23:29 / 17-09-2025
“Qarabağ” UEFA reytinqində irəliləyib
22:16 / 17-09-2025
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesi başlayır
18:00 / 17-09-2025
1, 3 və 5 qəpikliklər dövriyyədən çıxarılacaq? - Açıqlama
17:54 / 17-09-2025
Prezident Dövlət Proqramını təsdiqləyib
17:50 / 17-09-2025
Maşın alverçiləri həbs olunub - Yarım milyonluq dələduzluq işi
17:44 / 17-09-2025
Fətəli xan Xoyskinin 150 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
17:26 / 17-09-2025
Aktyorun adı ilə dələduzluq ediblər
16:59 / 17-09-2025
Məşhur aktrisalar yenidən cadugərlik edəcəklər - Fotolar
16:56 / 17-09-2025
Aİ komissarı Azərbaycana gəlir
16:39 / 17-09-2025
Keçmiş səfirin qızına cinayət işi açılıb
16:27 / 17-09-2025
Qarabağ Universitetinin yataqxanası istifadəyə verilib - Fotolar
16:23 / 17-09-2025
Azərbaycanlı deputatın şirkətinə cinayət işi açılıb
16:02 / 17-09-2025
Bakı metrosunda iş rejimi uzadılıb
15:57 / 17-09-2025
Azərbaycan Kubokunun 2025/2026 mövsümünün püşkü atılıb
15:30 / 17-09-2025
Yağışlı hava sentyabrın 21-dək davam edəcək
15:17 / 17-09-2025
Alim Qasımov: "Arvaddır, boşayıram, yenə alacağam..."
15:01 / 17-09-2025
Vəkil Cavidan Osmanlıya cinayət işi açılıb
14:49 / 17-09-2025
Azərbaycanlı diaspor sədrinin vətəndaşlığı ləğv edilib
14:27 / 17-09-2025
Toxunuş qızılın kütləsini azaldır
14:00 / 17-09-2025
Müdafiə nazirinin mərhum müavininin cinayət işi üzrə məhkəmə yekunlaşıb
14:00 / 17-09-2025
Rusiya Ukraynanın nəqliyyat arteriyalarını sıradan çıxarmaq istəyir
13:54 / 17-09-2025
Məhkəmə hüquq müdafiəçisi barəsində qərar verib
13:49 / 17-09-2025
"Bakı Kart"a digər şəxs rəhbərlik edəcək
13:44 / 17-09-2025
"Azərpoçt"un adından saxta mesajlar yayılır
13:23 / 17-09-2025
Cəlaloğlu: Regionumuzun gələcək taleyi bu seçkilərdən asılıdır
13:18 / 17-09-2025
"Qarabağ" Çempionlar Liqasında "Barselona"nın nailiyyətini təkrarlayıb
13:03 / 17-09-2025
Ceyms Kemeron "Terminator 7" üzərində işləyir
12:47 / 17-09-2025
Sabah bəzi rayonlara leysan yağacaq - Proqnoz
12:44 / 17-09-2025
Rusların aldadaraq müharibəyə gətirdiyi keniyalı əsir düşüb
12:43 / 17-09-2025
Bir neçə qurum onlayn rejimə keçib - Siyahı
13:31 / 16-09-2025
Zülfüqarov: Xankəndidə terror törətməklə bir neçə məqsədə çatmaq istəyiblər
20:48 / 13-09-2025
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
18:40 / 14-09-2025
İlham Əliyev Qırmızı Bazar, Hadrut qəsəbələri və Sos kəndinin sakinləri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
15:37 / 14-09-2025
İlham Əliyev Xocavəndin Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - Fotolar
13:50 / 14-09-2025
İlham Əliyev Hadrut qəsəbəsində olub - (Yenilənib) - Fotolar
13:02 / 15-09-2025
Qarabağda ermənilərin gizli silah anbarları var
13:17 / 14-09-2025
Prezident Füzulidə - Qaraxanbəyli kəndinin təməli qoyulub - Fotolar
15:11 / 15-09-2025
Kəlbəcərə köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:27 / 13-09-2025
İlk köç karvanı Xocalının Seyidbəyli kəndinə çatıb - (Yenilənib)
00:04 / 16-09-2025
Qurban Qurbanov: “Benfika” ilə oyuna yaxşı hazırlaşa bilmədik”
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
Tarix: 05-08-2023 16:30 | Bölmə: Xəbərlər / Araşdırma
Elxan QARAYEV
Hüquqşünas
Tarix ondan ibrət götürməyənləri təkrar və oxşar sınaqlara çəkir
Dostu da, düşməni də dar gündə sınayarlar, - deyib ulularımz. Zəfərimizlə bitən 44 günlük Vətən müharibəsində Fransa və İran Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyi nümayiş etdirdilər. Emmanuel Makron Azərbaycanın Qarabağda guya İŞİD yaraqlılarından istifadə etməsi kimi cəfəng açıqlamalar verdi, ordumuzun beynəlxalq hüquqa uyğun suveren ərazilərimizi işğaldan azad etməsinə mane olmağa çalışdı, üstəlik İrəvana diplomatik dəstəyini əsirgəmədi.
Azərbaycanı qardaş ölkə adlandıran İran isə Qarabağda müsəlman məscidlərinin ermənilər tərəfindən dağıdılmasına göz yummaqla kifayətlənmədi, həm də İrəvana iqtisadi, hərbi dəstək verdi. Maskalı molla rejimi 44 günlük müharibədə Azərbaycan Ordusunun Xudafərin Su Elektrik Stansiyasını azad etməsinə mane olmağa çalışdı. Gürcüstan hava məkanı bağlayanda Rusiyadan Ermənistana göndərilən silah--sursatı öz ərazisindən ötürdü.
İndi vasitəçi bir sıra ölkələr Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhə nail olmağa çalışsalar da, Fransa, Rusiya və İran bunu istəmir, dialoqu pozmaq üçün əllərindən gələni edirlər. Son proseslərdən aydın görünür ki, İranın, Rusiyanın, Fransanın ölkəmizə qarşı niyyətləri təmiz deyil. Tehran isə sülhə mane olmaqdan ötrü son zamanlar Hindistanla yeni “oyunlar” qurur.
Bu məqamda tarixin bəzi dövrlərini yadınıza salmaq istəyirik.
1920-ci il iyulun 24-də Fransa qoşunları Suriya Krallığının paytaxtı Dəməşqə daxil olandan sonra general Anri Quro birbaşa Salahəddin Əyyubinin məzarının üstünə gəlir, məzarı nifrətlə təpikləyib və deyir:
“Budur, biz qayıtdıq, Səlahəddin!”.
Bu tarixi hadisənin bir neçə sübutu və şərhi var. Bunlardan birində hətta fransalının Zəngi sərkərdəsinin, daha sonra isə, Əyyubi hökmdarının qəbrinə tüpürdüyü bildirilir. Amma mahiyyət dəyişməz qalır: fransızlar min il boyunca qisas saatını gözləmiş və həmin an yetişmişdi...
Həmin hadisə Meyer, Karl Ernest; Brysac, Shareen Blair (2008) Kingmakers: The Invention of the Modern Middle East kitabının 359-cu səhifəsində daha yumşaq və siyasi cəhətdən düzgün tonda təsvir olunub ("Awake, Saladin. We have returned" - Oyan, Səlahəddin! Biz qayıtdıq!).
* * *
Maraqlı sualdır: görəsən, 30 il davam edən Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Fransa, Rusiya və İran niyə davamlı olaraq ermənilərin tərəfini tutdu? Daşnaklar hansı vəhşilikləri törətsələr də, Rusiyanın köməyi ilə torpaqlarımızın işğalında nə qədər təqsirkar olsa da, Tehran və Paris daim ermənilərin tərəfində oldu. Bu gün də heç nə dəyişməyib. Əslində, bu kontekstdə onların “ermənilərin tərəfində” deyil, “türklərə qarşı” demək, daha doğru olardı. Ona görə ki, bu üç dövlət türk xalqlarına münasibətdə həmişə tarixi nifrətdən çıxış edib və indi də “nifrət diplomatiyasını” davam etdirirlər.
XIX əsrdə orduları iki dəfə üz-üzə gəlmiş Türkiyə-Rusiya qarşıdurmasını tarixin yaddaşından silmək mümkün deyil. İstanbul məsələsi təkcə yunanların deyil, həm də ruslar üçün “boğazda ilişib qalmış sümük” olub. Slavyan tayfalarının, qədim germanların, qədim Kiyev rus dövlətinin, Moskoviyanın tarixində türklərin hökmranlığından asılılıq yaşanıb. Rus-sovet ideologiyası tarixi faktlarla nə qədər manipulyasiya etsə belə, Rusiyanın tarixində türklərə xərac ödənilməsi 1700-cü ilin iyul ayına qədər davam edib.
Farsların İran adında müstəqil dövlətinin 998-ci ildən 1925-ci ilə qədər, təxminən min il ərzində dünyanın siyasi xəritəsində adı olmayıb. Fransa isə səlib yürüşləri dönəmində oturaq xristian xalqlarının inkişaf etmiş türk-müsəlman dünyasına barbar basqınları ilə xatırlanır. Aborigen sakinlər üçün xaçpərəstlərin müsəlmanlara qarşı müharibələri sayılan Yaxın Şərqə səlib yürüşləri, əslində, birləşmiş katolik Qərbin Səlcuq türklərinə, daha sonra isə Qıpçaq (Məmlük) türklərinə qarşı apardığı dünya müharibəsi idi.
Daxili çəkişmlər, iğtişaşlar səbəbindən parçalanmış Səlcuq bəylikləri - Rum Sultanlığı, Artuklular, Zəngilər on illər boyu vəhşi avropalıların həmin dövrdə inkişaf etmiş müsəlman dünyasına basqınlarına qarşı mübarizə aparıblar. Məhz onlar işğal olunmuş ərazilərin çoxunu səlibçilərdən geri alıblar. Yalnız XII əsrin sonunda Nurəddinin ölümündən sonra Səlcuq ordusu üzərində hakimiyyəti ələ alan Salahəddin Qüdsün ələ keçirilməsi məsələsini gündəmə gətirdi. Təxminən yarım əsrdən sonra, 1250-ci il aprelin 6-da Əl-Mənsur döyüşündə Əyubi generalı Baybars Fransa kralı IX Lüdoviki əsir aldı. Bu hekayə az qala min il fransızların beynini “bədxassəli şiş” kimi göynətdi, onun fəsadları, deyəsən, hələ də qalmaqdadır. Ermənilər, ərəblər, farslar, eləcə də Balkan slavyanları onlar üçün əhəmiyyətli deyildi.
* * *
Fransızlar onları rüsvay edərək müqəddəs torpaqlardan qovmuş “sarasinlər”dən qisas almaq istəyi ilə alışıb-yanırdılar. Fransa, İngiltərə, Rusiya kimi Avropa ölkələrinin ittifaqı həmin erməni, ərəb, farsdan və Balkan slavyanlarından istifadə edərək, Osmanlı imperiyasını məhv etməyə girişmişdilər. “Birə qarşı - on” prinsipi ilə total hücuma keçən ruslar şərqdən erməniləri, ingilislər cənubdan ərəbləri üsyana qaldırmağa başladılar. Osmanlı imperiyası isə artıq qan içində can verir, süqut edirdi. Amma məyusluğun məqamı deyildi, çünki türklər avropalı işğalçıların üstün qüvvələrini bütün cəbhələrdən dəf edərkən, ermənilərin qiyamını yatırarkən, daşnakların Şərqi Anadoluda dinc əhaliyə qarşı törətdikləri vəhşiliklərə, soyqırımına göz yuma bilməzdilər. Buna görə də, bu gün Rusiya, Fransa və Ermənistan qərəzli olaraq bu hadisələri “erməni soyqırımı” adlandırırlar. Rusların Rusiya və SSRİ-nin əsarət altında olan xalqlarının (noqaylar, qazaxlar, ukraynalılar, başqırdlar...) milyonlarla nümayəndəsini qətl etməsinə və Fransanın əlcəzairlilərin, vyetnamlıların üsyanlarını qan içində boğmasına, Amerika hindularını qətl etməsinə (məsələn, fransızlar 1954-1962-ci illərdə 1,5 milyondan çox ərəbi və bərbəri məhv etmişlər) baxmayaraq, bu ölkələr və xalqlar, hətta indiki dövrdə də türk xalqlarını gözdən salmağa çalışırlar.
Burada qayıdaq Səlahəddinin məzarını təpikləyərək tüpürən Anri Quroya. 1918-ci ilin oktyabrında türklər xristian ölkələrinin çoxmilyonlu koalisiyasına qarşı qan içində mübarizə apararkən ərəblər Osmanlı imperiyasına xəyanət etmək qərarına gəldilər. Yüz illər boyu ərəb mədəniyyətini yüksəltmiş türk dövləti və xalqı ərəb dinini yaymış və həmin dövlətin hakimiyyəti dövründə ərəblər inanılmaz dərəcədə çoxalaraq yüz milyonlara çatıblar. Məhz ərəblər türklərə minnətdar olmalıdırlar ki, onlar min ildən artıq İslam dünyasını müdafiə edərək genişləndiriblər. Düzünü desək, ərəblər türklərə xəyanət ediblər.
* * *
XX əsr türk xalqlarının tarixində həm dəhşətli hadisələr, həm də dönüş dövrüdür. Rusiya (SSRİ) Orta Asiya və Volqaboyu türklərini ələ keçirdi, Şərqi Türküstanı Çin zəbt etdi. Qacar türklərinin məğlubiyyəti isə min ildən sonra ilk dəfə yeni müstəqil Fars dövləti - Pəhləvi sülaləsinin İranının yaranmasına səbəb oldu. Bununla paralel ingilislərin köməyilə Osmanlı Türkiyəsini devirməyə çalışan bir sıra ərəb dövlətləri meydana gəlirdi. Bunlardan biri ərəb separatçısı I Feysəl ibn Hüseyn idi. İngilis generalı Allenbinin dəstəyilə İraqda hakimiyyəti ələ keçirən Feysəl daha sonra həmin ingilislərin köməyilə türkləri qətlə yetirib Levantı ələ keçirdi.
1920-ci il martin 8-də Feysəl Suriya Ərəb Krallığını elan etdi. Müasir dövrlə müqayisə etsək, bu, “DXR”, “LXR”, Osetiya, Abxaziya, Dnestryanı kimi saxta muxtariyyat idi. Fəqət Feysəlin Suriya Ərəb Krallığı uzun müddət duruş gətirmədi. Ərəbi, sadəcə olaraq, aldatmışdılar. Ona suverenlik vəd edərək, qüvvələrindən yararlanan ingilislər və fransızlar əvvəlcə türklərin müqavimətini qırdılar, 1920-ci il iyulun 24-də isə “Meysəlun dərəsindəki döyüş”də fransız generalı Anri Quro “Suriya krallığı”nın ordusunu darmadağın etdi. Məhz həmin döyüşdən sonra fransız Quro Səlahəddinin məzarının üstünə gələrək, onu təpikləmiş və yazının əvvəlində iqtibas gətirdiyimiz sözləri demişdi.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-08-2023 16:30 | Bölmə: Xəbərlər / Araşdırma
Elxan QARAYEV
Hüquqşünas
Tarix ondan ibrət götürməyənləri təkrar və oxşar sınaqlara çəkir
Dostu da, düşməni də dar gündə sınayarlar, - deyib ulularımz. Zəfərimizlə bitən 44 günlük Vətən müharibəsində Fransa və İran Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyi nümayiş etdirdilər. Emmanuel Makron Azərbaycanın Qarabağda guya İŞİD yaraqlılarından istifadə etməsi kimi cəfəng açıqlamalar verdi, ordumuzun beynəlxalq hüquqa uyğun suveren ərazilərimizi işğaldan azad etməsinə mane olmağa çalışdı, üstəlik İrəvana diplomatik dəstəyini əsirgəmədi.
Azərbaycanı qardaş ölkə adlandıran İran isə Qarabağda müsəlman məscidlərinin ermənilər tərəfindən dağıdılmasına göz yummaqla kifayətlənmədi, həm də İrəvana iqtisadi, hərbi dəstək verdi. Maskalı molla rejimi 44 günlük müharibədə Azərbaycan Ordusunun Xudafərin Su Elektrik Stansiyasını azad etməsinə mane olmağa çalışdı. Gürcüstan hava məkanı bağlayanda Rusiyadan Ermənistana göndərilən silah--sursatı öz ərazisindən ötürdü.
İndi vasitəçi bir sıra ölkələr Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhə nail olmağa çalışsalar da, Fransa, Rusiya və İran bunu istəmir, dialoqu pozmaq üçün əllərindən gələni edirlər. Son proseslərdən aydın görünür ki, İranın, Rusiyanın, Fransanın ölkəmizə qarşı niyyətləri təmiz deyil. Tehran isə sülhə mane olmaqdan ötrü son zamanlar Hindistanla yeni “oyunlar” qurur.
Bu məqamda tarixin bəzi dövrlərini yadınıza salmaq istəyirik.
1920-ci il iyulun 24-də Fransa qoşunları Suriya Krallığının paytaxtı Dəməşqə daxil olandan sonra general Anri Quro birbaşa Salahəddin Əyyubinin məzarının üstünə gəlir, məzarı nifrətlə təpikləyib və deyir:
“Budur, biz qayıtdıq, Səlahəddin!”.
Bu tarixi hadisənin bir neçə sübutu və şərhi var. Bunlardan birində hətta fransalının Zəngi sərkərdəsinin, daha sonra isə, Əyyubi hökmdarının qəbrinə tüpürdüyü bildirilir. Amma mahiyyət dəyişməz qalır: fransızlar min il boyunca qisas saatını gözləmiş və həmin an yetişmişdi...
Həmin hadisə Meyer, Karl Ernest; Brysac, Shareen Blair (2008) Kingmakers: The Invention of the Modern Middle East kitabının 359-cu səhifəsində daha yumşaq və siyasi cəhətdən düzgün tonda təsvir olunub ("Awake, Saladin. We have returned" - Oyan, Səlahəddin! Biz qayıtdıq!).
* * *
Maraqlı sualdır: görəsən, 30 il davam edən Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Fransa, Rusiya və İran niyə davamlı olaraq ermənilərin tərəfini tutdu? Daşnaklar hansı vəhşilikləri törətsələr də, Rusiyanın köməyi ilə torpaqlarımızın işğalında nə qədər təqsirkar olsa da, Tehran və Paris daim ermənilərin tərəfində oldu. Bu gün də heç nə dəyişməyib. Əslində, bu kontekstdə onların “ermənilərin tərəfində” deyil, “türklərə qarşı” demək, daha doğru olardı. Ona görə ki, bu üç dövlət türk xalqlarına münasibətdə həmişə tarixi nifrətdən çıxış edib və indi də “nifrət diplomatiyasını” davam etdirirlər.
XIX əsrdə orduları iki dəfə üz-üzə gəlmiş Türkiyə-Rusiya qarşıdurmasını tarixin yaddaşından silmək mümkün deyil. İstanbul məsələsi təkcə yunanların deyil, həm də ruslar üçün “boğazda ilişib qalmış sümük” olub. Slavyan tayfalarının, qədim germanların, qədim Kiyev rus dövlətinin, Moskoviyanın tarixində türklərin hökmranlığından asılılıq yaşanıb. Rus-sovet ideologiyası tarixi faktlarla nə qədər manipulyasiya etsə belə, Rusiyanın tarixində türklərə xərac ödənilməsi 1700-cü ilin iyul ayına qədər davam edib.
Farsların İran adında müstəqil dövlətinin 998-ci ildən 1925-ci ilə qədər, təxminən min il ərzində dünyanın siyasi xəritəsində adı olmayıb. Fransa isə səlib yürüşləri dönəmində oturaq xristian xalqlarının inkişaf etmiş türk-müsəlman dünyasına barbar basqınları ilə xatırlanır. Aborigen sakinlər üçün xaçpərəstlərin müsəlmanlara qarşı müharibələri sayılan Yaxın Şərqə səlib yürüşləri, əslində, birləşmiş katolik Qərbin Səlcuq türklərinə, daha sonra isə Qıpçaq (Məmlük) türklərinə qarşı apardığı dünya müharibəsi idi.
Daxili çəkişmlər, iğtişaşlar səbəbindən parçalanmış Səlcuq bəylikləri - Rum Sultanlığı, Artuklular, Zəngilər on illər boyu vəhşi avropalıların həmin dövrdə inkişaf etmiş müsəlman dünyasına basqınlarına qarşı mübarizə aparıblar. Məhz onlar işğal olunmuş ərazilərin çoxunu səlibçilərdən geri alıblar. Yalnız XII əsrin sonunda Nurəddinin ölümündən sonra Səlcuq ordusu üzərində hakimiyyəti ələ alan Salahəddin Qüdsün ələ keçirilməsi məsələsini gündəmə gətirdi. Təxminən yarım əsrdən sonra, 1250-ci il aprelin 6-da Əl-Mənsur döyüşündə Əyubi generalı Baybars Fransa kralı IX Lüdoviki əsir aldı. Bu hekayə az qala min il fransızların beynini “bədxassəli şiş” kimi göynətdi, onun fəsadları, deyəsən, hələ də qalmaqdadır. Ermənilər, ərəblər, farslar, eləcə də Balkan slavyanları onlar üçün əhəmiyyətli deyildi.
* * *
Fransızlar onları rüsvay edərək müqəddəs torpaqlardan qovmuş “sarasinlər”dən qisas almaq istəyi ilə alışıb-yanırdılar. Fransa, İngiltərə, Rusiya kimi Avropa ölkələrinin ittifaqı həmin erməni, ərəb, farsdan və Balkan slavyanlarından istifadə edərək, Osmanlı imperiyasını məhv etməyə girişmişdilər. “Birə qarşı - on” prinsipi ilə total hücuma keçən ruslar şərqdən erməniləri, ingilislər cənubdan ərəbləri üsyana qaldırmağa başladılar. Osmanlı imperiyası isə artıq qan içində can verir, süqut edirdi. Amma məyusluğun məqamı deyildi, çünki türklər avropalı işğalçıların üstün qüvvələrini bütün cəbhələrdən dəf edərkən, ermənilərin qiyamını yatırarkən, daşnakların Şərqi Anadoluda dinc əhaliyə qarşı törətdikləri vəhşiliklərə, soyqırımına göz yuma bilməzdilər. Buna görə də, bu gün Rusiya, Fransa və Ermənistan qərəzli olaraq bu hadisələri “erməni soyqırımı” adlandırırlar. Rusların Rusiya və SSRİ-nin əsarət altında olan xalqlarının (noqaylar, qazaxlar, ukraynalılar, başqırdlar...) milyonlarla nümayəndəsini qətl etməsinə və Fransanın əlcəzairlilərin, vyetnamlıların üsyanlarını qan içində boğmasına, Amerika hindularını qətl etməsinə (məsələn, fransızlar 1954-1962-ci illərdə 1,5 milyondan çox ərəbi və bərbəri məhv etmişlər) baxmayaraq, bu ölkələr və xalqlar, hətta indiki dövrdə də türk xalqlarını gözdən salmağa çalışırlar.
Burada qayıdaq Səlahəddinin məzarını təpikləyərək tüpürən Anri Quroya. 1918-ci ilin oktyabrında türklər xristian ölkələrinin çoxmilyonlu koalisiyasına qarşı qan içində mübarizə apararkən ərəblər Osmanlı imperiyasına xəyanət etmək qərarına gəldilər. Yüz illər boyu ərəb mədəniyyətini yüksəltmiş türk dövləti və xalqı ərəb dinini yaymış və həmin dövlətin hakimiyyəti dövründə ərəblər inanılmaz dərəcədə çoxalaraq yüz milyonlara çatıblar. Məhz ərəblər türklərə minnətdar olmalıdırlar ki, onlar min ildən artıq İslam dünyasını müdafiə edərək genişləndiriblər. Düzünü desək, ərəblər türklərə xəyanət ediblər.
* * *
XX əsr türk xalqlarının tarixində həm dəhşətli hadisələr, həm də dönüş dövrüdür. Rusiya (SSRİ) Orta Asiya və Volqaboyu türklərini ələ keçirdi, Şərqi Türküstanı Çin zəbt etdi. Qacar türklərinin məğlubiyyəti isə min ildən sonra ilk dəfə yeni müstəqil Fars dövləti - Pəhləvi sülaləsinin İranının yaranmasına səbəb oldu. Bununla paralel ingilislərin köməyilə Osmanlı Türkiyəsini devirməyə çalışan bir sıra ərəb dövlətləri meydana gəlirdi. Bunlardan biri ərəb separatçısı I Feysəl ibn Hüseyn idi. İngilis generalı Allenbinin dəstəyilə İraqda hakimiyyəti ələ keçirən Feysəl daha sonra həmin ingilislərin köməyilə türkləri qətlə yetirib Levantı ələ keçirdi.
1920-ci il martin 8-də Feysəl Suriya Ərəb Krallığını elan etdi. Müasir dövrlə müqayisə etsək, bu, “DXR”, “LXR”, Osetiya, Abxaziya, Dnestryanı kimi saxta muxtariyyat idi. Fəqət Feysəlin Suriya Ərəb Krallığı uzun müddət duruş gətirmədi. Ərəbi, sadəcə olaraq, aldatmışdılar. Ona suverenlik vəd edərək, qüvvələrindən yararlanan ingilislər və fransızlar əvvəlcə türklərin müqavimətini qırdılar, 1920-ci il iyulun 24-də isə “Meysəlun dərəsindəki döyüş”də fransız generalı Anri Quro “Suriya krallığı”nın ordusunu darmadağın etdi. Məhz həmin döyüşdən sonra fransız Quro Səlahəddinin məzarının üstünə gələrək, onu təpikləmiş və yazının əvvəlində iqtibas gətirdiyimiz sözləri demişdi.
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
Bu gün, 16:56
Aİ komissarı Azərbaycana gəlir
Bu gün, 16:39
Keçmiş səfirin qızına cinayət işi açılıb
Bu gün, 15:01
Vəkil Cavidan Osmanlıya cinayət işi açılıb
Bu gün, 14:27
Toxunuş qızılın kütləsini azaldır
Bu gün, 13:49
"Bakı Kart"a digər şəxs rəhbərlik edəcək
Bu gün, 12:39
Deputat: “Güzəşt müddəti uzadılsın”
Bu gün, 11:44
İsrailin Qəzzaya hücumları davam edir
Bu gün, 11:19
İlham Əliyev Donald Trampa təşəkkür edib
Bu gün, 10:09
Sumqayıtda ər arvadını, daha sonra isə özünü öldürüb
Bu gün, 09:25
Qurban Qurbanov: "Biz bu oyundan həzz almalıyıq"
Bu gün, 08:00
Qahirə: İsrail Qəzza əməliyyatı ilə total xaos yaradır
Dünən, 17:39
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib
Dünən, 15:11
Cəlilabadda məktəbli bıçaqlanıb
Dünən, 10:59
Nazir: “Müharibə 60 və ya 90 günə bitə bilər”
Dünən, 10:28
Tramp qəzetdən 15 milyard dollar təzminat istəyir
Dünən, 07:55
Rubio: Tramp münaqişəyə son qoymağa çalışır
15-09-2025, 18:00
Şuşada külli miqdarda silah-sursat aşkarlanıb
15-09-2025, 17:51
Bakıda və rayonlarda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15-09-2025, 16:57
İş adamı Vüsal Abbasov həbs edilib
15-09-2025, 14:44
Nazirliyin Aparat rəhbəri vəzifədən azad olunub
15-09-2025, 13:38
Prezident Ərdoğan Qətərə gedib
15-09-2025, 11:23
Təyyarə qəzasından yalnız pilot sağ çıxıb
15-09-2025, 11:09
Füzulinin Qaraxanbəyli kəndinin layihəsi açıqlanıb
15-09-2025, 11:06
İlham Əliyev Xocalıda daha bir kəndə baş çəkib - Fotolar
15-09-2025, 10:22
Donald Tramp İsrailə xəbərdarlıq edib
15-09-2025, 09:34
Bakıda mənzildən meyit tapılıb
15-09-2025, 08:57
Xəzər dənizində zəlzələ baş verib
15-09-2025, 08:08
Husilər silahı yerə qoymağı düşünmürlər
15-09-2025, 07:55
“Çarli Kirk şousu”nu Vens aparacaq
15-09-2025, 07:39
Azərbaycanda Bilik günü qeyd olunur
14-09-2025, 10:29
Dünya çempionatı Bakıda keçiriləcək
14-09-2025, 10:05
İki qəzada üç nəfər həyatını itirib
13-09-2025, 20:48
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
13-09-2025, 15:55
“Space TV”nin yayımı 6 saatlıq dayandırılacaq
13-09-2025, 15:44
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
13-09-2025, 12:30
Bakıda tikinti şirkətinin rəhbəri axtarışa verilib
13-09-2025, 12:25
"Vüsal 300" kimi tanınan iş adamına cinayət işi açılıb
13-09-2025, 11:12
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
13-09-2025, 09:29
Kamçatkada 7,1 maqnitudalı zəlzələ olub
12-09-2025, 23:44
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
12-09-2025, 22:10
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
12-09-2025, 17:40
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
12-09-2025, 17:01
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
12-09-2025, 16:55
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
12-09-2025, 15:33
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
12-09-2025, 14:49
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
12-09-2025, 14:45
Daha bir şəhidimiz Qubada torpağa tapşırılıb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
