21:22 / 17-08-2025
Astarada 66 yaşlı kişi qətlə yetirilib
16:16 / 17-08-2025
Avropa liderləri Vaşinqtona səfər edəcək
13:08 / 17-08-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
09:41 / 17-08-2025
İsrail hökumətinin rəhbər şəxsi ABŞ-da saxlanılıb
08:54 / 17-08-2025
Sərhəd Xidməti Aparatının inzibati binasında yanğın olub
20:53 / 16-08-2025
Cəlilabadda 62 yaşlı qadın öldürülüb - Yenilənib
18:21 / 16-08-2025
Müğənni Rəqsanə həbs edilib - 520 min dollarlıq ittiham
17:40 / 16-08-2025
“Şamaxı” klubunda təyinatlar olub
17:27 / 16-08-2025
Zelenski: "Cəbhə xətti boyunca çətin istiqamətlərdə uğurlar əldə edirik"
16:46 / 16-08-2025
Yazıçı Vidadi Babanlı vəfat edib
15:30 / 16-08-2025
Ceyhun Bayramovla Ukrayna XİN başçısı arasında telefon danışığı olub
13:58 / 16-08-2025
Əziz Ələkbərli: İcma qərbi azərbaycanlıların öz yurdlarına dönməsi üçün fəaliyyətini davam etdirəcək
13:46 / 16-08-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:48 / 16-08-2025
Üç hərbçiyə ali rütbə verilib
12:40 / 16-08-2025
Prezident hərbi qulluqçuları təltif edib - Siyahı
11:51 / 16-08-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:30 / 16-08-2025
Lökbatanda yaşayış binasında partlayış: bir nəfər xəsarət alıb
09:27 / 16-08-2025
Tovuz rayonunda zəlzələ baş verib
08:20 / 16-08-2025
Qərbi Azərbaycanla bağlı yeni kitab nəşr olunub - Foto
07:50 / 16-08-2025
Premyer Liqa: ilk turun daha 2 oyunu keçiriləcək
07:12 / 16-08-2025
Prezidentlərin ikinci görüşü sülhlə nəticələnə bilər
03:20 / 16-08-2025
Putin və Tramp Ukrayna ilə bağlı bir çox məqamları razılaşdırıblar - (Yenilənib+) - Video - Fotolar
22:20 / 15-08-2025
Rusiya-ABŞ görüşü Putin üçün uğurdur
22:05 / 15-08-2025
Putin və Tramp qlobal strateji təhlükəsizliyi də müzakirə edəcəklər
20:42 / 15-08-2025
Zelenski Putin-Tramp görüşündən gözləntilərini açıqlayıb
19:12 / 15-08-2025
Aya astronavt göndərəcəklər - Foto
18:03 / 15-08-2025
Bakı, Qubadlı və İmişidə ağaclar qanunsuz kəsilib
17:31 / 15-08-2025
İsfəndiyar Axundovun milyonluq avtomobillərinə həbs qoyulub
17:24 / 15-08-2025
Lisey və gimnaziyalara qəbul imtahanı keçiriləcək
16:41 / 15-08-2025
Hərbi xidmətə çağırışdan kimlərə möhlət verilir? - Siyahı
16:10 / 13-08-2025
Vahid Əhmədov Nəcməddin Sadıkovla bağlı sensasiyalı fakt açıqlayıb
03:20 / 16-08-2025
Putin və Tramp Ukrayna ilə bağlı bir çox məqamları razılaşdırıblar - (Yenilənib+) - Video - Fotolar
11:40 / 13-08-2025
Deputat: Vaşinqton razılaşması regionumuzda sülhə yol açır
13:17 / 14-08-2025
“Nikol Ermənistanı xilas etdi” - Ermənistanda hamı bu rəydədir?
11:58 / 14-08-2025
“Sumqayıt” İmani Barkerlə anlaşıb
14:59 / 15-08-2025
Tramp 907-ci düzəlişi rəsmən dayandırıb
20:53 / 16-08-2025
Cəlilabadda 62 yaşlı qadın öldürülüb - Yenilənib
08:07 / 15-08-2025
ABŞ və Rusiya dünyanı yenidən bölüşdürür
15:51 / 14-08-2025
Xəzərdə yeni ada kəşf ediblər
12:11 / 15-08-2025
Sabiq səfirlərdən çağırış: ABŞ ermənilərə və azərbaycanlılara real kömək etməlidir
00:22 / 13-08-2025
Departament sözçüsü: "Azərbaycan və Ermənistan arasındakı razılaşmalar..."
20:42 / 15-08-2025
Zelenski Putin-Tramp görüşündən gözləntilərini açıqlayıb
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
Tarix: 02-07-2025 13:16 | Bölmə: Akif Əli
Akif ƏLİ
Yekaterinburqda soydaşlarımıza qarşı törədilən kütləvi vəhşilik aksiyaları fonunda hərə öz düşüncəsinə uyğun şərh verir.
Bu gərgin günlərdə Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy da “İnterfaks”a müsahibəsində Rusiyanın mədəniyyət tədbirlərinin Azərbaycanda ləğv olunmasını şərh edib. Və 50 ildir mədəniyyət sahəsini idarə edən bir şəxs Yekaterinburqdakı mədəniyyətsizliyi görməyib.
Peşə funksiyası etibarilə hər hansı mədəniyyətsiz davranışı pisləməli olan kəs əksinə, vəhşiliyə göz yumub, yalnız “Azərbaycanda Rusiya mədəniyyət tədbirlərinin” (əslində konsertlər silsiləsinin) ləğvindən təəssüflənib.
Özü də nə desə yaxşıdır? Guya bu ləğvetmədən sonra “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaqmış”.
Oxşar düşüncə tərzini biz vaxtilə ermənilər Bakını tərk edəndə eşidərdik. Özgə yadlar və öz yadlarımız eyni saçyoldu ilə dad döyürdülər ki, bəs ermənilər köçüb gedəndən şəhərimizin ziyalı mühiti də onlarla gedib.
El arasında belə yerdə deyərlər - “Ağlınıza keçə yamayım...”
İndi bu Şvıdkoyun da ölkəsində insanlığa yaraşmayan vəhşi əməl törədilib, bütün beynəlxalq hüquq normaları tapdanıb, təqsiri hələ sübut olunmamış dinc adamlar qətlə yetirilib, amansızca döyülüb, şikəst edilib, həbsxanalara atılıb... Bu mədəniyyət xadimi isə bu qədər “bespredeli” kənara qoyub, konsert, çal-çağır hayındadır.
Bilirsinizmi niyə? Çünki pis öyrəşiblər. Və ya öyrəşdiriliblər. Uzun illər boyu lazımsız “xoruz” buraxanları dəstə-dəstə yığıb gətirib töküblər Xəzərin sahilinə, burunlarından gələnə qədər yeyib-içiblər, görmədikləri günləri görüblər, sevincdən atılıb-düşüblər, oynayıb-oxuyub-çalıblar, yorulanda da paxmel-paxmel qatara, təyyarəyə minib öz... arabalarına gediblər. İmperiya ünsürlərinin bu əyalət şənlikləri periodik olaraq zaman-zaman davam edib. Bunun adını da qoyublar “Rusiyanın Azərbaycanda mədəniyyət günləri”!
Əslində mədəniyyəti idarə edən adam bilməlidir ki, bu mədəniyyət deyil. Çünki yeyib-içib, ancaq oxumaq-çalmaq deyil mədəniyyət.
Mədəniyyət çox dərin və geniş anlayışdır. Bu anlayış bəşəriyyətin əsrlər boyu yaratdığı maddi-mənəvi dəyərlər sistemidir. Mədəniyyət istehsal, sosial və mənəvi baxımdan insanlığın çatdığı nailiyyətlərin məcmusudur. O, insanlar arasında formalaşan normalar, adətlər, inanclar, mərasimlər, biliklər, bacarıqlar, texnologiyalar, texnikalar, düşüncə, hərəkət, qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyət üsullarıdır.
Təkcə konsert, çal-çağır deyil mədəniyyət!
Mixail Şvıdkoy
Mədəniyyət anlayışı çox genişdir, əhatəlidir və zəngindir. Mədəniyyət dedikdə bir yox, bir çox sahələr nəzərdə tutulur:
1) Elm (Təbiət elmləri, Humanitar elmlər, Sosial elmlər, Texniki elmlər, Fizika, Riyaziyyat), Fəlsəfə, Tibb, Texnika, Texnologiya;
2) İnanc, Din, Mifologiya, Etika, Ünsiyyət, Davranış, Etiket;
3) Təsviri sənət, Estetika (Rəssamlıq, Qrafika, Heykəltaraşlıq, Memarlıq);
4) Ədəbiyyat (Dramaturgiya, Poeziya, Nəsr), Mütaliə;
5) Teatr, Kinematoqrafiya, Musiqi, Xoreoqrafiya, Fotoqrafiya;
6) Mətbuat (Qəzet, Jurnal), Radio, Televiziya, Sosial şəbəkələr;
7) Muzey, Hobbi, Kolleksiyaçılıq;
8) Əyləncə, Gülüş, Yumor, Mətbəx, İdman...
Yəni oxumaq-oynamaq-çalmaq nə qədər mühüm sahələr olsa da, bəşəriyyətin mədəni tərəqqisində onlar öndə getmir, sonrakı sıralarda gəlir.
Və bir mədəniyyət adamının bütün maddi-mənəvi mədəniyyət dəyərləri sistemini bilmədən (bəlkə də bilir?) “Mədəniyyət günləri” adı altında çal-çağırı, oxumaq-oynamaq tədbirlərini bizə nümayiş etdirmək çabası bilənlərdə ancaq istehza doğurur. Adam heç olmasa məşhur rus dilçisi Vladimir Dalın "İzahlı lüğət"-indəki "Mədəniyyət - bu, əqli və əxlaqi savaddır" yazısını da oxumuş olmalıdır axı. Amma...
Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy həftə səkkiz-mən doqquz mədəniyyət tədbiri adı altında “bakines” dostları ilə yemək-içməyə, çalmağa-oynamağa o qədər alışıb ki, indi bunun olmayacağını, konsertlərin ləğvini düşünəndə alovlanır, insan ölümünü gözardı edib, əldən çıxan o “ləzzətli günlərin” dərdinə yanır.
Və o qədər yanıb-tökülür ki, başqa söz tapa bilməyib deyir Rusiyadan çalanlar gəlib-getməsə, “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaq...”
Dərdimizə bax da! Birdirmi, ikidrmi?! Və dərdin ən böyüyü də odur ki, bu fikri ən azı 5 min illik mədəniyyət dəyərləri olan Azərbaycan xalqı haqqında o adam deyir ki, öz ölkəsində ilk əlyazma hardasa 400 il əvvəl, ilk məşhur şairsə 300 il əvvəl meydana gəlib...
Nə deyim? Belədə gərək Dədə Qorqud meydana çıxıb buna yaraşan bir ad qoya!
Ya Nizami Gəncəvi öz nəsihətlərilə bunu anlada.
Ta dahi Sabiri demirəm, çünki o eşitsə dərhal qayıdacaq ki:
“Qah! Qah! Əcəb gülməlisən, xanimanxərab!”
(2.VII.2025)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-07-2025 13:16 | Bölmə: Akif Əli
Akif ƏLİ
Yekaterinburqda soydaşlarımıza qarşı törədilən kütləvi vəhşilik aksiyaları fonunda hərə öz düşüncəsinə uyğun şərh verir.
Bu gərgin günlərdə Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy da “İnterfaks”a müsahibəsində Rusiyanın mədəniyyət tədbirlərinin Azərbaycanda ləğv olunmasını şərh edib. Və 50 ildir mədəniyyət sahəsini idarə edən bir şəxs Yekaterinburqdakı mədəniyyətsizliyi görməyib.
Peşə funksiyası etibarilə hər hansı mədəniyyətsiz davranışı pisləməli olan kəs əksinə, vəhşiliyə göz yumub, yalnız “Azərbaycanda Rusiya mədəniyyət tədbirlərinin” (əslində konsertlər silsiləsinin) ləğvindən təəssüflənib.
Özü də nə desə yaxşıdır? Guya bu ləğvetmədən sonra “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaqmış”.
Oxşar düşüncə tərzini biz vaxtilə ermənilər Bakını tərk edəndə eşidərdik. Özgə yadlar və öz yadlarımız eyni saçyoldu ilə dad döyürdülər ki, bəs ermənilər köçüb gedəndən şəhərimizin ziyalı mühiti də onlarla gedib.
El arasında belə yerdə deyərlər - “Ağlınıza keçə yamayım...”
İndi bu Şvıdkoyun da ölkəsində insanlığa yaraşmayan vəhşi əməl törədilib, bütün beynəlxalq hüquq normaları tapdanıb, təqsiri hələ sübut olunmamış dinc adamlar qətlə yetirilib, amansızca döyülüb, şikəst edilib, həbsxanalara atılıb... Bu mədəniyyət xadimi isə bu qədər “bespredeli” kənara qoyub, konsert, çal-çağır hayındadır.
Bilirsinizmi niyə? Çünki pis öyrəşiblər. Və ya öyrəşdiriliblər. Uzun illər boyu lazımsız “xoruz” buraxanları dəstə-dəstə yığıb gətirib töküblər Xəzərin sahilinə, burunlarından gələnə qədər yeyib-içiblər, görmədikləri günləri görüblər, sevincdən atılıb-düşüblər, oynayıb-oxuyub-çalıblar, yorulanda da paxmel-paxmel qatara, təyyarəyə minib öz... arabalarına gediblər. İmperiya ünsürlərinin bu əyalət şənlikləri periodik olaraq zaman-zaman davam edib. Bunun adını da qoyublar “Rusiyanın Azərbaycanda mədəniyyət günləri”!
Əslində mədəniyyəti idarə edən adam bilməlidir ki, bu mədəniyyət deyil. Çünki yeyib-içib, ancaq oxumaq-çalmaq deyil mədəniyyət.
Mədəniyyət çox dərin və geniş anlayışdır. Bu anlayış bəşəriyyətin əsrlər boyu yaratdığı maddi-mənəvi dəyərlər sistemidir. Mədəniyyət istehsal, sosial və mənəvi baxımdan insanlığın çatdığı nailiyyətlərin məcmusudur. O, insanlar arasında formalaşan normalar, adətlər, inanclar, mərasimlər, biliklər, bacarıqlar, texnologiyalar, texnikalar, düşüncə, hərəkət, qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyət üsullarıdır.
Təkcə konsert, çal-çağır deyil mədəniyyət!
Mixail Şvıdkoy
Mədəniyyət anlayışı çox genişdir, əhatəlidir və zəngindir. Mədəniyyət dedikdə bir yox, bir çox sahələr nəzərdə tutulur:
1) Elm (Təbiət elmləri, Humanitar elmlər, Sosial elmlər, Texniki elmlər, Fizika, Riyaziyyat), Fəlsəfə, Tibb, Texnika, Texnologiya;
2) İnanc, Din, Mifologiya, Etika, Ünsiyyət, Davranış, Etiket;
3) Təsviri sənət, Estetika (Rəssamlıq, Qrafika, Heykəltaraşlıq, Memarlıq);
4) Ədəbiyyat (Dramaturgiya, Poeziya, Nəsr), Mütaliə;
5) Teatr, Kinematoqrafiya, Musiqi, Xoreoqrafiya, Fotoqrafiya;
6) Mətbuat (Qəzet, Jurnal), Radio, Televiziya, Sosial şəbəkələr;
7) Muzey, Hobbi, Kolleksiyaçılıq;
8) Əyləncə, Gülüş, Yumor, Mətbəx, İdman...
Yəni oxumaq-oynamaq-çalmaq nə qədər mühüm sahələr olsa da, bəşəriyyətin mədəni tərəqqisində onlar öndə getmir, sonrakı sıralarda gəlir.
Və bir mədəniyyət adamının bütün maddi-mənəvi mədəniyyət dəyərləri sistemini bilmədən (bəlkə də bilir?) “Mədəniyyət günləri” adı altında çal-çağırı, oxumaq-oynamaq tədbirlərini bizə nümayiş etdirmək çabası bilənlərdə ancaq istehza doğurur. Adam heç olmasa məşhur rus dilçisi Vladimir Dalın "İzahlı lüğət"-indəki "Mədəniyyət - bu, əqli və əxlaqi savaddır" yazısını da oxumuş olmalıdır axı. Amma...
Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy həftə səkkiz-mən doqquz mədəniyyət tədbiri adı altında “bakines” dostları ilə yemək-içməyə, çalmağa-oynamağa o qədər alışıb ki, indi bunun olmayacağını, konsertlərin ləğvini düşünəndə alovlanır, insan ölümünü gözardı edib, əldən çıxan o “ləzzətli günlərin” dərdinə yanır.
Və o qədər yanıb-tökülür ki, başqa söz tapa bilməyib deyir Rusiyadan çalanlar gəlib-getməsə, “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaq...”
Dərdimizə bax da! Birdirmi, ikidrmi?! Və dərdin ən böyüyü də odur ki, bu fikri ən azı 5 min illik mədəniyyət dəyərləri olan Azərbaycan xalqı haqqında o adam deyir ki, öz ölkəsində ilk əlyazma hardasa 400 il əvvəl, ilk məşhur şairsə 300 il əvvəl meydana gəlib...
Nə deyim? Belədə gərək Dədə Qorqud meydana çıxıb buna yaraşan bir ad qoya!
Ya Nizami Gəncəvi öz nəsihətlərilə bunu anlada.
Ta dahi Sabiri demirəm, çünki o eşitsə dərhal qayıdacaq ki:
“Qah! Qah! Əcəb gülməlisən, xanimanxərab!”
(2.VII.2025)
Müəllifin bütün yazıları - Akif ƏLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
