15:14 / 16-02-2025
Saatlıda qətl: ata və oğlu saxlanılıb
13:44 / 16-02-2025
Bakı-Qazax yolunda 14 maşın toqquşub, ölən və xəsarət alanlar var
13:10 / 16-02-2025
Gəncədə 68 yaşlı kişi küçə itlərinin hücumuna məruz qalıb
11:45 / 16-02-2025
İlham Əliyev Litvanın dövlət başçısına məktub ünvanlayıb
10:35 / 16-02-2025
Gənclər və İdman Nazirliyi Bakıda keçirilən beynəlxalq turniri boykot edir?
10:09 / 16-02-2025
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanıdır
09:55 / 16-02-2025
Ceyhun Bayramov Serbiyaya işgüzar səfərə gedib
00:16 / 16-02-2025
Azərbaycan Abxaziya bölgəsindəki qondarma seçkiləri tanımır
19:36 / 15-02-2025
Avropalılar Qubadlı ilə həmsərhəd zonada müşahidə aparıblar - Foto
19:29 / 15-02-2025
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla görüşüb
18:20 / 15-02-2025
ABŞ Ukraynaya qoşun göndərməyə hazırlaşır
14:50 / 15-02-2025
Əməkdar jurnalist Yasin Qaraməmmədli vəfat edib
14:44 / 15-02-2025
İlham Əliyev Serbiya prezidentinə məktub göndərib
13:32 / 15-02-2025
Novruz və Ramazan bayramları ilə bağlı qeyri-iş günlərinin sayı artırılıb
09:38 / 15-02-2025
Rusiyada güclü zəlzələ baş verib
20:52 / 14-02-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
20:32 / 14-02-2025
Hakan Fidan və Marko Rubio arasında görüş baş tutub - Yenilənib
19:06 / 14-02-2025
İlham Əliyev Suriya prezidentinə məktub göndərib
18:14 / 14-02-2025
Zelenski Avropanın rəhbər şəxsləri ilə görüşüb
18:00 / 14-02-2025
Rektor İradə Xəlilova istefa verib
17:53 / 14-02-2025
Almaniya: "Ukraynanı dəstəkləməyə davam edəcəyik"
17:46 / 14-02-2025
Şamaxı sakini dəm qazından ölüb
17:31 / 14-02-2025
Bakıya ayın sonunda qar yağacaq
17:19 / 14-02-2025
Daha 7 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
17:02 / 14-02-2025
ABŞ Hindistana “F-35” tədarük etmək niyyətindədir
16:59 / 14-02-2025
MSK bələdiyyə seçkilərinin yekunlarını təsdiqləyib
16:40 / 14-02-2025
"Neftçi"-"Qarabağ" matçının hakimləri müəyyənləşib
16:35 / 14-02-2025
Rəssam Mirzə Qədim İrəvaninin 200 illiyi qeyd ediləcək
16:24 / 14-02-2025
Zaxarova: "İşçi qrupun fəaliyyəti Ermənistana görə dondurulub"
10:20 / 14-02-2025

22:08 / 12-02-2025

21:51 / 12-02-2025

12:09 / 14-02-2025

17:33 / 11-02-2025

20:52 / 14-02-2025

18:03 / 11-02-2025

00:00 / 13-02-2025

18:58 / 11-02-2025

14:50 / 15-02-2025

14:23 / 12-02-2025

14:46 / 12-02-2025

Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma

Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.
Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.
Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.
Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.
Cinayət səviyyəsinə görə liderlər
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:
Qəzza zolağı;
Sudan;
Somali;
İraq;
Kolumbiya.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.
Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.
Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.
Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.
İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.
Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.
Qadınlar üçün təhlükə
Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:
• Əfqanıstan.
• Konqo.
• Pakistan.
• Hindistan.
• Somali.
• Qvatemala.
• İraq.
• Çad.
• Sudan.
• Mali.
Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:
• Qadınların sosial vəziyyəti.
• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.
• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.
• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.
Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.
Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.
Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.
Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.
Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.
Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.
Yer üzünün cəhənnəmi
Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:
1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.
2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.
3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.
4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.
Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.
İnsanlar kölə kimi satılır
Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:
• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.
• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.
• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.
• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.
• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.
• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.
• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.
Qəsdən adamöldürmələrin sayı
(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):
• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;
• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;
• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;
• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;
• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;
• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.
Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.
Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.
Təhlükəsiz ölkələr
Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.
Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:
İsveç.
Avstriya.
İsveçrə.
Almaniya.
Norveç.
Danimarka.
İslandiya.
Yaponiya.
Lüksemburq.
Sinqapur.
Yeni Zelandiya.
Kipr.
Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.
Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.
Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.
İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.
Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.
Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.
İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.
Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.
Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.
Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.
Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.
Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.
Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.
Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.
Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.
Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.
Ən təhlükəsiz şəhərlər
Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:
• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.
• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.
• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.
• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.
• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.
Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.
R. RƏCƏBOV
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-04-2023 09:12 | Bölmə: Slayd / Araşdırma

Biznes və turizm məqsədi ilə dünyanı çox gəzən insanlar bilir ki, bütün ölkələrdə cinayətkarlıq səviyyəsi aşağı deyil. Hətta elə ölkələr var ki, ora getməsən daha yaxşıdır.
Reyting.az xəbər verir ki, beynəlxalq insan haqları və ictimai təşkilatların, BMT və ATƏT-in dünya ölkələrində cinayətkarlıqla bağlı vəziyyəti əks etdirən reytinqləri hər il dərc olunur. Cinayət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi üçün əsas meyarlar sırasında tibbi xidmətin keyfiyyəti, yerli nəqliyyat hadisələrinin sayı, küçə cinayətlərinin səviyyəsi və terror fəaliyyəti yer alır.
Qlobal Sülh İndeksi üzrə hesabatlar tərtib edilərkən ölkə daxilində, regionda münaqişələr, ştatdakı siyasi qeyri-sabitlik, qətllərin sayı, silah alveri, inflyasiya, insan haqlarının vəziyyəti nəzərə alınır. Eyni göstəricilər ölkələrin hökumətləri tərəfindən də nəzərə alınır, öz vətəndaşları üçün cinayət yerlərinin siyahısı tərtib olunur və ora getməmək tövsiyə edilir.
Ölkələrin cinayət səviyyəsinin vəziyyətini əks etdirən reytinqləri fərqlidir. Oxşar vəziyyət beynəlxalq təşkilatların açıqladığı reytinqlərdə də müşahidə edilir. Vəziyyət təhlil edilərkən etnik və dini quruluş, siyasi və iqtisadi inkişaf səviyyəsi də nəzərə alınır.
Cinayət səviyyəsinə görə liderlər
Əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2023-cü ildə də aşağıdakı ölkələr həm kişilər, həm də qadınlar üçün təhlükəli sayılır:
Qəzza zolağı;
Sudan;
Somali;
İraq;
Kolumbiya.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu ölkələrdə olmaq təhlükəlidir.
Somaliyə, Kolumbiyaya və ya İraqa gedən şəxs vətəninə qayıtmaya da bilər. Və heç kim onun cəsədini axtarmayacaq, çünki təhlükəsizlik və hüquq-mühafizə orqanlarının işi ilə bağlı böyük problemlər var.
Qəzza zolağında əcnəbilər tez-tez təsadüfi atəşə məruz qalır və ya terrorçular tərəfindən girov götürülür.
Sudan hər gün insanların yemək və ya su üçün öldürüldüyü çox kasıb ölkədir. Burada hətta uşaqlar da silah və ya qumbara ilə gəzirlər. Bir çox gənclər əcnəbiləri əsir götürən terror təşkilatlarının üzvüdür. Eyni vəziyyət insanların fidyə müqabilində qaçırıldığı Somalidə də müşahidə olunur.
İraqda qruplar, terror təşkilatları arasında toqquşmalar, vətəndaş müharibəsi davamlı qorxu və panika mühiti yaradıb. Vəziyyət bu ölkəyə gəlmək üçün əlverişli deyil. Risk edib bura gələnlər evlərinə qayıtmaya da bilərlər. Terrorçular özlərini ölkənin ağası kimi aparır, silah və narkotik dövriyyəsinə nəzarət edirlər.
Kolumbiyada adam oğurluğu, qətllər, orqan və narkotik alveri kimi cinayətlər kütləvi xarakter alıb.
Qadınlar üçün təhlükə
Qadınlar üçün ən təhlükəli ölkələrin siyahısına aşağıdakılar daxildir:
• Əfqanıstan.
• Konqo.
• Pakistan.
• Hindistan.
• Somali.
• Qvatemala.
• İraq.
• Çad.
• Sudan.
• Mali.
Bu ştatlarda cinayət nisbəti aşağıdakı göstəricilərlə ölçülür:
• Qadınların sosial vəziyyəti.
• Qadınların təhsil səviyyəsi və ona çıxış imkanı.
• İxtisaslı tibbi yardımın göstərilməsi.
• Məişət və cinsi zorakılığın səviyyəsi.
Əfqanıstanda qadınların doğuş zamanı ölüm hallarının yüksək olması, qadınlar arasında savadsızlığın yüksək səviyyəsi, onların hüquqlarına əməl edilməməsi, zorla evləndirilməsi, alçaldılması müşahidə olunur.
Konqoda hər yaşda olan qızlara və qadınlara qarşı zorakılıq halları çoxdur. Rəsmi statistika hər il nə qədər qadın və qızın zorakılığa məruz qaldığını dəqiq hesablaya bilmir. Bundan əlavə, Konqoda dərman çatışmazlığı da var.
Pakistan və Hindistanda qızların qaçırılması, namus naminə qətllər, qəbilə qaydalarını pozmaqda şübhəli bilinən qadınların həyatdan məhrum edilməsi hallarına rast gəlinir.
Somali, Qvatemala, İraq yüksək səviyyədə məişət zorakılığı, gender ayrı-seçkiliyi ilə xarakterizə olunur. Somalidə qadın sünnəti tətbiq edilir ki, bu da çoxlu sayda qız və qadının ölümü ilə nəticələnir.
Sudanda vəziyyət bundan yaxşı deyil, qadınların hüquqlarını qorumaq üçün insan hüquqları mexanizmlərinin tətbiqi cəhdləri ilkin mərhələdə uğursuzluğa düçar olur. Sudan qadınların qurbanı olduğu qətllərin, zorakılığın, qaçırılmaların sayına görə liderdir.
Çad və Malidə zərif cinsin nümayəndələri istənilən hüquqdan məhrumdur, qızların uşaqlığı çox erkən bitir. Onları 10-12 yaşlarında ərə verirlər, ondan əvvəl isə tez-tez yaşlı qohumların zorakılığına məruz qalırlar.
Yer üzünün cəhənnəmi
Bəzi ölkələrdə cinayət nisbəti daha yüksək və ya aşağı ola bilər, lakin ümumi amillər var:
1. Dövlətlərdə iqtisadi, siyasi və sosial sahədə vəziyyət qeyri-sabitdir. Nəticədə qanunsuzluq, terrorizm, cinayətkarlıq inkişaf etməyə başlayıb, qətllər, adam oğurluğu adi hala çevrilib.
2. İnsan hüquqları mexanizmləri yoxdur.
3. Yazılmamış qanun kodlaşdırılandan üstündür.
4. Afrika və Asiya dövlətlərinin cəmiyyətləri həm şaquli, həm də üfüqi olaraq İslamla dolaşır. Bu, əsasən qadınlara münasibəti müəyyən edir.
Dünyada elə ölkələr var ki, onları Yer üzündə cəhənnəm adlandırmaq olar. Burada hər gün insanlar qaçırılır, öldürülür, zorlanır, cinsi köləliyə satılır. Uşaqlarda oyuncaq əvəzinə silah, qumbara, bomba var və əhalinin əksəriyyəti yoxsulluq həddindədir.
İnsanlar kölə kimi satılır
Həddindən artıq turistlərin belə getməməli olduğu ən dəhşətli yerlər:
• Meksika - narkotik kartellərinin hökumətə böyük təsiri səbəbindən ölkədə cinayətkarlıq inkişaf edir.
• Efiopiya - ziyarətə gələn əcnəbilər fidyə müqabilində qaçırılır, avtomobillər qarət edilir.
• Kot-d'İvuar - heç bir qanun yoxdur, əhali quldurluq, adam oğurluğu və qətllərlə yaşayır.
• Çad - insanlar köləliyə satılmaq, fidyə almaq, yemək üçün daim qaçırılır.
• Livan - siyasi və dini böhranlardan sonra ölkəni bürümüş cinayət dalğası dayanmır.
• Yəmən - Hökumət cinayətkar dəstələrlə əməkdaşlıq edir, buna görə də cinayət nisbəti hər il artır.
• Zimbabve - hər yerdə qanunsuzluq hökm sürür, qətllər və quldurluqlar adi hala çevrilib.
Qəsdən adamöldürmələrin sayı
(şəhər üzrə hər 100.000 sakinə):
• Boqota, (Kolumbiya) - 1,3 min nəfər;
• Qvatemala şəhəri, (Qvatemala) - 1,250 min;
• Venesuelanın Karakas şəhərində təxminən 2,5 min cinayət törədilir;
• Cape Town (Cənubi Afrika) - 2 mindən çox qətl;
• San-Paulu (Braziliya) - 1,6 min nəfər;
• Tequsiqalpa (Honduras) - təxminən 1,8 min nəfər.
Dünyada cinayətkarlığın səviyyəsinə görə Rusiya BMT və digər beynəlxalq təşkilatların reytinqində siyahıya daxil edilmiş 219 ölkə arasında 150-ci yerdədir.
Cinayət statistikası hər il azalır, lakin törədilmiş qətllərin, o cümlədən qəsdən adam oğurluğu hallarının sayı yüksəkdir.
Təhlükəsiz ölkələr
Dünyada cinayət nisbətinin sıfır olduğu təhlükəsiz ölkələr var. 2006-2022-ci illər ərzində ən təhlükəsiz ölkələr - Palao, Monako, Honq-Konq, İslandiya və Sinqapurdur.
Aşağı cinayət nisbətlərinə malik ilk ölkələrə aşağıdakılar daxildir:
İsveç.
Avstriya.
İsveçrə.
Almaniya.
Norveç.
Danimarka.
İslandiya.
Yaponiya.
Lüksemburq.
Sinqapur.
Yeni Zelandiya.
Kipr.
Reytinqə əsasən Şimali Avropa ölkələri - Danimarka, Norveç, İsveç, İslandiya, eləcə də Mərkəzi və Qərbi Almaniya, Lüksemburq, İsveçrə, Avstriya daxildir.
Qətl və oğurluqların çox az olduğu siyahıya Kipr də daxil edilib.
Yeni Zelandiya, Sinqapur və Yaponiyada rahat və ən əsası təhlükəsiz atmosfer mövcuddur. Bu ştatlarda hökumət bir neçə onilliklər əvvəl insan hüquqları sahəsində, məhkəmələrdə islahatlar aparıb, ictimai asayişin və qanunların pozulmasına görə külli miqdarda cərimələr tətbiq edib.
İsveçdə ildə 10 milyon sakinə 100-ə qədər qətl törədilir ki, bu da Rusiyanın böyük şəhərləri ilə müqayisədə 5-6 dəfə azdır.
Eyni zamanda, İsveç Avropada cinsi əlaqə və ya qısnama işarəsi ilə eyniləşdirilən zorlamaların sayına görə 1 nömrəli dövlətdir. Bununla bağlı bu Skandinaviya ölkəsi bu yaxınlarda qanun qəbul edib ki, seksdən əvvəl partnyor qadından rəsmi razılıq almalıdır.
Avstriyada daha da az qətl törədilir - ildə 9 milyon nəfərə cəmi 40 cinayət baş verir. Yaxın Şərqdən gələn qaçqınlar üçün sərhədlərin açılmasından sonra yollarda oğurluq və qəzaların sayı artıb.
İsveçrədə çox yüksək silah dövriyyəsi var, ölkənin demək olar ki, hər bir sakininin bu və ya digər silah növü var. Amma isveçrəlilər amerikalılardan fərqli olaraq səbəbli və ya səbəbsiz atəş açmırlar. Həm də ölkədə cinayətkarlıq aşağı səviyyədədir, cinayət aləmində avtoritet yoxdur. İl ərzində qətllərin sayı 50-yə yaxınlaşır.
Almaniya Avropa ölkələrindən onunla fərqlənir ki, burada çoxlu miqrant axınına baxmayaraq, cinayət nisbəti ildən-ilə azalır. Ölkədə oğurluqlar çiçəklənir, zorlamalar artır, onların əksəriyyətini miqrantlar - türklər, suriyalılar törədir.
Almaniyada hər il törədilən qətllərin sayı 2000-i ötür ki, bu da 81 milyon əhalisi olan ölkə üçün normal göstəricidir. Məsələn, ABŞ-da təxminən 326 milyon insan var və burada hər il 15.000 qətl hadisəsi baş verir.
Norveç, Danimarka, İslandiyada qətllər və digər cinayətlər azdır. İslandiyada küçələr o qədər təhlükəsizdir ki, silahlı patrullar yoxdur.
Yaponiyada ildə minə yaxın qətl törədilir. Yakuza cinayətkar dəstələrinin üzvlərindən silahsız getmələri tələb olunur. Yaponiyanın ən təhlükəsiz şəhərləri Tokio, Böyük Tokio və Osakadır.
Lüksemburqda ümumiyyətlə cinayət anlayışı yoxdur. 2015-ci ildə bir sıra silahlı soyğunçuluq hadisəsi ilə bağlı məlumatlar bütün ölkəni bürüsə də, belə hadisələr nadir hallarda baş verir.
Lüksemburq yüksək ÜDM-i, maaşları olan çox firavan dövlətdir və buna görə də burada vəziyyət təhlükəsizdir, həyat üçün rahatdır və praktiki olaraq heç bir cinayət yoxdur.
Sinqapur transmilli korporasiyaların sayının çox olduğu dünyanın biznes paytaxtıdır. Adətən pul olan yerdə oğurluq, iqtisadi cinayətlər çiçəklənir. Amma Sinqapurda yox, həm də vətəndaşların təhlükəsizliyinə, asayişə, işsizliyin azaldılmasına, siyasi sabitliyin bərqərar olmasına yönəlmiş bir sıra islahatlar həyata keçirən millətin atası - Li Kuan Yu sayəsində. Və hökumət buna nail olub.
Bir ildə adamöldürmə 15-16-dan çox deyil. Çox yüksək cərimələr və həbslərlə bağlı olan qanun və qayda pozuntusu kimi qiymətləndirilən cinayətlər praktiki olaraq yoxdur.
Yeni Zelandiya cənnət ölkəsi adlanır, çünki siyasi böhranlar, miqrantlar, sosial problemlər yoxdur. Təcridçilik və xarici dünyadan uzaqlıq ölkədə cinayət nisbətinin çox aşağı olmasına, oğurluq və cinayətlərin olmamasına kömək edir.
Ən təhlükəsiz şəhərlər
Ayrı-ayrılıqda dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərini qeyd etmək lazımdır. Bunlar aşağıdakılardır:
• Şimali Amerika – Nyu-York, San Fransisko, Toronto.
• Avropa - Stokholm, Sürix, Amsterdam, Münhen, Bazel, Bern, Minsk, Afina, Sofiya, Brüssel, Dublin, Mançester.
• Cənubi Amerika – Buenos Ayres, Lima, Santyaqo.
• Afrika və Yaxın Şərq - Abu Dabi, Küveyt, Doha.
• Asiya - Tokio, Sinqapur, Osaka, Taypey, Honq-Konq.
Amerika şəhərlərinin reytinqinə uzun illərdir Nyu-York, Avropa şəhərlərinə London və Roma, Afrika şəhərlərinə Yohannesburq başçılıq edir. Moskva bu reytinqdə 40-cı yerdədir, onun yanında Mumbay, Dehli, Tehran və Cakartadır.
R. RƏCƏBOV
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-08-2023, 16:30
Məzar təpikləyənlərin xələfləri - fransızlar
12-04-2023, 09:12
Dünyada cinayət nisbəti: bəzi ölkələr cəhənnəm vadisi, bəziləri yer üzünün cənnətidir
10-04-2023, 16:34
Ən təhlükəli, ən zəgin və ən ucuz şəhərlərin adı açıqlanıb - Siyahı
10-04-2023, 06:58
Böyük təhlükə xəbərdarlığı - Professor dövlət başçısına müraciət edib
31-03-2023, 21:54
Demokratiyanın qətli... - Araşdırma
24-03-2023, 22:33
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
16-12-2022, 10:33
Ermənilərin statistik yalanı - Qarabağda nə qədər erməni yaşayır?
23-08-2022, 11:06
Professor Azərbaycan prezidentinə müraciət edib: “Elmimizi xilas edin!”
22-03-2022, 13:10
Dünya ticarətinin 80 faizini təşkil edən gəmiçilik məhv edilib
11-03-2022, 16:09
Taxıl qıtlığı: dünya gözünü Avropa istehsalçılarına zilləyib
11-03-2022, 14:33
Böyük güclər Ukrayna səmasını niyə qapatmaq istəmir?
17-02-2022, 15:45
Kürdə su azalır: "Vəziyyət yaxın illərdə düzəlməyəcək" - Araşdırma
11-11-2021, 16:47
Pandemiyanın daha bir fəsadı - Alimlər həyəcan təbili çalır
11-11-2021, 13:51
Ermənilərin törətdiyi ekoloji fəlakət beynəlxalq səviyyədə müzakirəyə çıxarılıb - Araşdırma
31-10-2021, 09:46
Baş tutmayan 12-ci abortun “fəsadı”: bioloji ana məşhur qızdan üzr istəyəcək - Fotolar
24-10-2021, 15:13
Naqafil güllə xanım-operatorun həyatına son qoyub - Fotolar
27-08-2021, 15:45
Azərbaycandakı əcnəbilərə vaksin vurulmur: pasportu necə alsınlar?
3-03-2021, 15:15
Koronavirusdan sağalanların səhhətində başqa problemlər yaranır
8-02-2021, 13:53
Azərbaycanın bir neçə universitetində dərslər bərpa olunmayacaq
6-11-2020, 12:21
Qarabağda ermənilərin yandırdığı və ya donuz tövləsinə çevrilən məbədlər - Araşdırma
7-08-2020, 14:27
Yeni idarəetmə sistemi gəlir: dövlət şirkətləri büdcənin “pulsoran”ı rolundan çıxarılacaq
19-06-2020, 15:03
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzi Azərbaycan insanının qorxu indeksini öyrənmək üçün sorğu keçirib
12-06-2020, 14:15
Qarabağ üsyanı - 100 il: Mübarizə tariximizin şanlı səhifəsi
30-04-2020, 18:51
“8-ci kilometr bazarı”nın sahibi ilə bağlı müəmmalı hadisə: onu gecəyarısı kim və ya kimlər soyub?
2-04-2020, 13:39
Koronavirusdan sonra... - Dünyada böyük dəyişiklik gözlənilir
9-10-2019, 19:10
Ölkə təhsilində ciddi problemlər aşkarlanıb - Araşdırma
18-09-2019, 12:29
“Leş mafiyası”nı kimlər himayə edir? - Yeni detallar
2-09-2019, 08:06
Uşaqsız ailələrdə boşanma artıb - Statistika
27-08-2019, 22:16
Agentlik sədrinin biznes ortağı haqda yeni məlumatlar yayıldı - Fotolar
26-08-2019, 14:55
Komitə və ASC sədrlərinin keçirdiyi tenderlərin qalibi olan şirkət rəhbəri haqda sənədlər yayıldı - Siyahı
23-08-2019, 17:07
Deputat Ağalar Vəliyev xaricdə oğlunun adına nələr almayıb ki... - Siyahı yayıldı - Fotolar
26-06-2019, 12:20
Kimə hesabdan “2” yazaq? DSK sədri Tahir Budaqova, yoxsa MSK sədri Məzahir Pənahova... – Araşdırma
22-06-2019, 15:58
"Azəriqaz"dakı yoxlama niyə dayandırılıb? - Palatadan şübhəli qərar
10-05-2019, 13:38
İcra Hakimiyyəti heç bir səbəb göstərmədən bir ailəni evsiz qoydu
20-02-2019, 08:49
Dəmirqapı Dərbəndim: Rus işğalı, yoxsa... farsların əlindən nicat?
26-01-2019, 20:20
“Ən böyük Niyazi, ondan böyük yox” - Fazil Rəhmanzadə
19-01-2019, 20:14
Qarabağla bağlı növbəti təhlükəli plan işə düşüb - Ekspertlər
11-01-2019, 13:48
“O olmasın, bu olsun” əsəri farslar tərəfindən oğurlanıb? - Araşdırma
30-11-2018, 23:34
Təhsilə ayrılan büdcə vəsaitlərini mənimsəyirlər: İnvestisiya xərcləri artırılsa da, şəffaflıq təmin edilmir
14-10-2018, 00:06
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarının yeni qaydaları narazılıq yaradıb
23-09-2018, 10:35
Minlərlə məzunun ali təhsil diplomu tanınmaya bilər - Xəbərdarlıq
26-05-2018, 21:11
On ikinci imza - Hacı Mirzə Səlim Axundzadə
Bu gün, 10:09
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanıdır
Dünən, 18:20
ABŞ Ukraynaya qoşun göndərməyə hazırlaşır
14-02-2025, 20:52
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
14-02-2025, 14:55
Keçmiş səfirimiz İngiltərədə həbs olunub - Seksual hərəkətlərə görə
14-02-2025, 14:50
Rusiya Azərbaycan və Ermənistanın sülh sazişi imzalamasını istəmir
14-02-2025, 14:17
“Əsas məsələ müharibəni dayandırmaqdır” - Asim Mollazadə
14-02-2025, 13:45
Dünyanın ən ağıllı ölkələri... - İsveçrə birinci, Finlandiya onuncudur
14-02-2025, 11:14
Kreml Suriyada hərbi bazasını saxlaycaq
14-02-2025, 10:20
Nazir Emin Əmrullayev ağır ittihamlarla üzləşir - Ekspert
13-02-2025, 15:03
Rusiya Azərbaycanla bağlı məsələdə geri çəkiləcək
13-02-2025, 11:03
Azərbaycan Ermənistana qarşı daha bir iş üzrə iddia qaldırıb
13-02-2025, 08:51
İsrail İrana hücuma hazırlaşır
12-02-2025, 21:10
Putin və Tramp arasında razılaşma əldə olunub
12-02-2025, 19:37
Sabiq nazir: “Bu məsələlər son dərəcə çətin və mürəkkəbdir”
12-02-2025, 14:23
Trampın nümayəndəsi Moskvada Putinlə üç saatdan çox müzakirə aparıb
12-02-2025, 11:22
Bakı və Moskva arasında söz davası qızışır
12-02-2025, 10:10
İlham Əliyev Çinin CGTN telekanalına müsahibə verib
12-02-2025, 08:24
Konqres Türkiyəyə “F-35”-lərin verilməsinə baxa bilər
11-02-2025, 23:52
Bakıda erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir
11-02-2025, 17:33
Zahid Oruc: “Şagirdlərimizi kütləvi repetoturluqdan xilas etməliyik”
11-02-2025, 17:00
İnsanların 200 il yaşaması mümkün olacaq
11-02-2025, 16:07
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
11-02-2025, 13:13
Türkiyəni müttəfiq kimi görənlərin nisbəti sürətlə artır
11-02-2025, 12:46
İranın ümidi Trampla danışıqlara qalıb
11-02-2025, 12:05
Tofiq Zülfüqarov: “Azərbaycan ilə münasibətlərin gərginləşməsi Rusiyadan qaynaqlanır”
11-02-2025, 11:26
İlham Əliyev İranın Ali rəhbərinə məktub göndərib
11-02-2025, 09:10
DTX dövlətə xəyanətdə təqsirləndirilən şəxsi Azərbaycana gətirib - Foto
10-02-2025, 17:39
Hərbi analitik: “Etibarlı sülh sazişinin reallaşma ehtimalı azdır”
10-02-2025, 15:36
Xarici diplomların tanınması üzrə vahid məhkəmə təcrübəsi müəyyənləşib
10-02-2025, 13:19
Professor: “ABŞ-da prezidentlərə sui-qəsdləri və impiçment məsələsini unutmaq olmaz”
10-02-2025, 12:34
Keçmiş sovet respublikalarının əksəriyyəti Rusiyadan üz döndərir
10-02-2025, 11:40
Ankara Qırğızıstanda hərbi dayaqlar yaradır
10-02-2025, 08:44
Maqnit qasırğası başlayır
9-02-2025, 11:14
“Rus Evi”nin qapısı bağlanıb - Bakı daha hansı addımları atacaq?
9-02-2025, 08:00
ABŞ və Rusiya prezidentləri Ukrayna münaqişəsini müzakirə ediblər
8-02-2025, 11:37
Kainatda nəhəng obyekt kəşf edilib
8-02-2025, 10:41
Bölgələrə güclü qar yağıb
7-02-2025, 22:35
Bakıda erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam etdirilib - Fotolar
7-02-2025, 16:32
Buraxılış imtahanlarının vaxtı açıqlanıb
7-02-2025, 15:44
Anar Əliyev nazir təyin edilib - Sərəncam
7-02-2025, 11:10
İran daha böyük təhülkə ilə üzləşir - Foto
7-02-2025, 09:01
Ayda böyük buz anbarları var - Foto