00:05 / 29-11-2024
Zurabişvili iqtidara qarşı aksiyaçılara qoşulub
23:39 / 28-11-2024
Avropa Liqası: "Qarabağ" "Lion"a böyük hesabla uduzub
22:59 / 28-11-2024
Bayden: "ABŞ və Çin arasında münasibətlərdə status-kvo əldə olunub"
20:39 / 28-11-2024
Əfqan Sadıqovun Azərbaycana ekstradisiyasına qərar verilib
20:30 / 28-11-2024
Xəzər dənizində yeni adalar yaranıb
20:13 / 28-11-2024
Dörd vəkilə töhmət verilib
18:44 / 28-11-2024
Gürcüstan Avropa İttifaqına üzvlük prosesini dayandırıb
18:07 / 28-11-2024
Milli Konservatoriyanın yeni rektoru kollektivə təqdim olunub
17:56 / 28-11-2024
Putin: "KTMT Qarabağda Ermənistanın tərəfində döyüşməməli idi"
17:45 / 28-11-2024
"Qarabağ"-"Lion" oyununa 22000 bilet satılıb
17:37 / 28-11-2024
Avropa Komissiyasının yeni tərkibi təsdiqlənib
17:26 / 28-11-2024
Millimiz FIFA reytinqində irəliləyib
17:23 / 28-11-2024
Dicey qızın Putinin övladı olduğu iddia edilir - Fotolar
16:46 / 28-11-2024
Xəzər dənizində zəlzələ olub
16:43 / 28-11-2024
Daha bir xidmət rəisinin məhkəməsi başlayıb
16:39 / 28-11-2024
Sabah qar yağacaq
16:18 / 28-11-2024
Kuryerlərə qarşı dələduzluq edən şəxs saxlanılıb - Video
16:09 / 28-11-2024
Azərbaycan və İran hərbçilərinin birgə təlimi başa çatıb - Fotolar
15:58 / 28-11-2024
"Kartdan karta" üsulu ilə işləyən 314 sahibkar cərimələnib
15:48 / 28-11-2024
Avropa Parlamenti Gürcüstanla bağlı qətnamə qəbul edib
15:43 / 28-11-2024
Rusiyanın ATACMS-la vurulması nüvə təhlükəsini artırıb?
15:34 / 28-11-2024
Ağadadaş Ağayevin cinayət işi üzrə növbəti məhkəmə prosesi keçirilib
15:21 / 28-11-2024
Kobaxidze baş nazir vəzifəsinə təsdiqlənib
15:13 / 28-11-2024
Dörd baş redaktor həbs olunub
15:10 / 28-11-2024
Kəmaləddin Heydərov rəisi vəzifədən azad edib
14:52 / 28-11-2024
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
14:08 / 28-11-2024
Prezident Mərkəzi Nəbatat Bağının açılışında iştirak edib
13:53 / 28-11-2024
Rusiyanın nüvə silahı həm də KTMT ölkələrini qoruyur
13:44 / 28-11-2024
Cozef Borrell sabah postunu Kaya Kallasa təhvil verəcək
13:35 / 28-11-2024
Premyer Liqanın XV turunun hakim təyinatları bəlli olub
21:06 / 25-11-2024
Direktor və dəstəsi oğurluğa cəhd edərkən yaxalanıb - Fotolar
15:13 / 28-11-2024
Dörd baş redaktor həbs olunub
22:45 / 27-11-2024
Tovuzda ağır qəza: 5 hərbçi həyatını itirib - (Yenilənib)
14:10 / 25-11-2024
Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı
18:00 / 25-11-2024
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib
13:56 / 27-11-2024
Partiya sədri, deputat qızı və ailənin digər üzvləri məhkəməyə verilib
22:10 / 25-11-2024
70 kq qızılla tutulan diplomat haqqında həbs qərarı verilib - (Yenilənib)
08:28 / 25-11-2024
COP29 - Dünyanı sevindirən 13 gün: nəticələr və perspektivlər
12:23 / 26-11-2024
Vəzifəli şəxslər həbs olunub
11:14 / 26-11-2024
Tramp üç ölkəyə xəbərdarlıq edib
14:00 / 25-11-2024
Nazirlik Boradigah sakinlərinə müsbət cavab verib
Sosial şəbəkələr bağlana bilərmi? - Dörd ssenari
Tarix: 19-02-2021 16:36 | Bölmə: Dünya
Rusiya paytaxtı Moskvada ingilis dilində nəşr olunan “The Moscow Times” qəzetində “Kreml Rusiyada Qərb sosial şəbəkələrini bağlamaq üçün dörd variantdan istifadə edə bilər” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi İlya Klişindir. İlya Klişin vaxtilə “Dojd” telekanalının saytının baş redaktoru, RTVİ telekanalının bölmə rəhbəri olub. Hazırda media konsultantı kimi çalışır. 2015-ci ildə Böyük Britaniyanın “The Guardian” qəzeti İlya Klişinin adını Moskvanın ən perspektivli 30 gəncinin siyahısında qeyd edib. Reyting.az İlya Klişinin “The Moscow Times” qəzetində dərc olunan məqaləsini Novator.az-ın ingiliscədən tərcüməsində qısa ixtisarla təqdim edir:
Rusiya illərdir “Facebook”, “Twitter” kimi sosial şəbəkə nəhənglərini bloklayacağı barədə hay-küy salır, boşuna təhdidlər edir.
Bəs bu dəfə təhdidlər gerçək olsa, onda necə? Bu halda nə baş verə bilər?
“Rossiya seqodnya” beynəlxalq televiziya kanalının və “Sputnik” informasiya agentliyinin rəhbəri Marqarita Simonyan bu yaxınlarda Rusiya ərazisində xarici sosial şəbəkələrin qadağan olunmasına açıq şəkildə çağırış etdi.
Gülünc çağırışdır. Amma müşahidəçilər hesab edirlər ki, Marqarita Simonyan bu çağırışı ilə Rusiya hakimiyyətinin nə qədər xoflandığını da büruzə verib.
Hakimiyyətin müxalifət lideri Aleksey Navalnını qanunsuz şəkildə həbsxanaya atması və onun azadlığa buraxılmasını tələb edən iki ümummilli etiraz nümayişinə qarşı amansız davranması göstərir ki, Kreml bu ilin payızında keçiriləcək parlament seçkisinə qədər, bəlkə ondan sonra keçiriləcək prezident seçkisinə kimi də Rusiya cəmiyyətinə təzyiqləri artırmaq fikrindədir.
Cərəyan edən proseslər qətiyyən təzyiqlərin azalacağından xəbər vermir, buna heç bir işıq ucu görünmür. Rusiyanın dəyənəkli, qalxanlı xüsusi təyinatlıları irəliləməkdə davam edir, onsuz da məhdudlaşmış ifadə azadlığı hər addımda tapdanır. Hakimiyyət hüquqi prosedurları və ictimai rəyi vecinə almadan etirazçılara cinayət işləri açır.
Baş verənlər rusiyalıların böyük əksəriyyətini narahat edir. Adamlar düşünürlər: görəsən, olan-qalan müstəqil media qurumları və beynəlxalq sosial şəbəkələr bağlanacaqmı?
Rusiya hakimiyyəti xarici sosial şəbəkələri Çindəki kimi birbaşa bağlaya bilmir; bunu bir gecədə həyata keçirmək texnoloji baxımdan çox çətindir. Rus senzurası iki il cəhd göstərsə də, “Telegram” messencerini bloklaya bilmədi.
Ancaq hökumət sosial şəbəkələri gerçəkdən, siyasi mübaliğəni bir qırağa qoyub bağlamağı planlaşdırırsa, bunu dörd mümkün ssenari ilə həyata keçirə bilər.
Birinci ssenari. Ən sərt üsula əl atılır, bütün xarici sosial şəbəkələr – “Facebook”, “İnstagram”, “Twitter” və “YouTube” bloklanır, təkcə onların yerli (Rusiyadakı) rəqiblərinə işləmək imkanı verilir.
Bunu etmək texnoloji cəhətdən son dərəcə çətin olacaq, bundan ötrü Rusiyanı qlobal internet şəbəkəsindən demək olar tamamilə ayırmaq lazım gələcək. Üstəlik, bu yol Rusiya iqtisadiyyatına böyük zərbə vura bilər. Hakimiyyət bu variantı Qərblə şiddətli qarşıdurmaya getsə seçə bilər.
İkinci ssenari. Xəbərdarlıqlar edilir. Hakimiyyət qəzəbini bir sosial şəbəkəyə yönəldir, amma bununla digər şəbəkələrin də gözünün odunu alıb onları itaətə yönəltmiş olur.
Bu variantda əsas hədəf kimi, çox güman, “YouTube” seçiləcək. Rusiyanın kəşfiyyat agentlikləri xeyli müddətdir Navalnının korrupsiya faktlarını ifşa edən ictimai-siyasi məzmunlu videolarının senzurasız yayılmasında və etiraz mitinqlərinin təşkilində “YouTube”un rolunu izləyir.
Bununla belə, Rusiya hakimiyyəti hətta bu ssenaridə də daha çox xəbərdarlıq etmək üsulundan yararlana bilər, çünki “YouTube”un qarşısını almaq milyonlarla deyil, milyardlarla dollara başa gələsi bir işdir.
Üçüncü ssenari. Danışıqlar aparıla bilər. Böyük ehtimalla, rus senzorları bu varianta üstünlük verərlər. Onlar xarici platformaları “Rusiya qanunlarına riayət etməyə” inandıracaqlarına, tutalım, müxalifət videolarının və ya ictimai etiraza çağırışların həmin platformalardan silinməsinə nail olacaqlarına ümid bəsləyə bilərlər.
Belə olan halda xarici platformalar yəqin ki, “İtalyan tətili” üsulu ilə davranacaqlar: özlərini elə göstərəcəklər ki, guya Rusiya hakimiyyəti ilə razılaşıblar, amma on minlərlə videonu silmək üçün heç bir addım atmayacaqlar.
Dördüncü ssenari. Ən çox ehtimal olunan, ən ağlabatan variant budur. Hakimiyyət orqanları Rusiyanın mobil operatorlarına və internet provayderlərinə xarici sosial şəbəkələrin fəaliyyətini sabotaj etməyi tapşıracaq. Beləliklə, ya etirazçıların toplaşdığı günlərdə, ya da elə həmişə internetdə məhdudiyyətlər, problemlər ortaya çıxacaq. Məsələn, “YouTube”un açılması üçün onu dörd-beş dəfə klikləməli olacaqsız, yoxsa bəzi videolara heç cür baxa bilməyəcəksiz.
Həmin platformalarla rəqabət aparan rus saytları isə maneəsiz işləyəcək. Üstəlik, yerli saytlara pulsuz trafik verilə bilər ki, bunu da bəzi deputatlar bu yaxınlarda təklif ediblər və çox güman, həmin təklif qəbul olunub icraya yönəldiləcək.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-02-2021 16:36 | Bölmə: Dünya
Rusiya paytaxtı Moskvada ingilis dilində nəşr olunan “The Moscow Times” qəzetində “Kreml Rusiyada Qərb sosial şəbəkələrini bağlamaq üçün dörd variantdan istifadə edə bilər” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi İlya Klişindir. İlya Klişin vaxtilə “Dojd” telekanalının saytının baş redaktoru, RTVİ telekanalının bölmə rəhbəri olub. Hazırda media konsultantı kimi çalışır. 2015-ci ildə Böyük Britaniyanın “The Guardian” qəzeti İlya Klişinin adını Moskvanın ən perspektivli 30 gəncinin siyahısında qeyd edib. Reyting.az İlya Klişinin “The Moscow Times” qəzetində dərc olunan məqaləsini Novator.az-ın ingiliscədən tərcüməsində qısa ixtisarla təqdim edir:
Rusiya illərdir “Facebook”, “Twitter” kimi sosial şəbəkə nəhənglərini bloklayacağı barədə hay-küy salır, boşuna təhdidlər edir.
Bəs bu dəfə təhdidlər gerçək olsa, onda necə? Bu halda nə baş verə bilər?
“Rossiya seqodnya” beynəlxalq televiziya kanalının və “Sputnik” informasiya agentliyinin rəhbəri Marqarita Simonyan bu yaxınlarda Rusiya ərazisində xarici sosial şəbəkələrin qadağan olunmasına açıq şəkildə çağırış etdi.
Gülünc çağırışdır. Amma müşahidəçilər hesab edirlər ki, Marqarita Simonyan bu çağırışı ilə Rusiya hakimiyyətinin nə qədər xoflandığını da büruzə verib.
Hakimiyyətin müxalifət lideri Aleksey Navalnını qanunsuz şəkildə həbsxanaya atması və onun azadlığa buraxılmasını tələb edən iki ümummilli etiraz nümayişinə qarşı amansız davranması göstərir ki, Kreml bu ilin payızında keçiriləcək parlament seçkisinə qədər, bəlkə ondan sonra keçiriləcək prezident seçkisinə kimi də Rusiya cəmiyyətinə təzyiqləri artırmaq fikrindədir.
Cərəyan edən proseslər qətiyyən təzyiqlərin azalacağından xəbər vermir, buna heç bir işıq ucu görünmür. Rusiyanın dəyənəkli, qalxanlı xüsusi təyinatlıları irəliləməkdə davam edir, onsuz da məhdudlaşmış ifadə azadlığı hər addımda tapdanır. Hakimiyyət hüquqi prosedurları və ictimai rəyi vecinə almadan etirazçılara cinayət işləri açır.
Baş verənlər rusiyalıların böyük əksəriyyətini narahat edir. Adamlar düşünürlər: görəsən, olan-qalan müstəqil media qurumları və beynəlxalq sosial şəbəkələr bağlanacaqmı?
Rusiya hakimiyyəti xarici sosial şəbəkələri Çindəki kimi birbaşa bağlaya bilmir; bunu bir gecədə həyata keçirmək texnoloji baxımdan çox çətindir. Rus senzurası iki il cəhd göstərsə də, “Telegram” messencerini bloklaya bilmədi.
Ancaq hökumət sosial şəbəkələri gerçəkdən, siyasi mübaliğəni bir qırağa qoyub bağlamağı planlaşdırırsa, bunu dörd mümkün ssenari ilə həyata keçirə bilər.
Birinci ssenari. Ən sərt üsula əl atılır, bütün xarici sosial şəbəkələr – “Facebook”, “İnstagram”, “Twitter” və “YouTube” bloklanır, təkcə onların yerli (Rusiyadakı) rəqiblərinə işləmək imkanı verilir.
Bunu etmək texnoloji cəhətdən son dərəcə çətin olacaq, bundan ötrü Rusiyanı qlobal internet şəbəkəsindən demək olar tamamilə ayırmaq lazım gələcək. Üstəlik, bu yol Rusiya iqtisadiyyatına böyük zərbə vura bilər. Hakimiyyət bu variantı Qərblə şiddətli qarşıdurmaya getsə seçə bilər.
İkinci ssenari. Xəbərdarlıqlar edilir. Hakimiyyət qəzəbini bir sosial şəbəkəyə yönəldir, amma bununla digər şəbəkələrin də gözünün odunu alıb onları itaətə yönəltmiş olur.
Bu variantda əsas hədəf kimi, çox güman, “YouTube” seçiləcək. Rusiyanın kəşfiyyat agentlikləri xeyli müddətdir Navalnının korrupsiya faktlarını ifşa edən ictimai-siyasi məzmunlu videolarının senzurasız yayılmasında və etiraz mitinqlərinin təşkilində “YouTube”un rolunu izləyir.
Bununla belə, Rusiya hakimiyyəti hətta bu ssenaridə də daha çox xəbərdarlıq etmək üsulundan yararlana bilər, çünki “YouTube”un qarşısını almaq milyonlarla deyil, milyardlarla dollara başa gələsi bir işdir.
Üçüncü ssenari. Danışıqlar aparıla bilər. Böyük ehtimalla, rus senzorları bu varianta üstünlük verərlər. Onlar xarici platformaları “Rusiya qanunlarına riayət etməyə” inandıracaqlarına, tutalım, müxalifət videolarının və ya ictimai etiraza çağırışların həmin platformalardan silinməsinə nail olacaqlarına ümid bəsləyə bilərlər.
Belə olan halda xarici platformalar yəqin ki, “İtalyan tətili” üsulu ilə davranacaqlar: özlərini elə göstərəcəklər ki, guya Rusiya hakimiyyəti ilə razılaşıblar, amma on minlərlə videonu silmək üçün heç bir addım atmayacaqlar.
Dördüncü ssenari. Ən çox ehtimal olunan, ən ağlabatan variant budur. Hakimiyyət orqanları Rusiyanın mobil operatorlarına və internet provayderlərinə xarici sosial şəbəkələrin fəaliyyətini sabotaj etməyi tapşıracaq. Beləliklə, ya etirazçıların toplaşdığı günlərdə, ya da elə həmişə internetdə məhdudiyyətlər, problemlər ortaya çıxacaq. Məsələn, “YouTube”un açılması üçün onu dörd-beş dəfə klikləməli olacaqsız, yoxsa bəzi videolara heç cür baxa bilməyəcəksiz.
Həmin platformalarla rəqabət aparan rus saytları isə maneəsiz işləyəcək. Üstəlik, yerli saytlara pulsuz trafik verilə bilər ki, bunu da bəzi deputatlar bu yaxınlarda təklif ediblər və çox güman, həmin təklif qəbul olunub icraya yönəldiləcək.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:53
Rusiyanın nüvə silahı həm də KTMT ölkələrini qoruyur
Dünən, 09:51
İsveçli iqlim fəalı Türkiyədə terrora dəstək verir
27-11-2024, 23:27
Zelenski NATO Baş katibi ilə müzakrə aparıb
27-11-2024, 16:19
Kuleba: “Ruslar Dnepr, Poltava və Zaporojyedə peyda olacaq”
27-11-2024, 13:25
Donald Tramp Kim Çen Inla görüşmək istəyir
27-11-2024, 10:19
Britaniyadakı ABŞ bazaları üzərində naməlum PUA-lar uçur
27-11-2024, 08:53
Pilotsuz təyyarələr Kiyevə hücum edib
27-11-2024, 08:47
Suriyanı bombalayıblar: çoxsaylı ölən və yaralı var
27-11-2024, 07:47
“Ekspedisiya Qüvvələrini Ukraynaya göndərməyin vaxtı çatıb” - Ekspert
26-11-2024, 23:40
ABŞ Türkiyəyə “F-35” qırıcılarının verilməsi ilə razılaşıb
26-11-2024, 17:45
Britaniya Ukraynaya qoşun göndərəcək?
26-11-2024, 15:34
Pentaqon Donald Trampa mesaj yollayıb
26-11-2024, 11:51
Ağ ev rəsmən təsdiqlədi: Ukrayna ABŞ silahları ilə Rusiyanı vura bilər
26-11-2024, 11:32
Həbs qərarı çıxarılan sabiq nazirin xarici səfəri başlayır
26-11-2024, 08:30
Politoloq Rar: “Şolts kreslosunu Merzə verə bilər”
26-11-2024, 08:23
Rusiya Əfqanıstanla əməkdaşlıq etmək istəyir
26-11-2024, 00:00
Qazaxıstanda 5,3 bal gücündə zəlzələ olub
25-11-2024, 23:03
Papa ilə Netanyahunun münasibətləri daha da gərginləşib
25-11-2024, 15:12
İsrail səfirliyi yaxınlığında silahlı qarşıdurma olub
25-11-2024, 15:07
Rusiya Ermənistanın Avrasiyada təhlükəsizlik sisteminin inkişafında iştirakına ümid edir
25-11-2024, 10:48
İsrail İraqa təhdid məktubu göndərib
25-11-2024, 09:53
Hayfanın meri şəhərin çökdüyünü deyir
25-11-2024, 09:17
Ukrayna cəbhəsində Şimali Koreya əsgərləri ilə döyüşlər qeydə alınıb
25-11-2024, 08:53
Peskov: “Rusiya buna məcbur oldu”
23-11-2024, 15:57
Türkiyədə 3 ton saxta spirtli içki ələ keçirilib
23-11-2024, 10:37
Ukrayna cəbhəsi: ruslar əlavə ehtiyat toplayır
23-11-2024, 09:38
Müxalifət liderinə cinayət işi açılıb
23-11-2024, 09:00
“Hizbullah” İsraili bombalayıb
23-11-2024, 08:45
Ukrayna Ali Radası Zelenskiyə qarşıdır?
23-11-2024, 08:40
Ağ evin qorxduğu qlobal amil...
22-11-2024, 22:49
Rusiya ilə Britaniya ordularının döyüşü başlaya bilər
22-11-2024, 21:48
NATO-nun Baş katibi Türkiyəyə gedir
22-11-2024, 19:37
Quterreş: "İqlim ədaləti üçün beynəlxalq əməkdaşlıq vacibdir"
22-11-2024, 18:00
Avropada nüvə təhlükəsi artır
22-11-2024, 17:39
Türkiyə ordusu İraqda uğurlu əməliyyat keçirib
22-11-2024, 14:47
Pentaqon: ABŞ Rusiya ilə müharibə istəmir, amma...
22-11-2024, 13:36
ABŞ Polşadakı hərbi bazasını yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirib
22-11-2024, 13:27
Türk ordusu daha beş terrorçunu zərərsizləşdirib
22-11-2024, 12:53
ABŞ rus ordusunu məğlub edə biləcək silah hazırlayıb
21-11-2024, 16:06
Putin Şimali Koreya liderinə 75 vəhşi heyvan göndərib
21-11-2024, 14:36
Rusiya Qərb silahlarına qarşı tədbirlər görməyə başlayıb
21-11-2024, 13:50
NASA yüzlərlə mütəxəssisi işdən çıxarır
21-11-2024, 13:16
Prezidentə əhəmiyyət vermirlər - Gürcüstan parlamenti öz işinə başlayır
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
