Rusiya kosmik rəqabətdə də uduzur
Tarix: 21-08-2023 12:52 | Bölmə: Siyasət
Rusiya kosmik rəqabətdə də uduzur

“Luna-25” planetlərarası stansiyasının qəzaya uğraması rusların qüruruna toxunub. Rus “Telegram” kanallarında bunu aydın görmək olur. Çünki dövlət və xalq olaraq bu layihəyə SSRİ dövründəki kosmik derjava statusunun bərpası kimi baxırdılar və avqustun 11-də stansiyanın fəzaya buraxılmasını böyük qələbə kimi qarşılamışdılar".

Reyting.az
xəbər verir ki, bunu politoloq Şahin Cəfərli deyib.

Ş. Cəfərli xatırladıb ki, sonuncu sovet-rus Ay missiyası 1976-cı ildə həyata keçirilib:
"Putin dövründə bu proqramın dirçəldilməsinə qərar verildi və “Luna-25”-in hazırlığına azı 15 il vaxt sərf olundu. Lakin son hadisə Rusiya kosmik proqramının deqradasiyasını bir daha ortaya qoydu”.

Bu mürəkkəb sahənin mütəxəssisi olmadığını qeyd edən Ş. Cəfərli detallara varmadan Rusiyanın iki təməl problemindən danışıb:

“Birincisi, SSRİ dövründə olan səviyyədə elmi-texnoloji potensial hazırkı Rusiyada yoxdur. Çünki SSRİ dövründəki potensial bütün sovet xalqlarının ortaq elmi-intellektual məhsulu idi və vahid mərkəzdə akkumulyasiya olunurdu. Bu, itirildi.

Digər tərəfdən, imperiyanın çöküşündən sonrakı müddətdə ciddi beyin axını baş verdi və Ukraynaya qarşı işğalçı müharibənin başlamasından sonra bu proses yeni vüsət alıb. Rusiyada qalan, vaxtilə SSRİ-nin kosmik proqramlarının iştirakçısı olmuş alimlər isə xeyli yaşlanıblar. Məsələn, onlardan biri, 90 yaşlı akademik Mixail Marov “Luna-25”-in qəza xəbərini öyrəndikdən sonra xəstəxanaya düşüb”.

Rusiya üçün ikinci təməl probleminə də toxunan politoloq əlavə edib ki, bu, bütün postsovet ölkələrinin ümumi bəlası olan dəhşətli soyğunçuluq və talançılıqdır:

“Konkret misal kimi Rusiyada 2011-ci ildən bəri həyata keçirilən “Vostoçnoye” kosmodromu layihəsini göstərmək olar. Bu kosmodromun obyektlərinin tikintisində o qədər böyük və aşkar korrupsiyaya yol verildi ki, Putin 2019-cu ildə bu mövzuda xüsusi müşavirə çağırıb, orada yüz milyonlarla vəsaitin mənimsənildiyini etiraf etdi. Ümumilikdə 20 milyard rubldan çox dövlət vəsaitinin oğurlandığı məlumdur. Faktlar üzrə 160-dən çox cinayət işi açılıb, 50-dən çox adam saxlanılıb. 2020-ci ildə yığılıb qərar verdilər ki, tikinti işlərinə xüsusi müfəttiş qrupu nəzarət etsin. Sanki müfəttişlər rüşvət almır".

Ş. Cəfərli əlavə edib ki, hazırda Ayın tədqiq olunmamış cənub qütbünə astronavt göndərmək üçün ABŞ və Çin arasında rəqabət gedir: "Orada üzərində buz olan daimi qruntun mövcudluğu alimlərin diqqətini çəkir və həmin səthin tədqiq olunması bir çox suallara cavab verə bilər. Ayda nadir torpaq elementləri kimi strateji əhəmiyyətli təbii ehtiyatların oduğu da iddia edilir. Rusiya “bu rəqabətdə mən də varam”,- demək istəyirdi, amma göründüyü kimi, alınmadı".

E. KAMAL
Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}