12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
Uzaq ölkə ilə yaxın əlaqə…
Tarix: 25-12-2023 01:23 | Bölmə: Slayd
Uzaq ölkə ilə yaxın əlaqə…

Son illər əksər dövlətlər Çinlə normal münasibətlər qurmağa çalışır. Bunun əsas səbəblərindən biri də son 20 ildə bu ölkənin dünya iqtisadiyyatının əsas artım payına sahib olmasıdır.

Azərbaycan da supergücə çevrilən Çinlə sıx münasibətlər saxlamağa, onun iqtisadi gücündən faydalanmağa çalışır.

Azərbaycan ilə Çin arasında siyasi- iqtisadi münasibətlər yüksək səviyyəyə çatır. Bu məsələdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev ilə Çin Xalq Respublikasının Sədri Si Cinpinin xoş münasibətləri də rol oynayır.

Professor Cümşüd Nuriyev isə Reyting.az-a deyib ki, Azərbaycan və Çin dövləti arasında münasibətlər mərhum Heydər Əliyevin hakimiyyəti dövründə bərpa olunub. Ona qədər münasibətlərin bərbad olduğunu xatırladan Cümşüd Nuriyevin sözlərinə görə, Ayaz Mütəllibovun hakimiyyəti dövründə münasibətlər zəif olsa da, AXC-Müsavat dövründə gərginləşib.

C. Nuriyev qeyd edib ki, böyük dövlət xadimi H. Əliyev bu əlaqələri qaydaya sala bilib: “1998-ci ildə Əliyev qədim “İpək Yolu” mövzusunu gündəmə gətirdi, hətta bununla bağlı Bakıda toplantı keçirildi. Bundan sonra Çin-Azərbaycan münasibətləri inkişaf etməyə başladı. Prezident İlham Əliyev dövründə isə bu münasibətlər ən yüksək səviyyəyə qaldırıldı”.


Cümşüd Nuriyev

Professor əlavə edib ki, Çin dünyanın iki aparıcı dövlətindən biridir: “Təsəvvür edin ki, Çinin dövlətin başçısı 10 milyon əhalisi olan Azərbaycanın prezidentinə məktub göndərir, onu təbrik edir, əlaqələrin inkişafında oynadığı roluna görə təşəkkürünü bildirir. Bu, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin apardığı siyasətin nə dərəcədə düzgün, mükəmməl və ölkəmizin maraqlarına tam uyğun olduğunu göstərir”.

C. Nuriyevin fikrincə, Azərbaycan ərazi bütövlüyünü bərpa etməklə Çinə nümunə göstərib: “Çin və Azərbaycan qarşılıqlı olaraq bir-birinin ərazi bütövlüyünü müdafiə ediblər. Azərbaycanın işğal altında olan ərazilərini azad etməsi, ərazi bütövlüyünü bərpası separatçı vəziyyətlə üzləşən bütün ölkələr üçün presidentdir. O cümlədən Çin üçün. Çünki Çinə qarşı da Tayvandan istifadə olunur”.

C. Nuriyev hesab edir ki, “Bir kəmər - bir yol” layihəsi, Qarabağ probleminin qanuni həlli və ərazi bütövlüyü məsələsi Çin və Azərbaycan əlaqələrinin əsas prinsiplərini özündə əks etdirir. Yəni hər iki ölkə ərazi bütövlüyü, beynəlxalq hüquq və iqtisadi layihələrin həyata keçirilməsini dəstəkləyir.

Qeyd edək ki, iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi də ildən-ilə artır. C. Nuriyevin fikrincə, bu məsələdə səfirlərimizin də zamanında prezidentin tapşırıqlarını yaxşı icra etməsinin rolu olub. Həm də bu səbəbdəndir ki, artıq Çin Azərbaycana sərmayə qoyur. Eyni zamanda hərbi və humanitar sahədə də əlaqələr yaxşılaşır.

Nuriyev qeyd edib ki, hazırda Çin dünyada iki super gücdən biridir və üstəlik, birinciyə çevrilmək məqsədilə tam inamla irəliləyir. Professor iddia edir ki, ABŞ-ın ölkəmizə təzyiqinin bir səbəbi də Azərbaycanın müstəqil siyasət aparmasıdır. Müsahibimiz hesab edir ki, Azərbaycan dövlətinin Rusiya, Çin, Avropa İttifaqı, elə ABŞ-ın özü ilə müstəqil siyasət qurması və aparması çox düzgün xəttidir.

“Azərbaycan və Çin arasında yeganə bir ölkə var - qardaş Qazaxıstan. Eləcə də Azərbaycanla Avropa arasında cəmi bir ölkə var - Gürcüstan. Təsəvvür edin ki, Çin öz məhsullarını Rusiya üzərindən Avropaya çatdırmaq istəyir və bu mallar fırlanaraq Avropaya 30-40 günə çatır. Amma Azərbaycan vasitəsilə məhsullar Avropaya bir neçə günə çata bilər. Azərbaycan lideri isə müdrik siyasət yeridərək ölkəni dünya loqistika mərkəzinə çevirmək istəyir, Çin də bunu görür və prosesi öz marağı kontekstində dəstəkləyir. Bəli, Zəngəzur dəhlizinin açılmasında Çinin marağı var və güman edirəm ki, yeri gəldikdə buna dəstəyini əsirgəmir. Yəni Azərbaycan və Çinin ortaq ticarət maraqları da mövcuddur. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına uyğundur. Başqa sözlə, Çinlə əməkdaşlıq və strateji portnyorluq Azərbaycan üçün sərfəlidir”, - deyə C. Nuriyev əlavə edib.

E. KAMAL





Bölməyə aid digər xəbərlər