00:02 / 14-05-2025
Kənd təsərrüfatı naziri COVID-19-a yoluxub
23:34 / 13-05-2025
"Avroviziya-2025" mahnı müsabiqəsi başlayıb - (Video)
23:00 / 13-05-2025
Xəstəxanaya direktor təyinatı olub
21:28 / 13-05-2025
Azərbaycanın Su-25 təyyarələri “Anadolu Ankası-2025” təlimində - Video
21:12 / 13-05-2025
Nalayiq hərəkətlər edən vəzifəli şəxs işdən qovulub
18:11 / 13-05-2025
"Georgi lenti" taxan Ağsaqqallar Şurasının sədri vəzifədən azad edilib
18:10 / 13-05-2025
Aydan Nuriyevanın musiqi dünyası - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
18:04 / 13-05-2025
İlham Əliyev iki sərgi ilə tanış olub - Yenilənib
17:38 / 13-05-2025
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
17:13 / 13-05-2025
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
16:13 / 13-05-2025
Professor: Türkiyənin təklifinin alternativi müharibədir
16:00 / 13-05-2025
Magistraturalara imtahanın nəticələri elan olunub
15:41 / 13-05-2025
Rusiya 30 günlük atəşkəs təklifinə şübhə ilə yanaşır
15:02 / 13-05-2025
Şərurlu İsfəndiyar məhkəməyə gəlib - Qalmaqal
14:58 / 13-05-2025
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
14:17 / 13-05-2025
Sərdar Cəlaloğlu: PKK dəstəyini itirib, bazası sıradan çıxıb
14:01 / 13-05-2025
Zakir Həsənov Yaşar Gülərlə görüşüb - Fotolar
13:28 / 13-05-2025
"Son zəng"lə bağlı məktəblərə protokollar göndərilib
13:04 / 13-05-2025
Şirkətin qadın rəhbəri həbs edilib
13:04 / 13-05-2025
Elnur Zeynalov: “Ağdam Muğam Mərkəzində solo-konsert verməyi düşünürəm”
12:53 / 13-05-2025
Tərtərdə qayınata gəlini öldürüb - Yenilənib
12:49 / 13-05-2025
Rəsmi Bakı Kremlin bostanına daş atır
12:46 / 13-05-2025
Müəllimlərin sertifikasiya imtahanının vaxtı bəlli olub
12:34 / 13-05-2025
Sabah yağış yağacaq
12:23 / 13-05-2025
Çin “Boeing”ə qoyulan qadağanı ləğv edib
12:19 / 13-05-2025
Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə davam etdirilir
12:05 / 13-05-2025
Azon zavodunun direktoru vəzifədən çıxarılıb
11:58 / 13-05-2025
Tramp həm Rusiyanı, həm də Ukraynanı hədələyir
11:41 / 13-05-2025
Agentliyin sabiq direktoru məhkəmə zalında həbs edilib
20:00 / 10-05-2025
İlham Əliyev Ağdama gedib - (Yenilənib) - Fotolar
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
19:20 / 09-05-2025
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
00:01 / 10-05-2025
Bu gün Heydər Əliyevin doğum günüdür
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
11:27 / 10-05-2025
Konstitusiya və suverenlik: Heydər Əliyev siyasi irsinin təməl sütunları
16:47 / 09-05-2025
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
16:13 / 12-05-2025
Mollazadə: PKK kürd məsələsi deyil, Sovet İttifaqının Türkiyəyə yaratdığı problemdir
08:45 / 09-05-2025
Rumıniya göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
Şovinist fars rejimi məhvə məhkumdur: Cənubi Azərbaycanın müstəqilliyi qaçılmazdır!
Tarix: 25-08-2022 18:24 | Bölmə: Siyasət
Azərbaycanın cənub qonşusu olan İran dövləti müasir dünya nizamında oynadığı destruktiv missiyadan imtina edə bilmir. Bütün dünya tərəfindən təcrid olunması və sərt sanksiyalar da bu ölkənin idarəetməsindəki şovinist təzahürləri, imperialist maraqları neytrallaşdırmayıb.
İran, qlobal təhlükəsizlik üçün hazırda ən böyük təhdidlərdən biri hesab edilən Cənubi Qafqazla yanaşı, Yaxın Şərqdə də sabitliyin yaranmasında maraqlı görünmür. İranın dəstəklədiyi bir çox qruplar Yaxın Şərqdə törədilən təxribatlarla regional təhlükəsizliyə kəskin zərər verirlər.
Cənubi Qafqazda isə İran dövləti müvafiq missiyanı birbaşa icra edir. İran hakimiyyətinin şüurunda həkk olunmuş “Qafqazın sahibi bizik” xülyası bu ölkənin atdığı hər addımda, siyasətçilərinin çıxışlarında, dövlətin əlaltısı olan media orqanlarının sifarişli yazılarında ortaya çıxır.
İş o yerə çatır ki, hətta üzərində diplomat kimliyi daşıyan, beynəlxalq hüquqdan çıxış etməli olan İran rəsmiləri belə, beynəlxalq hüququ, qanunları və dövlətlərarası münasibətləri heçə sayan sərsəm açıqlama verməkdən çəkinmirlər.
Məsələn, son olaraq İran tərəfindən nüvə sazişi ilə bağlı danışıqlarda iştirak edən Əbülfəzl Zuhtəvənd adlı şəxsin həddini olduqca aşan səs yazısı üzə çıxıb.
Həmin səs yazısında iranlı “diplomat” ölkəsinin hakimiyyətinin Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı keçirdiyi kəskin narahatlığı dilə gətirir. Sözügedən iranlı Azərbaycanın Naxçıvan bölgəsinin və bütünlükdə respublikanın İran tərəfindən ilhaq edilməli olduğunu söyləyir, Türkiyəni Qafqazda özləri üçün təhlükə kimi görür, erməniləri isə İranın çoxəsrlik müttəfiqi kimi qələmə verir...
Tehranın məkrli siyasəti
İran dövləti özünün nüfuz dairəsində əsas təsir rıçaqı kimi əsasən din amilindən istifadəyə cəhd göstərir. Halbuki, İran öz fəaliyyəti ilə, hakimiyyətinin seçdiyi kursla “İslam” sözünün yalnız ölkənin rəsmi adındakı bir ifadədən ibarət olduğunu çoxdan sübuta yetirib. Yəni İran dövlətinin məramı qətiyyən islamın ali dəyərlərinə söykənmir, əksinə, həmin ali dəyərlərdən öz fitnə dolu siyasətində istifadəyə cəhd göstərir. Təkcə Qarabağda islam mədəniyyəti abidələrinə qarşı erməni vandallığına göstərilən biganə münasibət belə, İran üçün dünya müsəlmanlarının, islam dəyərlərinin necə əhəmiyyətsiz olduğunu görməyə kifayət edir.
Həmçinin İran islam aləminin özündə belə, fitnələrin olmasında, xaosun hökm sürməsində maraqlı tərəfdir və bunun üçün də şiə amilini daim gündəmdə saxlayır. Belə ki, İran dünyada şiə məzhəbinə inanmış müsəlmanların hər birinin üzərində haqq sahibi olduğunu düşünür və bu sahədə inhisarçı siyasət yürüdür. Dini öz siyasətinə uğurla alət edən İran məhz bu yolla xüsusilə Yaxın Şərqdə bir çox qarşıdurmaları idarə edir, müsəlmanların başına gələn saysız-hesabsız bəlaların arxasında dayanır.
Halbuki, islam dini müasir dünyada hansısa dövlətə, o cümlədən İrana, müsəlmanlar üzərində hökmranlıq statusu nəzərdə tutmur. Yox, əgər İran buna haqqı olduğunu düşünürsə, bunda da kökündən yanılır. İlk növbədə ona görə ki, İran dövlətinin ortaya qoyduğu siyasət və dünyada ona qarşı haqlı olaraq formalaşmış imic nəinki islama xidmət edir, əksinə, müsəlmanların müqəddəs dininə qarşı mənfi rəy yaradır.
Kommunizm, faşizm və imperializm...
İran dövlətinin hazırkı mənzərəsinə təkcə din amili ilə qiymət vermək də azdır. Çünki bu mənada Tehran hakimiyyəti üçün spesifik başqa dəhşətli məqamlar da mövcuddur. Cənub qonşumuzda xalqların azadlığına qoyulan “hörmət”i asanlıqla kommunizm dövrü, SSRİ-nin qılıncının hər iki tərəfinin kəsdiyi vaxtlarla müqayisə etmək olar. Eynilə müqayisə etdiyimiz SSRİ kimi, İranda da bir üstün xalq anlayışı var və digər xalqların hüquqları, maraqları, istəkləri və gələcəyi inadkarlıqla görməzdən gəlinir.
Faşist Almaniyasında olduğu kimi, İran siyasəti də ölkəni idarə edən, əlahiddə hüquqlara sahib ola biləcək hansısa “ali irq”in olması düşüncəsini daşıyır və bu “ali təbəqə” birbaşa olaraq farslardan təşkil olunur. Digər xalqlar, o cümlədən 30 milyonluq azərbaycanlılar isə İran dövlətinin şovinist siyasətinin qurbanına çevrilirlər.
İranda 30 milyondan artıq azərbaycanlının olması faktının özü də Tehran tərəfindən böyük təhlükə olaraq görülür. Bu “təhlükə” İranı o qədər qorxudur ki, cənublu soydaşlarımızın ən adi hüquqlarını belə, əllərindən almaqdan çəkinmir. Məsələn, milyonlarla azərbaycanlının yaşadığı Təbriz şəhərində yerli əhalinin, azərbaycanlıların ana dilində təhsil ala biləcəyi bircə məktəbin olmaması İran rejiminin yürütdüyü siyasətin iyrənc üzünü açıq şəkildə ortaya qoyur.
İran imperializmi tarixin izlərini silməyə, azərbaycanlıları bütün platformalarda sıxışdırmağa çalışır. Bunu edərkən isə bir vaxtlar ucsuz-bucaqsız torpaqları, o cümlədən müasir İran dövlətinin yerləşdiyi ərazini idarə etmiş türk sülalələrini belə, farslaşdırmaq cəhdlərindən utanmır. Səfəvilərin, əfşarların, qacarların türk olması faktına dözümsüz yanaşır, tarixi saxtalaşdırmağa əl atırlar. Çünki türk – azərbaycanlı adı fars şovinizmi üçün ən böyük təhdid olaraq görülür. Buna səbəb isə reallığın dərk edilməsi, azərbaycanlıların tarixinin böyüklüyü qarşısındakı acizlik və həmin tarixin təkrarlanması qorxusunun verdiyi sonsuz miskinlikdir.
Lakin bu ədalətsizliyə, zülmə beynəlxalq ictimaiyyət heç də səssiz qalmamalıdır. 50 milyonluq Azərbaycan ailəsinin 30 milyonluq hissəsinin üzləşdiyi İranın şüurlu şovinist siyasətinin fəsadları, təzahürləri yolverilməzdir.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, İranda yaşayan soydaşlarımız bu amansız siyasətlə mübarizələrini bu günə qədər davam etdirirlər. Onlar öz milli kimliklərini bu günə qədər qoruyub-saxlamağı bacarırlar və adət-ənənələrimizi, daşıdıqları türk qanının ən nəcib xüsusiyyətlərini var gücləri ilə yaşadırlar.
Tarixən İranda baş vermiş, demək olar ki, bütün inqilabların mərkəzi Təbriz şəhəri olub. Hətta hazırda İranda hökm sürən molla rejiminin hakimiyyətə gəlməsi ilə nəticələnən İran İslam İnqilabında da azərbaycanlıların tarixi şəhəri mühüm rol oynayıb. Lakin bu gün İran dövləti azərbaycanlıların yaşadıqları bütün bölgələri olduğu kimi, bu tarixi şəhəri də “Allahın ümidinə buraxıb”.
Urmiya gölünün qurumasına laqeydlik, bölgədəki ekoloji təhlükələrə biganə yanaşma, azərbaycanlıların yaşadıqları ərazilərdə hökm sürən acınacaqlı sosial-iqtisadi vəziyyət, şəhərlərin bərbad infrastrukturu təsadüfdürmü? İran siyasətinin məkrli tərəflərini dərindən götür-qoy etdikdə heç bir şeyin təsadüf olmadığı gün kimi aydın olur...
Cari vəziyyət və İran rejiminin getdikcə artan təzyiqləri cənubda yaşayan soydaşlarımız üçün fərqli çağırışları ön plana çıxarır. Hətta sözügedən durumun daha da pisləşməsi Cənubi Azərbaycanın müstəqilliyi məsələsini də aktuallaşdıra bilər. Çünki sözügedən ədalətsizlik və təzyiqlər xalqlara qarşı göstərilən zülm, mütləq şəkildə onların özünümüdafiə mexanizmlərini işə salmalıdır. Şovinizm və imperializmlə mübarizə üçün bölgənin 30 milyonluq xalqının müstəqillik yoluna qədəm qoyması isə yəqin ki, onların ən ali hüquqlarından biri olmalıdır.
Bütün bunlar İranın yürütdüyü şovinist siyasətə ən tutarlı cavab variantları kimi aktuallaşa bilər. SSRİ-nin illərlə yürütdüyü siyasətə qarşı çıxaraq öz müstəqilliyini əldə edən Azərbaycan dövləti bu mənada ən böyük örnək təşkil etməlidir. Azərbaycan xalqının apardığı mübarizə və yekunda 70 illik əsarətə son qoyulması cənublu soydaşlarımız üçün də ibrət olmalıdır.
İran-Ermənistan “dostluğu”
Əslində, “İran-Ermənistan dostluğu” ifadəsi günümüz üçün nə qədər aktual səslənsə də, bir o qədər də absurd ifadədir. Çünki yuxarıda qeyd olunan xislətlərə sahib bir rejimin kiminləsə dost olması inandırıcı deyil. Burada ermənilərin İran üçün sadəcə bir alət kimi görülməsi reallığını da vurğulamaq lazımdır. Çünki İran özü kimi şovinist olan ermənilərlə əlbir şəkildə regionda xaos yaratmaq ideyalarını daha rahat yerinə yetirə bilir. İran tərəfindən Türkiyə və Azərbaycan amili regiondakı böyük təhlükə kimi görülür və bu mənada Ermənistandan istifadə etmək Tehran üçün cəlbedicidir.
İran və Ermənistanı bir-birinə bağlayan şovinist təfəkkür isə onlar arasındakı bağları daha da artırır. Lakin əsasında sözügedən destruktiv faktorların dayandığı bir “müttəfiqliyin” regionda yaranan yeni reallıqlara qarşı durmaq iqtidarında olmaması da danılmaz fakt olaraq Tehranın qarşısına çıxır.
Odur ki, İranda müşahidə olunan “hay-küy”ün səbəbi də məhz budur. 44 günlük müharibədən sonra da Xankəndiyə qatar-qatar TIR yola salan İran, Azərbaycanın haqlı mövqeyinə qarşı dura bilməyərək bu əməlindən çəkinməli olmuşdu.
Bu gün isə İranda Azərbaycana qarşı gözünü yumub, ağzını açanların aqibətinin də eyni olacağı heç kimdə şübhə doğurmur. İran dövləti dünyadan təcrid olunmasının əsl səbəbini hələ də görməyi bacarmır - şovinizmin, ölkə rəhbərliyini ağuşuna alan imperializmin özünü məhvə apardığının fərqində deyil.
Eynilə Tehran Azərbaycanın regionda yaratdığı yeni reallıqları da tam şəkildə dərk edə bilmir, ambisiyalarının əsiri olduğu üçün məntiqi mülahizələr apararaq düzgün nəticə çıxarmağı bacarmır. Cənubi Qafqazı öz mülkü kimi görmək həvəsinin onun özü üçün doğurduğu təhlükələri real qiymətləndirə bilmir.
Bütün bunların fonunda isə Azərbaycan regionun söz sahibi dövləti statusunu qoruyur və möhkəmləndirir. Ölkəmiz hadisələrin istənilən inkişaf ssenarisinə cavab verəcək şəkildə qüvvətlənir.
Belə olan halda isə İranda “hay-küy” salanların canlarına qorxu düşür, öz iyrənc düşüncələrini dilə gətirmələrinə səbəb olur. Cənubi Qafqazın hazırkı konyunkturunu düzgün təhlil edənlər, yeni reallıqları qiymətləndirməyi bacaranlar üçün isə bu cür çıxışlar “köpəyin, əslində, qorxduğu üçün hürməsi” misalını xatırladır...
Cənubi Qafqazda xaos üçün çalışan və hər vəchlə sabitliyə zərbə vurmağa hazır olan destruktiv qüvvələr üçün isə “məhşər” yaxınlaşır. Müasir dünya nizamında sabitlik və inkişaf dövlətlərarası mehriban münasibətlərdən birbaşa asılıdır. Bu qanunauyğunluğa qarşı çıxan və ayaqlaşmayan rejim üçün sonuncu “qonq” səsi artıq səslənib və nəticələrini görəcəyimiz gün uzaqda deyil...(Oxu.az)
Orxan TAĞIYEV
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-08-2022 18:24 | Bölmə: Siyasət
Azərbaycanın cənub qonşusu olan İran dövləti müasir dünya nizamında oynadığı destruktiv missiyadan imtina edə bilmir. Bütün dünya tərəfindən təcrid olunması və sərt sanksiyalar da bu ölkənin idarəetməsindəki şovinist təzahürləri, imperialist maraqları neytrallaşdırmayıb.
İran, qlobal təhlükəsizlik üçün hazırda ən böyük təhdidlərdən biri hesab edilən Cənubi Qafqazla yanaşı, Yaxın Şərqdə də sabitliyin yaranmasında maraqlı görünmür. İranın dəstəklədiyi bir çox qruplar Yaxın Şərqdə törədilən təxribatlarla regional təhlükəsizliyə kəskin zərər verirlər.
Cənubi Qafqazda isə İran dövləti müvafiq missiyanı birbaşa icra edir. İran hakimiyyətinin şüurunda həkk olunmuş “Qafqazın sahibi bizik” xülyası bu ölkənin atdığı hər addımda, siyasətçilərinin çıxışlarında, dövlətin əlaltısı olan media orqanlarının sifarişli yazılarında ortaya çıxır.
İş o yerə çatır ki, hətta üzərində diplomat kimliyi daşıyan, beynəlxalq hüquqdan çıxış etməli olan İran rəsmiləri belə, beynəlxalq hüququ, qanunları və dövlətlərarası münasibətləri heçə sayan sərsəm açıqlama verməkdən çəkinmirlər.
Məsələn, son olaraq İran tərəfindən nüvə sazişi ilə bağlı danışıqlarda iştirak edən Əbülfəzl Zuhtəvənd adlı şəxsin həddini olduqca aşan səs yazısı üzə çıxıb.
Həmin səs yazısında iranlı “diplomat” ölkəsinin hakimiyyətinin Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı keçirdiyi kəskin narahatlığı dilə gətirir. Sözügedən iranlı Azərbaycanın Naxçıvan bölgəsinin və bütünlükdə respublikanın İran tərəfindən ilhaq edilməli olduğunu söyləyir, Türkiyəni Qafqazda özləri üçün təhlükə kimi görür, erməniləri isə İranın çoxəsrlik müttəfiqi kimi qələmə verir...
Tehranın məkrli siyasəti
İran dövləti özünün nüfuz dairəsində əsas təsir rıçaqı kimi əsasən din amilindən istifadəyə cəhd göstərir. Halbuki, İran öz fəaliyyəti ilə, hakimiyyətinin seçdiyi kursla “İslam” sözünün yalnız ölkənin rəsmi adındakı bir ifadədən ibarət olduğunu çoxdan sübuta yetirib. Yəni İran dövlətinin məramı qətiyyən islamın ali dəyərlərinə söykənmir, əksinə, həmin ali dəyərlərdən öz fitnə dolu siyasətində istifadəyə cəhd göstərir. Təkcə Qarabağda islam mədəniyyəti abidələrinə qarşı erməni vandallığına göstərilən biganə münasibət belə, İran üçün dünya müsəlmanlarının, islam dəyərlərinin necə əhəmiyyətsiz olduğunu görməyə kifayət edir.
Həmçinin İran islam aləminin özündə belə, fitnələrin olmasında, xaosun hökm sürməsində maraqlı tərəfdir və bunun üçün də şiə amilini daim gündəmdə saxlayır. Belə ki, İran dünyada şiə məzhəbinə inanmış müsəlmanların hər birinin üzərində haqq sahibi olduğunu düşünür və bu sahədə inhisarçı siyasət yürüdür. Dini öz siyasətinə uğurla alət edən İran məhz bu yolla xüsusilə Yaxın Şərqdə bir çox qarşıdurmaları idarə edir, müsəlmanların başına gələn saysız-hesabsız bəlaların arxasında dayanır.
Halbuki, islam dini müasir dünyada hansısa dövlətə, o cümlədən İrana, müsəlmanlar üzərində hökmranlıq statusu nəzərdə tutmur. Yox, əgər İran buna haqqı olduğunu düşünürsə, bunda da kökündən yanılır. İlk növbədə ona görə ki, İran dövlətinin ortaya qoyduğu siyasət və dünyada ona qarşı haqlı olaraq formalaşmış imic nəinki islama xidmət edir, əksinə, müsəlmanların müqəddəs dininə qarşı mənfi rəy yaradır.
Kommunizm, faşizm və imperializm...
İran dövlətinin hazırkı mənzərəsinə təkcə din amili ilə qiymət vermək də azdır. Çünki bu mənada Tehran hakimiyyəti üçün spesifik başqa dəhşətli məqamlar da mövcuddur. Cənub qonşumuzda xalqların azadlığına qoyulan “hörmət”i asanlıqla kommunizm dövrü, SSRİ-nin qılıncının hər iki tərəfinin kəsdiyi vaxtlarla müqayisə etmək olar. Eynilə müqayisə etdiyimiz SSRİ kimi, İranda da bir üstün xalq anlayışı var və digər xalqların hüquqları, maraqları, istəkləri və gələcəyi inadkarlıqla görməzdən gəlinir.
Faşist Almaniyasında olduğu kimi, İran siyasəti də ölkəni idarə edən, əlahiddə hüquqlara sahib ola biləcək hansısa “ali irq”in olması düşüncəsini daşıyır və bu “ali təbəqə” birbaşa olaraq farslardan təşkil olunur. Digər xalqlar, o cümlədən 30 milyonluq azərbaycanlılar isə İran dövlətinin şovinist siyasətinin qurbanına çevrilirlər.
İranda 30 milyondan artıq azərbaycanlının olması faktının özü də Tehran tərəfindən böyük təhlükə olaraq görülür. Bu “təhlükə” İranı o qədər qorxudur ki, cənublu soydaşlarımızın ən adi hüquqlarını belə, əllərindən almaqdan çəkinmir. Məsələn, milyonlarla azərbaycanlının yaşadığı Təbriz şəhərində yerli əhalinin, azərbaycanlıların ana dilində təhsil ala biləcəyi bircə məktəbin olmaması İran rejiminin yürütdüyü siyasətin iyrənc üzünü açıq şəkildə ortaya qoyur.
İran imperializmi tarixin izlərini silməyə, azərbaycanlıları bütün platformalarda sıxışdırmağa çalışır. Bunu edərkən isə bir vaxtlar ucsuz-bucaqsız torpaqları, o cümlədən müasir İran dövlətinin yerləşdiyi ərazini idarə etmiş türk sülalələrini belə, farslaşdırmaq cəhdlərindən utanmır. Səfəvilərin, əfşarların, qacarların türk olması faktına dözümsüz yanaşır, tarixi saxtalaşdırmağa əl atırlar. Çünki türk – azərbaycanlı adı fars şovinizmi üçün ən böyük təhdid olaraq görülür. Buna səbəb isə reallığın dərk edilməsi, azərbaycanlıların tarixinin böyüklüyü qarşısındakı acizlik və həmin tarixin təkrarlanması qorxusunun verdiyi sonsuz miskinlikdir.
Lakin bu ədalətsizliyə, zülmə beynəlxalq ictimaiyyət heç də səssiz qalmamalıdır. 50 milyonluq Azərbaycan ailəsinin 30 milyonluq hissəsinin üzləşdiyi İranın şüurlu şovinist siyasətinin fəsadları, təzahürləri yolverilməzdir.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, İranda yaşayan soydaşlarımız bu amansız siyasətlə mübarizələrini bu günə qədər davam etdirirlər. Onlar öz milli kimliklərini bu günə qədər qoruyub-saxlamağı bacarırlar və adət-ənənələrimizi, daşıdıqları türk qanının ən nəcib xüsusiyyətlərini var gücləri ilə yaşadırlar.
Tarixən İranda baş vermiş, demək olar ki, bütün inqilabların mərkəzi Təbriz şəhəri olub. Hətta hazırda İranda hökm sürən molla rejiminin hakimiyyətə gəlməsi ilə nəticələnən İran İslam İnqilabında da azərbaycanlıların tarixi şəhəri mühüm rol oynayıb. Lakin bu gün İran dövləti azərbaycanlıların yaşadıqları bütün bölgələri olduğu kimi, bu tarixi şəhəri də “Allahın ümidinə buraxıb”.
Urmiya gölünün qurumasına laqeydlik, bölgədəki ekoloji təhlükələrə biganə yanaşma, azərbaycanlıların yaşadıqları ərazilərdə hökm sürən acınacaqlı sosial-iqtisadi vəziyyət, şəhərlərin bərbad infrastrukturu təsadüfdürmü? İran siyasətinin məkrli tərəflərini dərindən götür-qoy etdikdə heç bir şeyin təsadüf olmadığı gün kimi aydın olur...
Cari vəziyyət və İran rejiminin getdikcə artan təzyiqləri cənubda yaşayan soydaşlarımız üçün fərqli çağırışları ön plana çıxarır. Hətta sözügedən durumun daha da pisləşməsi Cənubi Azərbaycanın müstəqilliyi məsələsini də aktuallaşdıra bilər. Çünki sözügedən ədalətsizlik və təzyiqlər xalqlara qarşı göstərilən zülm, mütləq şəkildə onların özünümüdafiə mexanizmlərini işə salmalıdır. Şovinizm və imperializmlə mübarizə üçün bölgənin 30 milyonluq xalqının müstəqillik yoluna qədəm qoyması isə yəqin ki, onların ən ali hüquqlarından biri olmalıdır.
Bütün bunlar İranın yürütdüyü şovinist siyasətə ən tutarlı cavab variantları kimi aktuallaşa bilər. SSRİ-nin illərlə yürütdüyü siyasətə qarşı çıxaraq öz müstəqilliyini əldə edən Azərbaycan dövləti bu mənada ən böyük örnək təşkil etməlidir. Azərbaycan xalqının apardığı mübarizə və yekunda 70 illik əsarətə son qoyulması cənublu soydaşlarımız üçün də ibrət olmalıdır.
İran-Ermənistan “dostluğu”
Əslində, “İran-Ermənistan dostluğu” ifadəsi günümüz üçün nə qədər aktual səslənsə də, bir o qədər də absurd ifadədir. Çünki yuxarıda qeyd olunan xislətlərə sahib bir rejimin kiminləsə dost olması inandırıcı deyil. Burada ermənilərin İran üçün sadəcə bir alət kimi görülməsi reallığını da vurğulamaq lazımdır. Çünki İran özü kimi şovinist olan ermənilərlə əlbir şəkildə regionda xaos yaratmaq ideyalarını daha rahat yerinə yetirə bilir. İran tərəfindən Türkiyə və Azərbaycan amili regiondakı böyük təhlükə kimi görülür və bu mənada Ermənistandan istifadə etmək Tehran üçün cəlbedicidir.
İran və Ermənistanı bir-birinə bağlayan şovinist təfəkkür isə onlar arasındakı bağları daha da artırır. Lakin əsasında sözügedən destruktiv faktorların dayandığı bir “müttəfiqliyin” regionda yaranan yeni reallıqlara qarşı durmaq iqtidarında olmaması da danılmaz fakt olaraq Tehranın qarşısına çıxır.
Odur ki, İranda müşahidə olunan “hay-küy”ün səbəbi də məhz budur. 44 günlük müharibədən sonra da Xankəndiyə qatar-qatar TIR yola salan İran, Azərbaycanın haqlı mövqeyinə qarşı dura bilməyərək bu əməlindən çəkinməli olmuşdu.
Bu gün isə İranda Azərbaycana qarşı gözünü yumub, ağzını açanların aqibətinin də eyni olacağı heç kimdə şübhə doğurmur. İran dövləti dünyadan təcrid olunmasının əsl səbəbini hələ də görməyi bacarmır - şovinizmin, ölkə rəhbərliyini ağuşuna alan imperializmin özünü məhvə apardığının fərqində deyil.
Eynilə Tehran Azərbaycanın regionda yaratdığı yeni reallıqları da tam şəkildə dərk edə bilmir, ambisiyalarının əsiri olduğu üçün məntiqi mülahizələr apararaq düzgün nəticə çıxarmağı bacarmır. Cənubi Qafqazı öz mülkü kimi görmək həvəsinin onun özü üçün doğurduğu təhlükələri real qiymətləndirə bilmir.
Bütün bunların fonunda isə Azərbaycan regionun söz sahibi dövləti statusunu qoruyur və möhkəmləndirir. Ölkəmiz hadisələrin istənilən inkişaf ssenarisinə cavab verəcək şəkildə qüvvətlənir.
Belə olan halda isə İranda “hay-küy” salanların canlarına qorxu düşür, öz iyrənc düşüncələrini dilə gətirmələrinə səbəb olur. Cənubi Qafqazın hazırkı konyunkturunu düzgün təhlil edənlər, yeni reallıqları qiymətləndirməyi bacaranlar üçün isə bu cür çıxışlar “köpəyin, əslində, qorxduğu üçün hürməsi” misalını xatırladır...
Cənubi Qafqazda xaos üçün çalışan və hər vəchlə sabitliyə zərbə vurmağa hazır olan destruktiv qüvvələr üçün isə “məhşər” yaxınlaşır. Müasir dünya nizamında sabitlik və inkişaf dövlətlərarası mehriban münasibətlərdən birbaşa asılıdır. Bu qanunauyğunluğa qarşı çıxan və ayaqlaşmayan rejim üçün sonuncu “qonq” səsi artıq səslənib və nəticələrini görəcəyimiz gün uzaqda deyil...(Oxu.az)
Orxan TAĞIYEV
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:38
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
Dünən, 14:58
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
Dünən, 14:01
Zakir Həsənov Yaşar Gülərlə görüşüb - Fotolar
Dünən, 08:45
Ruslar digər ölkələrə hücum edə bilərlər - Deputat
Dünən, 08:06
Avropa İttifaqı İstanbul görüşünü gözləyir
12-05-2025, 20:58
Zərərçəkmiş: "Ermənistan silahlı qüvvələri mülki şəxsləri mühasirəyə salıb məhv etdilər" - Yenilənib
12-05-2025, 18:45
XİN: "PKK-nın ləğvi ilə bağlı elanı alqışlayırıq"
12-05-2025, 16:48
Ceyhun Bayramov Bəhreyn Krallığına gedib - (Yenilənib
12-05-2025, 10:20
PKK özünü ləğv edib
12-05-2025, 09:28
Terrorçuluqda şübhəli şəxsləri Azərbaycana gətiriblər
12-05-2025, 00:01
Ceyhun Bayramov BƏƏ XİN başçısı ilə müzakirə aparıb
9-05-2025, 16:47
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
9-05-2025, 08:50
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
8-05-2025, 21:05
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
8-05-2025, 19:31
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
8-05-2025, 17:30
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
8-05-2025, 11:00
Ceyhun Bayramov Vyetnam xarici işlər naziri ilə görüşüb
8-05-2025, 08:16
Vladimir Putin və Si Cinpin bu gün görüşürlər
7-05-2025, 20:03
Mehriban Əliyeva No Fon Li ilə görüşüb - Foto
7-05-2025, 17:50
Prezidentin köməkçisi NATO nümayəndəsi ilə görüşüb
7-05-2025, 16:48
İraq prezidenti Ceyhun Bayramovu qəbul edib
7-05-2025, 16:16
Serbiya prezidentinin təyyarəsi Bakıda məcburi eniş edib
7-05-2025, 15:36
Əvəz Zeynallı: "Analizləri verdik, bu günlərdə açıqlanacaq"
7-05-2025, 14:39
Rüfət Səfərovun ibtidai istintaqı başa çatıb
7-05-2025, 13:04
ABŞ: Ukrayna təkliflərlə razılaşsa da, Rusiya rədd edir
7-05-2025, 12:15
Vyetnam parlamentinin sədri Nikol Paşinyana qadın şərfi bağışlayıb
7-05-2025, 11:16
Azərbaycan Pakistana qarşı hərbi hücumları pisləyib
7-05-2025, 09:21
Tramp: Hindistanın Pakistana hücumu biabırçılıqdır
6-05-2025, 17:58
Partiyaların pulu niyə kəsilib? - Açıqlamalar
6-05-2025, 15:53
AĞ Partiyaya ayrılan dövlət vəsaiti dayandırılıb
6-05-2025, 15:51
Tramp: Neftin ucuzlaşması Putini sülhə meylləndirir
6-05-2025, 13:43
Tofiq Yaqublunun məhkəməsi başlayıb
6-05-2025, 07:50
Trampla Putinin şəxsi görüşü olacaq
5-05-2025, 13:42
Simonyan: Rusiya Ermənistana qarşı hibrid müharibə aparır
5-05-2025, 13:20
Rusiyayönlü siyasətçi prezident seçkisində qalib gəlib
5-05-2025, 12:29
Nəsirov deputat Badamovun Rusiyaya buraxılmamasından danışıb
5-05-2025, 11:11
Vitse-spiker Sloveniyaya gedir
5-05-2025, 07:43
Tramp: “Yaxşı danışıqlar apardıq, amma nifrət qalır”
4-05-2025, 16:27
Ayxan Hacızadə: Rusiya tərəfi qeyri-dost addım atıb
3-05-2025, 19:59
İlham Əliyev Rusiyanın Patriarxı ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
2-05-2025, 21:48
Hikmət Hacıyev beyin mərkəzlərinin rəhbərləri ilə görüşüb
2-05-2025, 17:38
YAP İdarə Heyətinin növbəti iclası keçirilib
2-05-2025, 16:12
Bakıda media ilə bağlı forum keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
