Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
Tarix: 05-08-2023 16:30 | Bölmə: Xəbərlər / Araşdırma
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar

Elxan QARAYEV
Hüquqşünas


Tarix ondan ibrət götürməyənləri təkrar və oxşar sınaqlara çəkir

Dostu da, düşməni də dar gündə sınayarlar, - deyib ulularımz. Zəfərimizlə bitən 44 günlük Vətən müharibəsində Fransa və İran Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyi nümayiş etdirdilər. Emmanuel Makron Azərbaycanın Qarabağda guya İŞİD yaraqlılarından istifadə etməsi kimi cəfəng açıqlamalar verdi, ordumuzun beynəlxalq hüquqa uyğun suveren ərazilərimizi işğaldan azad etməsinə mane olmağa çalışdı, üstəlik İrəvana diplomatik dəstəyini əsirgəmədi.

Azərbaycanı qardaş ölkə adlandıran İran isə Qarabağda müsəlman məscidlərinin ermənilər tərəfindən dağıdılmasına göz yummaqla kifayətlənmədi, həm də İrəvana iqtisadi, hərbi dəstək verdi. Maskalı molla rejimi 44 günlük müharibədə Azərbaycan Ordusunun Xudafərin Su Elektrik Stansiyasını azad etməsinə mane olmağa çalışdı. Gürcüstan hava məkanı bağlayanda Rusiyadan Ermənistana göndərilən silah--sursatı öz ərazisindən ötürdü.

İndi vasitəçi bir sıra ölkələr Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhə nail olmağa çalışsalar da, Fransa, Rusiya və İran bunu istəmir, dialoqu pozmaq üçün əllərindən gələni edirlər. Son proseslərdən aydın görünür ki, İranın, Rusiyanın, Fransanın ölkəmizə qarşı niyyətləri təmiz deyil. Tehran isə sülhə mane olmaqdan ötrü son zamanlar Hindistanla yeni “oyunlar” qurur.

Bu məqamda tarixin bəzi dövrlərini yadınıza salmaq istəyirik.

1920-ci il iyulun 24-də Fransa qoşunları Suriya Krallığının paytaxtı Dəməşqə daxil olandan sonra general Anri Quro birbaşa Salahəddin Əyyubinin məzarının üstünə gəlir, məzarı nifrətlə təpikləyib və deyir:

“Budur, biz qayıtdıq, Səlahəddin!”.

Bu tarixi hadisənin bir neçə sübutu və şərhi var. Bunlardan birində hətta fransalının Zəngi sərkərdəsinin, daha sonra isə, Əyyubi hökmdarının qəbrinə tüpürdüyü bildirilir. Amma mahiyyət dəyişməz qalır: fransızlar min il boyunca qisas saatını gözləmiş və həmin an yetişmişdi...

Həmin hadisə Meyer, Karl Ernest; Brysac, Shareen Blair (2008) Kingmakers: The Invention of the Modern Middle East kitabının 359-cu səhifəsində daha yumşaq və siyasi cəhətdən düzgün tonda təsvir olunub ("Awake, Saladin. We have returned" - Oyan, Səlahəddin! Biz qayıtdıq!).

* * *

Maraqlı sualdır: görəsən, 30 il davam edən Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Fransa, Rusiya və İran niyə davamlı olaraq ermənilərin tərəfini tutdu? Daşnaklar hansı vəhşilikləri törətsələr də, Rusiyanın köməyi ilə torpaqlarımızın işğalında nə qədər təqsirkar olsa da, Tehran və Paris daim ermənilərin tərəfində oldu. Bu gün də heç nə dəyişməyib. Əslində, bu kontekstdə onların “ermənilərin tərəfində” deyil, “türklərə qarşı” demək, daha doğru olardı. Ona görə ki, bu üç dövlət türk xalqlarına münasibətdə həmişə tarixi nifrətdən çıxış edib və indi də “nifrət diplomatiyasını” davam etdirirlər.

XIX əsrdə orduları iki dəfə üz-üzə gəlmiş Türkiyə-Rusiya qarşıdurmasını tarixin yaddaşından silmək mümkün deyil. İstanbul məsələsi təkcə yunanların deyil, həm də ruslar üçün “boğazda ilişib qalmış sümük” olub. Slavyan tayfalarının, qədim germanların, qədim Kiyev rus dövlətinin, Moskoviyanın tarixində türklərin hökmranlığından asılılıq yaşanıb. Rus-sovet ideologiyası tarixi faktlarla nə qədər manipulyasiya etsə belə, Rusiyanın tarixində türklərə xərac ödənilməsi 1700-cü ilin iyul ayına qədər davam edib.

Farsların İran adında müstəqil dövlətinin 998-ci ildən 1925-ci ilə qədər, təxminən min il ərzində dünyanın siyasi xəritəsində adı olmayıb. Fransa isə səlib yürüşləri dönəmində oturaq xristian xalqlarının inkişaf etmiş türk-müsəlman dünyasına barbar basqınları ilə xatırlanır. Aborigen sakinlər üçün xaçpərəstlərin müsəlmanlara qarşı müharibələri sayılan Yaxın Şərqə səlib yürüşləri, əslində, birləşmiş katolik Qərbin Səlcuq türklərinə, daha sonra isə Qıpçaq (Məmlük) türklərinə qarşı apardığı dünya müharibəsi idi.

Daxili çəkişmlər, iğtişaşlar səbəbindən parçalanmış Səlcuq bəylikləri - Rum Sultanlığı, Artuklular, Zəngilər on illər boyu vəhşi avropalıların həmin dövrdə inkişaf etmiş müsəlman dünyasına basqınlarına qarşı mübarizə aparıblar. Məhz onlar işğal olunmuş ərazilərin çoxunu səlibçilərdən geri alıblar. Yalnız XII əsrin sonunda Nurəddinin ölümündən sonra Səlcuq ordusu üzərində hakimiyyəti ələ alan Salahəddin Qüdsün ələ keçirilməsi məsələsini gündəmə gətirdi. Təxminən yarım əsrdən sonra, 1250-ci il aprelin 6-da Əl-Mənsur döyüşündə Əyubi generalı Baybars Fransa kralı IX Lüdoviki əsir aldı. Bu hekayə az qala min il fransızların beynini “bədxassəli şiş” kimi göynətdi, onun fəsadları, deyəsən, hələ də qalmaqdadır. Ermənilər, ərəblər, farslar, eləcə də Balkan slavyanları onlar üçün əhəmiyyətli deyildi.

* * *

Fransızlar onları rüsvay edərək müqəddəs torpaqlardan qovmuş “sarasinlər”dən qisas almaq istəyi ilə alışıb-yanırdılar. Fransa, İngiltərə, Rusiya kimi Avropa ölkələrinin ittifaqı həmin erməni, ərəb, farsdan və Balkan slavyanlarından istifadə edərək, Osmanlı imperiyasını məhv etməyə girişmişdilər. “Birə qarşı - on” prinsipi ilə total hücuma keçən ruslar şərqdən erməniləri, ingilislər cənubdan ərəbləri üsyana qaldırmağa başladılar. Osmanlı imperiyası isə artıq qan içində can verir, süqut edirdi. Amma məyusluğun məqamı deyildi, çünki türklər avropalı işğalçıların üstün qüvvələrini bütün cəbhələrdən dəf edərkən, ermənilərin qiyamını yatırarkən, daşnakların Şərqi Anadoluda dinc əhaliyə qarşı törətdikləri vəhşiliklərə, soyqırımına göz yuma bilməzdilər. Buna görə də, bu gün Rusiya, Fransa və Ermənistan qərəzli olaraq bu hadisələri “erməni soyqırımı” adlandırırlar. Rusların Rusiya və SSRİ-nin əsarət altında olan xalqlarının (noqaylar, qazaxlar, ukraynalılar, başqırdlar...) milyonlarla nümayəndəsini qətl etməsinə və Fransanın əlcəzairlilərin, vyetnamlıların üsyanlarını qan içində boğmasına, Amerika hindularını qətl etməsinə (məsələn, fransızlar 1954-1962-ci illərdə 1,5 milyondan çox ərəbi və bərbəri məhv etmişlər) baxmayaraq, bu ölkələr və xalqlar, hətta indiki dövrdə də türk xalqlarını gözdən salmağa çalışırlar.

Burada qayıdaq Səlahəddinin məzarını təpikləyərək tüpürən Anri Quroya. 1918-ci ilin oktyabrında türklər xristian ölkələrinin çoxmilyonlu koalisiyasına qarşı qan içində mübarizə apararkən ərəblər Osmanlı imperiyasına xəyanət etmək qərarına gəldilər. Yüz illər boyu ərəb mədəniyyətini yüksəltmiş türk dövləti və xalqı ərəb dinini yaymış və həmin dövlətin hakimiyyəti dövründə ərəblər inanılmaz dərəcədə çoxalaraq yüz milyonlara çatıblar. Məhz ərəblər türklərə minnətdar olmalıdırlar ki, onlar min ildən artıq İslam dünyasını müdafiə edərək genişləndiriblər. Düzünü desək, ərəblər türklərə xəyanət ediblər.

* * *

XX əsr türk xalqlarının tarixində həm dəhşətli hadisələr, həm də dönüş dövrüdür. Rusiya (SSRİ) Orta Asiya və Volqaboyu türklərini ələ keçirdi, Şərqi Türküstanı Çin zəbt etdi. Qacar türklərinin məğlubiyyəti isə min ildən sonra ilk dəfə yeni müstəqil Fars dövləti - Pəhləvi sülaləsinin İranının yaranmasına səbəb oldu. Bununla paralel ingilislərin köməyilə Osmanlı Türkiyəsini devirməyə çalışan bir sıra ərəb dövlətləri meydana gəlirdi. Bunlardan biri ərəb separatçısı I Feysəl ibn Hüseyn idi. İngilis generalı Allenbinin dəstəyilə İraqda hakimiyyəti ələ keçirən Feysəl daha sonra həmin ingilislərin köməyilə türkləri qətlə yetirib Levantı ələ keçirdi.

1920-ci il martin 8-də Feysəl Suriya Ərəb Krallığını elan etdi. Müasir dövrlə müqayisə etsək, bu, “DXR”, “LXR”, Osetiya, Abxaziya, Dnestryanı kimi saxta muxtariyyat idi. Fəqət Feysəlin Suriya Ərəb Krallığı uzun müddət duruş gətirmədi. Ərəbi, sadəcə olaraq, aldatmışdılar. Ona suverenlik vəd edərək, qüvvələrindən yararlanan ingilislər və fransızlar əvvəlcə türklərin müqavimətini qırdılar, 1920-ci il iyulun 24-də isə “Meysəlun dərəsindəki döyüş”də fransız generalı Anri Quro “Suriya krallığı”nın ordusunu darmadağın etdi. Məhz həmin döyüşdən sonra fransız Quro Səlahəddinin məzarının üstünə gələrək, onu təpikləmiş və yazının əvvəlində iqtibas gətirdiyimiz sözləri demişdi.




Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər