənilərin qiyamını yatırarkən, daşnakların Şərqi Anadoluda dinc əhaliyə qarşı törətdikləri vəhşiliklərə, soyqırımına göz yuma bilməzdilər. Buna görə də, bu gün Rusiya, Fransa və Ermənistan qərəzli olaraq bu hadisələri “erməni soyqırımı” adlandırırlar. Rusların Rusiya və SSRİ-nin əsarət altında olan xalqlarının (noqaylar, qazaxlar, ukraynalılar, başqırdlar...) milyonlarla nümayəndəsini qətl etməsinə və Fransanın əlcəzairlilərin, vyetnamlıların üsyanlarını qan içində boğmasına, Amerika hindularını qətl etməsinə (məsələn, fransızlar 1954-1962-ci illərdə 1,5 milyondan çox ərəbi və bərbəri məhv etmişlər) baxmayaraq, bu ölkələr və xalqlar, hətta indiki dövrdə də türk xalqlarını gözdən salmağa çalışırlar.
Burada qayıdaq Səlahəddinin məzarını təpikləyərək tüpürən Anri Quroya. 1918-ci ilin oktyabrında türklər xristian ölkələrinin çoxmilyonlu koalisiyasına qarşı qan içində mübarizə apararkən ərəblər Osmanlı imperiyasına xəyanət etmək qərarına gəldilər. Yüz illər boyu ərəb mədəniyyətini yüksəltmiş türk dövləti və xalqı ərəb dinini yaymış və həmin dövlətin hakimiyyəti dövründə ərəblər inanılmaz dərəcədə çoxalaraq yüz milyonlara çatıblar. Məhz ərəblər türklərə minnətdar olmalıdırlar ki, onlar min ildən artıq İslam dünyasını müdafiə edərək genişləndiriblər. Düzünü desək, ərəblər türklərə xəyanət ediblər.
* * *
XX əsr türk xalqlarının tarixində həm dəhşətli hadisələr, həm də dönüş dövrüdür. Rusiya (SSRİ) Orta Asiya və Volqaboyu türklərini ələ keçirdi, Şərqi Türküstanı Çin zəbt etdi. Qacar türklərinin məğlubiyyəti isə min ildən sonra ilk dəfə yeni müstəqil Fars dövləti - Pəhləvi sülaləsinin İranının yaranmasına səbəb oldu. Bununla paralel ingilislərin köməyilə Osmanlı Türkiyəsini devirməyə çalışan bir sıra ərəb dövlətləri meydana gəlirdi. Bunlardan biri ərəb separatçısı I Feysəl ibn Hüseyn idi. İngilis generalı Allenbinin dəstəyilə İraqda hakimiyyəti ələ keçirən Feysəl daha sonra həmin ingilislərin köməyilə türkləri qətlə yetirib Levantı ələ keçirdi.
1920-ci il martin 8-də Feysəl Suriya Ərəb Krallığını elan etdi. Müasir dövrlə müqayisə etsək, bu, “DXR”, “LXR”, Osetiya, Abxaziya, Dnestryanı kimi saxta muxtariyyat idi. Fəqət Feysəlin Suriya Ərəb Krallığı uzun müddət duruş gətirmədi. Ərəbi, sadəcə olaraq, aldatmışdılar. Ona suverenlik vəd edərək, qüvvələrindən yararlanan ingilislər və fransızlar əvvəlcə türklərin müqavimətini qırdılar, 1920-ci il iyulun 24-də isə “Meysəlun dərəsindəki döyüş”də fransız generalı Anri Quro “Suriya krallığı”nın ordusunu darmadağın etdi. Məhz həmin döyüşdən sonra fransız Quro Səlahəddinin məzarının üstünə gələrək, onu təpikləmiş və yazının əvvəlində iqtibas gətirdiyimiz sözləri demişdi.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-08-2023 16:30 | Bölmə: Xəbərlər / Araşdırma
Elxan QARAYEV
Hüquqşünas
Tarix ondan ibrət götürməyənləri təkrar və oxşar sınaqlara çəkir
Dostu da, düşməni də dar gündə sınayarlar, - deyib ulularımz. Zəfərimizlə bitən 44 günlük Vətən müharibəsində Fransa və İran Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyi nümayiş etdirdilər. Emmanuel Makron Azərbaycanın Qarabağda guya İŞİD yaraqlılarından istifadə etməsi kimi cəfəng açıqlamalar verdi, ordumuzun beynəlxalq hüquqa uyğun suveren ərazilərimizi işğaldan azad etməsinə mane olmağa çalışdı, üstəlik İrəvana diplomatik dəstəyini əsirgəmədi.
Azərbaycanı qardaş ölkə adlandıran İran isə Qarabağda müsəlman məscidlərinin ermənilər tərəfindən dağıdılmasına göz yummaqla kifayətlənmədi, həm də İrəvana iqtisadi, hərbi dəstək verdi. Maskalı molla rejimi 44 günlük müharibədə Azərbaycan Ordusunun Xudafərin Su Elektrik Stansiyasını azad etməsinə mane olmağa çalışdı. Gürcüstan hava məkanı bağlayanda Rusiyadan Ermənistana göndərilən silah--sursatı öz ərazisindən ötürdü.
İndi vasitəçi bir sıra ölkələr Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhə nail olmağa çalışsalar da, Fransa, Rusiya və İran bunu istəmir, dialoqu pozmaq üçün əllərindən gələni edirlər. Son proseslərdən aydın görünür ki, İranın, Rusiyanın, Fransanın ölkəmizə qarşı niyyətləri təmiz deyil. Tehran isə sülhə mane olmaqdan ötrü son zamanlar Hindistanla yeni “oyunlar” qurur.
Bu məqamda tarixin bəzi dövrlərini yadınıza salmaq istəyirik.
1920-ci il iyulun 24-də Fransa qoşunları Suriya Krallığının paytaxtı Dəməşqə daxil olandan sonra general Anri Quro birbaşa Salahəddin Əyyubinin məzarının üstünə gəlir, məzarı nifrətlə təpikləyib və deyir:
“Budur, biz qayıtdıq, Səlahəddin!”.
Bu tarixi hadisənin bir neçə sübutu və şərhi var. Bunlardan birində hətta fransalının Zəngi sərkərdəsinin, daha sonra isə, Əyyubi hökmdarının qəbrinə tüpürdüyü bildirilir. Amma mahiyyət dəyişməz qalır: fransızlar min il boyunca qisas saatını gözləmiş və həmin an yetişmişdi...
Həmin hadisə Meyer, Karl Ernest; Brysac, Shareen Blair (2008) Kingmakers: The Invention of the Modern Middle East kitabının 359-cu səhifəsində daha yumşaq və siyasi cəhətdən düzgün tonda təsvir olunub ("Awake, Saladin. We have returned" - Oyan, Səlahəddin! Biz qayıtdıq!).
* * *
Maraqlı sualdır: görəsən, 30 il davam edən Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Fransa, Rusiya və İran niyə davamlı olaraq ermənilərin tərəfini tutdu? Daşnaklar hansı vəhşilikləri törətsələr də, Rusiyanın köməyi ilə torpaqlarımızın işğalında nə qədər təqsirkar olsa da, Tehran və Paris daim ermənilərin tərəfində oldu. Bu gün də heç nə dəyişməyib. Əslində, bu kontekstdə onların “ermənilərin tərəfində” deyil, “türklərə qarşı” demək, daha doğru olardı. Ona görə ki, bu üç dövlət türk xalqlarına münasibətdə həmişə tarixi nifrətdən çıxış edib və indi də “nifrət diplomatiyasını” davam etdirirlər.
XIX əsrdə orduları iki dəfə üz-üzə gəlmiş Türkiyə-Rusiya qarşıdurmasını tarixin yaddaşından silmək mümkün deyil. İstanbul məsələsi təkcə yunanların deyil, həm də ruslar üçün “boğazda ilişib qalmış sümük” olub. Slavyan tayfalarının, qədim germanların, qədim Kiyev rus dövlətinin, Moskoviyanın tarixində türklərin hökmranlığından asılılıq yaşanıb. Rus-sovet ideologiyası tarixi faktlarla nə qədər manipulyasiya etsə belə, Rusiyanın tarixində türklərə xərac ödənilməsi 1700-cü ilin iyul ayına qədər davam edib.
Farsların İran adında müstəqil dövlətinin 998-ci ildən 1925-ci ilə qədər, təxminən min il ərzində dünyanın siyasi xəritəsində adı olmayıb. Fransa isə səlib yürüşləri dönəmində oturaq xristian xalqlarının inkişaf etmiş türk-müsəlman dünyasına barbar basqınları ilə xatırlanır. Aborigen sakinlər üçün xaçpərəstlərin müsəlmanlara qarşı müharibələri sayılan Yaxın Şərqə səlib yürüşləri, əslində, birləşmiş katolik Qərbin Səlcuq türklərinə, daha sonra isə Qıpçaq (Məmlük) türklərinə qarşı apardığı dünya müharibəsi idi.
Daxili çəkişmlər, iğtişaşlar səbəbindən parçalanmış Səlcuq bəylikləri - Rum Sultanlığı, Artuklular, Zəngilər on illər boyu vəhşi avropalıların həmin dövrdə inkişaf etmiş müsəlman dünyasına basqınlarına qarşı mübarizə aparıblar. Məhz onlar işğal olunmuş ərazilərin çoxunu səlibçilərdən geri alıblar. Yalnız XII əsrin sonunda Nurəddinin ölümündən sonra Səlcuq ordusu üzərində hakimiyyəti ələ alan Salahəddin Qüdsün ələ keçirilməsi məsələsini gündəmə gətirdi. Təxminən yarım əsrdən sonra, 1250-ci il aprelin 6-da Əl-Mənsur döyüşündə Əyubi generalı Baybars Fransa kralı IX Lüdoviki əsir aldı. Bu hekayə az qala min il fransızların beynini “bədxassəli şiş” kimi göynətdi, onun fəsadları, deyəsən, hələ də qalmaqdadır. Ermənilər, ərəblər, farslar, eləcə də Balkan slavyanları onlar üçün əhəmiyyətli deyildi.
* * *
Fransızlar onları rüsvay edərək müqəddəs torpaqlardan qovmuş “sarasinlər”dən qisas almaq istəyi ilə alışıb-yanırdılar. Fransa, İngiltərə, Rusiya kimi Avropa ölkələrinin ittifaqı həmin erməni, ərəb, farsdan və Balkan slavyanlarından istifadə edərək, Osmanlı imperiyasını məhv etməyə girişmişdilər. “Birə qarşı - on” prinsipi ilə total hücuma keçən ruslar şərqdən erməniləri, ingilislər cənubdan ərəbləri üsyana qaldırmağa başladılar. Osmanlı imperiyası isə artıq qan içində can verir, süqut edirdi. Amma məyusluğun məqamı deyildi, çünki türklər avropalı işğalçıların üstün qüvvələrini bütün cəbhələrdən dəf edərkən, ermənilərin qiyamını yatırarkən, daşnakların Şərqi Anadoluda dinc əhaliyə qarşı törətdikləri vəhşiliklərə, soyqırımına göz yuma bilməzdilər. Buna görə də, bu gün Rusiya, Fransa və Ermənistan qərəzli olaraq bu hadisələri “erməni soyqırımı” adlandırırlar. Rusların Rusiya və SSRİ-nin əsarət altında olan xalqlarının (noqaylar, qazaxlar, ukraynalılar, başqırdlar...) milyonlarla nümayəndəsini qətl etməsinə və Fransanın əlcəzairlilərin, vyetnamlıların üsyanlarını qan içində boğmasına, Amerika hindularını qətl etməsinə (məsələn, fransızlar 1954-1962-ci illərdə 1,5 milyondan çox ərəbi və bərbəri məhv etmişlər) baxmayaraq, bu ölkələr və xalqlar, hətta indiki dövrdə də türk xalqlarını gözdən salmağa çalışırlar.
Burada qayıdaq Səlahəddinin məzarını təpikləyərək tüpürən Anri Quroya. 1918-ci ilin oktyabrında türklər xristian ölkələrinin çoxmilyonlu koalisiyasına qarşı qan içində mübarizə apararkən ərəblər Osmanlı imperiyasına xəyanət etmək qərarına gəldilər. Yüz illər boyu ərəb mədəniyyətini yüksəltmiş türk dövləti və xalqı ərəb dinini yaymış və həmin dövlətin hakimiyyəti dövründə ərəblər inanılmaz dərəcədə çoxalaraq yüz milyonlara çatıblar. Məhz ərəblər türklərə minnətdar olmalıdırlar ki, onlar min ildən artıq İslam dünyasını müdafiə edərək genişləndiriblər. Düzünü desək, ərəblər türklərə xəyanət ediblər.
* * *
XX əsr türk xalqlarının tarixində həm dəhşətli hadisələr, həm də dönüş dövrüdür. Rusiya (SSRİ) Orta Asiya və Volqaboyu türklərini ələ keçirdi, Şərqi Türküstanı Çin zəbt etdi. Qacar türklərinin məğlubiyyəti isə min ildən sonra ilk dəfə yeni müstəqil Fars dövləti - Pəhləvi sülaləsinin İranının yaranmasına səbəb oldu. Bununla paralel ingilislərin köməyilə Osmanlı Türkiyəsini devirməyə çalışan bir sıra ərəb dövlətləri meydana gəlirdi. Bunlardan biri ərəb separatçısı I Feysəl ibn Hüseyn idi. İngilis generalı Allenbinin dəstəyilə İraqda hakimiyyəti ələ keçirən Feysəl daha sonra həmin ingilislərin köməyilə türkləri qətlə yetirib Levantı ələ keçirdi.
1920-ci il martin 8-də Feysəl Suriya Ərəb Krallığını elan etdi. Müasir dövrlə müqayisə etsək, bu, “DXR”, “LXR”, Osetiya, Abxaziya, Dnestryanı kimi saxta muxtariyyat idi. Fəqət Feysəlin Suriya Ərəb Krallığı uzun müddət duruş gətirmədi. Ərəbi, sadəcə olaraq, aldatmışdılar. Ona suverenlik vəd edərək, qüvvələrindən yararlanan ingilislər və fransızlar əvvəlcə türklərin müqavimətini qırdılar, 1920-ci il iyulun 24-də isə “Meysəlun dərəsindəki döyüş”də fransız generalı Anri Quro “Suriya krallığı”nın ordusunu darmadağın etdi. Məhz həmin döyüşdən sonra fransız Quro Səlahəddinin məzarının üstünə gələrək, onu təpikləmiş və yazının əvvəlində iqtibas gətirdiyimiz sözləri demişdi.
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
Bu gün, 13:28
Xersonda vəziyyət yenidən gərginləşir
Bu gün, 11:42
Ukrayna bir milyondan çox artilleriya mərmisi alıb
Bu gün, 11:42
Hikmət Hacıyev Mehriban Əliyevanı təbrik edib
Bu gün, 11:30
Nəsiminin məzarı Azərbaycana gətirilə bilər - Fotolar
Bu gün, 10:20
"Sədərək"dəki yanğınla bağlı araşdırma başlayıb
Bu gün, 08:58
İlon Mask dələduzluqda ittiham olunur
Bu gün, 08:19
Orban: Zelenskinin təhdidləri cəzasız qalmayacaq!
Bu gün, 07:51
Tramp ABŞ-a “hücum edən” ölkələri hədələyir
Dünən, 16:48
İsa Həbibbəylinin qızı vəzifədən çıxarılıb
Dünən, 16:37
Gəncədə ana və oğlu bıçaqlanıb
Dünən, 15:36
Ağdərədə yanğın başlayıb
Dünən, 15:18
Ali məktəblərə boş qalan yerlərin sayı açıqlanıb
Dünən, 14:23
Casuslara professoru öldürməyi tapşırıblar - Məhkəmə
Dünən, 13:42
Vilayət qubernatorunun müavini saxlanılıb
Dünən, 11:12
Formula 1-lə bağlı viza prosedurları sadələşdirilib
Dünən, 10:34
Kəlbəcərdə DOST məntəqəsi fəaliyyətə başlayıb
Dünən, 10:29
Ağdərədə insan skeleti aşkarlanıb
Dünən, 07:28
İtkin düşmüş turistlər sağ tapılıb
24-08-2025, 19:19
Pirsaat çayında üç nəfər batıb - Yenilənib
24-08-2025, 10:19
Lənkəranda qadın qətlə yetirilib - Yenilənib
24-08-2025, 09:54
Rusiya üzərində 95 PUA vurulub
24-08-2025, 08:57
Leninqrad vilayətinə hücum olub
23-08-2025, 14:25
Üç qardaş, bir məqsəd - Elçin Mirzəbəyli yazır
23-08-2025, 11:08
Yasamalda qətl: 45 yaşlı qadın öldürülüb - Yenilənib
23-08-2025, 09:06
Füzulidə yanğın törədən şəxs saxlanılıb
23-08-2025, 08:12
Günəşdə güclü partlayış baş verib
22-08-2025, 22:48
Ağdarədəki yanğın söndürülüb - Video
22-08-2025, 19:38
Astarada oğul anasını öldürüb - Yenilənib
22-08-2025, 18:21
Politoloq Rusiyada xarici agent elan olunub
22-08-2025, 17:08
Abşeronda boya zavodu yanıb - (Yenilənib)
22-08-2025, 16:12
Özbəkistan lideri iki prezidentə təkliflər verib
22-08-2025, 16:07
Kolleclərə qeydiyyat tarixi uzadılıb
22-08-2025, 15:37
Qarabağa səfər icazəsini “mygov” da verəcək
22-08-2025, 14:28
Baş mühasib həbs olunub
22-08-2025, 12:54
Xidmət rəisinin müavini vəzifədən çıxarılıb
22-08-2025, 12:26
AZAL-ın Müşahidə Şurası yenidən formalaşıb
22-08-2025, 11:37
Müəllimlərin vakansiya seçimi başlayıb
22-08-2025, 07:57
20-dən çox dövlət İsraili qınayır
21-08-2025, 18:00
Ağdərədə mina partlayıb, xəsarət alan var - Yenilənib
21-08-2025, 17:46
Təhlükəsizlik Xidmətinə rəis təyin edilib
21-08-2025, 17:42
Azərbaycanda zəlzələ baş verib
21-08-2025, 17:30
Süni intellekt nüvə sintezini dəqiqliklə proqnozlaşdırıb
21-08-2025, 16:34
"Aztelekom" internet problemi ilə bağlı məlumat yayıb
21-08-2025, 16:21
QHT sədrinə cinayət işi açılıb
21-08-2025, 15:21
Abşeronda ər arvadını öldürüb
21-08-2025, 13:47
Döyüş təyyarəsi okeana düşüb
21-08-2025, 11:25
Bakıda 31 yaşlı kişi öldürülüb - Yenilənib
21-08-2025, 11:19
Rəqsanə İsmayılovanın ərinin ifadəsi alınıb
21-08-2025, 10:40
Şəmkirdə zəhərlənənlərin sayı artıb: 14-ü uşaqdır - Yenilənib
21-08-2025, 09:32
Sumqayıtda döyülən şəxs maşını atəşə tutub
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
