12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
Rusiya nəşri Qarabağın azad edilməsini “İlin hadisəsi” sırasına qoyub
Tarix: 29-12-2023 11:39 | Bölmə: Slayd
Rusiya nəşri Qarabağın azad edilməsini “İlin hadisəsi” sırasına qoyub

2023-cü ildə 32 ildən bir qədər çox mövcud olmuş “Dağlıq Qarabağ Respublikası”nın (“DQR”) tarixi başa çatdı. Böyük ölçüdə “ikinci erməni dövləti”nin taleyi 2020-ci ildə - İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə görə möhürləndi. Ancaq problemi tam həll etmək üçün daha bir neçə il lazım oldu.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb və onu İlin ən mühüm hadisələrindən biri kimi şərh edib.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

2022-ci ilin dekabrında Qarabağa yollar qapanıb, 2023-cü ilin sentyabrında isə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri antiterror əməliyyatına başlayıb. Şiddətli döyüşlər təxminən bir gün davam edib. Bu müddət ərzində ən azı 192 Azərbaycan əsgəri şəhid olub, 512 nəfər yaralanıb. “DQR Müdafiə Ordusu”nun itkiləri azı 220 nəfər təşkil edib. Həmçinin döyüşlər zamanı 6 rus sülhməramlısı həlak olub, bir nəfər isə yaralanıb.

Ermənistandan heç bir kömək görməyən “DQR” təslim olmaq qərarına gəlib. Xüsusilə, qondarma respublikanın hakimiyyət orqanları 2024-cü il yanvarın 1-dən onun mövcudluğunu rəsmən dayandıracağını bəyan edib. Onun ordusu buraxılıb, silah-sursatı və qalan sursatları Azərbaycana verilib.

Bununla paralel olaraq, ermənilərin Qarabağdan köçü başlayıb.

Bakı Qarabağda onlarla erməninin qaldığını iddia edir. Azərbaycanda dolğun həyat sürmək üçün onlar Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etməli və respublikanın bütün qanunlarına əməl etməli olacaqlar. Bundan əlavə, keçmiş “baş nazir”, məşhur milyonçu və xeyriyyəçi Ruben Vardanyan da daxil olmaqla, “DQR”-in keçmiş rəhbərləri həbs edilib. Onlar həmçinin terrorizmi maliyyələşdirməkdə, qeyri-qanuni silahlı birləşmələr yaratmaqda və müharibə aparmaqda ittiham olunurlar. Azərbaycan qanunlarına görə, onları ömürlük həbs cəzası gözləyir.

Eyni zamanda, ermənilərin Qarabağı tərk etməsindən sonra İrəvanla Bakı arasında sülh müqaviləsinin imzalanması mövzusunda söhbətlər intensivləşdi. Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev hesab edir ki, “DQR”-in ləğvi ilə sülhə ən son maneə aradan qalxıb.

“Hesab edirəm ki, sülhün alternativi yoxdur”, - Əliyev vurğulayıb. - Əgər sülh sazişi imzalanmasa, bu, bütün region üçün çox pis olacaq. Biz istəyirik ki, Cənubi Qafqaz istənilən riskdən qorunsun. Və təbii ki, biz istəyirik ki, Ermənistan bu gün və gələcəkdə heç vaxt bizim ərazi bütövlüyümüzü şübhə altına almasın və Azərbaycana qarşı hər hansı ərazi iddiasından tamamilə əl çəkməsin”.

Azərbaycan prezidenti qeyd edib ki, artıq Qarabağı tərk etmiş ermənilər geri qayıda bilərlər. Eyni zamanda, onlar Azərbaycan vətəndaşlığını almalı, özünü elan etmiş “Dağlıq Qarabağ Respublikası”nı unutmalıdırlar. “Onlar bunu yuxularında, miflərində fikirləşiblər”, - Əliyev deyib.

Yeri gəlmişkən, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan 2016-cı ilin avqustunda dördgünlük müharibədən sonra aparılan danışıqlardan sonra “DQR”in ləğvi prosesinin qaçılmaz olduğunu bildirib. Ermənistan hökumətinin başçısı vurğulayıb ki, əvvəllər hakimiyyət bu barədə danışmamağa çalışırdı, çünki o zaman xalqa 30 il ərzində həlli mümkün olmayan problemə resurslar yatırdıqlarını söyləməli olacaqlar.

“Biz öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun nə olduğunu anlamağa çalışdıq və 1996-cı il dekabrın 6-da ATƏT-in Lissabon Sammitində bizə dedilər ki, öz müqəddəratını təyinetmə hüququnun (DQR) ən yüksək təzahürü Azərbaycan daxilində muxtar status ola bilər”, - Paşinyan bildirib.

BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş Ermənistan və Azərbaycan administrasiyalarının başçıları Nikol Paşinyan və İlham Əliyevin Cənubi Qafqazda sülhün əldə edilməsi üçün tarixi fürsət haqqında birgə bəyanatını alqışlayıb. Eyni zamanda, Bakı və İrəvan bunu bir-birinin suverenliyi və ərazi bütövlüyü prinsiplərinə hörmət əsasında həyata keçirəcəklərini vəd ediblər.

İki ölkə rəhbərləri bəyanatda qeyd ediblər ki, xoşməramlılıq əlaməti olaraq Azərbaycan 32 erməni hərbçisini, Ermənistan isə iki azərbaycanlı hərbçini azad edir. Mübadilə baş tutdu.

Ölkə liderlərinin mətbuat xidmətləri Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın “çoxdan gözlənilən sülhə nail olmaq üçün tarixi fürsətin” ortaya çıxması ilə bağlı fikirlərini bölüşdüklərinə əmin ediblər.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər