22:21 / 16-07-2025
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov birgə nahar ediblər
21:46 / 16-07-2025
İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov “Sea Breeze”də olublar - Fotolar
18:40 / 16-07-2025
Deportasiya ilə bağlı veriliş hazırlanıb - Video
18:14 / 16-07-2025
17 yaşlı şəxs Yuxarı Şirvan kanalında batıb
18:05 / 16-07-2025
Ali Rada baş naziri istefaya göndərib
17:21 / 16-07-2025
İlham Əliyev bəzi qanunlara dəyişikliyi təsdiqləyib
17:07 / 16-07-2025
Prezident ipoteka kreditlərinin verilməsi qaydasına dəyişiklik edib
17:05 / 16-07-2025
Ruslar Ukraynanı “İskəndər” raketi ilə vurub
16:52 / 16-07-2025
Bakıda qadın güllələnib: şübhəli şəxs klinika direktoru olan həyat yoldaşıdır - Yenilənib
16:47 / 16-07-2025
“Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri haqqında” qanuna edilb - Fərman
16:27 / 16-07-2025
Banan qablarında 820 kq kokain aşkar edilib - Foto
15:59 / 16-07-2025
Azərbaycanla Vyetnam arasında beş sənəd imzalanıb
15:48 / 16-07-2025
Paşinyan: Zəngəzur yolunda tək ABŞ deyil, digər ölkələr də maraqlıdır - (Yenilənib)
15:41 / 16-07-2025
Rusiya neftinin dəniz yolu ilə daşınması artıb
15:19 / 16-07-2025
Konsertdə söyüş söyən reper saxlanılıb
15:12 / 16-07-2025
Mədəniyyət Nazirliyinin tenderi ləğv olunub
14:59 / 16-07-2025
Sumqayıtda iki nəfər 67 kq narkotiklə saxlanılıb
14:56 / 16-07-2025
Şakdam doğrudan da casusdur? - İranda yeni qalmaqal
14:44 / 16-07-2025
Oğuzda üzərinə ağac düşən 34 yaşlı şəxs ölüb
14:15 / 16-07-2025
Fransa və daha iki müttəffiqi Ukraynaya silah almaqdan imtina edir
13:51 / 16-07-2025
Böhran ssenarisi: qatarlar 18 milyon insanı qoruyacaq
13:42 / 16-07-2025
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Fəxri xiyabanı ziyarət edib
13:25 / 16-07-2025
Leyla Əliyeva Berdiməhəmmədovun qızı ilə görüşüb - Fotolar
13:19 / 16-07-2025
Həbsdəki sabiq icra başçısı: "4 ildən artıqdır ki..."
13:01 / 16-07-2025
General vəzifədən azad edilib? - Açıqlama
12:42 / 16-07-2025
Sabah 40 dərəcə isti olacaq
12:39 / 16-07-2025
Avropa liderləri Trampı razı sala biliblər
12:30 / 16-07-2025
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
12:18 / 16-07-2025
İlham Əliyev Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşüb - Fotolar
12:17 / 16-07-2025
Qarabağ separatçılarının İrəvandakı binası əllərindən alınır
14:26 / 14-07-2025
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
12:27 / 12-07-2025
Rusiya qonşu ölkələrdə gərginlik yaratmağa çalışır
15:19 / 12-07-2025
Suriya prezidenti Azərbaycana gəlib - (Yenilənib) - Fotolar
06:13 / 13-07-2025
Qum və toz fırtınaları hər il 7 milyon insanın ölümünə səbəb olur
13:30 / 13-07-2025
Ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
14:30 / 14-07-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
11:18 / 14-07-2025
Rusiya gizli nüvə bazalarında sürətli işlərə başlayıb
09:15 / 14-07-2025
DTX-nın əməliyyatı: kibercinayətkar qrupun daha üzvü həbs edilib
07:40 / 16-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb, özünə cinayət işi açıblar - (Yenilənib)
09:21 / 12-07-2025
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
17:53 / 14-07-2025
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
11:24 / 12-07-2025
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib - Foto
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
Tarix: 02-07-2025 13:16 | Bölmə: Akif Əli
Akif ƏLİ
Yekaterinburqda soydaşlarımıza qarşı törədilən kütləvi vəhşilik aksiyaları fonunda hərə öz düşüncəsinə uyğun şərh verir.
Bu gərgin günlərdə Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy da “İnterfaks”a müsahibəsində Rusiyanın mədəniyyət tədbirlərinin Azərbaycanda ləğv olunmasını şərh edib. Və 50 ildir mədəniyyət sahəsini idarə edən bir şəxs Yekaterinburqdakı mədəniyyətsizliyi görməyib.
Peşə funksiyası etibarilə hər hansı mədəniyyətsiz davranışı pisləməli olan kəs əksinə, vəhşiliyə göz yumub, yalnız “Azərbaycanda Rusiya mədəniyyət tədbirlərinin” (əslində konsertlər silsiləsinin) ləğvindən təəssüflənib.
Özü də nə desə yaxşıdır? Guya bu ləğvetmədən sonra “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaqmış”.
Oxşar düşüncə tərzini biz vaxtilə ermənilər Bakını tərk edəndə eşidərdik. Özgə yadlar və öz yadlarımız eyni saçyoldu ilə dad döyürdülər ki, bəs ermənilər köçüb gedəndən şəhərimizin ziyalı mühiti də onlarla gedib.
El arasında belə yerdə deyərlər - “Ağlınıza keçə yamayım...”
İndi bu Şvıdkoyun da ölkəsində insanlığa yaraşmayan vəhşi əməl törədilib, bütün beynəlxalq hüquq normaları tapdanıb, təqsiri hələ sübut olunmamış dinc adamlar qətlə yetirilib, amansızca döyülüb, şikəst edilib, həbsxanalara atılıb... Bu mədəniyyət xadimi isə bu qədər “bespredeli” kənara qoyub, konsert, çal-çağır hayındadır.
Bilirsinizmi niyə? Çünki pis öyrəşiblər. Və ya öyrəşdiriliblər. Uzun illər boyu lazımsız “xoruz” buraxanları dəstə-dəstə yığıb gətirib töküblər Xəzərin sahilinə, burunlarından gələnə qədər yeyib-içiblər, görmədikləri günləri görüblər, sevincdən atılıb-düşüblər, oynayıb-oxuyub-çalıblar, yorulanda da paxmel-paxmel qatara, təyyarəyə minib öz... arabalarına gediblər. İmperiya ünsürlərinin bu əyalət şənlikləri periodik olaraq zaman-zaman davam edib. Bunun adını da qoyublar “Rusiyanın Azərbaycanda mədəniyyət günləri”!
Əslində mədəniyyəti idarə edən adam bilməlidir ki, bu mədəniyyət deyil. Çünki yeyib-içib, ancaq oxumaq-çalmaq deyil mədəniyyət.
Mədəniyyət çox dərin və geniş anlayışdır. Bu anlayış bəşəriyyətin əsrlər boyu yaratdığı maddi-mənəvi dəyərlər sistemidir. Mədəniyyət istehsal, sosial və mənəvi baxımdan insanlığın çatdığı nailiyyətlərin məcmusudur. O, insanlar arasında formalaşan normalar, adətlər, inanclar, mərasimlər, biliklər, bacarıqlar, texnologiyalar, texnikalar, düşüncə, hərəkət, qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyət üsullarıdır.
Təkcə konsert, çal-çağır deyil mədəniyyət!
Mixail Şvıdkoy
Mədəniyyət anlayışı çox genişdir, əhatəlidir və zəngindir. Mədəniyyət dedikdə bir yox, bir çox sahələr nəzərdə tutulur:
1) Elm (Təbiət elmləri, Humanitar elmlər, Sosial elmlər, Texniki elmlər, Fizika, Riyaziyyat), Fəlsəfə, Tibb, Texnika, Texnologiya;
2) İnanc, Din, Mifologiya, Etika, Ünsiyyət, Davranış, Etiket;
3) Təsviri sənət, Estetika (Rəssamlıq, Qrafika, Heykəltaraşlıq, Memarlıq);
4) Ədəbiyyat (Dramaturgiya, Poeziya, Nəsr), Mütaliə;
5) Teatr, Kinematoqrafiya, Musiqi, Xoreoqrafiya, Fotoqrafiya;
6) Mətbuat (Qəzet, Jurnal), Radio, Televiziya, Sosial şəbəkələr;
7) Muzey, Hobbi, Kolleksiyaçılıq;
8) Əyləncə, Gülüş, Yumor, Mətbəx, İdman...
Yəni oxumaq-oynamaq-çalmaq nə qədər mühüm sahələr olsa da, bəşəriyyətin mədəni tərəqqisində onlar öndə getmir, sonrakı sıralarda gəlir.
Və bir mədəniyyət adamının bütün maddi-mənəvi mədəniyyət dəyərləri sistemini bilmədən (bəlkə də bilir?) “Mədəniyyət günləri” adı altında çal-çağırı, oxumaq-oynamaq tədbirlərini bizə nümayiş etdirmək çabası bilənlərdə ancaq istehza doğurur. Adam heç olmasa məşhur rus dilçisi Vladimir Dalın "İzahlı lüğət"-indəki "Mədəniyyət - bu, əqli və əxlaqi savaddır" yazısını da oxumuş olmalıdır axı. Amma...
Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy həftə səkkiz-mən doqquz mədəniyyət tədbiri adı altında “bakines” dostları ilə yemək-içməyə, çalmağa-oynamağa o qədər alışıb ki, indi bunun olmayacağını, konsertlərin ləğvini düşünəndə alovlanır, insan ölümünü gözardı edib, əldən çıxan o “ləzzətli günlərin” dərdinə yanır.
Və o qədər yanıb-tökülür ki, başqa söz tapa bilməyib deyir Rusiyadan çalanlar gəlib-getməsə, “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaq...”
Dərdimizə bax da! Birdirmi, ikidrmi?! Və dərdin ən böyüyü də odur ki, bu fikri ən azı 5 min illik mədəniyyət dəyərləri olan Azərbaycan xalqı haqqında o adam deyir ki, öz ölkəsində ilk əlyazma hardasa 400 il əvvəl, ilk məşhur şairsə 300 il əvvəl meydana gəlib...
Nə deyim? Belədə gərək Dədə Qorqud meydana çıxıb buna yaraşan bir ad qoya!
Ya Nizami Gəncəvi öz nəsihətlərilə bunu anlada.
Ta dahi Sabiri demirəm, çünki o eşitsə dərhal qayıdacaq ki:
“Qah! Qah! Əcəb gülməlisən, xanimanxərab!”
(2.VII.2025)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-07-2025 13:16 | Bölmə: Akif Əli
Akif ƏLİ
Yekaterinburqda soydaşlarımıza qarşı törədilən kütləvi vəhşilik aksiyaları fonunda hərə öz düşüncəsinə uyğun şərh verir.
Bu gərgin günlərdə Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy da “İnterfaks”a müsahibəsində Rusiyanın mədəniyyət tədbirlərinin Azərbaycanda ləğv olunmasını şərh edib. Və 50 ildir mədəniyyət sahəsini idarə edən bir şəxs Yekaterinburqdakı mədəniyyətsizliyi görməyib.
Peşə funksiyası etibarilə hər hansı mədəniyyətsiz davranışı pisləməli olan kəs əksinə, vəhşiliyə göz yumub, yalnız “Azərbaycanda Rusiya mədəniyyət tədbirlərinin” (əslində konsertlər silsiləsinin) ləğvindən təəssüflənib.
Özü də nə desə yaxşıdır? Guya bu ləğvetmədən sonra “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaqmış”.
Oxşar düşüncə tərzini biz vaxtilə ermənilər Bakını tərk edəndə eşidərdik. Özgə yadlar və öz yadlarımız eyni saçyoldu ilə dad döyürdülər ki, bəs ermənilər köçüb gedəndən şəhərimizin ziyalı mühiti də onlarla gedib.
El arasında belə yerdə deyərlər - “Ağlınıza keçə yamayım...”
İndi bu Şvıdkoyun da ölkəsində insanlığa yaraşmayan vəhşi əməl törədilib, bütün beynəlxalq hüquq normaları tapdanıb, təqsiri hələ sübut olunmamış dinc adamlar qətlə yetirilib, amansızca döyülüb, şikəst edilib, həbsxanalara atılıb... Bu mədəniyyət xadimi isə bu qədər “bespredeli” kənara qoyub, konsert, çal-çağır hayındadır.
Bilirsinizmi niyə? Çünki pis öyrəşiblər. Və ya öyrəşdiriliblər. Uzun illər boyu lazımsız “xoruz” buraxanları dəstə-dəstə yığıb gətirib töküblər Xəzərin sahilinə, burunlarından gələnə qədər yeyib-içiblər, görmədikləri günləri görüblər, sevincdən atılıb-düşüblər, oynayıb-oxuyub-çalıblar, yorulanda da paxmel-paxmel qatara, təyyarəyə minib öz... arabalarına gediblər. İmperiya ünsürlərinin bu əyalət şənlikləri periodik olaraq zaman-zaman davam edib. Bunun adını da qoyublar “Rusiyanın Azərbaycanda mədəniyyət günləri”!
Əslində mədəniyyəti idarə edən adam bilməlidir ki, bu mədəniyyət deyil. Çünki yeyib-içib, ancaq oxumaq-çalmaq deyil mədəniyyət.
Mədəniyyət çox dərin və geniş anlayışdır. Bu anlayış bəşəriyyətin əsrlər boyu yaratdığı maddi-mənəvi dəyərlər sistemidir. Mədəniyyət istehsal, sosial və mənəvi baxımdan insanlığın çatdığı nailiyyətlərin məcmusudur. O, insanlar arasında formalaşan normalar, adətlər, inanclar, mərasimlər, biliklər, bacarıqlar, texnologiyalar, texnikalar, düşüncə, hərəkət, qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyət üsullarıdır.
Təkcə konsert, çal-çağır deyil mədəniyyət!
Mixail Şvıdkoy
Mədəniyyət anlayışı çox genişdir, əhatəlidir və zəngindir. Mədəniyyət dedikdə bir yox, bir çox sahələr nəzərdə tutulur:
1) Elm (Təbiət elmləri, Humanitar elmlər, Sosial elmlər, Texniki elmlər, Fizika, Riyaziyyat), Fəlsəfə, Tibb, Texnika, Texnologiya;
2) İnanc, Din, Mifologiya, Etika, Ünsiyyət, Davranış, Etiket;
3) Təsviri sənət, Estetika (Rəssamlıq, Qrafika, Heykəltaraşlıq, Memarlıq);
4) Ədəbiyyat (Dramaturgiya, Poeziya, Nəsr), Mütaliə;
5) Teatr, Kinematoqrafiya, Musiqi, Xoreoqrafiya, Fotoqrafiya;
6) Mətbuat (Qəzet, Jurnal), Radio, Televiziya, Sosial şəbəkələr;
7) Muzey, Hobbi, Kolleksiyaçılıq;
8) Əyləncə, Gülüş, Yumor, Mətbəx, İdman...
Yəni oxumaq-oynamaq-çalmaq nə qədər mühüm sahələr olsa da, bəşəriyyətin mədəni tərəqqisində onlar öndə getmir, sonrakı sıralarda gəlir.
Və bir mədəniyyət adamının bütün maddi-mənəvi mədəniyyət dəyərləri sistemini bilmədən (bəlkə də bilir?) “Mədəniyyət günləri” adı altında çal-çağırı, oxumaq-oynamaq tədbirlərini bizə nümayiş etdirmək çabası bilənlərdə ancaq istehza doğurur. Adam heç olmasa məşhur rus dilçisi Vladimir Dalın "İzahlı lüğət"-indəki "Mədəniyyət - bu, əqli və əxlaqi savaddır" yazısını da oxumuş olmalıdır axı. Amma...
Rusiya prezidentinin beynəlxalq mədəniyyət əməkdaşlığı üzrə xüsusi nümayəndəsi, RF keçmiş Mədəniyyət naziri Mixail Şvıdkoy həftə səkkiz-mən doqquz mədəniyyət tədbiri adı altında “bakines” dostları ilə yemək-içməyə, çalmağa-oynamağa o qədər alışıb ki, indi bunun olmayacağını, konsertlərin ləğvini düşünəndə alovlanır, insan ölümünü gözardı edib, əldən çıxan o “ləzzətli günlərin” dərdinə yanır.
Və o qədər yanıb-tökülür ki, başqa söz tapa bilməyib deyir Rusiyadan çalanlar gəlib-getməsə, “Azərbaycanın mədəniyyət mühiti və mənzərəsi yoxsullaşacaq...”
Dərdimizə bax da! Birdirmi, ikidrmi?! Və dərdin ən böyüyü də odur ki, bu fikri ən azı 5 min illik mədəniyyət dəyərləri olan Azərbaycan xalqı haqqında o adam deyir ki, öz ölkəsində ilk əlyazma hardasa 400 il əvvəl, ilk məşhur şairsə 300 il əvvəl meydana gəlib...
Nə deyim? Belədə gərək Dədə Qorqud meydana çıxıb buna yaraşan bir ad qoya!
Ya Nizami Gəncəvi öz nəsihətlərilə bunu anlada.
Ta dahi Sabiri demirəm, çünki o eşitsə dərhal qayıdacaq ki:
“Qah! Qah! Əcəb gülməlisən, xanimanxərab!”
(2.VII.2025)
Müəllifin bütün yazıları - Akif ƏLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
