00:39 / 25-06-2025
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
00:29 / 25-06-2025
Orban: Dörd ölkə Zelenskini NATO sammitində görmək istəmir
00:17 / 25-06-2025
İranın nüvə proqramını məhv edə bilməyiblər
00:03 / 25-06-2025
16 yaşlı qızı qaçıran axund işdən çıxarılıb
19:40 / 24-06-2025
“Qərbi Azərbaycan İrsi” kitabının təqdimatı olub - Fotolar
19:25 / 24-06-2025
Milyarderin övladını "ChatGPT" tərbiyə edir
19:17 / 24-06-2025
Vardanyan yenidən hakim qarşısına çıxarılıb - Fotolar
19:09 / 24-06-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib, aidiyyəti qurumlara müvafiq tapşırıqlar verilib
18:01 / 24-06-2025
Qadın sərnişinlərə əxlaqsızlıq edən taksi sürücüsü saxlanılıb
17:50 / 24-06-2025
Abşeronda küçə iti nənə və nəvəyə hücum edib
17:45 / 24-06-2025
Tramp: "Ümid edirəm ki, Rusiya ilə sövdələşə biləcəyik"
17:25 / 24-06-2025
Azərbaycanla Çin arasında viza ləğvi nə vaxtdan qüvvəyə minir? - Açıqlama
17:04 / 24-06-2025
Jurnalistlərin həbs müddəti uzadılıb
17:03 / 24-06-2025
Böyük Qayıdış Proqramı: yeni alt işçi qrupları yaradılıb
16:59 / 24-06-2025
Rəsmi Bakı: "İsrail və İran arasında atəşkəsi alqışlayırıq"
16:26 / 24-06-2025
Tramp İran və İsrail arasında vasitəçiliyi necə edib?
16:19 / 24-06-2025
Qəzzada daha 84 fələstinli həyatını itirib
16:09 / 24-06-2025
İsazadə: “Əməliyyatlar İranın nüvə texnologiyasının durumundan asılı olacaq”
16:02 / 24-06-2025
Polis əməliyyatı: 175 kq narkotik vasitə dövriyyədən çıxarılıb
15:50 / 24-06-2025
Atəşkəs pozulub - İsrail İrana zərbə endirib
15:28 / 24-06-2025
Xaricdən Azərbaycana köçürülmək istəyən tələbələrə əlavə şans verilib
15:05 / 24-06-2025
Dövlət informasiya ehtiyatları və sistemləri barədə qərar qəbul olunub
14:56 / 24-06-2025
Azərbaycan ilk dəfə BMT-nin Bürosuna sədr seçilib
14:50 / 24-06-2025
Fransanın müstəmləkəçilik siyasəti müzakirə olunacaq
14:42 / 24-06-2025
Beş ölkə Rusiyanın işğalından qorunmaq üçün milyonlarla mina basdıracaq
14:24 / 24-06-2025
QHT-lərə nəzarət artırılır
14:12 / 24-06-2025
Prezident şirkət sədrini qəbul edib
14:08 / 24-06-2025
“Dövlət borcu haqqında” qanuna dəyişiklik edilir
14:06 / 24-06-2025
Milli Məclisin növbəti iclasının vaxtı bəlli olub
13:56 / 24-06-2025
Ağdərə və Ağdama növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
17:28 / 20-06-2025
DTX əməliyyat keçirib: icra başçısı və müavinləri saxlanılıb - (Yenilənib)
14:57 / 22-06-2025
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
14:17 / 20-06-2025
"Ulduz"lu görüşlər"in növbəti qonağı Mətanət Vahid olub - Fotolar
13:08 / 21-06-2025
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
06:06 / 22-06-2025
ABŞ İrana qarşı müharibəyə qoşulub - Üç nüvə obyekti vurulub - (Yenilənib)
12:30 / 20-06-2025
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
15:58 / 21-06-2025
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
16:26 / 20-06-2025
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
16:45 / 21-06-2025
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
08:55 / 22-06-2025
Tehran geri çəkilmək istəmir
19:32 / 21-06-2025
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma
Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.
Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.
Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.
Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.
Cinayət səviyyəsinə görə liderlər
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:
Qəzza zolağı;
Sudan;
Somali;
İraq;
Kolumbiya.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.
Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.
Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.
Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.
İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.
Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.
Qadınlar üçün təhlükə
Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:
• Əfqanıstan.
• Konqo.
• Pakistan.
• Hindistan.
• Somali.
• Qvatemala.
• İraq.
• Çad.
• Sudan.
• Mali.
Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:
• Qadınların sosial vəziyyəti.
• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.
• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.
• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.
Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.
Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.
Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.
Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.
Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.
Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.
Yer üzünün cəhənnəmi
Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:
1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.
2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.
3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.
4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.
Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.
İnsanlar kölə kimi satılır
Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:
• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.
• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.
• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.
• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.
• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.
• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.
• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.
Qəsdən adamöldürmələrin sayı
(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):
• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;
• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;
• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;
• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;
• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;
• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.
Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.
Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.
Təhlükəsiz ölkələr
Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.
Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:
İsveç.
Avstriya.
İsveçrə.
Almaniya.
Norveç.
Danimarka.
İslandiya.
Yaponiya.
Lüksemburq.
Sinqapur.
Yeni Zelandiya.
Kipr.
Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.
Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.
Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.
İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.
Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.
Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.
İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.
Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.
Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.
Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.
Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.
Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.
Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.
Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.
Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.
Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.
Ən təhlükəsiz şəhərlər
Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:
• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.
• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.
• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.
• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.
• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.
Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.
R. RƏCƏBOV
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma
Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.
Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.
Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.
Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.
Cinayət səviyyəsinə görə liderlər
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:
Qəzza zolağı;
Sudan;
Somali;
İraq;
Kolumbiya.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.
Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.
Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.
Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.
İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.
Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.
Qadınlar üçün təhlükə
Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:
• Əfqanıstan.
• Konqo.
• Pakistan.
• Hindistan.
• Somali.
• Qvatemala.
• İraq.
• Çad.
• Sudan.
• Mali.
Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:
• Qadınların sosial vəziyyəti.
• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.
• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.
• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.
Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.
Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.
Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.
Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.
Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.
Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.
Yer üzünün cəhənnəmi
Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:
1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.
2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.
3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.
4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.
Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.
İnsanlar kölə kimi satılır
Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:
• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.
• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.
• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.
• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.
• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.
• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.
• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.
Qəsdən adamöldürmələrin sayı
(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):
• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;
• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;
• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;
• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;
• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;
• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.
Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.
Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.
Təhlükəsiz ölkələr
Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.
Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:
İsveç.
Avstriya.
İsveçrə.
Almaniya.
Norveç.
Danimarka.
İslandiya.
Yaponiya.
Lüksemburq.
Sinqapur.
Yeni Zelandiya.
Kipr.
Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.
Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.
Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.
İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.
Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.
Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.
İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.
Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.
Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.
Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.
Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.
Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.
Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.
Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.
Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.
Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.
Ən təhlükəsiz şəhərlər
Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:
• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.
• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.
• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.
• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.
• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.
Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.
R. RƏCƏBOV
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
26-05-2018, 21:11
On ikinci imza - Hacı Mirzə Səlim Axundzadə
Dünən, 17:04
Jurnalistlərin həbs müddəti uzadılıb
Dünən, 12:51
“Qiyamət planı” üzə çıxıb - Fotolar
Dünən, 07:09
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
23-06-2025, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
23-06-2025, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
23-06-2025, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
23-06-2025, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
23-06-2025, 14:23
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
23-06-2025, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
23-06-2025, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
22-06-2025, 08:55
Tehran geri çəkilmək istəmir
21-06-2025, 19:32
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
21-06-2025, 18:12
“Real Ermənistan” erməniləri niyə qorxudur?
21-06-2025, 16:45
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
21-06-2025, 15:58
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
21-06-2025, 13:08
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
21-06-2025, 12:54
Naxçıvanın Konstitusiyası dəyişir
21-06-2025, 11:50
NATO-nun mövcudluğu sual altına düşüb
20-06-2025, 16:26
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
20-06-2025, 12:30
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
20-06-2025, 11:08
Paşinyan Türkiyədə sülh sazişini müzakirə edəcək
20-06-2025, 09:12
DTX-nın saxladığı vitse-prezidentin məhkəməsi başlayıb
19-06-2025, 13:36
NATO-da böyük dəyişiklik olacaq
19-06-2025, 12:38
Fordo tilsimi: İsrail bu obyekti necə məhv edəcək?
19-06-2025, 11:32
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
19-06-2025, 09:57
Sabah daha bir şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Foto
19-06-2025, 09:12
Rusiya ilə Azərbaycan Xəzərdəki problemin həllinə çalışırlar - Foto
18-06-2025, 16:25
Trampın İrana hücumunu dayandırmaq istəyirlər
18-06-2025, 13:18
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesinə başlanılıb - (Yenilənib)
18-06-2025, 12:34
İsrailin raketdən müdafiə vasitələri tükənir - Foto
18-06-2025, 11:30
Çindən Tehrana qeyri-müəyyən yükü olan təyyarələr uçur
18-06-2025, 10:52
İranın qonşuları çətin vəziyyətdədir
18-06-2025, 08:30
Günəşdə güclü partlayış baş verib
17-06-2025, 18:48
Rusiya Ayda hərbi təyinatlı obyekt tikəcək
17-06-2025, 17:42
İrandakı rejimi dəyişirlər?
17-06-2025, 16:03
Mollazadə: İrana qarşı hərbi əməliyyat məcburiyyətdən irəli gəlir
17-06-2025, 13:26
Professor: İranı beş yerə bölmək istəyirlər
17-06-2025, 11:19
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
17-06-2025, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
