20:00 / 10-05-2025
İlham Əliyev Ağdama gedib (Yenilənib) - Fotolar
12:10 / 10-05-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:49 / 10-05-2025
Mövqelərimiz atəşə tutulub
11:27 / 10-05-2025
Konstitusiya və suverenlik: Heydər Əliyev siyasi irsinin təməl sütunları
10:08 / 10-05-2025
Dövlət və hökumət rəsmiləri Fəxri xiyabanı ziyarət ediblər - Fotolar
00:01 / 10-05-2025
Bu gün Heydər Əliyevin doğum günüdür
19:20 / 09-05-2025
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
17:18 / 09-05-2025
İlham Əliyev və birinci xanım Şuşada - (Yenilənib) - Fotolar
16:47 / 09-05-2025
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
15:28 / 09-05-2025
Masallıda avtomobil aşıb: 3 nəfər ölüb
09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
17:59 / 08-05-2025
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
13:21 / 07-05-2025
Məhkəmə Şərurlu İsfəndiyarın əleyhinə qərar verib
12:09 / 06-05-2025
İlham Əliyev Belarusun baş nazirini qəbul edib - (Yenilənib) - Fotolar
07:50 / 06-05-2025
Trampla Putinin şəxsi görüşü olacaq
20:35 / 06-05-2025
"007"-nin yeni siması Teylor-Conson olacaq
17:04 / 07-05-2025
Yaşamaq çox gözəldir, qardaşım!
17:35 / 06-05-2025
Britaniya Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır - Foto
08:17 / 06-05-2025
Kino ulduzu "Atlılar" filmində çəkiləcək
16:07 / 06-05-2025
Məhkəmələrə sədr və müavinlər təyin olunub - Siyahı
09:13 / 08-05-2025
Bayden: Putin Varşava Müqaviləsi Təşkilatını bərpa etməyə çalışır
17:30 / 08-05-2025
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
11:24 / 08-05-2025
İsraillə gizli danışıqlar: Əhməd Şaraa etibarlı çətir axtarır
İranın molla rejimi ciddi problemlə üzləşib
Tarix: 21-09-2022 14:32 | Bölmə: Siyasət
İran növbəti inqilab astanasındadır. Bir müddət öncə əxlaq polisi tərəfindən həbs edilən hüquq müdafiəçisi Məhsa Eminin sentyabrın 16-da müəmmalı ölümündən sonra ölkədə etiraz aksiyaları başlayıb. Bu gün isə aksiyalar başda Cənubi Azərbaycan olmaqla, İranın bir sıra iri şəhərlərinə sirayət edib.
Hazırkı etiraz aksiyalarını Hicab hərəkatı olaraq adlandıra bilərik. Belə ki, aksiyalarda iştirak edən qadınların hicablarını çıxarıb yerə atması və polisin gözü önündə baş örtüklərini yandırması baş verən hadisələrə Hicab hərəkatı deməyə əsas verir.
Mövcud aksiyaların başlanmasındakı səbəbkar isə 22 yaşlı Məhsa Eminidir. Daha doğrusu, onun İranın əxlaq polisi tərəfindən həbsi və müəmmalı şəkildə ölməsidir.
İraq Kürdüstanından Tehrana qohumlarını ziyarət etmək üçün gələn Məhsa sentyabrın 13-də İranın əxlaq polisi tərəfindən saxlanılıb. Hicabını düzgün taxmadığı iddiası ilə əxlaq polisi tərəfindən saxlanılan Məhsa, şahidlərin sosial şəbəkələrdə verdiyi məlumata görə, şiddətli döyülüb.
Tehran polisi 22 yaşlı fəalın ürək tutmasından həyatını itirdiyini desə də, aydın məsələdir ki, onun ölümü birbaşa rejimin istəyi ilə məqsədyönlü şəkildə baş verib. Bunu təsdiq edən digər bir fakt hadisə sonrası İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) Kürdüstandakı komandirinin Məhsanın ailəsinə baş çəkməsidir.
Etiraz aksiyalarının başlanması əslində gözlənilən idi. Məsələ ondadır ki, Qərbin və ABŞ-ın iqtisadi sanksiyaları fonunda İran vətəndaşlarının sosial iqtisadi vəziyyəti kifayət qədər çətinləşib. Etirazların qısa zamanda bu qədər geniş şəkildə yayılmasının əsas səbəbi də məhz budur. Məhsanın qətli isə sadəcə, bu etirazların əyani surətdə üzə çıxması üçün bəhanədir.
Diqqət yetirdikdə görmək olur ki, etirazları idarə edən vahid lider yoxdur. Digər tərəfdən, fərqli yerlərdə etirazların motivi də dəyişir. Misal üçün, Cənubi Azərbaycanda etirazçılar istiqlaliyyət şüarları səsləndirirlər.
Etiraz aksiyalarının İranın ali dini lideri Xamnəinin xəstə olduğu və səhhətinin getdikcə pisləşdiyi dövrə təsadüf etməsi də diqqət çəkir. Bu mənada deyə bilərik ki, əslində etiraz aksiyaları həm də ali dini liderin ölümü ilə paralel İranda siyasi sistemin dəyişməsi üçün də ilkin hazırlıq və ya cəmiyyətin nəbzinin yoxlanılmasıdır. Bunu şah dövrünün sonları ilə müqayisə etmək olar.
Məsələ ondadır ki, Qərb və ABŞ İrana qarşı iqtisadi sanksiyalar tətbiq etsə də, İranda rejimin dəyişməsi arzuolunan ssenari deyil. Prinsip etibarilə mövcud rejim də məhz ABŞ siyasi mətbəxinin məhsuludur.
Əslində İranda mövcud iqtidara qarşı son illərdə bənzər etiraz aksiyaları çox olub. Əksər aksiyalar ABŞ-İran gərginliyi fonunda təzahür edib. Lakin heç vaxt inqilab kontekstinə keçməyib.
Qərb İranda teokratik rejimi kimin əvəzləməsi mövzusunda fikir ayrılığı yaşayır. Digər tərəfdən, türk elitasının yenidən İranda hakimiyyəti ələ almaq ehtimalı da böyükdür.
Əslində bu ehtimallar onu deməyə əsas verir ki, İranda türk elitasının hakimiyyətə gəlməsi üçün bu ölkənin yaxın zamanda parçalanması mümkündür. Türklərin öz dövləti olarsa, İranda kimin hakimiyyətə gəlməsindən asılı olmayaraq, Qərbin təsir imkanları hər zaman olacaq.
O ki qaldı hazırkı aksiyaların miqyasının böyüyüb inqilab kontekstinə keçməsinə, deyə bilərəm ki, bu, Cənubi Azərbaycanın aksiyalara verdiyi dəstəkdən asılı olacaq. Cənubi Azərbaycan ayağa qalxmasa, İranda heç bir hərəkat, heç bir etiraz inqilab sferasına keçə və qələbə qazana bilməz.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-09-2022 14:32 | Bölmə: Siyasət
İran növbəti inqilab astanasındadır. Bir müddət öncə əxlaq polisi tərəfindən həbs edilən hüquq müdafiəçisi Məhsa Eminin sentyabrın 16-da müəmmalı ölümündən sonra ölkədə etiraz aksiyaları başlayıb. Bu gün isə aksiyalar başda Cənubi Azərbaycan olmaqla, İranın bir sıra iri şəhərlərinə sirayət edib.
Hazırkı etiraz aksiyalarını Hicab hərəkatı olaraq adlandıra bilərik. Belə ki, aksiyalarda iştirak edən qadınların hicablarını çıxarıb yerə atması və polisin gözü önündə baş örtüklərini yandırması baş verən hadisələrə Hicab hərəkatı deməyə əsas verir.
Mövcud aksiyaların başlanmasındakı səbəbkar isə 22 yaşlı Məhsa Eminidir. Daha doğrusu, onun İranın əxlaq polisi tərəfindən həbsi və müəmmalı şəkildə ölməsidir.
İraq Kürdüstanından Tehrana qohumlarını ziyarət etmək üçün gələn Məhsa sentyabrın 13-də İranın əxlaq polisi tərəfindən saxlanılıb. Hicabını düzgün taxmadığı iddiası ilə əxlaq polisi tərəfindən saxlanılan Məhsa, şahidlərin sosial şəbəkələrdə verdiyi məlumata görə, şiddətli döyülüb.
Tehran polisi 22 yaşlı fəalın ürək tutmasından həyatını itirdiyini desə də, aydın məsələdir ki, onun ölümü birbaşa rejimin istəyi ilə məqsədyönlü şəkildə baş verib. Bunu təsdiq edən digər bir fakt hadisə sonrası İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) Kürdüstandakı komandirinin Məhsanın ailəsinə baş çəkməsidir.
Etiraz aksiyalarının başlanması əslində gözlənilən idi. Məsələ ondadır ki, Qərbin və ABŞ-ın iqtisadi sanksiyaları fonunda İran vətəndaşlarının sosial iqtisadi vəziyyəti kifayət qədər çətinləşib. Etirazların qısa zamanda bu qədər geniş şəkildə yayılmasının əsas səbəbi də məhz budur. Məhsanın qətli isə sadəcə, bu etirazların əyani surətdə üzə çıxması üçün bəhanədir.
Diqqət yetirdikdə görmək olur ki, etirazları idarə edən vahid lider yoxdur. Digər tərəfdən, fərqli yerlərdə etirazların motivi də dəyişir. Misal üçün, Cənubi Azərbaycanda etirazçılar istiqlaliyyət şüarları səsləndirirlər.
Etiraz aksiyalarının İranın ali dini lideri Xamnəinin xəstə olduğu və səhhətinin getdikcə pisləşdiyi dövrə təsadüf etməsi də diqqət çəkir. Bu mənada deyə bilərik ki, əslində etiraz aksiyaları həm də ali dini liderin ölümü ilə paralel İranda siyasi sistemin dəyişməsi üçün də ilkin hazırlıq və ya cəmiyyətin nəbzinin yoxlanılmasıdır. Bunu şah dövrünün sonları ilə müqayisə etmək olar.
Məsələ ondadır ki, Qərb və ABŞ İrana qarşı iqtisadi sanksiyalar tətbiq etsə də, İranda rejimin dəyişməsi arzuolunan ssenari deyil. Prinsip etibarilə mövcud rejim də məhz ABŞ siyasi mətbəxinin məhsuludur.
Əslində İranda mövcud iqtidara qarşı son illərdə bənzər etiraz aksiyaları çox olub. Əksər aksiyalar ABŞ-İran gərginliyi fonunda təzahür edib. Lakin heç vaxt inqilab kontekstinə keçməyib.
Qərb İranda teokratik rejimi kimin əvəzləməsi mövzusunda fikir ayrılığı yaşayır. Digər tərəfdən, türk elitasının yenidən İranda hakimiyyəti ələ almaq ehtimalı da böyükdür.
Əslində bu ehtimallar onu deməyə əsas verir ki, İranda türk elitasının hakimiyyətə gəlməsi üçün bu ölkənin yaxın zamanda parçalanması mümkündür. Türklərin öz dövləti olarsa, İranda kimin hakimiyyətə gəlməsindən asılı olmayaraq, Qərbin təsir imkanları hər zaman olacaq.
O ki qaldı hazırkı aksiyaların miqyasının böyüyüb inqilab kontekstinə keçməsinə, deyə bilərəm ki, bu, Cənubi Azərbaycanın aksiyalara verdiyi dəstəkdən asılı olacaq. Cənubi Azərbaycan ayağa qalxmasa, İranda heç bir hərəkat, heç bir etiraz inqilab sferasına keçə və qələbə qazana bilməz.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 16:47
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
8-05-2025, 19:31
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
8-05-2025, 17:30
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
8-05-2025, 11:00
Ceyhun Bayramov Vyetnam xarici işlər naziri ilə görüşüb
8-05-2025, 08:16
Vladimir Putin və Si Cinpin bu gün görüşürlər
7-05-2025, 20:03
Mehriban Əliyeva No Fon Li ilə görüşüb - Foto
7-05-2025, 17:50
Prezidentin köməkçisi NATO nümayəndəsi ilə görüşüb
7-05-2025, 16:48
İraq prezidenti Ceyhun Bayramovu qəbul edib
7-05-2025, 16:16
Serbiya prezidentinin təyyarəsi Bakıda məcburi eniş edib
7-05-2025, 15:36
Əvəz Zeynallı: "Analizləri verdik, bu günlərdə açıqlanacaq"
7-05-2025, 14:39
Rüfət Səfərovun ibtidai istintaqı başa çatıb
7-05-2025, 13:04
ABŞ: Ukrayna təkliflərlə razılaşsa da, Rusiya rədd edir
7-05-2025, 12:15
Vyetnam parlamentinin sədri Nikol Paşinyana qadın şərfi bağışlayıb
7-05-2025, 11:16
Azərbaycan Pakistana qarşı hərbi hücumları pisləyib
7-05-2025, 09:21
Tramp: Hindistanın Pakistana hücumu biabırçılıqdır
6-05-2025, 17:58
Partiyaların pulu niyə kəsilib? - Açıqlamalar
6-05-2025, 15:53
AĞ Partiyaya ayrılan dövlət vəsaiti dayandırılıb
6-05-2025, 15:51
Tramp: Neftin ucuzlaşması Putini sülhə meylləndirir
6-05-2025, 13:43
Tofiq Yaqublunun məhkəməsi başlayıb
6-05-2025, 07:50
Trampla Putinin şəxsi görüşü olacaq
5-05-2025, 13:42
Simonyan: Rusiya Ermənistana qarşı hibrid müharibə aparır
5-05-2025, 13:20
Rusiyayönlü siyasətçi prezident seçkisində qalib gəlib
5-05-2025, 12:29
Nəsirov deputat Badamovun Rusiyaya buraxılmamasından danışıb
5-05-2025, 11:11
Vitse-spiker Sloveniyaya gedir
5-05-2025, 07:43
Tramp: “Yaxşı danışıqlar apardıq, amma nifrət qalır”
4-05-2025, 16:27
Ayxan Hacızadə: Rusiya tərəfi qeyri-dost addım atıb
3-05-2025, 19:59
İlham Əliyev Rusiyanın Patriarxı ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
2-05-2025, 21:48
Hikmət Hacıyev beyin mərkəzlərinin rəhbərləri ilə görüşüb
2-05-2025, 17:38
YAP İdarə Heyətinin növbəti iclası keçirilib
2-05-2025, 16:12
Bakıda media ilə bağlı forum keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
2-05-2025, 15:52
Ramid Namazov: Dövlətimiz istənilən təhdidi dəf etməyə qadirdir
2-05-2025, 08:04
Marko Rubio: Ağ ev Ukraynadan əl çəkməyəcək
1-05-2025, 14:25
Prezidentin Mətbuat Xidmətinin sektor müdiri vəzifədən çıxarılıb
1-05-2025, 13:24
Kamran Əliyevin təyinatına səs verməyən deputatın kiimliyi bilinb
1-05-2025, 12:12
Müdafiə naziri İranı hədələyir
1-05-2025, 11:10
Aİİ Ermənistana qarşı sərt tədbirlər görə bilər
1-05-2025, 10:56
Adəm Məmmədov şikayət verib
1-05-2025, 08:53
Baş nazirin Ukrayna ilə bağlı planı iflasa uğrayıb
1-05-2025, 08:23
Baş nazir: Kiyev danışıqlarda mütləq iştirak etməlidir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
