İranın Suriyadakı son hadisələrə baxışı necədir?

Xəbər lenti

00:07 / 12-12-2024

Bu gün Heydər Əliyevin anım günüdür

23:56 / 11-12-2024

Rəsmi Bakı Blinkenin Azərbaycanla bağlı bəyanatını pisləyib

23:33 / 11-12-2024

Baş nazir qaçqınları Suriyaya çağırır

23:23 / 11-12-2024

Ukrayna Taqanroqa raket zərbələri endirib

22:46 / 11-12-2024

Qurban Qurbanov: "Elfsborq"la oyunda çox güc sərf etməli olacağıq"

20:01 / 11-12-2024

Əli Əsədov Rusiyaya işgüzar səfər edib

18:48 / 11-12-2024

Almaniya Ukraynaya “IRIS-T” və “Patriot” sistemləri göndərəcək

18:36 / 11-12-2024

Müxalifət Hafiz Əsədin məzarını yandırıb - Fotolar

18:23 / 11-12-2024

Rusiya Qərbdən minlərlə snayper tüfəngi alır

18:21 / 11-12-2024

Bakıya sulu qar yağacaq - Proqnoz

18:17 / 11-12-2024

Müğənni Musa Musayev: "Bunlar pula görə işləyən adamlardır"

18:04 / 11-12-2024

Bu gün İrəvandan Bakıya təyyarə reysi olub

17:58 / 11-12-2024

Həbsxanada daha bir məhkum ölüb

17:51 / 11-12-2024

Kreml Əsədi Suriyadan qaçmağa inandırıb

17:38 / 11-12-2024

ABŞ Ukraynaya yardımı dayandırsa...

17:26 / 11-12-2024

İş adamının 362 min manatı mənimsənilib - "Dedi ki, parik satıb pul qazanacağıq"

17:20 / 11-12-2024

Estoniyada hərbi xidmətlə bağlı islahatlar aparacaqlar

17:05 / 11-12-2024

"Kapital Bank"da kadr dəyişikliyi olub

16:59 / 11-12-2024

Ölkədə hansı məhsullar bahalaşıb? - Siyahı

16:43 / 11-12-2024

Bakıda qadının ölümü: həkim cinayət məsuliyyətinə cəlb edilib

16:37 / 11-12-2024

Küləkli hava şəraiti ilə bağlı xəbərdarlıq verilib

16:34 / 11-12-2024

İcra başçısının həbsdəki sabiq müavini azadlığa buraxılıb

16:28 / 11-12-2024

Nazirliyin qəzeti və jurnalı bağlanır

16:25 / 11-12-2024

Bir milyonluq cinayət işi: "Mərkəzi Gömrük Hospitalına 245 min 265 manat borc qalıb"

16:11 / 11-12-2024

Daha bir şirkət rəhbəri cərimələnib

16:00 / 11-12-2024

Ceyhun Bayramov ilə Türkiyənin XİN başçısı arasında telefon danışığı olub

15:54 / 11-12-2024

Antoni Blinken Türkiyəyə gəlir

15:32 / 11-12-2024

Ruslar Kurskda iki yaşayış məntəqəsini azad edib

15:08 / 11-12-2024

Messi Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib - Fotolar

14:56 / 11-12-2024

Prezident AÇG ilə bağlı qanunu təsdiqləyib

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

15:39 / 07-12-2024

Tikinti şirkəti qanunlara tabe olmur

00:12 / 07-12-2024

Lerikdə ərazi icra nümayəndəsinin meyiti tapılıb

10:35 / 07-12-2024

Bakıda altı jurnalist saxlanılıb - (Yenilənib)

20:37 / 07-12-2024

Tramp ABŞ-ı Suriyadakı vəziyyətə qarışmamağa çağırıb

00:11 / 08-12-2024

Trampın komandası Kiyevin işğaldakı torpaqları qaytarmaq təklifinə mənfi cavab verib

12:54 / 08-12-2024

İnstitut direktoru Azər Qasımlı saxlanılıb - Yenilənib

10:24 / 07-12-2024

Nazirlikdə 143 milyonluq mənimsəmə: ittiham olunanlara hökm oxunub

15:51 / 07-12-2024

Əsgərlərlə görüşlərə məhdudiyyət qoyulub

11:24 / 08-12-2024

Dünyasını dəyişmiş şəxslərlə danışmaq mümkün olacaq - Foto

00:18 / 09-12-2024

İki planet toqquşa bilər

00:04 / 09-12-2024

Yeni araşdırma sənətin mənşəyi haqqında fikirləri alt-üst edib - Fotolar

11:07 / 07-12-2024

Ən yaxşı təbiət fotoları...

İranın Suriyadakı son hadisələrə baxışı necədir?
Tarix: 09-12-2024 11:32 | Bölmə: Slayd

Şirift ölçüsü:

İran mediası daxili iqtisadi və sosial məsələləri, İsraillə davam edən hərbi münaqişə ehtimalını, Qəzza və Livandakı vəziyyəti gündəmdə saxlasa da, Bəşər Əsəd hökumətinə müxalif olan terrorçu qüvvələrin son irəliləyişlərini də əsas mövzuya çevirib. Təbii ki, bu proseslərin sürətli tempinə görə analitik və media orqanları bir qədər çaşqınlıq içində qalıb, Suriyadakı hadisələrin gələcək trayektoriyasını təhlil etməkdə çətinliklə üzləşib. Amma hadisələrin Qəzza və Livandakı müharibədən qaynaqlanmasına göz yummaq olmaz.

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “UWI” yazıb.

Təhlildə qeyd olunur ki, iranlı analitiklər İsrailin “Qolani” diviziyasının atəşi dayandırması ilə terrorçu Colani qüvvələrinin silahlı yürüş arasında daha dərin bir əlaqə olduğundan şübhələnir və bunun koordinasiyalı səy olduğunu düşünürlər:

İranlılar Suriyada mövcud olan terrorçu və təkfirçi qüvvələri İsraillə əməkdaşlıqda və İsrailin maraqlarını həyata keçirməkdə ittiham edirlər.

Onların fikrincə, İsrail Suriyada müvəqqəti atəşkəsdən əvvəl də təkfirçi qüvvələrə həmişə kəşfiyyat, maddi-texniki və maliyyə dəstəyi verib. Çünki bu qüvvələr Suriya, İraq və Livanın hərbi qüvvələrinin zəiflədilməsində böyük rol oynayıb və beləliklə, Yaxın Şərq siyasətində təşəbbüsü İsrailə veriblər. İndi isə İsrail Qəzzada 15 aylıq soyqırımdan, həftələrlə davam edən müharibədən sonra Livan ərazisində zərrə qədər irəliləyiş əldə edə bilməyib, onlarla itki və yüzlərlə yaralı verərək, Təl-Əviv və Hayfada şiddətli partlayışlarla üzləşdikdən sonra heç bir nailiyyət əldə etmədən “Hizbullah”la atəşkəs əldə etmək məcburiyyətində qalıb.

Əslində təkfirçilərlə İsrail arasındakı açıq koordinasiya təkfirçi qüvvələri İslam mədəniyyətinin təbii quruluşundan kənar qüvvələr və Amerika Birləşmiş Ştatlarının, İsrailin təhlükəsizlik təşkilatları tərəfindən yetişdirilmiş muzdlu qüvvələr hesab edən İslam Respublikasının danışıq tərzini gücləndirir və təsdiqləyir. İranın nöqteyi-nəzərindən bu qruplar İsrailin və Qərbin maraqlarından kənar fəaliyyət göstərə bilməz və İranın Yaxın Şərqdə İsrail və Qərbin ifratları ilə üzləşmək üçün bu qrupları vurmaqdan başqa çarəsi yoxdur.

Rəsmi İran diplomatiyası sahəsində, son hadisələrin dərhal ardınca İranın xarici işlər naziri Dəməşqə səfər edib, ardınca Ankaraya və nəhayət, Bağdadda iraqlı və suriyalı həmkarları ilə görüşüb. Prezident Məsud Pezeşkian Suriya prezidenti Bəşər Əsəd və Qətər əmiri Şeyx Təmim bin Həməd Al Tani ilə də telefon danışığı aparıb. İran rəsmilərinin verdiyi açıqlamaların əsasını iki məqamda toplamaq olar:

1. İranın Suriyanın qanuni hökumətinə davamlı dəstəyinin vurğulanması.

2. Suriyada terror hücrələrinin aktivləşməsi və bunun Yaxın Şərqin gələcək təhlükəsizliyinə təsiri ilə bağlı xəbərdarlıq.

İran prezidenti və xarici işlər naziri ilə yanaşı, İranın Suriyadakı səfirləri və BMT də İranın Suriyanın qanuni hökumətinə dəstəyini davam etdirəcəyini açıq şəkildə bəyan ediblər. İranın BMT-dəki səfiri Məcid Təxt Rəvançi BMT Təhlükəsizlik Şurasının Suriyadakı hadisələrlə bağlı fövqəladə iclasında çıxışı zamanı İranın Suriya hökumətinə dəstəyini Dəməşqin terrorla mübarizəsi ilə əlaqələndirib və bunun ölkənin maraqlarına uyğun olduğunu bildirib.

O, Qərbin və Yaxın Şərqin bəzi ölkələrinin terrorçu qruplarla münasibətdə ikili standartlarını tənqid edərək deyib:

“Terror növləri arasında heç bir fərq qoyula bilməz və edilməməlidir, "yaxşı terrorizm" və "pis terrorizm" deyə bir şey yoxdur. “Həyat Təhrir əş-Şam” Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrində açıq şəkildə adı keçən terror qruplaşması kimi regional sülh və sabitliyə ciddi təhlükə yaradır”.

Bundan əvvəl xarici işlər naziri Abbas Əraqçi Hakan Fidanla görüşündə deyib ki, bölgənin problemlərinin çoxu xarici müdaxilə ilə bağlıdır:

“Suriyadakı təkfirçi qrupların ABŞ və sionist rejimlə sıx əlaqələri var. Terrorçuların geri qayıtması Suriyanın təhlükəsizliyini təhlükə altına qoyub. Bu vəziyyətin davam etməsi Suriyanın qonşularına da təsir edəcək”.

İranın analitik məkanı təkfirçi qruplar və İsrail arasında əməkdaşlığı vurğulamaqda davam edir və bu əlaqəyə heç bir şübhə yeri qoymur. İranlı analitiklər hesab edirlər ki, İsrail Suriyada qeyri-sabitlik yaratmaq və Suriya hökumətini məhv etməklə Livan və Qəzzada “Müqavimət oxu” qarşısında uğursuzluqlarının qisasını almağa çalışır. Lakin onlar həm də Suriya hökumətinin və Suriyada mövcud olan İran və Rusiya qüvvələrinin kəşfiyyat və təhlükəsizlik çatışmazlıqlarını da vurğulayırlar.

Analitiklərin fikrincə, terrorçuların vəziyyətinin dəqiq qiymətləndirilməməsi, Suriya ordusu ilə İran və Rusiya hərbi qüvvələrinin Hələb və digər şəhərlərdə hazır olmaması bu sahədə düzgün idarə olunmadığını göstərir.

Digər tərəfdən, İranın analitik məkanı Türkiyəni Suriyadakı hazırkı vəziyyətin əsas təqsirkarlarından biri hesab edir. Analitiklər deyirlər ki, Türkiyə strateji maraqlarına zidd olaraq İsrail və ABŞ-nın əlinə oynayır və Suriyada terrorçu qrupların yenidən fəallaşması nəticəsində yaranan ağır təhlükəsizlik vəziyyəti son nəticədə Türkiyənin öz təhlükəsizliyinə zərər verə bilər.

İranın ali dini liderinin baş müşaviri Əli Əkbər Vilayəti “Təsnim” Xəbər Agentliyinə müsahibəsində Türkiyə hakimiyyətinin buraxdığı səhvə görə təəssüfləndiyini deyib.

Anti-Türkiyə meylli analitiklər mövcud vəziyyəti Türkiyənin ekspansionist meyllərinin sübutu kimi qiymətləndirirlər ki, bu da hətta Suriyanın bölünməsinə və onun bir hissəsinin Türkiyə tərəfindən ilhaqına gətirib çıxara bilər. Onlar Türkiyədəki bu tendensiyaların sübutu kimi MHP partiyasının sədri Dövlət Baxçalının çıxışını göstərirlər.

Bununla belə, daha neytral analitiklər hesab edirlər ki, Türkiyə sadəcə, Trampın prezidentliyi dövründə baş tutacaq siyasi danışıqlarda daha “güclü əl” olmaq üçün Tramp Ağ evə gəlməzdən əvvəl Suriyadakı vəziyyəti dəyişməyə çalışır.

Y. QACAR

Ana səhifəyə dön