Ərəb-kürd qarşıdurması güclənir: ABŞ bölgədən çıxmaq məcburiyyətində qala bilər
Tarix: 08-09-2023 15:40 | Bölmə: Siyasət
Ərəb-kürd qarşıdurması güclənir: ABŞ bölgədən çıxmaq məcburiyyətində qala bilər

Suriyanın neft və təbii qaz ehtiyatlarının cəmləşdiyi Deyr əz-Zor bölgəsində ABŞ-ın dəstəklədiyi PKK/YPG terrorçuları ilə ərəb qəbilələri arasında döyüşlər davam edir.

Reyting.az
xatırladır ki, çərşənbə axşamı ABŞ dövlət katibinin Yaxın Şərq üzrə müşaviri Ethan Qoldriç və Suriya ilə İraqdakı anti-İŞİD koalisiyasının komandiri general-mayor Koel Vovel tərəflər arasında toqquşmalara son qoymaq üçün vasitəçi kimi çıxış ediblər.

Yerli mətbuat qarşıdurmalara səbəb kimi Deyr əz-Zor Hərbi Şurasının lideri Əbu Havlenin həbsini göstərsə də, həm PKK/YPG, həm də ərəb qəbilələri bu iddianı rədd edirlər. PKK/YPG sözçüsü isə Tehran və Dəməşqi təxminən 900 ABŞ hərbçisindən çoxunun yerləşdiyi Suriyanın şimal-şərqinə tayfa milisləri göndərməkdə ittiham edib.

Qəbilə liderlərinin iddiasına görə, qarşıdurmalar İŞİD-in bölgədən çəkilməsi ilə nəticələndikdən sonra PKK/YPG Suriyanın ən böyük neft quyularını nəzarətə götürüb və onları təbii sərvətdən məhrum ediblər.

“Əl-Cəzirə” isə gərginliyin səbəbini irqçiliklə əlaqələndirir. Fəalların sözlərinə görə, qarşıdurmalar terror təşkilatı PKK/YPG-nin bölgədəki ayrı-seçkiliyi səbəbindən baş verib. PKK/YPG isə hakimiyyəti altında olan ərəb əhalisinə qarşı ayrı-seçkiliyi rədd edir, “İŞİD qalıqlarının” yerli əhalini qorxutduğunu və bölgənin inkişafına mane olduğunu bildirir.

Beynəlxalq analitik mərkəzin nümayəndəsi Aron Lundun fikrincə, iki tərəf arasında ən böyük problem etnik mənsubiyyətdən qaynaqlanır.

Onun sözlərinə görə, Suriyada qəbilələr arasında rəqabət əsrlərə gedib çıxır və uzun müddət quru və su ətrafında olub:

“Həm kürdlər, həm də ərəblər ən yaxşı otlaqlar və çaylara bitişik torpaqlar üçün yarışıblar. Osmanlı İmperiyasının dağılması və millətçiliyin yüksəlişi ilə bu rəqabət fərqli çalar alıb”.

Son eskalasiyanın hara aparacağı bəlli deyil, lakin analitiklər ehtimal edirlər ki, zorakılıqlar güclənə və ABŞ-ın bölgədəki təsirinə son qoya bilər.

Ekspertlər YPG-nin sonda ərəb qəbilələrinə qalib gələcəyinə inanırlar. Onlar həm də əsas məsələ kimi xarici müdaxiləni göstərirlər.

Ərəblərə mümkün dəstəyin bölgədəki tarazlığı dəyişəcəyini xatırladan ekspertlər, bölgədə uzun müddət sabitliyin olmayacağını iddia edərək Vaşinqtonun bir müddət vasitəçilik edə biləcəyini, amma sonda bölgədən çıxmalı olacağını düşünürlər.

E. KAMAL




Bölməyə aid digər xəbərlər