11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
00:07 / 15-06-2025
Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür
20:24 / 14-06-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
19:00 / 14-06-2025
AZAL uçuşların sayını artırır
18:57 / 14-06-2025
İlham Əliyev krala məktub göndərib
18:19 / 14-06-2025
İranın 20-dən çox komandanı zərərsizləşdririlib
18:07 / 14-06-2025
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
17:50 / 14-06-2025
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
13:40 / 11-06-2025

08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

07:17 / 12-06-2025

21:06 / 11-06-2025

17:06 / 13-06-2025

22:53 / 11-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

15:00 / 11-06-2025

Hakimiyyətin atadan oğula keçidi: Tacikistanda yumşaq “çevriliş” olacaqmı?
Tarix: 06-02-2024 14:10 | Bölmə: Slayd

Yanvarın 29-da Çin Tacikistanın hökumət binasında konfrans zalının tikintisini maliyyələşdirmək üçün Düşənbəyə 2 milyon dollar hədiyyə verilməsi haqqında saziş imzalayıb.
Qrantın məbləği böyük deyil, amma məsələnin əsl mahiyyəti başqadır.
Reyting.az-ın məlumatına görə, rəsmi press-relizdə bildirilir ki, pul ümumiyyətlə, prezident Emomali Rəhmonun oğlu olması ilə ictimaiyyətə daha çox tanınan, Senatın 36 yaşlı sədri Rüstəm Emomalinin Pekinə səfərinin nəticəsidir.
2022-ci ildə Qurbanqulu Berdıməhəmmədovun prezident kreslosunu Serdar Berdıməhəmmədova təhvil verməsi ilə Türkmənistanda atadan oğula keçidi xatırladan modellə gənc Rəhmon getdikcə beynəlxalq arenada ölkəsinin simasına çevrilir.
O, Azərbaycana və Qazaxıstana səfər edib, orada prezidentlərlə görüşlər keçirib. Qırğızıstan, Rusiya, Türkmənistan və Özbəkistanda hökumət başçıları və ya başçı müavinləri ilə görüşüb.
Yanvarın 8-9-da o, İranda olub və orada prezident İbrahim Rəisi ilə danışıqlar aparıb və 120 milyon dollarlıq əməkdaşlıq sazişləri və müqavilələri imzalayaraq vətənə dönüb. Onun Çin səfəri Tacikistana 400 milyon dollarlıq təzə sərmayə qazandırıb.
Ancaq yenə də keçid üçün uzun müddət gözləmək bəzi narahatlıq doğurur.
Ümumiyyətlə, varislik planı ilə bağlı söhbətlər təxminən on ildir ki, davam edir.
2016-cı ilin mayında keçirilən referendumla təsdiqlənmiş konstitusiyaya edilən dəyişikliklərə əsasən, bir şəxsin prezidentliyə namizəd ola bilməsi üçün yaş həddi 35-dən 30-a endirilib. Çoxları bunun oğul-Rəhmona yol açmaq üçün edildiyini düşünürdü. 2020-ci il seçkilərində namizədliyini irəli sürmək üçün həmin vaxt onun 26 yaşı vardı.
2017-ci ildə prezident Rəhmon oğlunu paytaxt Düşənbənin meri təyin etdi və bununla da köhnə yoldaşı və Kremlin sevimlisi Məhmədsəid Ubaydulloyevi özündən uzaqlaşdırdı. 3 il sonra Rüstəm parlamentin yuxarı palatasının rəhbəri seçildi. O, hər iki vəzifəni eyni vaxtda icra edir.
Tacikistanda karyera nərdivanında daha boş pillə yoxdur.
71 yaşında olan Rəhmon heç də qoca deyil, lakin o, şübhəsiz, faniliyinin fərqindədir. Onun böyük qardaşı Nuriddin, ən yaxşı tibbi yardım almasına baxmayaraq, 2017-ci ildə 67 yaşında ürək çatışmazlığından vəfat etdi. Heç kim zəhmətkeş liderin də həmişə sağlam qalacağına inanmır.
Bəs o niyə gözləyir?
Yayılan bir izahat budur ki, Rəhmonun yaxın tarixində məlum vətəndaş müharibəsi olan ölkənin sükanını oğluna təhvil verməsi ilə bağlı davamlı əsəbilik var. Keçmiş Sovet İttifaqından çıxan ən kasıb ölkə - Tacikistan bir çox gözlənilməz sarsıntılara məruz qalıb.
Ən son prezident seçkiləri ilində, 2020-ci ildə, Tacikistan, bütün dünya ilə birlikdə, COVID-19 pandemiyası ilə ziyan çəkib. Az sayda tacik əməkçi miqrantın, adətən, Rusiyadan evə göndərmək üçün pul qazana bilməsi pisləşib, bunun nəticəsində taciklərin öz vətənində ərzaq ala bilməsi çətinləşib.
Bu həyəcan təbili yatandan sonra cənub sərhəddində başqa bir həyəcan yarandı. 2021-ci ilin avqustunda “Taliban” Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirdi, Tacikistanın nəzarət etməsi çətin olan 1357 kilometrlik sərhədin o tayında. Bu, ata-Rahmonun Pamirdə Dağlıq Bədəxşan Muxtar Vilayətinin “qeyri-rəsmi rəhbərlik” şəbəkəsinin qalıqlarını darmadağın etmək üçün əlindən gələni edərək, daxili təhlükəsizlik böhranı ilə qəddarcasına mübarizə apardıqdan sonra oldu.
Bir çox Pamir liderləri və fəallarının ya ölməsi, ya da həbsxanada olması ilə nəticələnən bu qarşıdurma vətəndaş müharibəsinə son verən 1997-ci il sülh sazişindən qısa müddət sonra qurulan nümunənin bir hissəsi idi. Ümumiyyətlə, Rəhmon daim bu və ya digər seçki dairəsindən önə çıxan şəxslə mübarizə aparır, çünki onlar prezidentin nüfuzuna qarşı çıxa bilərlər. Ata-Rəhmon hələ də onların məhvinə davam edir.
Tacikistan İslam İntibah Partiyasının və ya TİİP-nin demək olar ki, bütün rəhbərliyinin dəmir barmaqlıqlar arxasına atıldığı 2015-ci ildən bəri ölkədə real, həyat qabiliyyətli siyasi müxalifət qrupu yoxdur.
Ən son problem 2021 və 2022-ci illərdə Qırğızıstanla ölümcül sərhəd münaqişələri şəklində baş verdi. Gözləntilərin əksinə, bu miniatür müharibələrin, ərazi üzrə fikir ayrılıqlarının tezliklə həllini tapa biləcəyinə dair işarələr var. Hazırda proses davam edir.
“Prezident Rəhmon gənc liderin öhdəsindən gələ bilmədiyi çətin məsələləri həll etməlidir. Əgər yaxın vaxtlarda daxili siyasi məsələlər yaranmasa, Qırğızıstanla sərhəd məsələləri həll edildikdən sonra növbədənkənar seçkilər elan olunacaq”, - hökumət salonlarındakı mənbələrdən biri anonimlik şərti ilə “Eurasianet”-ə bildirib.
Əgər bu proqnoz dəqiqdirsə...
Qırğızıstan prezidenti Sadır Japarov deyib ki, o, Qırğızıstan-Tacikistan sərhədi məsələsinin bu yaza qədər yekunlaşa biləcəyini düşünür.
Analitik Qaliya İbrahimovanın fikrincə, gələcək prezident üçün yolda başqa əngəllər var. O, öz mənbələrinə istinadla bildirib ki, geniş hakim ailədə Rüstəmlə bağlı şübhələr mövcuddur.
“Rəhmonun böyük ailəsində heç də hamı Rüstəmi varis kimi görmür”, - deyə İbrahimova yazıb. - Prezidentin hökumətdə və biznes aləmində yüksək vəzifələrdə çalışan çoxsaylı qohumları hakimiyyət dəyişikliyindən sonra, hətta atadan oğula keçsə belə, hər şeyini itirməkdən qorxurlar”.
Prezident ailəsi doğrudan da böyükdür. Rəhmonun doqquz övladı var: yeddi qızı, onların çoxu mühüm dövlət postlarını tutur və ya qeyri-şəffaf üsullarla qiymətli sərvətlərini ələ keçirmiş ərləri və iki oğlu.
Bununla belə, varisliklə bağlı qaçılmaz bir siyasi ab-hava var. Son illərdə Rüstəm atasının yanında çox görünür, yeni fabriklərin və məktəblərin açılışında həmişə onun yanında dayanır. O, iş adamları və uğurlu idmançılarla görüşlərdə diqqəti özünə çəkməyə çalışır. Onun xeyriyyəçilik fəaliyyəti ilə bağlı xəbərlər geniş yayılır.
Dekabrın 28-də xalqa müraciətində prezident Rəhmon bildirib ki, bələdiyyə rəhbərləri çoxlu sayda yeni iş yerləri yaratmağı Düşənbə merindən öyrənsələr yaxşı olar.
“Ölkə hökumətinin Düşənbə şəhərinin rəhbərliyinə minnətdarlığını bildirmək istərdim. Təkcə bu il onlar 40 000 iş yeri yaradıblar... Onlardan 5 000-i qadınlar üçün”, - deyə Rəhmon digər məmurlar cərgəsində oturan Rüstəmi tərifləyib və kameralar ona yönəlib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-02-2024 14:10 | Bölmə: Slayd

Yanvarın 29-da Çin Tacikistanın hökumət binasında konfrans zalının tikintisini maliyyələşdirmək üçün Düşənbəyə 2 milyon dollar hədiyyə verilməsi haqqında saziş imzalayıb.
Qrantın məbləği böyük deyil, amma məsələnin əsl mahiyyəti başqadır.
Reyting.az-ın məlumatına görə, rəsmi press-relizdə bildirilir ki, pul ümumiyyətlə, prezident Emomali Rəhmonun oğlu olması ilə ictimaiyyətə daha çox tanınan, Senatın 36 yaşlı sədri Rüstəm Emomalinin Pekinə səfərinin nəticəsidir.
2022-ci ildə Qurbanqulu Berdıməhəmmədovun prezident kreslosunu Serdar Berdıməhəmmədova təhvil verməsi ilə Türkmənistanda atadan oğula keçidi xatırladan modellə gənc Rəhmon getdikcə beynəlxalq arenada ölkəsinin simasına çevrilir.
O, Azərbaycana və Qazaxıstana səfər edib, orada prezidentlərlə görüşlər keçirib. Qırğızıstan, Rusiya, Türkmənistan və Özbəkistanda hökumət başçıları və ya başçı müavinləri ilə görüşüb.
Yanvarın 8-9-da o, İranda olub və orada prezident İbrahim Rəisi ilə danışıqlar aparıb və 120 milyon dollarlıq əməkdaşlıq sazişləri və müqavilələri imzalayaraq vətənə dönüb. Onun Çin səfəri Tacikistana 400 milyon dollarlıq təzə sərmayə qazandırıb.
Ancaq yenə də keçid üçün uzun müddət gözləmək bəzi narahatlıq doğurur.
Ümumiyyətlə, varislik planı ilə bağlı söhbətlər təxminən on ildir ki, davam edir.
2016-cı ilin mayında keçirilən referendumla təsdiqlənmiş konstitusiyaya edilən dəyişikliklərə əsasən, bir şəxsin prezidentliyə namizəd ola bilməsi üçün yaş həddi 35-dən 30-a endirilib. Çoxları bunun oğul-Rəhmona yol açmaq üçün edildiyini düşünürdü. 2020-ci il seçkilərində namizədliyini irəli sürmək üçün həmin vaxt onun 26 yaşı vardı.
2017-ci ildə prezident Rəhmon oğlunu paytaxt Düşənbənin meri təyin etdi və bununla da köhnə yoldaşı və Kremlin sevimlisi Məhmədsəid Ubaydulloyevi özündən uzaqlaşdırdı. 3 il sonra Rüstəm parlamentin yuxarı palatasının rəhbəri seçildi. O, hər iki vəzifəni eyni vaxtda icra edir.
Tacikistanda karyera nərdivanında daha boş pillə yoxdur.
71 yaşında olan Rəhmon heç də qoca deyil, lakin o, şübhəsiz, faniliyinin fərqindədir. Onun böyük qardaşı Nuriddin, ən yaxşı tibbi yardım almasına baxmayaraq, 2017-ci ildə 67 yaşında ürək çatışmazlığından vəfat etdi. Heç kim zəhmətkeş liderin də həmişə sağlam qalacağına inanmır.
Bəs o niyə gözləyir?
Yayılan bir izahat budur ki, Rəhmonun yaxın tarixində məlum vətəndaş müharibəsi olan ölkənin sükanını oğluna təhvil verməsi ilə bağlı davamlı əsəbilik var. Keçmiş Sovet İttifaqından çıxan ən kasıb ölkə - Tacikistan bir çox gözlənilməz sarsıntılara məruz qalıb.
Ən son prezident seçkiləri ilində, 2020-ci ildə, Tacikistan, bütün dünya ilə birlikdə, COVID-19 pandemiyası ilə ziyan çəkib. Az sayda tacik əməkçi miqrantın, adətən, Rusiyadan evə göndərmək üçün pul qazana bilməsi pisləşib, bunun nəticəsində taciklərin öz vətənində ərzaq ala bilməsi çətinləşib.
Bu həyəcan təbili yatandan sonra cənub sərhəddində başqa bir həyəcan yarandı. 2021-ci ilin avqustunda “Taliban” Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirdi, Tacikistanın nəzarət etməsi çətin olan 1357 kilometrlik sərhədin o tayında. Bu, ata-Rahmonun Pamirdə Dağlıq Bədəxşan Muxtar Vilayətinin “qeyri-rəsmi rəhbərlik” şəbəkəsinin qalıqlarını darmadağın etmək üçün əlindən gələni edərək, daxili təhlükəsizlik böhranı ilə qəddarcasına mübarizə apardıqdan sonra oldu.
Bir çox Pamir liderləri və fəallarının ya ölməsi, ya da həbsxanada olması ilə nəticələnən bu qarşıdurma vətəndaş müharibəsinə son verən 1997-ci il sülh sazişindən qısa müddət sonra qurulan nümunənin bir hissəsi idi. Ümumiyyətlə, Rəhmon daim bu və ya digər seçki dairəsindən önə çıxan şəxslə mübarizə aparır, çünki onlar prezidentin nüfuzuna qarşı çıxa bilərlər. Ata-Rəhmon hələ də onların məhvinə davam edir.
Tacikistan İslam İntibah Partiyasının və ya TİİP-nin demək olar ki, bütün rəhbərliyinin dəmir barmaqlıqlar arxasına atıldığı 2015-ci ildən bəri ölkədə real, həyat qabiliyyətli siyasi müxalifət qrupu yoxdur.
Ən son problem 2021 və 2022-ci illərdə Qırğızıstanla ölümcül sərhəd münaqişələri şəklində baş verdi. Gözləntilərin əksinə, bu miniatür müharibələrin, ərazi üzrə fikir ayrılıqlarının tezliklə həllini tapa biləcəyinə dair işarələr var. Hazırda proses davam edir.
“Prezident Rəhmon gənc liderin öhdəsindən gələ bilmədiyi çətin məsələləri həll etməlidir. Əgər yaxın vaxtlarda daxili siyasi məsələlər yaranmasa, Qırğızıstanla sərhəd məsələləri həll edildikdən sonra növbədənkənar seçkilər elan olunacaq”, - hökumət salonlarındakı mənbələrdən biri anonimlik şərti ilə “Eurasianet”-ə bildirib.
Əgər bu proqnoz dəqiqdirsə...
Qırğızıstan prezidenti Sadır Japarov deyib ki, o, Qırğızıstan-Tacikistan sərhədi məsələsinin bu yaza qədər yekunlaşa biləcəyini düşünür.
Analitik Qaliya İbrahimovanın fikrincə, gələcək prezident üçün yolda başqa əngəllər var. O, öz mənbələrinə istinadla bildirib ki, geniş hakim ailədə Rüstəmlə bağlı şübhələr mövcuddur.
“Rəhmonun böyük ailəsində heç də hamı Rüstəmi varis kimi görmür”, - deyə İbrahimova yazıb. - Prezidentin hökumətdə və biznes aləmində yüksək vəzifələrdə çalışan çoxsaylı qohumları hakimiyyət dəyişikliyindən sonra, hətta atadan oğula keçsə belə, hər şeyini itirməkdən qorxurlar”.
Prezident ailəsi doğrudan da böyükdür. Rəhmonun doqquz övladı var: yeddi qızı, onların çoxu mühüm dövlət postlarını tutur və ya qeyri-şəffaf üsullarla qiymətli sərvətlərini ələ keçirmiş ərləri və iki oğlu.
Bununla belə, varisliklə bağlı qaçılmaz bir siyasi ab-hava var. Son illərdə Rüstəm atasının yanında çox görünür, yeni fabriklərin və məktəblərin açılışında həmişə onun yanında dayanır. O, iş adamları və uğurlu idmançılarla görüşlərdə diqqəti özünə çəkməyə çalışır. Onun xeyriyyəçilik fəaliyyəti ilə bağlı xəbərlər geniş yayılır.
Dekabrın 28-də xalqa müraciətində prezident Rəhmon bildirib ki, bələdiyyə rəhbərləri çoxlu sayda yeni iş yerləri yaratmağı Düşənbə merindən öyrənsələr yaxşı olar.
“Ölkə hökumətinin Düşənbə şəhərinin rəhbərliyinə minnətdarlığını bildirmək istərdim. Təkcə bu il onlar 40 000 iş yeri yaradıblar... Onlardan 5 000-i qadınlar üçün”, - deyə Rəhmon digər məmurlar cərgəsində oturan Rüstəmi tərifləyib və kameralar ona yönəlib.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
Dünən, 13:19
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 15:09
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb