Putinin Kimlə yaxınlaşmasının səbəbi nədir?
Tarix: 04-10-2023 11:12 | Bölmə: Siyasət
Putinin Kimlə yaxınlaşmasının səbəbi nədir?

Şimali Koreya lideri Kim Çen In prezident Vladimir Putinlə bu yaxınlarda keçirdiyi görüş üçün Rusiyanın şərqində, Xasan qəsəbəsindəki dəmiryol vağzalında zirehli qatardan düşərkən 2017-ci ildə çəkilmiş “Stalinin ölümü” satirik filmi yadıma salmaya bilmədim. Platformadan stansiyaya gedən miniatür körpü və Kimin addımladığı cılız qırmızı qaçış onu qarşılamaq üçün sıraya düzülmüş hərbi alaydan komik bir şəkildə fərqlənirdi. Səhnə praktiki olaraq cizgi filminə bənzəyirdi, sanki Mickey Mouse Donald Duck ilə müharibəni danışmaq üçün kostyum geyinmişdi.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Project Syndicate” yazıb.

Məqalə müəllifi Nina Xruşşova qeyd edib:

Əlbəttə, Putinin Kimdən istədiyi artilleriya və silahlar çox realdır. Putinin açıq-aydın hiss etdirdiyi kimi, onun çoxlu beynəlxalq variantları yoxdur.

Həqiqətən də, Kim ilə görüş, bir növ, qambit kimi qarşılandı. Bu, illərdir Kimi öz mövqeyində saxlamaq üçün çalışmış və bir ay əvvəl Putinlə “məhdud tərəfdaşlıq” elan edən Çin prezidenti Si Cinpinin üzünə şillədir.

Sovet İttifaqının tənəzzül illərində və erkən postsovet dövründə Kremlin Şimali Koreyaya münasibəti kifayət qədər alçaldıcı olub. Sovetlər qapalı kommunist ölkəsinin o zamanlar dost olmayan Çinə üz tutmaması üçün onu müştəri-dövlətlər dairəsində saxlamalı və onlar sənaye-tikinti layihələrində kifayət qədər ucuz Şimali Koreya işçi qüvvəsindən istifadə etməkdən məmnun idilər. Ancaq bir tədqiqatçının 1982-ci ildə yazdığı kimi, ikitərəfli əlaqələr göründüyü kimi “nə dost, nə də yaxın” idi.

Putin 2000-ci ildə Pxenyana səfər edib və 2012-ci ildə Kim atasının yerinə keçdikindən sonra Rusiya Şimali Koreyanın sovet dövründən qalan borcunun 90 faizini silib və yoxsul ölkəyə sərmayə qoyacağına söz verib. Lakin investisiyalar məhdud olub və Kim rejiminin nüvə silahı yaratmaq öhdəliyində diplomatik büdrəmə olub. Şimali Koreyanın nüvə proqramından imtina etməkdənsə, ağır sanksiyalara dözməyi üstün tutan Kim üçün Rusiyanın nüvə silahının yayılmaması tələbi heç bir əhəmiyyət kəsb etmir.

Bu gün Putinin hesablamaları dəyişib, o, həmfikir dövlətləri, bir növ, 21-ci əsrdə Varşava Müqaviləsi çərçivəsində birləşdirməyə çalışır və Qərbin sabit antaqonisti olan Şimali Koreya əsas namizəddir.



İqtisadi baxımdan Şimali Koreyanın Rusiyaya təklif edəcəyi hələ çox az şey var. Qlobal bazarda satdığı azsaylı malların çoxunun - kömür və digər minerallar, dəniz məhsulları və bəzi tekstil məmulatlarının Rusiyada bazarı yoxdur və Rusiyanın idxal etmək istədiyi mallar kifayət qədər miqdarda istehsal oluna bilməzdi. Şimali Koreya isə öz növbəsində Rusiya mallarının bazar qiymətlərinə yaxın heç nə ala bilmir.

Təbii ki, Putin-Kim sammitində müjdələnən tərəfdaşlıq ilk növbədə iqtisadi deyil. Məqsəd hərbi-texniki əməkdaşlıq, eləcə də Rusiyanın Şimali Koreyadan silah təchizatıdır. Amma Şimali Koreya ilə bu cür mübadilələri qəti şəkildə qadağan edən BMT TŞ-nin qətnamələrini açıq şəkildə pozmaq Rusiyanın BMT-dəki mövqeyini daha da zəiflədəcək. Bundan əlavə, Rusiya bilir ki, Şimali Koreya Rusiya hərbi texnologiyalarının transferini nə ödəyəcək, nə də qarşılıq verəcək. Vicdansız Kim hətta onu başqa yaramaz dövlətlərə sata bilər.

Bunların heç biri Şimali Koreya rejimini dəstəkləməsinə baxmayaraq, Çini sevindirməyəcək. Rusiyanın Kim rejiminə hərbi təchizat verməsi Cənubi Koreyanı da sevindirməz.

Görünür, Kimlə görüşməklə Putin Cənubi Koreyanı - dünyanın doqquzuncu ən böyük silah ixracatçısını daha irəli getməmə barədə xəbərdarlıq edir.

Gözlənilən təhlükə ondan ibarətdir ki, Rusiya ilə ümumən yaxşı münasibətlər saxlayan Cənubi Koreya ABŞ-ın təzyiqinə boyun əyib Ukraynaya silah çatdırmağa başlayarsa, Rusiya Şimala hərbi texnologiya ötürməklə cavab verəcək.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər