Baydenin Türkiyə planı - Hədəfdə Ərdoğandır

Xəbər lenti

12:38 / 30-10-2025

Baş redaktor saxlanılıb - Əməliyyat

12:28 / 30-10-2025

Ağdərəyə növbəti köç karvanı gedib

12:18 / 30-10-2025

Monteneqroda antitürk və anti-Azərbaycan əhval-ruhiyyəsinin səbəbi nədir?

12:16 / 30-10-2025

Sabahın hava proqnozu açıqlanıb

12:06 / 30-10-2025

Saxlanılan icra başçısının qızı məhkəmə hakimidir

11:57 / 30-10-2025

Şəhid Fikrət Əzizovla vida mərasimi keçirilib

11:46 / 30-10-2025

Ramiz Mehdiyev, Akif Əlizadə və İsa Həbibbəyli prokurorluqda dindirilib

11:39 / 30-10-2025

Bakıda üç nəfərin üzərinə çinar ağacı aşıb

11:27 / 30-10-2025

İcra başçısı saxlanılıb - DTX əməliyyat keçirib - (Yenilənib)

11:23 / 30-10-2025

Məktəb direktorlarının işə qəbulu üçün qeydiyyat başlayıb

11:05 / 30-10-2025

Vəzifəli şəxs cərimələnib

11:04 / 30-10-2025

Zahid Oruc: Sosial-iqtisadi inkişafla bağlı yeni paradiqma formalaşıb

10:31 / 30-10-2025

Dünyada doğum azalır - Professor səbəbini deyib

10:30 / 30-10-2025

Paşinyan: "Türkiyə ilə heç bir problem yoxdur"

10:12 / 30-10-2025

Ağstafada kafedə qadın bıçaqlanıb

09:54 / 30-10-2025

Gecəyarısı adam qaçırıb döyən 3 qazi saxlanılıb

09:23 / 30-10-2025

Hindistan qızıl ehtiyatını ölkəyə qaytarır

09:16 / 30-10-2025

Leyla Əliyeva "Hirkan" sənədli filminin təqdimatında iştirak edib - Fotolar

09:13 / 30-10-2025

Çin 2027-ci ildə "süni günəş"i işə salacaq

08:56 / 30-10-2025

ABŞ nüvə silahı sınaqlarına başlayır

08:48 / 30-10-2025

Ərdoğan: Türkiyə qlobal inkişaf standartlarını keçməyi hədəfləyir

08:34 / 30-10-2025

Norveçli alim Ukrayna münaqişəsi ilə bağlı proqnoz verib

08:29 / 30-10-2025

Aİ İsraili Qəzzada atəşkəsə əməl etməyə çağırıb

08:06 / 30-10-2025

Donald Tramp və Si Cinpin Koreyada görüşüblər

22:24 / 29-10-2025

Ramiz Mehdiyevin nəvəsi yarım milyonluq maşınla gəzir

21:59 / 29-10-2025

800 min illik yeraltı su hövzəsi aşkarlanıb

20:24 / 29-10-2025

İlham Əliyev Federal Milli Şuranın sədrini qəbul edib - Fotolar

20:15 / 29-10-2025

Yaponiya Trampın tələbinə əməl etməyəcək

20:06 / 29-10-2025

Avropa yenə təbii qaz problemi ilə üzləşir

19:55 / 29-10-2025

Vitse-prezident: Hərbi əməliyyatlara son qoymağın vaxtıdır

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

14:48 / 25-10-2025

Sədr postu uğrunda mübarizə ata-oğul qarşıdurmasına səbəb olub

14:34 / 29-10-2025

Baş rejissor: Hazırladığımız 12 tamaşanı “Axır Zaman”la yekunlaşdıracağıq - Müsahibə

20:19 / 27-10-2025

Nazir Emin Əmrullayevə bir neçə sual

18:00 / 25-10-2025

Anar Əsədlidən 4 şikayətçi var

23:17 / 25-10-2025

Vəkil Zabil Qəhrəmanov həbs olunub

16:17 / 27-10-2025

Ramiz Mehdiyevin Rusiyaya yazdığı gizli məktub üzə çıxıb - Fotofakt

11:43 / 29-10-2025

Qafqazda sülh: Ağ ev Paşinyanı qorumalıdır

16:57 / 27-10-2025

1500 illik qızıl sikkə xəzinəsi tapılıb

16:37 / 27-10-2025

Prezident səfirləri geri çağırıb - Yeni təyinatlar - (Yenilənib)

12:22 / 27-10-2025

Azərbaycanın Yaxın Şərq həmləsi: Vaşinqtondan dəstək var

18:09 / 26-10-2025

"Neftçi" qələbə qazanıb

17:45 / 29-10-2025

Ukraynanın iki şəhəri mühasirəyə alınıb

Baydenin Türkiyə planı - Hədəfdə Ərdoğandır
Tarix: 29-04-2021 14:02 | Bölmə: Dünya

Şirift ölçüsü:

Türkiyənin “Hürriyyət” qəzetində “Baydenin planı” başlıqlı məqalə dərc edilib. Reyting.az-ın məlumatına görə, Nedim Şener müəllifi olduğu məqalədə yazır:

ABŞ-ın sabiq prezidenti Ronald Reyqanın 1981-ci il aprelin 22-də səsləndirdiyi “erməni soyqırımı” yalanını 40 ildən sonra indiki prezident Cozef Bayden təkrar dilə gətirdi. Bu yalanı 2019-cu ildə ABŞ Konqresi və Senatı da qəbul edib.

Yalana ortaq olan ölkə təkcə Amerikadırmı? Əsl soyqırımı törətmiş Almaniya, Fransa, İtaliya, İspaniya, Belçika kimi ölkələrin daxil olduğu Avropa Parlamentinin 2015-ci ildə, yəni erməni hadisələrinin 100 illiyində qəbul etdiyi bir layihəyə - “soyqırımı” iddiasına Rusiya da qoşulub.

Ancaq bütün bunların heç bir nəticəsi olmayıb.

Yalana xotrla deyəndə o, həqiqətə çevrilmir.

Heç bir tarixi məlumata, sənədə, həqiqətə uyğun gəlməyən bu yalanı təkrar-təkrar səsləndirmək nə “Qərb mədəniyyəti”ni təmizə çıxara bilər, nə də onun qətliamçı, imperialist, vəhşi simasını gizlətməyə kifayət edər.

Baydenin hədəfi Ərdoğandır

ABŞ-ın əvvəlki dövlət başçıları arasında da seçki ərəfəsində ölkədəki erməni lobbilərinə soyqırımı iddialarını tanıyacağını vəd edənlər olub.

Ancaq onların hamısı prezident postunu tutandan sonra “böyük ağrı”, “böyük fəlakət” kimi ifadələr işlədərək vəziyyətdən çıxa biliblər. Həmin prezidentlər bu üsulla həm erməni lobbilərini idarə ediblər, həm də soyqırımı iddiasından Türkiyəyə təsir vasitəsi kimi yararlanıblar.

Bəs necə oldu ki, Bayden əvvəlki prezidentlərin bu taktikasından istifadə etmədi və soyqırımı yalanını dilə gətirdi?

Cavabı Baydenin 2019-cu ilin dekabrında “Nyu-York Tayms” qəzetinə Türkiyə və onun prezidenti Ərdoğanla bağlı verdiyi açıqlamada tapmaq olar.

Həmin açılamasında Bayden deyib: “İndi ona (yəni prezident Ərdoğana) münasibətdə fərqli davranmalıyıq. Müxalifət liderlərini dəstəklədiyimizi, bir yol xəritəmiz olduğunu açıq şəkildə göstərməliyik. Fikrimizdəki məsələ ilə bağlı səsimizi ucaltmalıyıq ki, bunun hesabı ödənmiş olsun.

Mən bu durumdan çox narahatam. Ancaq düşünürəm ki, əvvəllər mənim etdiyim kimi türk liderliyi elementlərindən istifadə edərək müxalif qüvvələrlə birbaşa danışıqlara girməliyik, Ərdoğana qalib gəlmək üçün onları gücləndirməliyik. Ancaq bunu çeviriliş yolu ilə deyil, seçki yolu ilə həyata keçirməliyik. Artıq İstanbulda Ərdoğanın partiyasını bayıra atıblar. Bəs biz bu istiqamətdə hansı addımlar atırıq? Burada boynumuzü büküb oturmuşuq.

Ona edəcəyim son güzəştim kürd məsələsində ola bilərdi. Kürd mövzusunda onlarla bir neçə görüşüm oldu. Həmin vaxt hələ hücumlar baş verməmişdi. Yəni onlara göstərməliyik ki, Türkiyə Rusiyadan asılı olmaq məcburiyyətində deyil. Mən hərbi hava bazalarımızdan və onlara yardım sarıdan çox narahatlıq keçirirəm. Fikrimcə, bölgədəki müttəfiqlərimizlə bir araya gəlib Ərdoğanın regiondakı fəaliyyətini məhdudlaşdırmaq üçün çox iş görməli olacağıq. Xüsusilə Şərqi Aralıq dənizində neftlə bağlı fəaliyyətlər yönündə görüşlər və danışıqlar xeyli vaxt aparacaq. Narahatlığımı bir daha ifadə edirəm”.

Bayden məqsədinin Ərdoğanı devirmək, ona hesab ödətdirmək olduğunu gizlətməyib və gizlətmir.

Həmin vaxt mən bu məsələni belə şərh etmişdim: “Bayden çevrilişlə həyata keçirə bilmədiyi məsələni bitirməyə gəlir”. Hələ də eyni fikirdəyəm. Ancaq bu dəfə onun da dediyi kimi, cevrilişlə deyil, seçki yolu ilə. Baydenin istifadə edəcəyi alət isə müxalifətdir.

Türkiyədə 2016-cı il iyulun 15-i dövlət çevrilişinə cəhd zamanı Bayden ABŞ-ın vitse-prezidenti postunu tuturdu. O vaxt Ərdoğanı devirmək üçün Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin daxilində istifadə etdikləri FETO qruplaşmaları uğur qazana bilmədi.

Bu səbəbdən “hesab verməlidir” deyərkən o, daha çevriliş deyil, “seçki yolu ilə” ifadəsini işlədir.

Bayden administrasiyasının fəaliyyətinə diqqət yetirsəniz, onun yavaş-yavaş bu strategiyanı həyata keçirdiyini görərsiniz.

Bu strategiya Obamanın prezidentliyi dövründə, 2016-cı il iyulun 15-də Türkiyədə baş verən hərbi çevriliş cəhdindən dərhal sonra Pentaqonun, ABŞ xarici siyasət idarəsinin, kəşfiyyat orqanlarının iştirakı ilə formalaşdırılıb, ABŞ mediası da bu prosesin iştirakçısıdır. Donlad Tramp strategiyanı əngəlləsə də, əslində onun icrası dayanmayıb, elə 2016-cı ildən icra olunur.

Bayden prezidentliyə namizədliyi dövründə “Nyu-York Tayms”a müsahibəsində də bu strategiyanın yadında qalan qismindən dağınıq şəkildə bəhs edib.

Bu, Baydenin qarşısına qoyduğu siyasi məqsəddir və o, iddia olunduğu kimi, nə vaxtsa vəzifəsini müavininə təhvil versə belə, strategiyanın reallaşdırılması davam edəcək.

Səbəb isə başda Suriya olmaqla bir çox məsələdə 2013-cü ildən davam edən fikir ayrılıqlarıdır. Türkiyə bölgədə ABŞ-ın bütün planlarını, o cümlədən terror dövləti yaratmaq cəhdini pozur. Türkiyənin yürütdüyü siyasət səbəbindən 2016-cı ildən bu yana ABŞ-ın Orta Şərq strategiyası bütünlüklə çöküb və o, məqsədlərinə nail ola bilmir. Ona görə də ABŞ-ın bir çıxış yolu qalır: Türkiyədə mövcud idarəçiliyi (iqtidarı) dəyişmək.

“Müttəfiq” sözü ilə işə başladı

Bayden administrasiyası fəaliyyətinə başlayar-başlamaz Türkiyəni “müttəfiq” adlandırdı. Onun sonradan PKK terror qruplaşmalarına dəstəyini artırması, məsələni siyasiləşdirmək üçün addımlar atması, Şərqi Aralıq dənizində ədalət axtarışında olan Türkiyənin qarşısını kəsməsi, yeni hərbi bazalar yaradıb Yunanıstanı qızışdırması, Rusiyadan S-400 kompleksinin alınmasına etirazı, F-35 layihəsində ortaqlıqdan çıxması və nəhayət, NATO-nun digər ölkələrinin liderlərindən fərqli olaraq Ərdoğana prezidentliyinin yalnız yüzüncü günündə zəng etməsi, yekunda da qondarma “soyqırımı” ifadəsini dilə gətirməsi “nəzarət olunan gərginlik” adlı strategiyanın tərkib hissələridir.

Bayden əslində elə dediyini də eləyir. O, Türkiyə daxilində getdikcə gərginliyi artırmaqla qütbləşmə və qarşıdurma yaratmağa çalışır.

Bayden hazırda ümidini dəstəkləyəcəyini söylədiyi müxalifətə bağlayıb. Ona görə də bəziləri S-400 kompleksinin alınmasına qarşı çıxır, Liviya qətnaməsinin əleyhinə səs verir, Türkiyənin xarici siyasətində qüsurların olduğunu iddia edirlər. Bu şəxslər ABŞ və Avropanın eşitmək istədiklərini dilə gətirib, onların gözündə ucalmağa çalışırlar.

Bu yalana dəstək verənlər unudulmayacaq

ABŞ 1960-cı illərin əvvəllərində narkotik maddələrə qarşı mübarizə çərçivəsində Türkiyədə əkinçilərin mühüm gəlir mənbəyi olan xaşxaş əkininin qadağan olunmasına çalışırdı.

Müstəqil hökumətlər buna məhəl qoymadığı üçün ABŞ 12 mart 1971-ci il tarixli hərbi qərarı sayəsində istəyinə nail oldu. Hərbçilərin hökumət başçısı seçdiyi Nihat Erim xaşxaş əkilməsinə qadağa qoydu.

Ancaq 1973-cü il seçkilərindən sonra baş nazir Bülənd Ecevit həmin qadağanı ləğv etdi. ABŞ buna da səssiz qalmadı, yardımlarını kəsdi. 1974-cü ildə isə Türkiyənin Kiprdə keçirdiyi sülhməramlı əməliyyatdan sonra tətbiq etdiyi embarqo ilə təzyiqi daha da artırdı.

Buna cavab olaraq Türkiyə 1975-ci il iyulun 26-da hərbi bazalarından ABŞ personalını çıxartdı.

Repressiv siyasət çox gərgin vəziyyət yaratdı. Bir tərəfdən uzun növbələrin yaranmasına gətirib çıxaran iqtisadi sıxıntılar, digər tərəfdən “anarxiya” adlanan küçə atışmaları 6 min gəncin ölümünə səbəb oldu. 1980-ci il sentyabrın 12-də isə hərbi çevriliş baş verdi və hərbi bazalar yenidən amerikalıların üzünə açıldı.

İndi Bayden administrasiyasının məqsədi təzyiq yolu ilə Türkiyə daxilində ictimai-siyasi gərginlik yartmaqdır. ABŞ prezidentinin “Ərdoğan hesab verməlidir, amma bu dəfə çevrilişlə yox, müxalifətlə” ifadəsinin açması da elə budur. Əslində Bayden ona itaət edəcək bir rəhbərlik istəyir.

Beləliklə, saxta “soyqırımı” iddiasından sonra ABŞ administrasiyası təzyiqi artırmaq üçün birbaşa, yaxud dolayısıyla iqtisadi hücumlara keçə bilər.

Amma Türkiyə artıq o vaxtkı Türkiyə deyil. İndi bu ölkədə 15 iyulda baş verən çevriliş cəhdinə canı-qanı bahasına müqavimət göstərmiş bir millət var.

Çevriliş cəhdinin qarşısını 251 şəhidi və minlərlə qazisi hesabına alan türk milləti həmrəyliyi ilə ABŞ-ın bu planını da pozacaq.

Bu günlər də keçəcək. Terror dəstəkçisi Xalqların Demokratik Partiyasının (HDP) və onunla əməkdaşlıq edib qondarma “soyqırımı” yalanını bəyənən qüvvələrin yazıb söylədikləri tarixin arxivinə atılacaq. Tarixdə qalan Türkiyənin haqlı davası olacaq.(Novator.az)

Ana səhifəyə dön