00:10 / 07-05-2025
Bakıda 20 gün əvvəl təmir olunan yol yenidən çöküb - Video
23:13 / 06-05-2025
Hacıqabulun üç kəndində evləri sel suları basıb
23:00 / 06-05-2025
Belarus baş nazirinin Azərbaycana səfəri başa çatıb
22:37 / 06-05-2025
Hikmət Hacıyev media rəhbərləri ilə görüşüb - Fotolar
20:35 / 06-05-2025
"007"-nin yeni siması Teylor-Conson olacaq
18:56 / 06-05-2025
İlham Əliyev “Vietnam News Agency” agentliyinə müsahibə verib
18:44 / 06-05-2025
Milyarder sosial media marketinqini məhv etmək istəyir
18:03 / 06-05-2025
Sahibə Qafarova BƏƏ-nin Federal Milli Şurasının sədri ilə görüşüb
17:59 / 06-05-2025
Oleq Bakinski ev dustaqlığına buraxılıb
17:58 / 06-05-2025
Partiyaların pulu niyə kəsilib? - Açıqlamalar
17:52 / 06-05-2025
Trampın ticarət müharibəsi uşaqlara da zərər vurur
17:35 / 06-05-2025
Britaniya Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır - Foto
17:33 / 06-05-2025
Daha 18 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
16:33 / 06-05-2025
Xanlar Vəliyevin oğlu 14 milyonluq binanı alıb
16:29 / 06-05-2025
Naxçıvanda ər arvadını bıçaqlayıb
16:19 / 06-05-2025
Prezident yeni fərman imzalayıb
16:07 / 06-05-2025
Məhkəmələrə sədr və müavinlər təyin olunub - Siyahı
15:53 / 06-05-2025
AĞ Partiyaya ayrılan dövlət vəsaiti dayandırılıb
15:51 / 06-05-2025
Tramp: Neftin ucuzlaşması Putini sülhə meylləndirir
15:39 / 06-05-2025
Professor: Azərbaycan Türkiyə-İsrail münasibətlərini nisbətən normal müstəviyə çəkə bilib
15:18 / 06-05-2025
Belarusun baş naziri Qarabağa gəlib - (Yenilənib) - Foto
15:04 / 06-05-2025
“F-16”-larla bağlı qalmaqal baş verib
14:57 / 06-05-2025
Azərbaycan sərhəd pozucularını saxlayıb - Fotolar
14:52 / 06-05-2025
Hikmət Hacıyev Səid Xətibzadə ilə görüşüb
14:05 / 06-05-2025
Litva Rusiyadan qorunmaq üçün əlavə bir milyard avro xərcləyəcək
13:43 / 06-05-2025
Tofiq Yaqublunun məhkəməsi başlayıb
13:15 / 06-05-2025
ABŞ Ukraynaya “F-16” təyyarələri göndərir
13:05 / 06-05-2025
Dolaşıq kələf: Netanyahu Bakıya niyə uça bilməyib?
16:12 / 02-05-2025
Bakıda media ilə bağlı forum keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
10:07 / 03-05-2025
Məzahir Pənahovun oğlu hamilə qadına işgəncə verib - (Yenilənib) - Fotolar
09:44 / 02-05-2025
İnsanların yadplanetlilərlə qohumluq əlaqələri araşdırılıb
09:58 / 03-05-2025
Bakının bəzi küçə və prospektlərində hərəkət tam məhdudlaşdırılacaq
16:58 / 02-05-2025
Zülfüqarov: Ermənistan etməsə, özümüz edəcəyik
23:49 / 02-05-2025
Ermənistanın xarici borcu 2,6 dəfə artıb
21:48 / 02-05-2025
Hikmət Hacıyev beyin mərkəzlərinin rəhbərləri ilə görüşüb
13:42 / 02-05-2025
Rusiyanın şərtləri rədd edilir
18:00 / 02-05-2025
Professor: Ermənistan Zəngəzur dəhlizi problemini həll etməlidir
13:13 / 02-05-2025
Kreml niyə Ukraynada seçki keçirilməsinə israr edir?
23:14 / 02-05-2025
“Traktor” tarixində ilk dəfə İran çempionu olub
19:59 / 03-05-2025
İlham Əliyev Rusiyanın Patriarxı ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
500 illik qanlı dövr bitir
Tarix: 08-08-2023 16:50 | Bölmə: Siyasət
Ermənistanın maraqlarını qoruyan, Qarabağdakı separatçıları himayə edən, erməni lobbisi, diasporu və kilsəsinin istəklərini yerinə yetirən Fransa Afrika qitəsini itirmək üzrədir.
Mali, Burkina-Fasonun ardınca Niger də Parisdən üz döndərib. Xüsusilə iyulun 26-da Nigerdə Prezident Qvardiyasının qiyam qaldıraraq ölkə başçısı Məhəmməd Bazumu vəzifədən kənarlaşdırmasının ardınca Fransa ilə “iplər qırılıb”.
Ümumiyyətlə, Afrika qitəsinin avropalılar tərəfindən koloniləşdirilməsi XV əsrdə Portuqaliya və İspaniya ilə başlasa da, qitənin bütövlükdə Avropa ölkələri arasında bölünməsi XIX əsrin sonuna təsadüf edir.
Afrika qitəsindən ən böyük payı qoparan ölkələrdən biri də Fransadır. Rəsmi Paris 1960-cı illərə qədər Afrika ölkələrinin bir qismini müstəmləkəsi kimi saxlaya bilsə də, sonda müstəqilliklərini tanımağa məcbur oldu. Bu ölkələr XX əsrin ikinci yarısından etibarən müstəqilliklərini qazansalar da, Fransa koloniolizm və imperializm siyasətini neokoloniolizm və neoimperializmlə əvəzləyib.
Ancaq son illər Afrika ölkələri Fransa ilə siyasi, iqtisadi və hərbi əlaqələrdən imtina etməyə başlayıblar. Fransanın Afrikada itirdiyi ölkələrin Rusiya, Çin, Türkiyə, İran, Səudiyyə Ərəbistanı, Hindistanla əməkdaşlıq etməsi diqqət çəkir.
Hazırda Afrika ölkələri ilə yaxından maraqlanan digər ölkə Azərbaycandır. Məsələ budur ki, Azərbaycan Afrika ölkələrini regionda ən yaxşı tanıyan və anlayan ölkədir. Çünki ölkəmiz SSRİ dövründə qitə ilə aparılan danışıqların koordinasiya mərkəzi olub. Bir çox azərbaycanlı diplomat SSRİ-nin Afrika siyasətinin aparıcı şəxsləri hesab edilirdi. Bundan başqa, Azərbaycan universitetləri hər zaman afrikalı tələbələrin müraciət etdiyi təhsil ocağı olub. Anqola prezidenti Joze Eduardu Duş Santuş (José Eduardo dos Santos) 1963-1969-cu illərdə ADNA-da təhsil alıb.
Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra Afrika ölkələri ilə əlaqələr zəifləsə də, Bakının Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi qitə ölkələri ilə münasibətlərin növbəti inkişafına zəmin yaratdı. Hətta 2019-cu ildən etibarən Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatına sədrliyinin daha üç il uzadılması qərarını dəstəkləyən ölkələrin əksəriyyətini Afrika ölkələri təşkil edirdi.
Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatına sədrlik etdiyi müddətdə üçüncü dünya ölkəsi kimi tanınan, daxili və xarici siyasi problemləri gözardı edilən bir çox Afrika ölkəsinə problemlərini dilə gətirməsi üçün geniş platforma tanıyıb. Hətta BMT-də belə sözünü deyə bilməyən, səsini eşitdirməyən bu ölkələr Qoşulmama Hərəkatında bu imkana sahib olub.
Prezident İlham Əliyev Qoşulmama Hərəkatının bu ilin martındakı sammitdə vurğuladı ki, dekolonizasiya mühitində yaranmış Qoşulmama Hərəkatı bu mövzuya xüsusi önəm ayırmalıdır. Prezident İlham Əliyev Fransanı qanlı müstəmləkə keçmişinə, eləcə də soyqırımı aktlarına görə üzr istəməyə və məsuliyyətini etiraf etməyə çağırdı.
Göründüyü kimi, Bakı digər ölkələr kimi dini-ideoloji, iqtisadi, mədəni və s. aspektlərdə deyil, birbaşa Afrika ölkələrinin öz maraqları və tarixi reallıqları əsasında dəstəyini nümayiş etdirir.
Hesab etmək olar ki, Bakının siyasi dəstəyi Fransanın Afrika ölkələri üzərindəki hakimiyyətini sarsıdacaq dərəcədə ciddi hal alıb.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 08-08-2023 16:50 | Bölmə: Siyasət
Ermənistanın maraqlarını qoruyan, Qarabağdakı separatçıları himayə edən, erməni lobbisi, diasporu və kilsəsinin istəklərini yerinə yetirən Fransa Afrika qitəsini itirmək üzrədir.
Mali, Burkina-Fasonun ardınca Niger də Parisdən üz döndərib. Xüsusilə iyulun 26-da Nigerdə Prezident Qvardiyasının qiyam qaldıraraq ölkə başçısı Məhəmməd Bazumu vəzifədən kənarlaşdırmasının ardınca Fransa ilə “iplər qırılıb”.
Ümumiyyətlə, Afrika qitəsinin avropalılar tərəfindən koloniləşdirilməsi XV əsrdə Portuqaliya və İspaniya ilə başlasa da, qitənin bütövlükdə Avropa ölkələri arasında bölünməsi XIX əsrin sonuna təsadüf edir.
Afrika qitəsindən ən böyük payı qoparan ölkələrdən biri də Fransadır. Rəsmi Paris 1960-cı illərə qədər Afrika ölkələrinin bir qismini müstəmləkəsi kimi saxlaya bilsə də, sonda müstəqilliklərini tanımağa məcbur oldu. Bu ölkələr XX əsrin ikinci yarısından etibarən müstəqilliklərini qazansalar da, Fransa koloniolizm və imperializm siyasətini neokoloniolizm və neoimperializmlə əvəzləyib.
Ancaq son illər Afrika ölkələri Fransa ilə siyasi, iqtisadi və hərbi əlaqələrdən imtina etməyə başlayıblar. Fransanın Afrikada itirdiyi ölkələrin Rusiya, Çin, Türkiyə, İran, Səudiyyə Ərəbistanı, Hindistanla əməkdaşlıq etməsi diqqət çəkir.
Hazırda Afrika ölkələri ilə yaxından maraqlanan digər ölkə Azərbaycandır. Məsələ budur ki, Azərbaycan Afrika ölkələrini regionda ən yaxşı tanıyan və anlayan ölkədir. Çünki ölkəmiz SSRİ dövründə qitə ilə aparılan danışıqların koordinasiya mərkəzi olub. Bir çox azərbaycanlı diplomat SSRİ-nin Afrika siyasətinin aparıcı şəxsləri hesab edilirdi. Bundan başqa, Azərbaycan universitetləri hər zaman afrikalı tələbələrin müraciət etdiyi təhsil ocağı olub. Anqola prezidenti Joze Eduardu Duş Santuş (José Eduardo dos Santos) 1963-1969-cu illərdə ADNA-da təhsil alıb.
Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra Afrika ölkələri ilə əlaqələr zəifləsə də, Bakının Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi qitə ölkələri ilə münasibətlərin növbəti inkişafına zəmin yaratdı. Hətta 2019-cu ildən etibarən Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatına sədrliyinin daha üç il uzadılması qərarını dəstəkləyən ölkələrin əksəriyyətini Afrika ölkələri təşkil edirdi.
Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatına sədrlik etdiyi müddətdə üçüncü dünya ölkəsi kimi tanınan, daxili və xarici siyasi problemləri gözardı edilən bir çox Afrika ölkəsinə problemlərini dilə gətirməsi üçün geniş platforma tanıyıb. Hətta BMT-də belə sözünü deyə bilməyən, səsini eşitdirməyən bu ölkələr Qoşulmama Hərəkatında bu imkana sahib olub.
Prezident İlham Əliyev Qoşulmama Hərəkatının bu ilin martındakı sammitdə vurğuladı ki, dekolonizasiya mühitində yaranmış Qoşulmama Hərəkatı bu mövzuya xüsusi önəm ayırmalıdır. Prezident İlham Əliyev Fransanı qanlı müstəmləkə keçmişinə, eləcə də soyqırımı aktlarına görə üzr istəməyə və məsuliyyətini etiraf etməyə çağırdı.
Göründüyü kimi, Bakı digər ölkələr kimi dini-ideoloji, iqtisadi, mədəni və s. aspektlərdə deyil, birbaşa Afrika ölkələrinin öz maraqları və tarixi reallıqları əsasında dəstəyini nümayiş etdirir.
Hesab etmək olar ki, Bakının siyasi dəstəyi Fransanın Afrika ölkələri üzərindəki hakimiyyətini sarsıdacaq dərəcədə ciddi hal alıb.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:58
Partiyaların pulu niyə kəsilib? - Açıqlamalar
Dünən, 15:53
AĞ Partiyaya ayrılan dövlət vəsaiti dayandırılıb
Dünən, 15:51
Tramp: Neftin ucuzlaşması Putini sülhə meylləndirir
Dünən, 13:43
Tofiq Yaqublunun məhkəməsi başlayıb
Dünən, 07:50
Trampla Putinin şəxsi görüşü olacaq
5-05-2025, 13:42
Simonyan: Rusiya Ermənistana qarşı hibrid müharibə aparır
5-05-2025, 13:20
Rusiyayönlü siyasətçi prezident seçkisində qalib gəlib
5-05-2025, 12:29
Nəsirov deputat Badamovun Rusiyaya buraxılmamasından danışıb
5-05-2025, 11:11
Vitse-spiker Sloveniyaya gedir
5-05-2025, 07:43
Tramp: “Yaxşı danışıqlar apardıq, amma nifrət qalır”
4-05-2025, 16:27
Ayxan Hacızadə: Rusiya tərəfi qeyri-dost addım atıb
3-05-2025, 19:59
İlham Əliyev Rusiyanın Patriarxı ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
2-05-2025, 21:48
Hikmət Hacıyev beyin mərkəzlərinin rəhbərləri ilə görüşüb
2-05-2025, 17:38
YAP İdarə Heyətinin növbəti iclası keçirilib
2-05-2025, 16:12
Bakıda media ilə bağlı forum keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
2-05-2025, 15:52
Ramid Namazov: Dövlətimiz istənilən təhdidi dəf etməyə qadirdir
2-05-2025, 08:04
Marko Rubio: Ağ ev Ukraynadan əl çəkməyəcək
1-05-2025, 14:25
Prezidentin Mətbuat Xidmətinin sektor müdiri vəzifədən çıxarılıb
1-05-2025, 13:24
Kamran Əliyevin təyinatına səs verməyən deputatın kiimliyi bilinb
1-05-2025, 12:12
Müdafiə naziri İranı hədələyir
1-05-2025, 11:10
Aİİ Ermənistana qarşı sərt tədbirlər görə bilər
1-05-2025, 10:56
Adəm Məmmədov şikayət verib
1-05-2025, 08:53
Baş nazirin Ukrayna ilə bağlı planı iflasa uğrayıb
1-05-2025, 08:23
Baş nazir: Kiyev danışıqlarda mütləq iştirak etməlidir
30-04-2025, 17:40
Abbas Əliyev Aparat rəhbərinin müavini təyin olunub
30-04-2025, 16:53
Medvedev liderləri və xalqları təhqir edib, söyüş söyüb - Foto
30-04-2025, 15:41
Ceyhun Bayramov Küveyt XİN başçısı ilə görüşüb
30-04-2025, 13:57
Sabiq nazir: "İranın Zəngəzur dəhlizinə mane olacağına inanmıram”
29-04-2025, 19:51
Ceyhun Bayramov Küveytə gedib
29-04-2025, 16:42
Rüfət Səfərovun həbs müddəti uzadılıb
29-04-2025, 13:08
Ermənistan prezidenti: Azərbaycanla hərtərəfli sülh yarada bilərik
29-04-2025, 12:54
İlyas İsmayılovun oğlu: "Meydan Babayevi tanımıram"
29-04-2025, 08:14
Donald Trampın qərarı Si Cinpin üçün əsl hədiyyədir
28-04-2025, 20:57
Bakıda ermənilər hakim qarşısında: Sarkisyanın etirafı nümayiş olunub - (Yenilənib) - Fotolar
28-04-2025, 17:20
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi açıqlanıb
28-04-2025, 17:15
Qlobal Cənub QHT Platformasına rəhbərlik Azərbaycana verilib
28-04-2025, 17:09
Putin yeni və təktərəfli atəşkəs elan edib
28-04-2025, 15:04
Deputatın "besedka" açılışı tənqid olunub - Video
28-04-2025, 14:20
Ədalət Partiyası parçalanır - Qarşıdurma
28-04-2025, 11:16
Bakıda Qlobal Cənub QHT Platforması təsis edilib - (Yenilənib) - Fotolar
28-04-2025, 08:18
Pekin Vaşinqtonla tarifləri müzakirə etməyə hazırdır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
