00:07 / 25-12-2024
İtaliyada "Əl-Qaidə" və İŞİD-i dəstəkləyən qruplaşma üzvləri tutulub
20:11 / 24-12-2024
Gürcüstanın baş naziri prezident İlham Əliyevə zəng edib
19:45 / 24-12-2024
Yerli avtobuslar gömrük rüsumundan azad edilib
18:57 / 24-12-2024
İlon Mask: Məmurların əqli qabiliyyətləri yoxlanılmalıdır
18:26 / 24-12-2024
Ukrayna ilə bağlı iki ssenari var - Orban
18:22 / 24-12-2024
Peşə məktəbində kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
18:07 / 24-12-2024
Cənubi Koreya “super yaşlı cəmiyyət” kateqoriyasına daxil olub
18:01 / 24-12-2024
İlham Əliyev ehtiyac meyarının həddini təsdiqləyib
18:00 / 24-12-2024
Polis Qrinçin qiyafəsində əməliyyat keçirib
17:55 / 24-12-2024
Əsma Əsədin Britaniyaya qayıtmasına imkan verməyəcəklər
17:55 / 24-12-2024
Baş nazir nikahla bağlı qərar imzalayıb
17:46 / 24-12-2024
Spiker Ukrayna səfiri ilə görüşüb
17:32 / 24-12-2024
“Uşaq hüquqları haqqında” qanun dəyişib
17:25 / 24-12-2024
"Mingəçevir" baş məşqçini istefaya yollayıb
17:20 / 24-12-2024
İlham Əliyev məhkəmələrlə bağlı fərman imzalayıb
17:12 / 24-12-2024
Nazir müavini barədə yeni iddia yayılıb - Sənəd saxtakarlığı
17:00 / 24-12-2024
Hərbi təlim toplanışlarına çağırış qaydaları müəyyənləşib
16:55 / 24-12-2024
Silahlı Qüvvələrin əmlakı və maddi-texniki təminatı ilə bağlı dəyişiklik təsdiqlənib
16:52 / 24-12-2024
İlham Əliyev Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı barədə sərəncam imzalayıb
16:36 / 24-12-2024
“Putini dayandırın!” - Slovaklar Fikonun Rusiyaya səfərinə qarşı çıxır
16:35 / 24-12-2024
Sabiq rəis: "Hər rüb 10 min manat paket almışam"
16:30 / 24-12-2024
İtaliya Ukraynaya silah tədarükünü davam etdirəcək?
16:30 / 24-12-2024
Bələdiyyə üzvlüyünə namizədliyin irəli sürülməsi müddəti başa çatır
16:23 / 24-12-2024
Ukraynanın daha üç yaşayış məntəqəsi işğal edilib
16:07 / 24-12-2024
Bakıda daha 645 vergi ödəyicisinə sanksiya tətbiq olunub
16:04 / 24-12-2024
Qəzzada savaşın 445-ci günü: ölənlərin sayı artıb
15:53 / 24-12-2024
Aydan Rəcəbova İdarə rəisi təyin olunub
15:46 / 24-12-2024
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
15:41 / 24-12-2024
Gürcüstan üçün 237 milyon avroluq layihə dayandırılıb
15:27 / 24-12-2024
Hikmət Mirzəyev Türkiyənin Quru Qoşunları komandanı ilə görüşüb
20:32 / 20-12-2024
İnsan orqanizmi üçün xeyirli bitki tapılıb
18:26 / 20-12-2024
Əliqulu dünən evlənmədi - Foto
10:25 / 20-12-2024
Əsəd ölkədən qaçarkən özü ilə iki nəfər aparıb
20:23 / 20-12-2024
Prezident QSC sədrini vəzifədən azad edib - Yeni təyinat
15:50 / 21-12-2024
Növbəti köç karvanı Şuşaya çatıb - (Yenilənib)
10:53 / 20-12-2024
Kiyevə yenidən raket hücumu başlayıb
08:50 / 20-12-2024
Beyonsun konsert klipi Stormizi ilhamlandırıb
18:01 / 21-12-2024
"Neftçi" "Turan Tovuz"la heç-heçə edib
16:54 / 20-12-2024
Məşhur aktrisa dodaq boyasının simasıdır
18:25 / 20-12-2024
Aktyora "Ən yaxşı atıcı" mükafatı verilib - Foto
13:36 / 20-12-2024
Misir piramidalarını icarəyə götürüblər - Foto
20:15 / 20-12-2024
BP Kərkükün neft-qaz yataqlarını istismar edəcək
Qalın buz qatının altındakı unikal ekosistem üzə çıxıb
Tarix: 24-12-2024 11:25 | Bölmə: Cəmiyyət
İtaliya Qütb Elmləri İnstitutunun alimləri araşdırmalar nəticəsində müasir dünya elmində böyük bir yenilik ediblər. Tədqiqatçılar Eniqma gölünün qalın buz təbəqəsinin altında milyonlarla illərdir ki, təcrid olunmuş unikal ekosistemi aşkara çıxarıblar.
Reyting.az xəbər verir ki, yeni tədqiqatın nəticələri "Communications Earth & Environment" jurnalında dərc olunub.
Alimlərin fikrincə, Eniqma gölünü həm də milyon illərdən bəri məhv olmayan ekosistemin ən qədim və dəyərli tarixi, həmçinin həyat mənbəyi adlandırmaq olar.
Antarktidanın şimal ətəklərində yerləşən Eniqma gölünün demək olar ki, tamamilə donmuş olduğu düşünülürdü. Lakin yeni araşdırmalar göstərir ki, buz qatı altında -14°C ətrafında hələ də çox aktiv mikrob həyatı mövcuddur. Elm adamları hətta bu ekosistemin təxminən 14 milyon il əvvəl, getdikcə istiləşən iqlim dövründən sonra gölün donduğu zamandan formalaşmağa başladığını ehtimal edirlər.
Müasir Yer kürəsi, həmçinin alimlər üçün unikal hesab olunan mikrobları, eləcə də buranın qeyri-adi mühitini araşdırmağa başlayan tədqiqatçılar buz təbəqələrinin altından müxtəlif mikrob icmaları aşkara çıxarıblar. Onların bəziləri sıxılan xalçaya bənzəyir, digər fərqli olanları isə sanki kiçik ağacları xatırladır. Belələrinin hündürlüyü 40 santimetrə və diametri 60 santimetrə çatır, həmçinin onların çoxu belə ölçüdə strukturlar əmələ gətirib.
Alimlər bildiriblər ki, yeni kəşf edilmiş bu bakteriyalar fotosintezdən tutmuş, yırtıcılığa və eləcə də simbioza qədər mühüm ekoloji funksiyaları yerinə yetirirlər.
Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, çoxdandır buz bağlayan bu gölün suyunda qeyri-adi dərəcədə yüksək həll olunmuş oksigen var, lakin bunun özü də belə şərait üçün son dərəcə atipik sayılır.
"Communications Earth & Environment" elm jurnalında dərc edilən məqalədə qeyd olunur:
"Tipik olaraq, buzlu ekosistemlərdəki bu şəraitə uyğunlaşan bakteriyalar oksigen çatışmazlığı olan mühitlərdə yaşayırlar. Bu fakt isə bir daha orqanizmlərin ekstremal şəraitdə uyğunlaşması ilə bağlı alimlər üçün yeni suallar yaradır.
Ortaya çıxan daha bir maraqlı məqam isə "Biomu necə qorumaq olar?" sualını araşdırmaq, ətraflı cavab tapmaqdır.
Elmə məlumdur ki, əslində biom vahid təbii, həm də iqlim zonası daxilində ekosistemlərin məcmusu mənasına gələn anlayışdır. Lakin bəzi elm adamlarına görə, biom biosenozdan daha böyük biosistemdir, o cümlədən bir çox yaxından əlaqəli biosenozlar. Bütün irəli sürülən elmi nəzəriyyələr son olaraq bir daha ən çətin, hətta mümkün görünməyən şəraitdə, buzlaqların altında bakteriyaların həyat mənbəyini aradığını, özəl mühitə sığınmaqla, tamamilə məhvə uğramadıqlarını sübut edir".
Tədqiqatçı alimlərin sözlərinə görə, onlar qədim ekosistemi çirkləndirməmək üçün müasir və qabaqcıl qazma üsullarından uğurla istifadə ediblər. Qazmanın birinci mərhələsi ancaq elektrik qazma vasitəsi ilə həyata keçirilib, daha sonra isə termal başlıqlar və isti su istifadə edilib. Qazma üçün istifadə olunan həmin su tamamilə sterilizasiya edilmiş, həmçinin unikal bioma təsirini minimuma endirmək üçün gölün buzunun özündən alınmışdır.
Eniqma gölünün kəşfi ekstremal şəraitdə həyat haqqında anlayışı genişləndirir. Bunu elmdə yeni fəsil hesab edən alimlər bildirirlər ki, bu qədim tarixə malik gölün ekosistemi Antarktidadakı digər buzlaqlı göllərdən əsaslı şəkildə fərqlənir. Eniqma gölünün ətraflı tədqiq edilib öyrənilməsi planetin ən sərt guşələrində ilkin həyatın necə mövcud olduğunu anlamağa kömək edəcək.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-12-2024 11:25 | Bölmə: Cəmiyyət
İtaliya Qütb Elmləri İnstitutunun alimləri araşdırmalar nəticəsində müasir dünya elmində böyük bir yenilik ediblər. Tədqiqatçılar Eniqma gölünün qalın buz təbəqəsinin altında milyonlarla illərdir ki, təcrid olunmuş unikal ekosistemi aşkara çıxarıblar.
Reyting.az xəbər verir ki, yeni tədqiqatın nəticələri "Communications Earth & Environment" jurnalında dərc olunub.
Alimlərin fikrincə, Eniqma gölünü həm də milyon illərdən bəri məhv olmayan ekosistemin ən qədim və dəyərli tarixi, həmçinin həyat mənbəyi adlandırmaq olar.
Antarktidanın şimal ətəklərində yerləşən Eniqma gölünün demək olar ki, tamamilə donmuş olduğu düşünülürdü. Lakin yeni araşdırmalar göstərir ki, buz qatı altında -14°C ətrafında hələ də çox aktiv mikrob həyatı mövcuddur. Elm adamları hətta bu ekosistemin təxminən 14 milyon il əvvəl, getdikcə istiləşən iqlim dövründən sonra gölün donduğu zamandan formalaşmağa başladığını ehtimal edirlər.
Müasir Yer kürəsi, həmçinin alimlər üçün unikal hesab olunan mikrobları, eləcə də buranın qeyri-adi mühitini araşdırmağa başlayan tədqiqatçılar buz təbəqələrinin altından müxtəlif mikrob icmaları aşkara çıxarıblar. Onların bəziləri sıxılan xalçaya bənzəyir, digər fərqli olanları isə sanki kiçik ağacları xatırladır. Belələrinin hündürlüyü 40 santimetrə və diametri 60 santimetrə çatır, həmçinin onların çoxu belə ölçüdə strukturlar əmələ gətirib.
Alimlər bildiriblər ki, yeni kəşf edilmiş bu bakteriyalar fotosintezdən tutmuş, yırtıcılığa və eləcə də simbioza qədər mühüm ekoloji funksiyaları yerinə yetirirlər.
Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, çoxdandır buz bağlayan bu gölün suyunda qeyri-adi dərəcədə yüksək həll olunmuş oksigen var, lakin bunun özü də belə şərait üçün son dərəcə atipik sayılır.
"Communications Earth & Environment" elm jurnalında dərc edilən məqalədə qeyd olunur:
"Tipik olaraq, buzlu ekosistemlərdəki bu şəraitə uyğunlaşan bakteriyalar oksigen çatışmazlığı olan mühitlərdə yaşayırlar. Bu fakt isə bir daha orqanizmlərin ekstremal şəraitdə uyğunlaşması ilə bağlı alimlər üçün yeni suallar yaradır.
Ortaya çıxan daha bir maraqlı məqam isə "Biomu necə qorumaq olar?" sualını araşdırmaq, ətraflı cavab tapmaqdır.
Elmə məlumdur ki, əslində biom vahid təbii, həm də iqlim zonası daxilində ekosistemlərin məcmusu mənasına gələn anlayışdır. Lakin bəzi elm adamlarına görə, biom biosenozdan daha böyük biosistemdir, o cümlədən bir çox yaxından əlaqəli biosenozlar. Bütün irəli sürülən elmi nəzəriyyələr son olaraq bir daha ən çətin, hətta mümkün görünməyən şəraitdə, buzlaqların altında bakteriyaların həyat mənbəyini aradığını, özəl mühitə sığınmaqla, tamamilə məhvə uğramadıqlarını sübut edir".
Tədqiqatçı alimlərin sözlərinə görə, onlar qədim ekosistemi çirkləndirməmək üçün müasir və qabaqcıl qazma üsullarından uğurla istifadə ediblər. Qazmanın birinci mərhələsi ancaq elektrik qazma vasitəsi ilə həyata keçirilib, daha sonra isə termal başlıqlar və isti su istifadə edilib. Qazma üçün istifadə olunan həmin su tamamilə sterilizasiya edilmiş, həmçinin unikal bioma təsirini minimuma endirmək üçün gölün buzunun özündən alınmışdır.
Eniqma gölünün kəşfi ekstremal şəraitdə həyat haqqında anlayışı genişləndirir. Bunu elmdə yeni fəsil hesab edən alimlər bildirirlər ki, bu qədim tarixə malik gölün ekosistemi Antarktidadakı digər buzlaqlı göllərdən əsaslı şəkildə fərqlənir. Eniqma gölünün ətraflı tədqiq edilib öyrənilməsi planetin ən sərt guşələrində ilkin həyatın necə mövcud olduğunu anlamağa kömək edəcək.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:00
Polis Qrinçin qiyafəsində əməliyyat keçirib
Dünən, 17:55
Baş nazir nikahla bağlı qərar imzalayıb
Dünən, 17:32
“Uşaq hüquqları haqqında” qanun dəyişib
Dünən, 15:53
Aydan Rəcəbova İdarə rəisi təyin olunub
Dünən, 15:00
Tiktokerlərə hansı cəza verilə bilər? - Açıqlama
Dünən, 12:45
Baykal gölündə qəribə səslər eşidilir - Fotolar
Dünən, 12:36
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 08:43
Dünyanın ən aktiv vulkanı püskürməyə başlayıb
23-12-2024, 16:54
Bakıda benzinə su qarışıb - Şirkət rəsmisi sürücüyə kompensasiya ödəyib
23-12-2024, 16:06
DMX Rusiyaya səfər edən Azərbaycan vətəndaşlarına müraciət edib
23-12-2024, 14:24
Prokuror “Kanal 11”in direktoruna cəza istəyib
23-12-2024, 12:27
Nazir məktəb direktorları ilə görüşüb - Fotolar
23-12-2024, 11:02
Roma Papası: “İsrailin hərəkətləri qəddarlıqdır”
23-12-2024, 10:19
Zəncirvari qəza 41 nəfərin ölümünə səbəb olub
23-12-2024, 08:36
Braziliyada təyyarə qəzası: ölənlər var
22-12-2024, 12:29
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
22-12-2024, 10:46
Növbəti "Ulduz"lu görüş" Maliyyə İqtisad Kollecində keçirilib
20-12-2024, 20:32
İnsan orqanizmi üçün xeyirli bitki tapılıb
20-12-2024, 19:03
Qoruqdakı timsahın 124 yaşı, 10 min balası var
20-12-2024, 18:01
Rəqəmsal İnkişaf Agentliyində müşavir təyinatı olub
20-12-2024, 17:12
Bakıda iranlı narkotik tədarükçüsü ifşa olunub
20-12-2024, 15:05
173 tələbənin təhsil kreditinin tam yarısı bağışlanıb
20-12-2024, 15:02
Ağalı məktəbinə yeni direktor təyin olunub
20-12-2024, 14:15
Oruc Zalovun polkovnik oğlu vəzifədən azad edilib
20-12-2024, 12:39
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
20-12-2024, 12:21
Daha iki nəfər dəm qazından ölüb
20-12-2024, 11:31
Nazirlik yanğın təhlükəsizliyi ilə bağlı əhaliyə müraciət edib
20-12-2024, 11:10
İmişlidə 59 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
20-12-2024, 10:09
Türkiyənin beş şəhərində mafiyaya qarşı əməliyyat keçirilib - Foto
20-12-2024, 10:00
İcra başçısının sabiq müavini cərimələnib
19-12-2024, 21:41
Qafar Dəmirçi həbsdən buraxılıb - 8 milyon manatlıq ziyan ödənilib
19-12-2024, 18:00
Daha bir məhkum həbsdə ölüb
19-12-2024, 17:46
Qida mütəxəssisi: "Əgər kolbasanı kağızdan açanda ələ yapışmırsa, sulu deyilsə..."
19-12-2024, 16:22
Tovuzda zəhərlənən şagirdlərin sayı 71-ə çatıb - (Yenilənib)
19-12-2024, 15:28
Prokurorluq şagirdlərin zəhərlənməsi ilə bağlı araşdırma aparır
19-12-2024, 13:25
Meyiti tapılan bloger Nərmin bu klinikada əməliyyat olunub - Anasından ittiham var
19-12-2024, 12:19
Sabah yağış yağacaq
19-12-2024, 12:11
Bakıda dələduzluq edən şəxs tutulub
19-12-2024, 11:51
Sabiq icra başçısının qardaşı oğlanlarına cinayət işi açılıb
19-12-2024, 10:33
Müdafiə Nazirliyində 42 milyonluq mənimsəmə... - Şahidər ifadə veriblər