17:24 / 20-05-2025
10 kiloqram qızılı talayan dəstə tutulub - Video
16:34 / 20-05-2025
Tanınmış musiqiçi xeyriyyəçilik edib - Fotolar
16:01 / 20-05-2025
Ər arvadını öldürərək Kür çayına atıb
15:55 / 20-05-2025
Tramp sülh danışıqlarından çıxa bilər: “Bu, mənim müharibəm deyil”
15:43 / 20-05-2025
Xamnəi ABŞ-la danışıqlardan müsbət nəticə gözləmir
15:34 / 20-05-2025
İlham Əliyevlə Viktor Orban görüşüb
14:50 / 20-05-2025
III Çarlz Azərbaycan prezidentinə məktub göndərib - Mətn
14:47 / 20-05-2025
Kral Salman İlham Əliyevə məktub ünvanlayıb
14:30 / 20-05-2025
Sabah güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
14:29 / 20-05-2025
Rusiyaya qarşı 17-ci sanksiya paketi təsdiqlənib
14:20 / 20-05-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:04 / 20-05-2025
İlham Əliyev Macarıstanda işgüzar səfərdədir - Fotolar
14:00 / 20-05-2025
İcra başçısı onları vəzifədən azad edib
13:33 / 20-05-2025
Hindistan Ermənistanın silah bazarında Rusiyanı əvəz edir
13:08 / 20-05-2025
Sumqayıtdakı zavodda partlayış olub - (Yenilənib)
13:02 / 20-05-2025
Limana və gəmilərə hücum ola bilər
12:59 / 20-05-2025
İki direktora şiddətli töhmət veriblər
12:51 / 20-05-2025
“Son zəng” iyunun 14-də çalınacaq
12:34 / 20-05-2025
Pakistan və Hindistan razılaşıb
12:22 / 20-05-2025
Ərdoğan vasitəçilikdən nə qazanır?
12:01 / 20-05-2025
Un neçəyədir? - Açıqlama
11:56 / 20-05-2025
Əleyhdarları lüks təyyarəni Trampdan almaq istəyirlər
11:34 / 20-05-2025
Üç ölkə İsraili sanksiyalarla hədələyir
11:20 / 20-05-2025
Tramp: Vatikanda danışıqlar aparmaq çox yaxşı olar
11:16 / 20-05-2025
İsrail əsgərləri daha 45 fələstinlini öldürüb
11:03 / 20-05-2025
İki məktəbin direktoru vəzifədən azad edilib
10:55 / 20-05-2025
700-yə yaxın əcnəbi Azərbaycandan çıxarılıb
10:47 / 20-05-2025
Dünyanın ilk həkimsiz xəstəxanası açılıb
10:33 / 20-05-2025
Qabiliyyət imtahanlarına qeydiyyat başlayır
10:07 / 20-05-2025
Sülh danışıqlarını Brüsseldə müzakirə edəcəklər
15:02 / 16-05-2025
15 gün sovetlərsiz yaşayan Lənkəran...
09:51 / 16-05-2025
Professor: Əsas şüar “Vahid vətən, vahid dövlət, vahid bayraq!” ola bilər
17:37 / 16-05-2025
Türkiyənin qlobal rolu artır, təsir imkanları genişlənir - Partiya sədri
18:20 / 15-05-2025
Ukrayna prezidenti Türkiyədə səfərdədir - (Yenilənib)
01:38 / 16-05-2025
“Avroviziya-2025”-in finalçıları bəlli olub - Siyahı
08:45 / 16-05-2025
Çindən Qazaxıstana turist axını var
18:40 / 15-05-2025
Şəmkirdə ət dükanları niyə bağlanıb? - Açıqlama
14:21 / 16-05-2025
İlham Əliyev Avropa İttifaqı rəhbərləri ilə görüşüb - Fotolar
10:38 / 17-05-2025
Venera planetində yaşayış mümkündür
16:30 / 19-05-2025
Zülfüqarov: Şərtlər Avropadan Azərbaycanla sağlam münasibətlər qurmağı tələb edir
12:20 / 16-05-2025
“Əmək pensiyaları haqqında” qanun dəyişib
08:33 / 16-05-2025
Məşhur müğənni hücuma görə həbs edilib
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma
Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.
Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.
Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.
Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.
Cinayət səviyyəsinə görə liderlər
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:
Qəzza zolağı;
Sudan;
Somali;
İraq;
Kolumbiya.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.
Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.
Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.
Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.
İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.
Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.
Qadınlar üçün təhlükə
Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:
• Əfqanıstan.
• Konqo.
• Pakistan.
• Hindistan.
• Somali.
• Qvatemala.
• İraq.
• Çad.
• Sudan.
• Mali.
Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:
• Qadınların sosial vəziyyəti.
• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.
• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.
• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.
Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.
Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.
Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.
Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.
Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.
Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.
Yer üzünün cəhənnəmi
Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:
1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.
2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.
3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.
4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.
Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.
İnsanlar kölə kimi satılır
Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:
• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.
• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.
• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.
• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.
• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.
• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.
• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.
Qəsdən adamöldürmələrin sayı
(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):
• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;
• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;
• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;
• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;
• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;
• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.
Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.
Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.
Təhlükəsiz ölkələr
Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.
Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:
İsveç.
Avstriya.
İsveçrə.
Almaniya.
Norveç.
Danimarka.
İslandiya.
Yaponiya.
Lüksemburq.
Sinqapur.
Yeni Zelandiya.
Kipr.
Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.
Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.
Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.
İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.
Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.
Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.
İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.
Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.
Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.
Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.
Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.
Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.
Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.
Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.
Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.
Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.
Ən təhlükəsiz şəhərlər
Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:
• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.
• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.
• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.
• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.
• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.
Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.
R. RƏCƏBOV
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma
Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.
Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.
Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.
Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.
Cinayət səviyyəsinə görə liderlər
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:
Qəzza zolağı;
Sudan;
Somali;
İraq;
Kolumbiya.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.
Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.
Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.
Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.
İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.
Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.
Qadınlar üçün təhlükə
Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:
• Əfqanıstan.
• Konqo.
• Pakistan.
• Hindistan.
• Somali.
• Qvatemala.
• İraq.
• Çad.
• Sudan.
• Mali.
Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:
• Qadınların sosial vəziyyəti.
• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.
• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.
• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.
Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.
Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.
Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.
Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.
Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.
Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.
Yer üzünün cəhənnəmi
Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:
1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.
2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.
3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.
4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.
Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.
İnsanlar kölə kimi satılır
Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:
• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.
• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.
• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.
• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.
• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.
• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.
• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.
Qəsdən adamöldürmələrin sayı
(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):
• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;
• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;
• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;
• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;
• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;
• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.
Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.
Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.
Təhlükəsiz ölkələr
Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.
Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:
İsveç.
Avstriya.
İsveçrə.
Almaniya.
Norveç.
Danimarka.
İslandiya.
Yaponiya.
Lüksemburq.
Sinqapur.
Yeni Zelandiya.
Kipr.
Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.
Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.
Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.
İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.
Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.
Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.
İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.
Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.
Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.
Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.
Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.
Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.
Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.
Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.
Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.
Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.
Ən təhlükəsiz şəhərlər
Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:
• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.
• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.
• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.
• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.
• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.
Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.
R. RƏCƏBOV
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
26-05-2018, 21:11
On ikinci imza - Hacı Mirzə Səlim Axundzadə
Bu gün, 15:34
İlham Əliyevlə Viktor Orban görüşüb
Bu gün, 14:20
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
Bu gün, 14:04
İlham Əliyev Macarıstanda işgüzar səfərdədir - Fotolar
Bu gün, 13:08
Sumqayıtdakı zavodda partlayış olub - (Yenilənib)
Bu gün, 12:51
“Son zəng” iyunun 14-də çalınacaq
Bu gün, 12:22
Ərdoğan vasitəçilikdən nə qazanır?
Bu gün, 11:56
Əleyhdarları lüks təyyarəni Trampdan almaq istəyirlər
Bu gün, 10:33
Qabiliyyət imtahanlarına qeydiyyat başlayır
Bu gün, 09:33
Tramp Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq etməyəcək
Dünən, 14:28
Hərbi xidmətə çağırış başlayır - Sərəncam
Dünən, 12:05
Putin-Tramp görüşü reallaşa bilər
Dünən, 11:26
DİM imtahan iştirakçılarına müraciət edib
Dünən, 10:53
Tehran Tacikistan üçün Hind okeanına yol açır
Dünən, 10:30
Kreml müharibəni bitirməyi planlaşdırmır
Dünən, 08:18
“Qara dəliklər”in sirri açılıb
18-05-2025, 17:40
Hikmət Hacıyev: Sülh üçün ideal şərait yaranıb
17-05-2025, 13:00
İlham Əliyev Tokayevə zəng edib
17-05-2025, 10:38
Venera planetində yaşayış mümkündür
16-05-2025, 17:37
Türkiyənin qlobal rolu artır, təsir imkanları genişlənir - Partiya sədri
16-05-2025, 12:53
Putinə qarşı ən sərt tədbirlər görməyə başlayırlar
16-05-2025, 12:08
Rusiya donanması ciddi problemlə üzləşib
15-05-2025, 15:22
Ərdoğanın zəfəri: PKK niyə silahı yerə qoyur?
15-05-2025, 11:59
Cəlaloğlu: Azərbaycan-Ermənistan müharibəsinin başlamasına nə şərait var, nə də səbəb
15-05-2025, 10:14
İstanbul danışıqları öncəsi: ruslar daha bir kəndi işğal edib, Dnepropetovskə yaxınlaşır
15-05-2025, 09:31
Əlibəyli: PKK-nın sivil fəaliyyət göstərəcəyi inandırıcı görünmür
15-05-2025, 08:06
Tramp İstanbul danışıqlarına qatılmayacaq
15-05-2025, 07:53
Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətinin tərkibi məlum olub
14-05-2025, 20:02
Tramp elçilərini İstanbula göndərir
14-05-2025, 17:31
Deputat: “Rusiya müharibədə qalib gələ bilmir, Ukraynanın isə…”
14-05-2025, 13:03
Kobaxidze Trampın könlünü almağa çalışır
14-05-2025, 12:22
Qarabağa fərdi avtomobillərlə səfərlərin istiqamətləri genişləndirilir
14-05-2025, 08:48
Ordumuzun mövqeləri iki istiqamətdən atəşə tutulub
14-05-2025, 08:17
Rusiya genişmiqyaslı hücuma hazırlaşır?
13-05-2025, 16:13
Professor: Türkiyənin təklifinin alternativi müharibədir
13-05-2025, 14:17
Sərdar Cəlaloğlu: PKK dəstəyini itirib, bazası sıradan çıxıb
13-05-2025, 12:49
Rəsmi Bakı Kremlin bostanına daş atır
13-05-2025, 11:28
İstanbul danışıqları: Zelenski gəlir, Tramp iştirakına eyham vurur, Putin hələ də manevr edir
13-05-2025, 07:33
Tramp Türkiyəyə gəlmək istəyir
12-05-2025, 16:13
Mollazadə: PKK kürd məsələsi deyil, Sovet İttifaqının Türkiyəyə yaratdığı problemdir
12-05-2025, 14:04
Putini yenə atəşkəsə çağırırlar
12-05-2025, 11:15
Paşinyan peşman olub: İrəvan yenidən Rusiyaya meyllənir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
