18:12 / 04-09-2025
Konfrans Liqası: "Samsunspor"un heyəti bəlli olub
18:08 / 04-09-2025
Türk klubu Hacı ilə anlaşıb
18:02 / 04-09-2025
Dövlət Xidməti "Telegram"dakı dələduzluq hallarını araşdırır
17:49 / 04-09-2025
Cəlilabadda avtomobil qəzası: yaralananların sayı 8-ə çatıb
17:30 / 04-09-2025
Avropaya yeni təhlükə yaranır
17:29 / 04-09-2025
Oleq Bakinski bəraət istəyir
17:22 / 04-09-2025
Gürcüstana müalicəyə gedən həkim qəzada ölüb
17:18 / 04-09-2025
Muzeydən 9,5 milyon avroluq eksponat oğurlanıb
17:13 / 04-09-2025
Rus ordusu xəstəxanaya üç hava bombası atıb
17:01 / 04-09-2025
Peşə məktəblərinə qəbulun II mərhələsinin nəticələri açıqlanıb
16:51 / 04-09-2025
Geri çağırılan səfir Leyla Abdullayevanın yoldaşı imiş
16:38 / 04-09-2025
Əməkdar artist aparıcılıq edəcək
16:22 / 04-09-2025
Prezident Bolqarıstandakı səfiri geri çağırıb - Sərəncam
16:06 / 04-09-2025
Çin dünyaya meydan oxuyur - Hərbi ekspert
16:01 / 04-09-2025
Akademik borcu olanlara "Tələbə krediti" verilməyəcək
15:51 / 04-09-2025
XİN Sudan hökumətinə başsağlığı verib
15:49 / 04-09-2025
Professor: Rusiyada Azərbaycanla bağlı reallıqları anlamağa başlayırlar
15:38 / 04-09-2025
"Tağıyev: Neft" filmi "Oskar" mükafatına namizəd kimi təqdim olunub
15:35 / 04-09-2025
Rezidenturaya boş qalan plan yerlərinə qəbulun nəticələri açıqlanıb
15:18 / 04-09-2025
Bədənin istiliyindən elektrik hasil olunur - Foto
15:05 / 04-09-2025
Çin və Rusiya liderləri 150 il yaşamaq istəyirlər
14:59 / 04-09-2025
Azərbaycana narkotik keçirməyə cəhd göstərən şəxslər saxlanılıb
14:52 / 04-09-2025
İki ildən sonra Rusiyanın daha çox raketi olacaq
14:51 / 04-09-2025
Kolleclərin boş qalan yerlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
14:32 / 04-09-2025
23 aptekdə yoxlama aparılıb
14:28 / 04-09-2025
Tbilisi meri: "ABŞ-la dostluq və strateji tərəfdaşlıq bizim üçün son dərəcə önəmlidir"
14:01 / 04-09-2025
Qazaxıstan XİN başçısı saxlanılıb? - (Yenilənib)
13:58 / 04-09-2025
ABŞ Səfirliyi köhnə əşyalarını satışa çıxarıb
13:32 / 04-09-2025
Nazir Afaq Bəşirqızına ordenini təqdim edib - Foto
13:15 / 04-09-2025
Yusif Səmədoğlunun 90 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
19:36 / 30-08-2025
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
08:49 / 31-08-2025
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
08:55 / 01-09-2025
Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto
18:10 / 01-09-2025
Keçmiş sovet ölkələri sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcburdur
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
16:45 / 01-09-2025
Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər
19:47 / 01-09-2025
Qaya Məmmədov: Minsk Prosesinin bağlanması ilə uğursuz bir diplomatik yanaşma sona çatıb
07:40 / 02-09-2025
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
07:23 / 01-09-2025
20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir
Qalın buz qatının altındakı unikal ekosistem üzə çıxıb
Tarix: 24-12-2024 11:25 | Bölmə: Cəmiyyət
İtaliya Qütb Elmləri İnstitutunun alimləri araşdırmalar nəticəsində müasir dünya elmində böyük bir yenilik ediblər. Tədqiqatçılar Eniqma gölünün qalın buz təbəqəsinin altında milyonlarla illərdir ki, təcrid olunmuş unikal ekosistemi aşkara çıxarıblar.
Reyting.az xəbər verir ki, yeni tədqiqatın nəticələri "Communications Earth & Environment" jurnalında dərc olunub.
Alimlərin fikrincə, Eniqma gölünü həm də milyon illərdən bəri məhv olmayan ekosistemin ən qədim və dəyərli tarixi, həmçinin həyat mənbəyi adlandırmaq olar.
Antarktidanın şimal ətəklərində yerləşən Eniqma gölünün demək olar ki, tamamilə donmuş olduğu düşünülürdü. Lakin yeni araşdırmalar göstərir ki, buz qatı altında -14°C ətrafında hələ də çox aktiv mikrob həyatı mövcuddur. Elm adamları hətta bu ekosistemin təxminən 14 milyon il əvvəl, getdikcə istiləşən iqlim dövründən sonra gölün donduğu zamandan formalaşmağa başladığını ehtimal edirlər.
Müasir Yer kürəsi, həmçinin alimlər üçün unikal hesab olunan mikrobları, eləcə də buranın qeyri-adi mühitini araşdırmağa başlayan tədqiqatçılar buz təbəqələrinin altından müxtəlif mikrob icmaları aşkara çıxarıblar. Onların bəziləri sıxılan xalçaya bənzəyir, digər fərqli olanları isə sanki kiçik ağacları xatırladır. Belələrinin hündürlüyü 40 santimetrə və diametri 60 santimetrə çatır, həmçinin onların çoxu belə ölçüdə strukturlar əmələ gətirib.
Alimlər bildiriblər ki, yeni kəşf edilmiş bu bakteriyalar fotosintezdən tutmuş, yırtıcılığa və eləcə də simbioza qədər mühüm ekoloji funksiyaları yerinə yetirirlər.
Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, çoxdandır buz bağlayan bu gölün suyunda qeyri-adi dərəcədə yüksək həll olunmuş oksigen var, lakin bunun özü də belə şərait üçün son dərəcə atipik sayılır.
"Communications Earth & Environment" elm jurnalında dərc edilən məqalədə qeyd olunur:
"Tipik olaraq, buzlu ekosistemlərdəki bu şəraitə uyğunlaşan bakteriyalar oksigen çatışmazlığı olan mühitlərdə yaşayırlar. Bu fakt isə bir daha orqanizmlərin ekstremal şəraitdə uyğunlaşması ilə bağlı alimlər üçün yeni suallar yaradır.
Ortaya çıxan daha bir maraqlı məqam isə "Biomu necə qorumaq olar?" sualını araşdırmaq, ətraflı cavab tapmaqdır.
Elmə məlumdur ki, əslində biom vahid təbii, həm də iqlim zonası daxilində ekosistemlərin məcmusu mənasına gələn anlayışdır. Lakin bəzi elm adamlarına görə, biom biosenozdan daha böyük biosistemdir, o cümlədən bir çox yaxından əlaqəli biosenozlar. Bütün irəli sürülən elmi nəzəriyyələr son olaraq bir daha ən çətin, hətta mümkün görünməyən şəraitdə, buzlaqların altında bakteriyaların həyat mənbəyini aradığını, özəl mühitə sığınmaqla, tamamilə məhvə uğramadıqlarını sübut edir".
Tədqiqatçı alimlərin sözlərinə görə, onlar qədim ekosistemi çirkləndirməmək üçün müasir və qabaqcıl qazma üsullarından uğurla istifadə ediblər. Qazmanın birinci mərhələsi ancaq elektrik qazma vasitəsi ilə həyata keçirilib, daha sonra isə termal başlıqlar və isti su istifadə edilib. Qazma üçün istifadə olunan həmin su tamamilə sterilizasiya edilmiş, həmçinin unikal bioma təsirini minimuma endirmək üçün gölün buzunun özündən alınmışdır.
Eniqma gölünün kəşfi ekstremal şəraitdə həyat haqqında anlayışı genişləndirir. Bunu elmdə yeni fəsil hesab edən alimlər bildirirlər ki, bu qədim tarixə malik gölün ekosistemi Antarktidadakı digər buzlaqlı göllərdən əsaslı şəkildə fərqlənir. Eniqma gölünün ətraflı tədqiq edilib öyrənilməsi planetin ən sərt guşələrində ilkin həyatın necə mövcud olduğunu anlamağa kömək edəcək.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-12-2024 11:25 | Bölmə: Cəmiyyət
İtaliya Qütb Elmləri İnstitutunun alimləri araşdırmalar nəticəsində müasir dünya elmində böyük bir yenilik ediblər. Tədqiqatçılar Eniqma gölünün qalın buz təbəqəsinin altında milyonlarla illərdir ki, təcrid olunmuş unikal ekosistemi aşkara çıxarıblar.
Reyting.az xəbər verir ki, yeni tədqiqatın nəticələri "Communications Earth & Environment" jurnalında dərc olunub.
Alimlərin fikrincə, Eniqma gölünü həm də milyon illərdən bəri məhv olmayan ekosistemin ən qədim və dəyərli tarixi, həmçinin həyat mənbəyi adlandırmaq olar.
Antarktidanın şimal ətəklərində yerləşən Eniqma gölünün demək olar ki, tamamilə donmuş olduğu düşünülürdü. Lakin yeni araşdırmalar göstərir ki, buz qatı altında -14°C ətrafında hələ də çox aktiv mikrob həyatı mövcuddur. Elm adamları hətta bu ekosistemin təxminən 14 milyon il əvvəl, getdikcə istiləşən iqlim dövründən sonra gölün donduğu zamandan formalaşmağa başladığını ehtimal edirlər.
Müasir Yer kürəsi, həmçinin alimlər üçün unikal hesab olunan mikrobları, eləcə də buranın qeyri-adi mühitini araşdırmağa başlayan tədqiqatçılar buz təbəqələrinin altından müxtəlif mikrob icmaları aşkara çıxarıblar. Onların bəziləri sıxılan xalçaya bənzəyir, digər fərqli olanları isə sanki kiçik ağacları xatırladır. Belələrinin hündürlüyü 40 santimetrə və diametri 60 santimetrə çatır, həmçinin onların çoxu belə ölçüdə strukturlar əmələ gətirib.
Alimlər bildiriblər ki, yeni kəşf edilmiş bu bakteriyalar fotosintezdən tutmuş, yırtıcılığa və eləcə də simbioza qədər mühüm ekoloji funksiyaları yerinə yetirirlər.
Tədqiqatlar zamanı məlum olub ki, çoxdandır buz bağlayan bu gölün suyunda qeyri-adi dərəcədə yüksək həll olunmuş oksigen var, lakin bunun özü də belə şərait üçün son dərəcə atipik sayılır.
"Communications Earth & Environment" elm jurnalında dərc edilən məqalədə qeyd olunur:
"Tipik olaraq, buzlu ekosistemlərdəki bu şəraitə uyğunlaşan bakteriyalar oksigen çatışmazlığı olan mühitlərdə yaşayırlar. Bu fakt isə bir daha orqanizmlərin ekstremal şəraitdə uyğunlaşması ilə bağlı alimlər üçün yeni suallar yaradır.
Ortaya çıxan daha bir maraqlı məqam isə "Biomu necə qorumaq olar?" sualını araşdırmaq, ətraflı cavab tapmaqdır.
Elmə məlumdur ki, əslində biom vahid təbii, həm də iqlim zonası daxilində ekosistemlərin məcmusu mənasına gələn anlayışdır. Lakin bəzi elm adamlarına görə, biom biosenozdan daha böyük biosistemdir, o cümlədən bir çox yaxından əlaqəli biosenozlar. Bütün irəli sürülən elmi nəzəriyyələr son olaraq bir daha ən çətin, hətta mümkün görünməyən şəraitdə, buzlaqların altında bakteriyaların həyat mənbəyini aradığını, özəl mühitə sığınmaqla, tamamilə məhvə uğramadıqlarını sübut edir".
Tədqiqatçı alimlərin sözlərinə görə, onlar qədim ekosistemi çirkləndirməmək üçün müasir və qabaqcıl qazma üsullarından uğurla istifadə ediblər. Qazmanın birinci mərhələsi ancaq elektrik qazma vasitəsi ilə həyata keçirilib, daha sonra isə termal başlıqlar və isti su istifadə edilib. Qazma üçün istifadə olunan həmin su tamamilə sterilizasiya edilmiş, həmçinin unikal bioma təsirini minimuma endirmək üçün gölün buzunun özündən alınmışdır.
Eniqma gölünün kəşfi ekstremal şəraitdə həyat haqqında anlayışı genişləndirir. Bunu elmdə yeni fəsil hesab edən alimlər bildirirlər ki, bu qədim tarixə malik gölün ekosistemi Antarktidadakı digər buzlaqlı göllərdən əsaslı şəkildə fərqlənir. Eniqma gölünün ətraflı tədqiq edilib öyrənilməsi planetin ən sərt guşələrində ilkin həyatın necə mövcud olduğunu anlamağa kömək edəcək.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:29
Oleq Bakinski bəraət istəyir
Bu gün, 17:22
Gürcüstana müalicəyə gedən həkim qəzada ölüb
Bu gün, 16:01
Akademik borcu olanlara "Tələbə krediti" verilməyəcək
Bu gün, 15:18
Bədənin istiliyindən elektrik hasil olunur - Foto
Bu gün, 12:43
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Bu gün, 12:03
Şərurlu İsfəndiyar yenə hakim qarşısına çıxarılıb
Bu gün, 09:42
20 yaşlı sürücü avtomobillə qadını vuraraq öldürüb
Bu gün, 09:28
İki yeniyetmə su kanalında boğulub
Dünən, 18:20
Gədəbəydə dağlıq ərazidə yanğın olub - Video
Dünən, 18:12
Tiktoker xanımın anası məhkəmədə dindirilib
Dünən, 16:09
Azyaşlı qızın toyu dayandırılıb - (Yenilənib)
Dünən, 14:32
Ağsuda yanğın törədən şəxs müəyyən olunub
Dünən, 14:08
Asteroid sürətlə Yerə yaxınlaşır - Xəbərdarlıq
Dünən, 13:26
Üç kollecə direktor müavini təyinatı olub
Dünən, 12:46
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
Dünən, 11:48
"Telegram" üzərindən yeni dələduzluq halları çoxalıb
Dünən, 10:38
Səfirliyin sabiq əməkdaşının məhkəməsi başlayıb
Dünən, 08:14
Peyğəmbərin (s.ə.s) Mövludu günüdür
2-09-2025, 17:45
Qondarma “Xarici İşlər Nazirliyi”nin yerində Baş idarə tikiləcək
2-09-2025, 17:27
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə mətbuat katibi təyin olunub
2-09-2025, 16:50
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
2-09-2025, 15:30
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
2-09-2025, 14:53
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
2-09-2025, 14:44
Bakıda çoxmərtəbəli binada yanğın: 12 nəfər təxliyə olunub
2-09-2025, 12:37
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
2-09-2025, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
2-09-2025, 11:48
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
2-09-2025, 10:35
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
2-09-2025, 08:15
Sudanda bir kənd uçqun altında qalıb
1-09-2025, 18:03
Azərbaycanın göndərdiyi humanitar yardım Ukraynaya çatıb
1-09-2025, 17:12
Sabiq rəisi hakim qarşısına çıxarılıb
1-09-2025, 16:03
Beyləqanda yanğın törədən şəxs məsuliyyətə cəlb olunub
1-09-2025, 15:31
Lisey direktorunun ölkədən çıxışına “stop” qoyulub
1-09-2025, 12:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
1-09-2025, 11:54
Əfqanıstandakı zəlzələdə ölənlərin sayı artır - (Yenilənib+)
1-09-2025, 11:26
Keçmiş mətbuat katibi yeni vəzifəyə təyin olunub
1-09-2025, 10:58
Məktəbli geyimləri və ləvazimatları bahalaşıb
31-08-2025, 12:15
Salyanda avtomobil kanala aşıb - Bir nəfər ölüb, beş nəfər xəsarət alıb
30-08-2025, 19:36
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
30-08-2025, 12:09
Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
