İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
Tarix: 10-06-2025 11:18 | Bölmə: Slayd
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir

Şeyda bu günlərdə İsfahan küçələrində gəzərkən itinin gəzdirmə qayışını əlində bir azda möhkəm saxlayır. Bir vaxtlar ona daha təhlükəsiz duyğu verən məqam indi narahatlıq mənbəyinə çevrilib.

"Əvvəllər mən itimlə bayıra çıxanda özümü daha təhlükəsiz hiss edirdim, az adam məni narahat edirdi. Ancaq indi itimə qarşı diqqətli olmalıyam ki, onu oğurlamasınlar və ya məndən almasınlar".

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “IranWire” yazıb.

Təhlildə qeyd olunur:

İslam Respublikası it gəzdirməyi qadağan etdiyi üçün artıq İranda gündəlik həyat narahatlıq mənbəyinə çevrilir.

2024-cü ilin iyun ayından etibarən İranın it gəzdirilməsinə qarşı sərt addımlar atması gündəlik həyatda din xadimlərinə qarşı səssiz itaətsizliyi aradan qaldırmaq üçündür.

İsfahandan Şiraza qədər prokurorlar, bələdiyyələr və polis qüvvələri təkcə həyat tərzi seçimini deyil, hakimiyyətin dəyərlərinə əsas təhlükə kimi qiymətləndirdiklərini ləğv etməkdən ötrü səyləri əlaqələndiriblər.

Bu, bürokratik həddi aşmadan daha çox şeydir - bu, İslam Respublikası vətəndaşlarının həyatının ən intim aspektlərinə nəzarət etmək üçün onilliklər boyu davam edən kampaniyanın ən son cəbhəsidir.

Kampaniya İsfahanda başlayıb. Mayın 31-də İsfahan prokuroru Məhəmməd Musəvian “ictimai hüquqların dirçəldilməsinin vacibliyini” əsas gətirib və bunun “xalqın ciddi tələbi” olduğunu iddia edərək, it gəzdirilməsinə rəsmən müharibə elan edib.

"Parklarda, ictimai yerlərdə və nəqliyyat vasitələrində it gəzdirmək qadağandır və qaydanı pozanlara qarşı sərt tədbirlər görüləcək", - deyən Musəvian bu təcrübəni təkcə "vətəndaşların sağlamlığı və sülhü üçün təhlükə" deyil, həm də "dini və sosial dəyərlərə zidd" olması ilə əlaqələndirib.

O, bütün şəhərdə xəbərdarlıq lövhələrinin quraşdırılmasını əmr edib və media orqanlarını "it gəzdirmə problemləri"nə dair məlumatlılığı artıran mədəni proqramlar hazırlamağa çağırıb.

Şəhərin imam-cüməsi Yusif Təbatəbi-Nejad ötən il artıq ideoloji əsası qoymuş, “İslam cəmiyyətində korrupsiyanın artmasına səbəb olan qeyri-düzgün hicab və it gəzdirmək kimi sosial fəsadlarla mübarizə aparmaq lazımdır”,- demişdi.

Möhtəşəm məscidləri və dərin dini əhəmiyyəti ilə qədim şəhər dəfələrlə daha sərt dini qanunların, o cümlədən mübahisəli “hicaba nəzarət edənlər” proqramının tətbiqi üçün ilk yer seçilib.

İsfahanda işlək nə varsa ölkə daxilində tətbiq oluna bilər.

Dövlətə bağlı media orqanları artan təhlükə kimi qələmə verdikləri şeylə bağlı ictimai narahatlıq fonu yaratmaq üçün aylar sərf edib.

İran İnqilabı Keşikçiləri Korpusu ilə əlaqəli “Fars” Agentliyi itlərə qarşı kampaniyalara rəhbərlik edir və tez-tez parkda it gəzdirməyi cinayət və narkotik istifadəsi ilə yanaşı, “problem” adlandırır.

Hökumət tərəfdarı olan “Tabnak” mayın 29-da itlərin uşaqların psixi sağlamlığına zərər verə biləcəyini, "yataq islatma və posttravmatik stressə səbəb ola biləcəyini" iddia etməklə, kampaniyanı daha da kəskinləşdirib.

Nəşr parazitar xəstəliklər barədə xəbərdarlıq edib və bu iddiaları dəstəkləmək üçün heç bir etibarlı araşdırmaya istinad etmədən "qanunpozucu it sahiblərinə" qarşı təzyiqlərə çağırıb.

“Fars” bölgə prokurorlarına birbaşa müraciət edərək tədbir görülməsi tələbini qoyub.

Bir məqalədə it gəzdirilməsinin "problem"ə çevrildiyi yazılır, "İsfahan və Kirman kimi şəhərlərə bənzər" məhdudiyyətləri əsaslandırmaq üçün itqapma və bu səbəbdən uşaq ölümünə istinad olunur.

Agentlik ardıcıl olaraq it gəzintisini “İran-İslam dəyərlərinə zidd” davranış kimi qələmə verib.

Bu media məmurları hərəkətə gətirib. Təzyiqlər şiə dini qanunlarından qaynaqlanır. Hələ 2021-ci ildə Ali Rəhbərin Şimali Xorasandakı nümayəndəsi Reza Nuri bunun arxasında duran dini əsasları sadalayıb:

“İt murdar heyvandır və onları qorumaq, çobanlıq məqsədi istisna olmaqla, dini baxımından haramdır”.

O əlavə edib ki, it gəzdirmək “İslam və mədəniyyətimizə uyğun gəlmir və cəmiyyətdə mənfi nəticələrə malikdir”.

Parlamentin ədliyyə komissiyasının sədr müavini Məhəmməd Təqi Nəqdəli it gəzdirilməsini “qadağan edilmiş əməl” sayaraq “Qərb və qeyri-islami həyat tərzini təbliğ edən” davranış adlandırıb.

Onun fikrincə, ictimai yerdə it gəzdirmək İslam Respublikasının dini təməlinə qarşı ideoloji müharibənin bir formasıdır.

Xürrəmabad prokuroru Konstitusiyanın 40-cı maddəsini - başqalarına zərər vermə və Cinayət Məcəlləsinin 688-ci maddəsini - ictimai sağlamlığa təhlükə - və bir sıra cinayət məsuliyyəti qanunlarına istinad edir.

Hazırda Parlament bu qeyri-rəsmi qadağaları qanuna çevirməyə çalışır. Keçən il ədliyyə komissiyası it, donuz, meymun və hətta timsah kimi “qeyri-ənənəvi” heyvanların gəzməsini qadağan edən qanun layihəsi təklif etmişdi. Sədr müavini Həsən Noruzi belə heyvanların qorxuya səbəb olduğunu və xəstəlik yaydığını bildirib.

Qanun qəbul olunarsa, minimum əmək haqqının 10-30 mislinə bərabər cərimələr tətbiq ediləcək və heyvanların müsadirəsinə icazə veriləcək.

V. QULİYEV




Bölməyə aid digər xəbərlər