Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir

Xəbər lenti

00:15 / 24-04-2024

Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb

00:13 / 24-04-2024

Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər

00:11 / 24-04-2024

İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib

00:08 / 24-04-2024

Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək

00:06 / 24-04-2024

Ukraynada partlayışlar baş verib

23:09 / 23-04-2024

Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb

21:43 / 23-04-2024

Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto

19:22 / 23-04-2024

Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir

18:35 / 23-04-2024

Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər

18:14 / 23-04-2024

Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb

18:05 / 23-04-2024

Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib

18:05 / 23-04-2024

Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?

17:51 / 23-04-2024

Avropa İttifaqı Çini hədələyir

17:33 / 23-04-2024

Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır

17:27 / 23-04-2024

“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib

17:14 / 23-04-2024

Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto

17:07 / 23-04-2024

“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"

16:58 / 23-04-2024

İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)

16:50 / 23-04-2024

Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib

16:23 / 23-04-2024

Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"

16:14 / 23-04-2024

İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb

16:10 / 23-04-2024

Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib

15:53 / 23-04-2024

Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"

15:18 / 23-04-2024

60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq

15:10 / 23-04-2024

Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama

15:00 / 23-04-2024

Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib

14:57 / 23-04-2024

Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb

14:46 / 23-04-2024

Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."

14:37 / 23-04-2024

Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub

14:12 / 23-04-2024

İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

19:13 / 20-04-2024

Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)

22:20 / 20-04-2024

ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb

18:56 / 22-04-2024

Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar

21:22 / 19-04-2024

Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub

18:01 / 21-04-2024

Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb

00:11 / 23-04-2024

Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı

13:54 / 22-04-2024

Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)

23:26 / 19-04-2024

Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"

00:37 / 20-04-2024

Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"

09:53 / 22-04-2024

Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır

16:10 / 22-04-2024

Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib

20:45 / 19-04-2024

19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər

Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma

Şirift ölçüsü:

Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.

Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.

Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.

Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.

Cinayət səviyyəsinə görə liderlər

Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:

Qəzza zolağı;

Sudan;

Somali;

İraq;

Kolumbiya.

Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.

Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.

Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.

Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.

İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.

Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.

Qadınlar üçün təhlükə

Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:

• Əfqanıstan.

• Konqo.

• Pakistan.

• Hindistan.

• Somali.

• Qvatemala.

• İraq.

• Çad.

• Sudan.

• Mali.

Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:

• Qadınların sosial vəziyyəti.

• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.

• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.

• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.

Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.

Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.

Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.

Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.

Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.

Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.

Yer üzünün cəhənnəmi

Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:

1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.

2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.

3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.

4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.

Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.

İnsanlar kölə kimi satılır

Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:

• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.

• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.

• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.

• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.

• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.

• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.

• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.

Qəsdən adamöldürmələrin sayı

(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):

• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;

• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;

• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;

• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;

• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;

• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.

Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.

Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.

Təhlükəsiz ölkələr

Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.

Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:

İsveç.

Avstriya.

İsveçrə.

Almaniya.

Norveç.

Danimarka.

İslandiya.

Yaponiya.

Lüksemburq.

Sinqapur.

Yeni Zelandiya.

Kipr.

Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.

Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.

Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.

İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.

Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.

Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.

İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.

Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.

Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.

Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.

Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.

Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.

Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.

Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.

Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.

Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.

Ən təhlükəsiz şəhərlər

Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:

• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.

• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.

• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.

• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.

• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.

Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.

R. RƏCƏBOV
Reyting.az

Ana səhifəyə dön