12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
Bayden və Putin Ukraynanı necə “böləcəklər”?
Tarix: 07-01-2024 17:05 | Bölmə: Slayd
Bayden və Putin Ukraynanı necə “böləcəklər”?

Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynadakı müharibəni bitirməyə çalışırmı? Son məlumatlara görə, Kreml Co Bayden administrasiyasının yüksək vəzifəli şəxsləri ilə əlaqə saxlamaq üçün yeni “arxa kanal diplomatiyası”na başlayıb.

Reyting.az
xəbər verir ki, Britaniya tarixçisi Ouen Metyuz “The Spectator” nəşri üçün bu mövzuda təhlil yazıb. O qeyd edib ki, Putinin mesajının məqsədi: hazırkı xətlərdə hərbi əməliyyatları donduracaq atəşkəslə razılaşa biləcəyini aydınlaşdırmaqdır.

“Bu hekayətə reaksiya qəzəbli idi. Milad bayramında Rusiyanın müharibə tarixindəki ən böyük raket və pilotsuz təyyarə zərbələrindən sığınan bəzi ukraynalılar bunu “Vaşinqton daxilindəki şəxslərin Kiyevi baha qiymətə satmaq üçün mənfur planının sübutu” hesab edirdilər.

Eyni zamanda, Ukraynanın bütün fədakarlıqlarına, cəsarətinə və fərasətinə baxmayaraq, müharibənin yekun nəticəsi Kiyevdə deyil, hərbi yardımın aslan payını verən Vaşinqtonda həll olunacaq.

Bayden dəfələrlə ukraynalıların başı üzərində heç vaxt sövdələşməyə getməyəcəyinə söz versə də, həqiqət budur ki, Vaşinqtonun əli Ukraynanın müharibə səylərinin can damarı olan hərbi və maliyyə yardımı mənbəyindədir.

Kiyevə hətta Rusiya ilə mübarizədə vəziyyəti dəyişmək üçün ABŞ-ın dəstəyinin əhəmiyyətli dərəcədə artması lazımdır. Lakin qəddar reallıq ondan ibarətdir ki, ABŞ-da siyasi vektor əks istiqamətdə hərəkət edir. Hətta mövcud yardım səviyyələrini saxlamaq, onu kütləvi şəkildə artırmaq belə, artıq Bayden üçün böyük bir problem olduğunu sübut edir. Konqres bu məsələdə çıxılmaz vəziyyətdə qalır.

Tarixçi qeyd edir ki, bir çox aparıcı respublikaçılar, ilk növbədə, Donald Tramp barışmaz şəkildə Kiyevə yardımın davam etdirilməsinin əleyhinədir.

Tramp administrasiyasının hakimiyyətə gəlməsi ehtimalını nəzərə alsaq, Putinin hər hansı bir razılaşmadan əvvəl bu ilin noyabrında ABŞ-da keçiriləcək prezident seçkilərinin nəticələrini gözləməyə hər cür həvəsi var. Lakin Trampın Ukrayna ilə bağlı əldə edə biləcəyi hər hansı razılaşma əslində Bayden üçün mövcud olandan bir az fərqli olacaq.

O. Metyusun fikrincə, Putinin danışıq təklifində yeganə real xəbər odur ki, o, ABŞ debatını mücərrəd kompromis ideyalarına deyil, müzakirə oluna biləcək yeganə sövdələşmə kimi bölməyə yönəldib:

“Kiyevin bəyan etdiyi hərbi məqsəd 1991-ci il sərhədlərini bərpa etmək beynəlxalq hüquq baxımından ədalətli olmaq məntiqinə və ləyaqətinə malikdir. Ancaq Xersonun, Zaporojyenin, Donbassın və Krımın yenidən işğalı hərbi yolla mümkün olsa belə, onların Ukraynaya birləşdirilməsi onları daha təhlükəsiz və sabit edəcəkmi, yoxsa əksinə?

Ukraynada prezidentin keçmiş müşaviri Aleksey Arestoviç də daxil olmaqla, Kiyevi Rusiyanın nəzarəti altında olan əraziləri azad etməyə açıq şəkildə çağıran tanınmış şəxslər var.

Qərb siyasətçilərinin üzləşdiyi problem odur ki, Rusiya nə qədər zərər görsə də, Putin yenə də uduzmadan qalib gəlir. Bayden Ukraynanı demokratiya uğrunda qlobal müharibəyə çevirmək və ya Qərbi öz arsenalına çevirmək üçün siyasi iradə toplaya bilmədi. Təəssüf ki, reallıqların yerdə qəbul edilməsi - NATO-ya tam üzvlük istisna olmaqla, Kiyev üçün təhlükəsizlik zəmanətləri ilə dəstəklənən nəzarət xətti boyunca faktiki bölünmə - yeganə mümkün həll yolu olaraq qalır”.

E. KAMAL




Bölməyə aid digər xəbərlər