12:45 / 11-11-2025
Ən uzun çayların yeni siyahısı tərtib olunub
12:24 / 11-11-2025
Zukerberqin qeyri-qanuni məktəbini bağlayıblar
12:13 / 11-11-2025
Yeni avtomobil dünya rekordu qazanıb
10:59 / 11-11-2025
Rusiyalı milyarder və arvadı qətlə yetirilib
09:47 / 11-11-2025
BMT qaçqın və köçkünlərlə bağlı həyəcan təbili çalır
23:09 / 10-11-2025
Neftçala bazarında baş verən yanğın söndürülüb
18:00 / 10-11-2025
Çin illik orbital buraxılış rekordunu yeniləyib
16:17 / 10-11-2025
150 il yaşamaq reallığa çevrilir
15:55 / 10-11-2025
Toy karvanında ağır qəza: ölən və yaralı var - Foto
13:00 / 10-11-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:39 / 10-11-2025
Dönərdən 7 nəfər zəhərlənib
11:38 / 10-11-2025
Bakıda ər arvadını balta ilə öldürüb, sonra özünü asıb
09:06 / 10-11-2025
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
21:11 / 09-11-2025
Bərdədə nənə və nəvə dəm qazından ölüblər
16:24 / 09-11-2025
"Starlink" istifadəçilərinin sayı 8 milyonu keçib
16:15 / 09-11-2025
Ən varlı ölkələr - Siyahı
15:58 / 09-11-2025
İtkin düşən 17 yaşlı şəxs tapılıb - Foto
15:52 / 09-11-2025
Xəzər sahilində daha 71 ölü suiti aşkarlanıb
14:18 / 09-11-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
10:00 / 09-11-2025
Prezident hərbi paradla bağlı paylaşım edib - Video
23:52 / 08-11-2025
Bakıda Zəfər Günü münasibətilə konsert və atəşfəşanlıq olub
20:20 / 08-11-2025
Bakıda keçirilən hərbi paradda iştirak edən ölkələr - Siyahı
20:17 / 08-11-2025
Bakıda hərbi parad olub - Video - (Yenilənib) - Fotolar
20:00 / 08-11-2025
Azərbaycan Ordusu regionda ön sıradadır - Fotolar
17:18 / 08-11-2025
Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan liderləri birgə nahar edib - Foto
15:40 / 08-11-2025
Prezident: Qarabağ və Şərqi Zəngəzur dirçəlir
14:07 / 08-11-2025
İlham Əliyev: “İndi onlar təcridxanada Azərbaycan çayı içirlər” - Video
12:23 / 08-11-2025
Prezidentlə xanımı Şəhidlər xiyabanında - Fotolar
12:05 / 08-11-2025
Prezident və xanımı Fəxri xiyabanda - Fotolar
10:54 / 08-11-2025
Ərdoğan Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
16:49 / 06-11-2025
Deputat: Ermənistan Azərbaycan qarşısında götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir
16:17 / 10-11-2025
150 il yaşamaq reallığa çevrilir
15:08 / 06-11-2025
Azərbaycan qonşu ölkəni problemdən xilas edir - Foto
19:39 / 07-11-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistandakı partiyalar arasında görüşlər keçirilməlidir
13:05 / 06-11-2025
Mərkəzi Asiya liderləri Trampla görüşdə nəyə ümid edirlər?
17:18 / 08-11-2025
Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan liderləri birgə nahar edib - Foto
10:54 / 08-11-2025
Ərdoğan Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
15:48 / 06-11-2025
Bakı Slavyan Universitetində konfrans keçirilib - Fotolar
20:20 / 08-11-2025
Bakıda keçirilən hərbi paradda iştirak edən ölkələr - Siyahı
14:55 / 07-11-2025
“Lukoil” Azərbaycandakı yataqları tərk edəcək - Səbəb
18:00 / 10-11-2025
Çin illik orbital buraxılış rekordunu yeniləyib
İsrail-İran müharibəsi Zəngəzur yolunu aça bilər
Tarix: 25-06-2025 13:03 | Bölmə: Slayd
İran və İsrail arasında atəşkəsin qalıcı olub-olmayacağını söyləmək hələ tezdir. Lakin Tehran üzərindən asılan müharibə qılıncı Ermənistanı mühüm ticarət nöqtəsindən məhrum edə, onun suverenliyinə əhəmiyyətli təsirləri olan məsələlərdə Rusiya və Azərbaycanın diplomatik təzyiqlərinə müqavimət göstərmək qabiliyyətini zəiflədə bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə eurasia.net yazıb.
Təhlildə qeyd olunur ki, iyunun 13-də İran-İsrail münaqişəsi başlamazdan əvvəl İran Ermənistanın xarici dünya ilə yeganə etibarlı ticarət əlaqəsi hesab edilə bilərdi və hətta o zaman da İran marşrutu dar boğazlarla üzləşmişdi:
Türkiyə və Azərbaycan sərhədləri əsasən Ermənistan ticarəti üçün bağlı olaraq qalır və Gürcüstan son aylarda Rusiya ilə bağlı ixracı pozmaq üçün Kremlin göstərişi ilə hərəkətə keçib.
Kremlin Ermənistanın qiymətli daşlar və qiymətli metalların təkrar ixracını məhdudlaşdırmaq qərarına görə Ermənistanın ticarət dövriyyəsinə bu il artıq böyük zərbə vurulub. İran marşrutları ilə ixracın azalması isə İrəvanın ticarət problemlərini daha da gücləndirə bilər.
İran həm də Azərbaycanı Naxçıvan anklavı ilə birləşdirəcək, Ermənistan ərazisindən keçməli Zəngəzur dəhlizinə görə davam edən mübahisədə İrəvanın mühüm diplomatik dəstəkçisi olub. Bu günə qədər Ermənistan Azərbaycana Zəngəzur marşrutu üzrə hər hansı ekstraterritorial imtiyazların verilməsinə qəti şəkildə qarşı çıxıb və İran rəsmiləri dəhlizin yaradılmasının iki ölkənin “strateji” sərhədi boyunca ticarət əlaqələrinə təhlükə yaradacağını düşünürlər.
Erməni müşahidəçiləri indi narahatdırlar ki, İranı strateji cəhətdən zəifləmiş hesab edən Bakı diplomatik və hərbi təzyiqləri artırmağa cəhd edə bilər.
“Ermənistanın ərazi bütövlüyünün qorunmasında və “Zəngəzur dəhlizi”nin yaradılmasının qarşısının alınmasında İran uzun müddət mühüm rol oynayıb”,- Yeqiya Taşcian “Armenian Weekly”də dərc olunan şərhində yazıb və əlavə edib ki, “Bakı və Ankara Tehranın zəifliyinə regional olaraq təcrid olunmuş Ermənistana təzyiq göstərmək üçün fürsət pəncərəsi kimi baxırlar”.
Məsələ İran üçün o qədər vacib görünür ki, hətta Tehran İsraillə raket zərbələri endirdiyi bir vaxtda İranın Xarici işlər naziri Abbas Əraqçi iyunun 17-də Zəngəzur məsələsini İran üçün “qırmızı xətt” kimi səciyyələndirərək Azərbaycanı hər hansı birtərəfli addım atmaqdan çəkindirməyə çalışıb.
İranın bu cür ritorikasının Bakını çəkindirmək üçün yetərli olub-olmaması indiki məqamda dəqiq deyil. İlham Əliyev administrasiyası İrəvana təzyiqləri gücləndirməklə yanaşı, öz variantlarını açıq saxlamaq niyyətində görünür. İyunun 14-də prezidentin xarici siyasət müşaviri Hikmət Hacıyev Ermənistanı “Zəngəzur dəhlizinin açılması istiqamətində ilk mühüm addımı atmağa” çağırıb. İyunun 18-də Bakıda çıxışı zamanı Əliyev bildirib ki, Ermənistan azərbaycanlıların “Qərbi Zəngəzur bölgəsi”nə və ya Ermənistanın Sünik vilayətinə qayıtmasını asanlaşdırmalıdır. Əliyev iddia edir ki, yüz minlərlə azərbaycanlı 20-ci əsrin əvvəllərində ərazidən zorla qovulub.
“Tarixi ədalət bu insanların öz vətənlərinə dinc və təhlükəsiz şəkildə qayıtmasını təmin etməyi tələb edir”,- Əliyev bildirib.
Azərbaycan rəsmiləri Ermənistanı hədələyərkən, İsraillə güclü müdafiə və təhlükəsizlik əlaqələrinə baxmayaraq, İran-İsrail qarşıdurmasında kənarda qalacağına İranı əmin etmək üçün rəsmi Bakı addımlar atıb. İyunun 14-də Azərbaycanın Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Əraqçı ilə telefon danışığında bildirib ki, Azərbaycan “heç bir halda öz hava məkanından və ya ərazisinin İrana və ya hər hansı digər ölkəyə qarşı hücumlar üçün istifadəsinə icazə verməyəcək”.
Azərbaycanın ticarət dövriyyəsi də İran-İsrail münaqişəsi, xüsusən də Asiyadan İran və Azərbaycan vasitəsilə Rusiyaya malları daşıyan Şimal-Cənub dəhlizi boyunca təhlükə altındadır. İran şəbəkənin əsas qovşağıdır. Şimal-Cənub dəhlizi tam inkişaf etməsə də, Qərbin sanksiyalarının təsirini yumşaltmaq və Ukraynadakı müharibə səylərini davam etdirmək üçün ondan istifadə edən Kreml mühüm həyat xəttini qoruma əzmindədir. 2024-cü ildə dəhliz boyunca ticarət, xüsusən də İran və Rusiya arasında transxəzər ikitərəfli ticarəti inkişaf edib.
Kreml Şimal-Cənub şəbəkəsinin inkişafının davam etdirilməsində kəskin maraqlıdır. TASS xəbər agentliyi Kremlin sözçüsü Dmitri Peskovdan sitat gətirib:
"Bu münaqişə necə baş versə də, müharibə bitdikdən sonra bu layihə həyata keçirilməyə davam edəcək".
Araz dəhlizi kimi tanınan İran və Azərbaycanı əhatə edən inkişaf etməkdə olan Şərq-Qərb ticarət marşrutu da pozulmalara qarşı həssas görünür. Həmin marşrutu Zəngəzur variantına alternativ olaraq, İran ərazisindən keçməklə materik Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirərək Türkiyə ilə irəliləməsi nəzərdə tutulur. İran-İsrail münaqişəsi Azərbaycan rəsmilərini Araz yolunun qeyri-mümkün olduğu qənaətinə gəlməyə vadar edə bilər ki, bu da onların Zəngəzuru təmin etmək əzmini artırır.
Zəngəzurun təhlükəsizliyinin təminatçısı roluna can atan və Moskvaya Qafqazda güclü yerdə təhlükəsizlik mövcudluğunu saxlamağa imkan verən Rusiya Ermənistanın güzəşt etmək üçün təzyiq göstərməkdə Azərbaycana qoşula bilər. Rusiya həmçinin Ermənistanın Kremldən Qərbə doğru geosiyasi dönüş yaratmasının qarşısını almaq üçün əlavə təsir vasitələri axtarır.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-06-2025 13:03 | Bölmə: Slayd
İran və İsrail arasında atəşkəsin qalıcı olub-olmayacağını söyləmək hələ tezdir. Lakin Tehran üzərindən asılan müharibə qılıncı Ermənistanı mühüm ticarət nöqtəsindən məhrum edə, onun suverenliyinə əhəmiyyətli təsirləri olan məsələlərdə Rusiya və Azərbaycanın diplomatik təzyiqlərinə müqavimət göstərmək qabiliyyətini zəiflədə bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə eurasia.net yazıb.
Təhlildə qeyd olunur ki, iyunun 13-də İran-İsrail münaqişəsi başlamazdan əvvəl İran Ermənistanın xarici dünya ilə yeganə etibarlı ticarət əlaqəsi hesab edilə bilərdi və hətta o zaman da İran marşrutu dar boğazlarla üzləşmişdi:
Türkiyə və Azərbaycan sərhədləri əsasən Ermənistan ticarəti üçün bağlı olaraq qalır və Gürcüstan son aylarda Rusiya ilə bağlı ixracı pozmaq üçün Kremlin göstərişi ilə hərəkətə keçib.
Kremlin Ermənistanın qiymətli daşlar və qiymətli metalların təkrar ixracını məhdudlaşdırmaq qərarına görə Ermənistanın ticarət dövriyyəsinə bu il artıq böyük zərbə vurulub. İran marşrutları ilə ixracın azalması isə İrəvanın ticarət problemlərini daha da gücləndirə bilər.
İran həm də Azərbaycanı Naxçıvan anklavı ilə birləşdirəcək, Ermənistan ərazisindən keçməli Zəngəzur dəhlizinə görə davam edən mübahisədə İrəvanın mühüm diplomatik dəstəkçisi olub. Bu günə qədər Ermənistan Azərbaycana Zəngəzur marşrutu üzrə hər hansı ekstraterritorial imtiyazların verilməsinə qəti şəkildə qarşı çıxıb və İran rəsmiləri dəhlizin yaradılmasının iki ölkənin “strateji” sərhədi boyunca ticarət əlaqələrinə təhlükə yaradacağını düşünürlər.
Erməni müşahidəçiləri indi narahatdırlar ki, İranı strateji cəhətdən zəifləmiş hesab edən Bakı diplomatik və hərbi təzyiqləri artırmağa cəhd edə bilər.
“Ermənistanın ərazi bütövlüyünün qorunmasında və “Zəngəzur dəhlizi”nin yaradılmasının qarşısının alınmasında İran uzun müddət mühüm rol oynayıb”,- Yeqiya Taşcian “Armenian Weekly”də dərc olunan şərhində yazıb və əlavə edib ki, “Bakı və Ankara Tehranın zəifliyinə regional olaraq təcrid olunmuş Ermənistana təzyiq göstərmək üçün fürsət pəncərəsi kimi baxırlar”.
Məsələ İran üçün o qədər vacib görünür ki, hətta Tehran İsraillə raket zərbələri endirdiyi bir vaxtda İranın Xarici işlər naziri Abbas Əraqçi iyunun 17-də Zəngəzur məsələsini İran üçün “qırmızı xətt” kimi səciyyələndirərək Azərbaycanı hər hansı birtərəfli addım atmaqdan çəkindirməyə çalışıb.
İranın bu cür ritorikasının Bakını çəkindirmək üçün yetərli olub-olmaması indiki məqamda dəqiq deyil. İlham Əliyev administrasiyası İrəvana təzyiqləri gücləndirməklə yanaşı, öz variantlarını açıq saxlamaq niyyətində görünür. İyunun 14-də prezidentin xarici siyasət müşaviri Hikmət Hacıyev Ermənistanı “Zəngəzur dəhlizinin açılması istiqamətində ilk mühüm addımı atmağa” çağırıb. İyunun 18-də Bakıda çıxışı zamanı Əliyev bildirib ki, Ermənistan azərbaycanlıların “Qərbi Zəngəzur bölgəsi”nə və ya Ermənistanın Sünik vilayətinə qayıtmasını asanlaşdırmalıdır. Əliyev iddia edir ki, yüz minlərlə azərbaycanlı 20-ci əsrin əvvəllərində ərazidən zorla qovulub.
“Tarixi ədalət bu insanların öz vətənlərinə dinc və təhlükəsiz şəkildə qayıtmasını təmin etməyi tələb edir”,- Əliyev bildirib.
Azərbaycan rəsmiləri Ermənistanı hədələyərkən, İsraillə güclü müdafiə və təhlükəsizlik əlaqələrinə baxmayaraq, İran-İsrail qarşıdurmasında kənarda qalacağına İranı əmin etmək üçün rəsmi Bakı addımlar atıb. İyunun 14-də Azərbaycanın Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov Əraqçı ilə telefon danışığında bildirib ki, Azərbaycan “heç bir halda öz hava məkanından və ya ərazisinin İrana və ya hər hansı digər ölkəyə qarşı hücumlar üçün istifadəsinə icazə verməyəcək”.
Azərbaycanın ticarət dövriyyəsi də İran-İsrail münaqişəsi, xüsusən də Asiyadan İran və Azərbaycan vasitəsilə Rusiyaya malları daşıyan Şimal-Cənub dəhlizi boyunca təhlükə altındadır. İran şəbəkənin əsas qovşağıdır. Şimal-Cənub dəhlizi tam inkişaf etməsə də, Qərbin sanksiyalarının təsirini yumşaltmaq və Ukraynadakı müharibə səylərini davam etdirmək üçün ondan istifadə edən Kreml mühüm həyat xəttini qoruma əzmindədir. 2024-cü ildə dəhliz boyunca ticarət, xüsusən də İran və Rusiya arasında transxəzər ikitərəfli ticarəti inkişaf edib.
Kreml Şimal-Cənub şəbəkəsinin inkişafının davam etdirilməsində kəskin maraqlıdır. TASS xəbər agentliyi Kremlin sözçüsü Dmitri Peskovdan sitat gətirib:
"Bu münaqişə necə baş versə də, müharibə bitdikdən sonra bu layihə həyata keçirilməyə davam edəcək".
Araz dəhlizi kimi tanınan İran və Azərbaycanı əhatə edən inkişaf etməkdə olan Şərq-Qərb ticarət marşrutu da pozulmalara qarşı həssas görünür. Həmin marşrutu Zəngəzur variantına alternativ olaraq, İran ərazisindən keçməklə materik Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirərək Türkiyə ilə irəliləməsi nəzərdə tutulur. İran-İsrail münaqişəsi Azərbaycan rəsmilərini Araz yolunun qeyri-mümkün olduğu qənaətinə gəlməyə vadar edə bilər ki, bu da onların Zəngəzuru təmin etmək əzmini artırır.
Zəngəzurun təhlükəsizliyinin təminatçısı roluna can atan və Moskvaya Qafqazda güclü yerdə təhlükəsizlik mövcudluğunu saxlamağa imkan verən Rusiya Ermənistanın güzəşt etmək üçün təzyiq göstərməkdə Azərbaycana qoşula bilər. Rusiya həmçinin Ermənistanın Kremldən Qərbə doğru geosiyasi dönüş yaratmasının qarşısını almaq üçün əlavə təsir vasitələri axtarır.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:45
Ən uzun çayların yeni siyahısı tərtib olunub
Bu gün, 09:47
BMT qaçqın və köçkünlərlə bağlı həyəcan təbili çalır
Dünən, 16:17
150 il yaşamaq reallığa çevrilir
9-11-2025, 10:00
Prezident hərbi paradla bağlı paylaşım edib - Video
8-11-2025, 20:17
Bakıda hərbi parad olub - Video - (Yenilənib) - Fotolar
8-11-2025, 20:00
Azərbaycan Ordusu regionda ön sıradadır - Fotolar
8-11-2025, 15:40
Prezident: Qarabağ və Şərqi Zəngəzur dirçəlir
8-11-2025, 00:04
Azərbaycanda Zəfər Günüdür
7-11-2025, 19:39
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistandakı partiyalar arasında görüşlər keçirilməlidir
7-11-2025, 16:16
İlham Əliyev bir qrup şəxsi təltif edib
7-11-2025, 15:39
Tural Sadıqlı, Qurban Məmmədov və digərlərinin cinayət işi məhkəmə baxışına verilib
7-11-2025, 14:55
“Lukoil” Azərbaycandakı yataqları tərk edəcək - Səbəb
6-11-2025, 16:49
Deputat: Ermənistan Azərbaycan qarşısında götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir
6-11-2025, 15:08
Azərbaycan qonşu ölkəni problemdən xilas edir - Foto
6-11-2025, 13:56
“Tərtər işi”: həbsdəki generalla bağlı qərar verilib
6-11-2025, 13:05
Mərkəzi Asiya liderləri Trampla görüşdə nəyə ümid edirlər?
6-11-2025, 10:03
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
6-11-2025, 09:17
Kosmosda yeni tip nəhəng obyekt kəşf edilib
5-11-2025, 18:17
Prezident elm adamların təltif edib - Sərəncam
5-11-2025, 15:24
Ukraynanın iki şəhərində dəhşətli vəziyyət yaranıb
5-11-2025, 13:28
Ukrayna daha təhlükəli vəziyyətlə üzləşir
5-11-2025, 12:50
“Oğru dünyası”na qarşı əməliyyat: Mirzə Əliyev öldürülüb - Foto
4-11-2025, 19:17
Mərkəzi Asiya Rusiyadan qurtula biləcəkmi?
4-11-2025, 14:01
Şərti sərhəddə yenidən gərginlik ola bilər - Ekspert
4-11-2025, 13:29
Dini konfessiyalar Zəfər Günü ilə əlaqədar birgə bəyanat yayıblar
4-11-2025, 10:58
Keçmiş vəzifəli şəxslərə hökm oxunub
4-11-2025, 09:27
2025-ci ilin ən böyük buğda istehsalçıları... - Siyahı
3-11-2025, 18:33
Ermənistan vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri Azərbaycana səfər edəcək
3-11-2025, 14:49
Ramiz Mehdiyevə bağlı QHT-lər, icra başçıları və özəl ali təhsil ocağı var - Professor
3-11-2025, 13:36
İlham Əliyev AMEA-da - Çıxış (Yenilənib) - Fotolar
3-11-2025, 13:22
Rus ordusu Ukraynanın daha bir şəhərinə daxil olub - Foto
3-11-2025, 11:26
Kreml İranı Suriya ilə barışdırmaq istəyir?
3-11-2025, 09:52
Ən böyük idxalçı ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
2-11-2025, 12:58
Üç vəzifəli şəxs həbs edilib - (Yenilənib) - Əməliyyat
2-11-2025, 12:07
Ruslar Ukrayna şəhərini tam ələ keçirmək üzrədir
31-10-2025, 19:59
Baş redaktor barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib
31-10-2025, 11:46
Ermənistan Hindistandan silahalmada yeni səhifə açır
31-10-2025, 11:16
İki itkin şəhidimiz Xocalıda dəfn edilib - Fotolar
31-10-2025, 10:54
Elm və Təhsil Nazirliyində yoxlamalar başlayıb
30-10-2025, 18:29
Hərbi ekspert: Nüvə eskalasiyası bəşəriyyəti qorxulu istiqamətə aparır
30-10-2025, 13:39
Dünyanın qızıl ehtiyatı azalıb - Foto
30-10-2025, 11:23
Məktəb direktorlarının işə qəbulu üçün qeydiyyat başlayıb
30-10-2025, 10:31
Dünyada doğum azalır - Professor səbəbini deyib
Mikayıl Mikayılov deyir ki, festivalda nümayiş olunan tamaşa Azərbaycanla Meksika arasında teatr əlaqələrinin başlanğıcı sayıla bilər
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
