09:58 / 14-05-2025
Leyla Muradzadə direktor təyin olunub
09:54 / 14-05-2025
Əkrəm İmamoğluna daha bir ittiham irəli sürülüb
09:43 / 14-05-2025
Ay torpağından oksigen hasil edəcəklər - Fotolar
09:17 / 14-05-2025
Dövlət Kamera Orkestrinə direktor təyin edilib - Foto
09:12 / 14-05-2025
Gömrük Komitəsinin tenderi ləğv olunub
08:48 / 14-05-2025
Ordumuzun mövqeləri iki istiqamətdən atəşə tutulub
08:33 / 14-05-2025
Putini İstanbulda Uşakov və Lavrov əvəz edə bilər
08:17 / 14-05-2025
Rusiya genişmiqyaslı hücuma hazırlaşır?
08:10 / 14-05-2025
Üçqat “Oskar” mükafatçısı vəfat edib
08:07 / 14-05-2025
Professor: Rusofob tezislər iki əsrdir dəyişmir
08:01 / 14-05-2025
Tramp: “Ozempik “yağlı əppək”dir”
07:56 / 14-05-2025
Zaxarova Makronu ələ salıb
07:52 / 14-05-2025
Tripolidə gərginlik səngimək bilmir
00:02 / 14-05-2025
Kənd təsərrüfatı naziri COVID-19-a yoluxub
23:00 / 13-05-2025
Xəstəxanaya direktor təyinatı olub
21:28 / 13-05-2025
Azərbaycanın Su-25 təyyarələri “Anadolu Ankası-2025” təlimində - Video
21:12 / 13-05-2025
Nalayiq hərəkətlər edən vəzifəli şəxs işdən qovulub
18:11 / 13-05-2025
"Georgi lenti" taxan Ağsaqqallar Şurasının sədri vəzifədən azad edilib
18:10 / 13-05-2025
Aydan Nuriyevanın musiqi dünyası - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
18:04 / 13-05-2025
İlham Əliyev iki sərgi ilə tanış olub - Yenilənib
17:38 / 13-05-2025
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
17:13 / 13-05-2025
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
16:13 / 13-05-2025
Professor: Türkiyənin təklifinin alternativi müharibədir
16:00 / 13-05-2025
Magistraturalara imtahanın nəticələri elan olunub
15:41 / 13-05-2025
Rusiya 30 günlük atəşkəs təklifinə şübhə ilə yanaşır
15:02 / 13-05-2025
Şərurlu İsfəndiyar məhkəməyə gəlib - Qalmaqal
14:58 / 13-05-2025
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
14:17 / 13-05-2025
Sərdar Cəlaloğlu: PKK dəstəyini itirib, bazası sıradan çıxıb
20:00 / 10-05-2025

09:59 / 09-05-2025

19:20 / 09-05-2025

00:01 / 10-05-2025

11:27 / 10-05-2025

16:47 / 09-05-2025

16:13 / 12-05-2025

17:18 / 09-05-2025

09:28 / 12-05-2025

22:28 / 11-05-2025

11:49 / 10-05-2025

10:08 / 10-05-2025

Uyğur qanunu Çinə necə təsir edir?
Tarix: 11-07-2022 12:12 | Bölmə: Siyasət

ABŞ-ın “Wall Street Journal” qəzetində prezident Cozef Baydenin imzaladığı, bir aya yaxındır qüvvəyə minən, Çində uyğurların məcburi əməyə cəlb olunmasının qarşısını almağa yönəlmiş qanun şərh edilib.
Reyting.az xəbər verir ki, qanunu ABŞ Konqresinin aşağı palatası (Nümayəndələr Palatası) 2021-ci ilin dekabr ayının 14-də, yuxarı palatası (Senat) dekabrın 16-da qəbul edib. Prezident Cozef Bayden qanunu 2021-ci il dekabrın 23-də imzalayıb. Qanun 2022-ci il iyunun 21-də qüvvəyə minib.
Uyğurların məcburi əməyə cəlb olunması yolu ilə istehsal edilən məhsullara qadağa qoyan qanunun tələbinə görə, Amerika şirkətləri xaricdən aldıqları malların qul əməyi ilə hazırlanmadığına dair sübut təqdim etməlidir. Qanun Amerika şirkətlərinin nəinki tam, qismən məcburi əməkdən istifadə olunmaqla hazırlanmış məhsullar almasını da yasaqlayır. Belə bir qanunun qəbulu insan hüquqları sahəsində ciddi uğurlardan sayılır.
Uyğurlar əsasən Çinin şimal-qərbində yerləşən Sincan Uyğur Muxtar Rayonunda yaşayırlar. Beynəlxalq qurumların hesabatlarına əsasən, Çində milyonlarla uyğur məcburi əməyə, işgəncəyə və cinsi zorakılığa məruz qalır, hökumət uyğurların kökünü kəsmək üçün qadınların uşaq dünyaya gətirməsinə də maneələr törədir.
Dünyanın bir sıra demokratik dövlətləri, o cümlədən ABŞ uyğurlara qarşı hərəkətləri soyqırımına cəhd kimi qiymətləndirir.
Novator.az-ın məlumatına görə, “Wall Street Journal”ın şərhində qeyd edilir ki, uyğurların qul kimi işlədilməsi yolu ilə hazırlanan məhsulların ticarətinə görə cəzaları nəzərdə tutan yeni qanun ABŞ-ın iqtisadi təsir gücünün əhatə dairəsinin nə qədər geniş olduğunu bir daha nümayiş etdirir.
Bildirilir ki, qanun artıq Sincanın əsas iqtisadi sahələrindən birinə – pambıqçılığa nəzərəçarpacaq dərəcədə təsir göstərir və bu, dünyada ən böyük tekstil sənayesinə malik Çinə ciddi ziyan vurur: “Ancaq qanunun Sincanda istehsal edilən digər əsas məhsula – günəş batareyalarının hazırlanmasında istifadə olunan polisilikona təsir göstərməməsi qanunun əhatə dairəsində məhdudiyyətlərin mövcudluğundan da xəbər verir. Məsələ burasındadır ki, ABŞ hökumətinin rəsmi məlumatına görə, hər iki sahədə fəaliyyət göstərən istehsalçılar uyğurları məcburi əməyə cəlb edirlər”.
“Wall Street Journal” bildirir ki, dünya üzrə pambığın təqribən dörddə birini Çin istehsal edir və bu istehsalın 90%-ə qədəri Sincan bölgəsinin payına düşür. Sincan pambığı son on ilə yaxın dövrdə dünyanın ən bahalı pambıq növlərindən sayılıb. 2022-ci ilin əvvəlindən isə fərqli tendensiya ortaya çıxıb: pambıq bazarında böyük canlanma müşahidə olunsa da, 2016-cı ildən bəri ilk dəfə Çinin pambıq istehsalçılarının reytinqi Nyu-York birjasında xeyli aşağı düşüb.
Qəzet yazır ki, Sincanda pambıq satışı kəskin azalıb. Çinin pambıqçılıq üzrə Milli İnformasiya Mərkəzinin məlumatına görə, 2022-ci ilin əvvəlindən iyun ayının ortalarına qədər Sincanda təmizlənmiş xam pambığın satışı 2021-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 41% azalıb. Sincanda satış məqsədilə toplanan, amma anbarlarda qalan pambığın həcmi mayın sonunda 3,3 milyon ton təşkil edib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1,2 milyon ton çoxdur.
Bu rəqəmləri yada salan “Wall Street Journal” qeyd edir ki, sanksiyalar və idxal qadağaları artıq öz təsirini göstərməkdədir: “ABŞ, ümumiyyətlə Qərb Çinin ixrac etdiyi geyimlərin əsas alıcısıdır. Çin əsas pambıq istehsalçısı sayılsa da, inhisarçı ölkə hesab edilmir. Çinin rəsmi məlumatına görə, 2021-ci ilin sentyabrından 2022-ci ilin aprelinə qədər ABŞ Çindən ən çox geyim alan ölkə olub. Amerika Çindən 106 milyard dollarlıq geyim idxal edib ki, bu da Çinin ixrac etdiyi geyimlərin 22%-i deməkdir.
Alıcılar siyahısına Böyük Britaniya, Almaniya və Avstraliyanı da əlavə etdikdə Çin geyimlərinin üçdə birinin dörd ölkəyə (ABŞ, Böyük Britaniya, Almaniya və Avstraliya) ixrac olunduğu aydınlaşır.
İndi isə Çinin Qərb müştərilərinə xidmət göstərmək istəyən tekstil fabriklərinin Sincan pambığının istehsalını dayandırmaqdan başqa çarəsi qalmır. Digər bir yan təsir də Çində polyesterin qiymətində kəskin artımın olmasıdır”.
Bütün bunlarla bərabər “Wall Street Journal” günəş panelləri üçün enerji tutumlu tikinti materialı olan polisilikonla bağlı vəziyyətin tamamilə fərqləndiyini bildirir. Qəzet yazır ki, həm ucuz, həm də çoxlu kömürün, eyni zamanda bol külək və günəş enerjisinin varlığı Çin şirkətlərinin bir çoxunun Sincanda yerləşməsinin əsas səbəblərindən biridir: “Bu şirkətlər isə Çin sənayesində hakim mövqe tutur. Çin dünyada günəş panellərinin ən iri bazarı hesab olunur. Yüksək keyfiyyətli polisilikonun orta qiyməti isə bugünlərdə son 11 ilin ən yüksək səviyyəsinə qalxaraq 273,1 yuana çatıb. Yəni bir kiloqram polisilikonun qiyməti 40,83 dollar olub”.
ABŞ-ın günəş batareyaları ehtiyatını artırmağa çalışdığını, iyun ayında Bayden administrasiyasının Cənub-Şərqi Asiyanın dörd ölkəsindən günəş panellərinin idxalını iki il müddətinə rüsumlardan azad etdiyini xatırladan “Wall Street Journal” vurğulayır ki, Amerika ucuz istehlak mallarının həvəskarıdır və uzun müddət inkişaf etmiş ölkələr arasında ekoloji cəhətdən təmiz enerjiyə etinasız yanaşıb: “İndi Vaşinqton Sincanda məcburi əməyə qarşı sərt mövqe tutduğuna görə tekstil tədarükü zəncirini dəyişir. Mövcud vəziyyət həm də Amerikanın diqqətdən kənarda saxladığı sənaye sahələrinə təsirinin nə qədər məhdud olduğundan xəbər verir”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-07-2022 12:12 | Bölmə: Siyasət

ABŞ-ın “Wall Street Journal” qəzetində prezident Cozef Baydenin imzaladığı, bir aya yaxındır qüvvəyə minən, Çində uyğurların məcburi əməyə cəlb olunmasının qarşısını almağa yönəlmiş qanun şərh edilib.
Reyting.az xəbər verir ki, qanunu ABŞ Konqresinin aşağı palatası (Nümayəndələr Palatası) 2021-ci ilin dekabr ayının 14-də, yuxarı palatası (Senat) dekabrın 16-da qəbul edib. Prezident Cozef Bayden qanunu 2021-ci il dekabrın 23-də imzalayıb. Qanun 2022-ci il iyunun 21-də qüvvəyə minib.
Uyğurların məcburi əməyə cəlb olunması yolu ilə istehsal edilən məhsullara qadağa qoyan qanunun tələbinə görə, Amerika şirkətləri xaricdən aldıqları malların qul əməyi ilə hazırlanmadığına dair sübut təqdim etməlidir. Qanun Amerika şirkətlərinin nəinki tam, qismən məcburi əməkdən istifadə olunmaqla hazırlanmış məhsullar almasını da yasaqlayır. Belə bir qanunun qəbulu insan hüquqları sahəsində ciddi uğurlardan sayılır.
Uyğurlar əsasən Çinin şimal-qərbində yerləşən Sincan Uyğur Muxtar Rayonunda yaşayırlar. Beynəlxalq qurumların hesabatlarına əsasən, Çində milyonlarla uyğur məcburi əməyə, işgəncəyə və cinsi zorakılığa məruz qalır, hökumət uyğurların kökünü kəsmək üçün qadınların uşaq dünyaya gətirməsinə də maneələr törədir.
Dünyanın bir sıra demokratik dövlətləri, o cümlədən ABŞ uyğurlara qarşı hərəkətləri soyqırımına cəhd kimi qiymətləndirir.
Novator.az-ın məlumatına görə, “Wall Street Journal”ın şərhində qeyd edilir ki, uyğurların qul kimi işlədilməsi yolu ilə hazırlanan məhsulların ticarətinə görə cəzaları nəzərdə tutan yeni qanun ABŞ-ın iqtisadi təsir gücünün əhatə dairəsinin nə qədər geniş olduğunu bir daha nümayiş etdirir.
Bildirilir ki, qanun artıq Sincanın əsas iqtisadi sahələrindən birinə – pambıqçılığa nəzərəçarpacaq dərəcədə təsir göstərir və bu, dünyada ən böyük tekstil sənayesinə malik Çinə ciddi ziyan vurur: “Ancaq qanunun Sincanda istehsal edilən digər əsas məhsula – günəş batareyalarının hazırlanmasında istifadə olunan polisilikona təsir göstərməməsi qanunun əhatə dairəsində məhdudiyyətlərin mövcudluğundan da xəbər verir. Məsələ burasındadır ki, ABŞ hökumətinin rəsmi məlumatına görə, hər iki sahədə fəaliyyət göstərən istehsalçılar uyğurları məcburi əməyə cəlb edirlər”.
“Wall Street Journal” bildirir ki, dünya üzrə pambığın təqribən dörddə birini Çin istehsal edir və bu istehsalın 90%-ə qədəri Sincan bölgəsinin payına düşür. Sincan pambığı son on ilə yaxın dövrdə dünyanın ən bahalı pambıq növlərindən sayılıb. 2022-ci ilin əvvəlindən isə fərqli tendensiya ortaya çıxıb: pambıq bazarında böyük canlanma müşahidə olunsa da, 2016-cı ildən bəri ilk dəfə Çinin pambıq istehsalçılarının reytinqi Nyu-York birjasında xeyli aşağı düşüb.
Qəzet yazır ki, Sincanda pambıq satışı kəskin azalıb. Çinin pambıqçılıq üzrə Milli İnformasiya Mərkəzinin məlumatına görə, 2022-ci ilin əvvəlindən iyun ayının ortalarına qədər Sincanda təmizlənmiş xam pambığın satışı 2021-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 41% azalıb. Sincanda satış məqsədilə toplanan, amma anbarlarda qalan pambığın həcmi mayın sonunda 3,3 milyon ton təşkil edib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 1,2 milyon ton çoxdur.
Bu rəqəmləri yada salan “Wall Street Journal” qeyd edir ki, sanksiyalar və idxal qadağaları artıq öz təsirini göstərməkdədir: “ABŞ, ümumiyyətlə Qərb Çinin ixrac etdiyi geyimlərin əsas alıcısıdır. Çin əsas pambıq istehsalçısı sayılsa da, inhisarçı ölkə hesab edilmir. Çinin rəsmi məlumatına görə, 2021-ci ilin sentyabrından 2022-ci ilin aprelinə qədər ABŞ Çindən ən çox geyim alan ölkə olub. Amerika Çindən 106 milyard dollarlıq geyim idxal edib ki, bu da Çinin ixrac etdiyi geyimlərin 22%-i deməkdir.
Alıcılar siyahısına Böyük Britaniya, Almaniya və Avstraliyanı da əlavə etdikdə Çin geyimlərinin üçdə birinin dörd ölkəyə (ABŞ, Böyük Britaniya, Almaniya və Avstraliya) ixrac olunduğu aydınlaşır.
İndi isə Çinin Qərb müştərilərinə xidmət göstərmək istəyən tekstil fabriklərinin Sincan pambığının istehsalını dayandırmaqdan başqa çarəsi qalmır. Digər bir yan təsir də Çində polyesterin qiymətində kəskin artımın olmasıdır”.
Bütün bunlarla bərabər “Wall Street Journal” günəş panelləri üçün enerji tutumlu tikinti materialı olan polisilikonla bağlı vəziyyətin tamamilə fərqləndiyini bildirir. Qəzet yazır ki, həm ucuz, həm də çoxlu kömürün, eyni zamanda bol külək və günəş enerjisinin varlığı Çin şirkətlərinin bir çoxunun Sincanda yerləşməsinin əsas səbəblərindən biridir: “Bu şirkətlər isə Çin sənayesində hakim mövqe tutur. Çin dünyada günəş panellərinin ən iri bazarı hesab olunur. Yüksək keyfiyyətli polisilikonun orta qiyməti isə bugünlərdə son 11 ilin ən yüksək səviyyəsinə qalxaraq 273,1 yuana çatıb. Yəni bir kiloqram polisilikonun qiyməti 40,83 dollar olub”.
ABŞ-ın günəş batareyaları ehtiyatını artırmağa çalışdığını, iyun ayında Bayden administrasiyasının Cənub-Şərqi Asiyanın dörd ölkəsindən günəş panellərinin idxalını iki il müddətinə rüsumlardan azad etdiyini xatırladan “Wall Street Journal” vurğulayır ki, Amerika ucuz istehlak mallarının həvəskarıdır və uzun müddət inkişaf etmiş ölkələr arasında ekoloji cəhətdən təmiz enerjiyə etinasız yanaşıb: “İndi Vaşinqton Sincanda məcburi əməyə qarşı sərt mövqe tutduğuna görə tekstil tədarükü zəncirini dəyişir. Mövcud vəziyyət həm də Amerikanın diqqətdən kənarda saxladığı sənaye sahələrinə təsirinin nə qədər məhdud olduğundan xəbər verir”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:38
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
Dünən, 14:58
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
Dünən, 14:01
Zakir Həsənov Yaşar Gülərlə görüşüb - Fotolar
Dünən, 08:45
Ruslar digər ölkələrə hücum edə bilərlər - Deputat
Dünən, 08:06
Avropa İttifaqı İstanbul görüşünü gözləyir
12-05-2025, 20:58
Zərərçəkmiş: "Ermənistan silahlı qüvvələri mülki şəxsləri mühasirəyə salıb məhv etdilər" - Yenilənib
12-05-2025, 18:45
XİN: "PKK-nın ləğvi ilə bağlı elanı alqışlayırıq"
12-05-2025, 16:48
Ceyhun Bayramov Bəhreyn Krallığına gedib - (Yenilənib
12-05-2025, 10:20
PKK özünü ləğv edib
12-05-2025, 09:28
Terrorçuluqda şübhəli şəxsləri Azərbaycana gətiriblər
12-05-2025, 00:01
Ceyhun Bayramov BƏƏ XİN başçısı ilə müzakirə aparıb
9-05-2025, 16:47
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
9-05-2025, 08:50
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
8-05-2025, 21:05
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
8-05-2025, 19:31
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
8-05-2025, 17:30
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
8-05-2025, 11:00
Ceyhun Bayramov Vyetnam xarici işlər naziri ilə görüşüb
8-05-2025, 08:16
Vladimir Putin və Si Cinpin bu gün görüşürlər
7-05-2025, 20:03
Mehriban Əliyeva No Fon Li ilə görüşüb - Foto
7-05-2025, 17:50
Prezidentin köməkçisi NATO nümayəndəsi ilə görüşüb
7-05-2025, 16:48
İraq prezidenti Ceyhun Bayramovu qəbul edib
7-05-2025, 16:16
Serbiya prezidentinin təyyarəsi Bakıda məcburi eniş edib
7-05-2025, 15:36
Əvəz Zeynallı: "Analizləri verdik, bu günlərdə açıqlanacaq"
7-05-2025, 14:39
Rüfət Səfərovun ibtidai istintaqı başa çatıb
7-05-2025, 13:04
ABŞ: Ukrayna təkliflərlə razılaşsa da, Rusiya rədd edir
7-05-2025, 12:15
Vyetnam parlamentinin sədri Nikol Paşinyana qadın şərfi bağışlayıb
7-05-2025, 11:16
Azərbaycan Pakistana qarşı hərbi hücumları pisləyib
7-05-2025, 09:21
Tramp: Hindistanın Pakistana hücumu biabırçılıqdır
6-05-2025, 17:58
Partiyaların pulu niyə kəsilib? - Açıqlamalar
6-05-2025, 15:53
AĞ Partiyaya ayrılan dövlət vəsaiti dayandırılıb
6-05-2025, 15:51
Tramp: Neftin ucuzlaşması Putini sülhə meylləndirir
6-05-2025, 13:43
Tofiq Yaqublunun məhkəməsi başlayıb
6-05-2025, 07:50
Trampla Putinin şəxsi görüşü olacaq
5-05-2025, 13:42
Simonyan: Rusiya Ermənistana qarşı hibrid müharibə aparır
5-05-2025, 13:20
Rusiyayönlü siyasətçi prezident seçkisində qalib gəlib
5-05-2025, 12:29
Nəsirov deputat Badamovun Rusiyaya buraxılmamasından danışıb
5-05-2025, 11:11
Vitse-spiker Sloveniyaya gedir
5-05-2025, 07:43
Tramp: “Yaxşı danışıqlar apardıq, amma nifrət qalır”
4-05-2025, 16:27
Ayxan Hacızadə: Rusiya tərəfi qeyri-dost addım atıb
3-05-2025, 19:59
İlham Əliyev Rusiyanın Patriarxı ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
2-05-2025, 21:48
Hikmət Hacıyev beyin mərkəzlərinin rəhbərləri ilə görüşüb
2-05-2025, 17:38
YAP İdarə Heyətinin növbəti iclası keçirilib
2-05-2025, 16:12
Bakıda media ilə bağlı forum keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar