00:09 / 09-05-2024
Faşizm üzərində qələbədən 79 il ötür
00:01 / 09-05-2024
Hikmət Hacıyev BMT Baş katibinin köməkçisi ilə görüşüb
20:57 / 08-05-2024
Ailə əlil oğlunu timsahlara yedirdib
20:47 / 08-05-2024
Almaniyada Rusiya simvollarının nümayişi qadağan edilib
19:45 / 08-05-2024
Talassemiyalı uşaqların bir milyon manatını mənimsəyiblər - Məhkəmə
18:33 / 08-05-2024
ABŞ qlobal populyarlığını itirir, Çin, Rusiya və İran önə keçir
18:23 / 08-05-2024
"Sən elə bir zirvəsən!” yenidən Akademik Musiqili Teatrda
18:01 / 08-05-2024
Sumqayıtda özünü qazi kimi təqdim edən şəxs saxlanılıb
18:00 / 08-05-2024
Azərbaycan və Bolqarıstan prezidentləri Bakıda görüşüb, birgə bəyanat veriblər - (Yenilənib+) - Fotolar
17:49 / 08-05-2024
Azərbaycanla Türkiyə arasında bir sıra sənədlər imzalanıb
17:40 / 08-05-2024
Ərdoğan COP-29-a dəvət olunub
17:26 / 08-05-2024
İlham Əliyev İsmail Serageldini təltif edib
17:22 / 08-05-2024
Aygün Bəylərin bacısı: “Ləmanın üzr videosunu mənə göndərdilər”
17:15 / 08-05-2024
Tbilisidə növbəti kütləvi etiraz aksiyası planlaşdırırlar - Foto
17:09 / 08-05-2024
Erməni Apostol Kilsəsi Paşinyana qarşı birləşib
17:01 / 08-05-2024
Litva Ukraynaya qoşun göndərməyə hazırdır
16:56 / 08-05-2024
Ombudsman həbsdəki jurnalistlərlə görüşüb
16:55 / 08-05-2024
Ukraynada hərbi vəziyyət və ümumi səfərbərlik daha 90 gün uzadılıb
16:37 / 08-05-2024
Daha bir şəhidin qalıqları Lerikdə dəfn edilib - Foto
16:30 / 08-05-2024
Dönərdən kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
16:11 / 08-05-2024
Bolqarıstan prezidenti Ulu Öndərin məzarını ziyarət edib
15:25 / 08-05-2024
25 minə yaxın şagird Azərbaycan dilindən imtahan verəcək
15:14 / 08-05-2024
Bolqarıstan prezidenti və birinci xanımın şərəfinə rəsmi nahar verilib
15:10 / 08-05-2024
Bolqarıstanın birinci xanımı Bakıda milli mətbəximizlə tanış olub - Fotolar
14:54 / 08-05-2024
İlham Əliyev: “Azərbaycan qazının Bolqarıstana ixracı arır”
14:44 / 08-05-2024
BNM “Zəfər şahidləri” layihəsinin icrasına başlayıb
14:39 / 08-05-2024
Şəhidimiz Lənkəranda torpağa tapşırılıb - Fotolar
14:38 / 08-05-2024
İsrail daha 30 fələstinlini həbs edib
23:16 / 06-05-2024
Poeziya müsabiqəsinin ilkin seçimi bəlli olub - Siyahı
08:39 / 04-05-2024
Fironların lənəti... - Onların məzarını açan alimlərin ölüm səbəbi nədir?
14:32 / 04-05-2024
Prezident Xankəndi şəhəri ilə bağlı sərəncam verib
20:14 / 04-05-2024
ABŞ Qətərin HƏMAS-ı ölkədən çıxarmasını istəyir
17:17 / 04-05-2024
İsa Qəmbər yenidən Müsavatın başqanı seçilib
10:32 / 05-05-2024
Heydər Əliyev Fondunun 20 illiyinə həsr olunan konsert keçirilib - Fotolar
21:17 / 05-05-2024
Futbol oyunu zamanı iğtişaş baş verib, 155 polis xəsarət alıb
14:43 / 07-05-2024
Şəhidlərlə vida mərasimi keçirilir - (Yenilənib) - Fotolar
12:38 / 04-05-2024
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
07:20 / 04-05-2024
Yeni araşdırma: prostat xərçənginin qarşısı alınır
09:53 / 05-05-2024
Heyrətamiz kainat: alimlərin araşdırması nədən xəbər verir?
14:12 / 06-05-2024
Amerikanın Azərbaycandakı səfiri Şuşaya səfər edib - Fotolar (Yenilənib)
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
Tarix: 27-04-2024 10:09 | Bölmə: Slayd
Qırmızı planet adlandırılan Mars böyük sirləri ilə alimləri özünə cəlb edir. Bu planet sürprizlərlə doludur. Saysız-hesabsız sürprizlərdən biri də Marsın cənub qütb bölgəsində, daha çox canlı həşəratlara bənzəyən "hörümçək sürüsü"-dür. Alimlər Marsda müşahidə edilən və hörümçəklərə bənzəyən bu görüntülərin sirrini açmağa çalışıb.
Reyting.az xarici KİV-lərə istinadla bildirir ki, uzun, həmçinin davamlı zülmətdə və qaranlıq aylarda bu planetdəki karbon qazı tədricən Marsın səthində toplanır və buz örtüyü əmələ gətirir. Baharın gəlişi ilə günəş şüaları bu örtüyü qızdırmağa başlayır və buzun alt qatını qaza çevirir. Dağılmağa çalışan qaz özü ilə tünd toz daşıyaraq buzun içindən keçir. Beləliklə, bu proseslər nəticəsində qırmızı planetin səthində ayaqları uzanılı hörümçəklərə bənzər tünd ləkələr əmələ gəlir.
Marsdakı “hörümçək sirri”nin tədqiqində Avropa Kosmik Agentliyinin kosmik gəmiləri - "Mars Express" və "ExoMars Trace Gas Orbiter" xüsusi rol oynayıb və alimlər bu sirri açıblar. Bu gəmilərin cihazlarına quraşdırılmış yüksək dəqiqlikli kameralar sayəsində alimlər həmin “hörümçəklərin” müfəssəl təsvirlərini əldə etməklə onların quruluşunu öyrəniblər.
Tədqiqata cəlb edilən "ExoMars Trace Gas Orbiter" kosmik gəmisi Marsda buz təbəqəsinin altında həkk olunmuş qəribə və heyrətamiz naxışları dəqiqliklə qeydə ala bilib. Bu görüntülər elm adamlarına "hörümçəklərin" təkcə səth birləşmələri deyil, həm də planetin "bağırsaqlarında" baş verən mürəkkəb geoloji prosesin bir hissəsi olduğu qənaətinə gəlməyə imkan verib.
"Hörümçək" məsələsi Marsın cənub qütb bölgəsindəki yeganə sirr deyil. Bu istiqamətdə İnklər şəhəri kimi tanınan bölgənin kənarında, qədim, görənlərə tarixi şəhərlərin xarabalıqlarını xatırladan əyri, dolama silsilələrdən ibarət dolanbac da var. Alimlər hələ də bu geoloji informasiyanın mənşəyi ilə bağlı konsensusa gələ bilməyiblər. Ehtimala görə, bunlar zaman-zaman daşlaşmış qədim qum təpələrinin izləri və yaxud Mars planetinin səthi altında daim hərəkət edən maqmanın nəticəsidir. Digər ehtimala görə, İnka şəhərinin meteoritdən əmələ gəlmiş nəhəng krater qalıqlarının bir forması olması daha inandırıcıdır.
Amma avstraliyalı alimlər avropalı, amerikalı həmkarlarından fərqli düşünürlər. Onların fikrincə, Marsda canlı orqanizmin yaşamasını istisna etmək olmaz. Belə düşünən bir çox alimlər hətta illərdir ki, qırmızı planet daxilində və ətrafında baş verənləri dərindən araşdırır, eləcə də müxtəlif partlayışlar nəticəsində prosesin bir hissəsi kimi canlı orqanizmlərin yaranması proseslərinin nə qədər reallığa yaxın olduğunun mümkün variantlarını tədqiq edirlər.
Onu da qeyd edək ki, sirli İnka şəhəri ilə yanaşı, Marsın cənub qütb bölgəsi bir çox digər geoloji möcüzələrlə zəngindir. Burada sıldırım tərəfləri olan və nəhəng masaları xatırladan yastı təpələri, mərmər səth effekti yaradan dairəvi formasiyaları aydın görmək olar. Alimlər də təsdiq edir ki, bu xüsusiyyətlərin hər biri planetin keşməkeşli geoloji tarixinin izidir, həm də bu heyrətamiz mənzərəni yaratmaq üçün milyonlarla illik küləyin, suyun, buzun nəticəsidir.
Marsı kəşfi böyük sirr və kəşflər dünyasına baş vurmaq maraqlıdır. Alimlər ümid edir ki, hər yeni təsvirlər, kosmik gəmidən əldə edilən hər yeni məlumatlar qırmızı planetin sirlərini açmağa yaxınlaşdırır. İndi alimləri ancaq bir sual maraqlandırır: kim bilir, bizi bu yolda daha hansı sürprizlər gözləyir?
Oqtay QORÇU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-04-2024 10:09 | Bölmə: Slayd
Qırmızı planet adlandırılan Mars böyük sirləri ilə alimləri özünə cəlb edir. Bu planet sürprizlərlə doludur. Saysız-hesabsız sürprizlərdən biri də Marsın cənub qütb bölgəsində, daha çox canlı həşəratlara bənzəyən "hörümçək sürüsü"-dür. Alimlər Marsda müşahidə edilən və hörümçəklərə bənzəyən bu görüntülərin sirrini açmağa çalışıb.
Reyting.az xarici KİV-lərə istinadla bildirir ki, uzun, həmçinin davamlı zülmətdə və qaranlıq aylarda bu planetdəki karbon qazı tədricən Marsın səthində toplanır və buz örtüyü əmələ gətirir. Baharın gəlişi ilə günəş şüaları bu örtüyü qızdırmağa başlayır və buzun alt qatını qaza çevirir. Dağılmağa çalışan qaz özü ilə tünd toz daşıyaraq buzun içindən keçir. Beləliklə, bu proseslər nəticəsində qırmızı planetin səthində ayaqları uzanılı hörümçəklərə bənzər tünd ləkələr əmələ gəlir.
Marsdakı “hörümçək sirri”nin tədqiqində Avropa Kosmik Agentliyinin kosmik gəmiləri - "Mars Express" və "ExoMars Trace Gas Orbiter" xüsusi rol oynayıb və alimlər bu sirri açıblar. Bu gəmilərin cihazlarına quraşdırılmış yüksək dəqiqlikli kameralar sayəsində alimlər həmin “hörümçəklərin” müfəssəl təsvirlərini əldə etməklə onların quruluşunu öyrəniblər.
Tədqiqata cəlb edilən "ExoMars Trace Gas Orbiter" kosmik gəmisi Marsda buz təbəqəsinin altında həkk olunmuş qəribə və heyrətamiz naxışları dəqiqliklə qeydə ala bilib. Bu görüntülər elm adamlarına "hörümçəklərin" təkcə səth birləşmələri deyil, həm də planetin "bağırsaqlarında" baş verən mürəkkəb geoloji prosesin bir hissəsi olduğu qənaətinə gəlməyə imkan verib.
"Hörümçək" məsələsi Marsın cənub qütb bölgəsindəki yeganə sirr deyil. Bu istiqamətdə İnklər şəhəri kimi tanınan bölgənin kənarında, qədim, görənlərə tarixi şəhərlərin xarabalıqlarını xatırladan əyri, dolama silsilələrdən ibarət dolanbac da var. Alimlər hələ də bu geoloji informasiyanın mənşəyi ilə bağlı konsensusa gələ bilməyiblər. Ehtimala görə, bunlar zaman-zaman daşlaşmış qədim qum təpələrinin izləri və yaxud Mars planetinin səthi altında daim hərəkət edən maqmanın nəticəsidir. Digər ehtimala görə, İnka şəhərinin meteoritdən əmələ gəlmiş nəhəng krater qalıqlarının bir forması olması daha inandırıcıdır.
Amma avstraliyalı alimlər avropalı, amerikalı həmkarlarından fərqli düşünürlər. Onların fikrincə, Marsda canlı orqanizmin yaşamasını istisna etmək olmaz. Belə düşünən bir çox alimlər hətta illərdir ki, qırmızı planet daxilində və ətrafında baş verənləri dərindən araşdırır, eləcə də müxtəlif partlayışlar nəticəsində prosesin bir hissəsi kimi canlı orqanizmlərin yaranması proseslərinin nə qədər reallığa yaxın olduğunun mümkün variantlarını tədqiq edirlər.
Onu da qeyd edək ki, sirli İnka şəhəri ilə yanaşı, Marsın cənub qütb bölgəsi bir çox digər geoloji möcüzələrlə zəngindir. Burada sıldırım tərəfləri olan və nəhəng masaları xatırladan yastı təpələri, mərmər səth effekti yaradan dairəvi formasiyaları aydın görmək olar. Alimlər də təsdiq edir ki, bu xüsusiyyətlərin hər biri planetin keşməkeşli geoloji tarixinin izidir, həm də bu heyrətamiz mənzərəni yaratmaq üçün milyonlarla illik küləyin, suyun, buzun nəticəsidir.
Marsı kəşfi böyük sirr və kəşflər dünyasına baş vurmaq maraqlıdır. Alimlər ümid edir ki, hər yeni təsvirlər, kosmik gəmidən əldə edilən hər yeni məlumatlar qırmızı planetin sirlərini açmağa yaxınlaşdırır. İndi alimləri ancaq bir sual maraqlandırır: kim bilir, bizi bu yolda daha hansı sürprizlər gözləyir?
Oqtay QORÇU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:00
Azərbaycan və Bolqarıstan prezidentləri Bakıda görüşüb, birgə bəyanat veriblər - (Yenilənib+) - Fotolar
Dünən, 14:39
Şəhidimiz Lənkəranda torpağa tapşırılıb - Fotolar
Dünən, 11:50
Səudiyyə Ərəbistanı vəhhabilikdən imtina edir
7-05-2024, 15:52
Sumqayıtdakı məktəbdə 250 min manatdan artıq vəsait mənimsənilib
7-05-2024, 11:30
Almatıdakı görüşdən əhəmiyyətli irəliləyişlər gözləməyə dəyərmi?
6-05-2024, 12:44
İranın ali lideri “nüvə fətvası”na yenidən baxacaqmı?
6-05-2024, 12:25
Prezident dəyişikliyi təsdiqləyib – Qanunu pozanlar cərimələnəcək
6-05-2024, 08:18
Qərbi Azərbaycana Böyük Qayıdışa hazırlıq gedir - Foto
6-05-2024, 00:03
İki NATO ölkəsi Rusiya silahlarını Ukraynaya vermək istəmir
5-05-2024, 23:16
Günəşdə yeddi güclü partlayış baş verib
5-05-2024, 09:53
Heyrətamiz kainat: alimlərin araşdırması nədən xəbər verir?
4-05-2024, 12:38
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
4-05-2024, 07:20
Yeni araşdırma: prostat xərçənginin qarşısı alınır
3-05-2024, 13:35
Azərbaycan genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşır?
3-05-2024, 11:22
İranın Afrika həmləsi: Tehranın Qara qitədə hansı marağı var?
3-05-2024, 11:08
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
3-05-2024, 11:03
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
3-05-2024, 10:00
Azərbaycanlı bankir ABŞ-da mülk alıb - 735 min dollara - (Fotollar)
3-05-2024, 09:45
Rus ordusu Ukraynanın daha iki vilayətinə hücuma hazırlaşır
3-05-2024, 08:33
Günəşdəki partlayış Yerdə maqnit qasırğası yaradıb
2-05-2024, 20:06
Ayda 4G şəbəkəsi yaradacaqlar
2-05-2024, 16:15
Parlament seçkiləri vaxtından əvvəl keçirilə bilər
1-05-2024, 17:58
Yeni yaradılan "Həyat ağacı" ekoloji problemləri həll edəcək, insan ömrünü uzadacaq
1-05-2024, 10:55
Ruslar Ukraynanın daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Fotolar
1-05-2024, 08:19
Birinci siniflərə sənəd qəbulu başlayır
1-05-2024, 07:28
ÜST xəbərdarlıq edir: humanitar fəlakət yaxınlaşır!
30-04-2024, 22:42
Magistraturalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
30-04-2024, 12:02
Çin İranın ətəyini buraxmayacaq - Pekin niyə Tehranın tərəfini tutur?
29-04-2024, 18:12
Azərbaycanla Ermənistan arasında 35 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
29-04-2024, 16:12
Türkiyənin NATO ilə bağlı qərarı 32 dövlətə çatdırılıb
29-04-2024, 15:55
İsa Qəmbər Müsavat başqanı postuna namizəd olub
29-04-2024, 12:54
Prezident iki nazir müavini təyin edib