09:59 / 17-06-2025
"WhatsApp"da yenilik: reklamlar və pullu abunəliklər gəlir
09:53 / 17-06-2025
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
09:40 / 17-06-2025
İran nüvə silahları ilə bağlı müqavilədən çıxa bilər
09:21 / 17-06-2025
İsmayıllıda oğul atasını öldürüb
08:25 / 17-06-2025
Hakan Fidan Tiranada Vyosa Osmani ilə görüşüb
08:17 / 17-06-2025
Varşava preventiv tədbirlərə əl atır
08:11 / 17-06-2025
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
08:03 / 17-06-2025
Şakira: “ABŞ-da mühacir olmaq daim qorxu deməkdir”
07:51 / 17-06-2025
ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurası təcili Ağ evdə toplanır
07:44 / 17-06-2025
Kiyevə hücum: çoxmərtəbəli binalar dağılıb, ölən və çoxlu yaralı var - Foto
07:02 / 17-06-2025
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
06:47 / 17-06-2025
Kəşfiyyat agentliyinə qadın rəhbərlik edəcək
22:43 / 16-06-2025
Zakir Həsənov Belarusa rəsmi səfər edib
22:33 / 16-06-2025
Xarici ölkə vətəndaşları İrandan Azərbaycana təxliyə olunub
20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

17:06 / 13-06-2025

18:49 / 13-06-2025

21:38 / 12-06-2025

11:37 / 16-06-2025

17:43 / 13-06-2025

08:47 / 16-06-2025

17:51 / 12-06-2025

17:09 / 12-06-2025

Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
Tarix: 27-04-2024 10:09 | Bölmə: Slayd

Qırmızı planet adlandırılan Mars böyük sirləri ilə alimləri özünə cəlb edir. Bu planet sürprizlərlə doludur. Saysız-hesabsız sürprizlərdən biri də Marsın cənub qütb bölgəsində, daha çox canlı həşəratlara bənzəyən "hörümçək sürüsü"-dür. Alimlər Marsda müşahidə edilən və hörümçəklərə bənzəyən bu görüntülərin sirrini açmağa çalışıb.
Reyting.az xarici KİV-lərə istinadla bildirir ki, uzun, həmçinin davamlı zülmətdə və qaranlıq aylarda bu planetdəki karbon qazı tədricən Marsın səthində toplanır və buz örtüyü əmələ gətirir. Baharın gəlişi ilə günəş şüaları bu örtüyü qızdırmağa başlayır və buzun alt qatını qaza çevirir. Dağılmağa çalışan qaz özü ilə tünd toz daşıyaraq buzun içindən keçir. Beləliklə, bu proseslər nəticəsində qırmızı planetin səthində ayaqları uzanılı hörümçəklərə bənzər tünd ləkələr əmələ gəlir.

Marsdakı “hörümçək sirri”nin tədqiqində Avropa Kosmik Agentliyinin kosmik gəmiləri - "Mars Express" və "ExoMars Trace Gas Orbiter" xüsusi rol oynayıb və alimlər bu sirri açıblar. Bu gəmilərin cihazlarına quraşdırılmış yüksək dəqiqlikli kameralar sayəsində alimlər həmin “hörümçəklərin” müfəssəl təsvirlərini əldə etməklə onların quruluşunu öyrəniblər.
Tədqiqata cəlb edilən "ExoMars Trace Gas Orbiter" kosmik gəmisi Marsda buz təbəqəsinin altında həkk olunmuş qəribə və heyrətamiz naxışları dəqiqliklə qeydə ala bilib. Bu görüntülər elm adamlarına "hörümçəklərin" təkcə səth birləşmələri deyil, həm də planetin "bağırsaqlarında" baş verən mürəkkəb geoloji prosesin bir hissəsi olduğu qənaətinə gəlməyə imkan verib.

"Hörümçək" məsələsi Marsın cənub qütb bölgəsindəki yeganə sirr deyil. Bu istiqamətdə İnklər şəhəri kimi tanınan bölgənin kənarında, qədim, görənlərə tarixi şəhərlərin xarabalıqlarını xatırladan əyri, dolama silsilələrdən ibarət dolanbac da var. Alimlər hələ də bu geoloji informasiyanın mənşəyi ilə bağlı konsensusa gələ bilməyiblər. Ehtimala görə, bunlar zaman-zaman daşlaşmış qədim qum təpələrinin izləri və yaxud Mars planetinin səthi altında daim hərəkət edən maqmanın nəticəsidir. Digər ehtimala görə, İnka şəhərinin meteoritdən əmələ gəlmiş nəhəng krater qalıqlarının bir forması olması daha inandırıcıdır.

Amma avstraliyalı alimlər avropalı, amerikalı həmkarlarından fərqli düşünürlər. Onların fikrincə, Marsda canlı orqanizmin yaşamasını istisna etmək olmaz. Belə düşünən bir çox alimlər hətta illərdir ki, qırmızı planet daxilində və ətrafında baş verənləri dərindən araşdırır, eləcə də müxtəlif partlayışlar nəticəsində prosesin bir hissəsi kimi canlı orqanizmlərin yaranması proseslərinin nə qədər reallığa yaxın olduğunun mümkün variantlarını tədqiq edirlər.
Onu da qeyd edək ki, sirli İnka şəhəri ilə yanaşı, Marsın cənub qütb bölgəsi bir çox digər geoloji möcüzələrlə zəngindir. Burada sıldırım tərəfləri olan və nəhəng masaları xatırladan yastı təpələri, mərmər səth effekti yaradan dairəvi formasiyaları aydın görmək olar. Alimlər də təsdiq edir ki, bu xüsusiyyətlərin hər biri planetin keşməkeşli geoloji tarixinin izidir, həm də bu heyrətamiz mənzərəni yaratmaq üçün milyonlarla illik küləyin, suyun, buzun nəticəsidir.

Marsı kəşfi böyük sirr və kəşflər dünyasına baş vurmaq maraqlıdır. Alimlər ümid edir ki, hər yeni təsvirlər, kosmik gəmidən əldə edilən hər yeni məlumatlar qırmızı planetin sirlərini açmağa yaxınlaşdırır. İndi alimləri ancaq bir sual maraqlandırır: kim bilir, bizi bu yolda daha hansı sürprizlər gözləyir?
Oqtay QORÇU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-04-2024 10:09 | Bölmə: Slayd

Qırmızı planet adlandırılan Mars böyük sirləri ilə alimləri özünə cəlb edir. Bu planet sürprizlərlə doludur. Saysız-hesabsız sürprizlərdən biri də Marsın cənub qütb bölgəsində, daha çox canlı həşəratlara bənzəyən "hörümçək sürüsü"-dür. Alimlər Marsda müşahidə edilən və hörümçəklərə bənzəyən bu görüntülərin sirrini açmağa çalışıb.
Reyting.az xarici KİV-lərə istinadla bildirir ki, uzun, həmçinin davamlı zülmətdə və qaranlıq aylarda bu planetdəki karbon qazı tədricən Marsın səthində toplanır və buz örtüyü əmələ gətirir. Baharın gəlişi ilə günəş şüaları bu örtüyü qızdırmağa başlayır və buzun alt qatını qaza çevirir. Dağılmağa çalışan qaz özü ilə tünd toz daşıyaraq buzun içindən keçir. Beləliklə, bu proseslər nəticəsində qırmızı planetin səthində ayaqları uzanılı hörümçəklərə bənzər tünd ləkələr əmələ gəlir.

Marsdakı “hörümçək sirri”nin tədqiqində Avropa Kosmik Agentliyinin kosmik gəmiləri - "Mars Express" və "ExoMars Trace Gas Orbiter" xüsusi rol oynayıb və alimlər bu sirri açıblar. Bu gəmilərin cihazlarına quraşdırılmış yüksək dəqiqlikli kameralar sayəsində alimlər həmin “hörümçəklərin” müfəssəl təsvirlərini əldə etməklə onların quruluşunu öyrəniblər.
Tədqiqata cəlb edilən "ExoMars Trace Gas Orbiter" kosmik gəmisi Marsda buz təbəqəsinin altında həkk olunmuş qəribə və heyrətamiz naxışları dəqiqliklə qeydə ala bilib. Bu görüntülər elm adamlarına "hörümçəklərin" təkcə səth birləşmələri deyil, həm də planetin "bağırsaqlarında" baş verən mürəkkəb geoloji prosesin bir hissəsi olduğu qənaətinə gəlməyə imkan verib.

"Hörümçək" məsələsi Marsın cənub qütb bölgəsindəki yeganə sirr deyil. Bu istiqamətdə İnklər şəhəri kimi tanınan bölgənin kənarında, qədim, görənlərə tarixi şəhərlərin xarabalıqlarını xatırladan əyri, dolama silsilələrdən ibarət dolanbac da var. Alimlər hələ də bu geoloji informasiyanın mənşəyi ilə bağlı konsensusa gələ bilməyiblər. Ehtimala görə, bunlar zaman-zaman daşlaşmış qədim qum təpələrinin izləri və yaxud Mars planetinin səthi altında daim hərəkət edən maqmanın nəticəsidir. Digər ehtimala görə, İnka şəhərinin meteoritdən əmələ gəlmiş nəhəng krater qalıqlarının bir forması olması daha inandırıcıdır.

Amma avstraliyalı alimlər avropalı, amerikalı həmkarlarından fərqli düşünürlər. Onların fikrincə, Marsda canlı orqanizmin yaşamasını istisna etmək olmaz. Belə düşünən bir çox alimlər hətta illərdir ki, qırmızı planet daxilində və ətrafında baş verənləri dərindən araşdırır, eləcə də müxtəlif partlayışlar nəticəsində prosesin bir hissəsi kimi canlı orqanizmlərin yaranması proseslərinin nə qədər reallığa yaxın olduğunun mümkün variantlarını tədqiq edirlər.
Onu da qeyd edək ki, sirli İnka şəhəri ilə yanaşı, Marsın cənub qütb bölgəsi bir çox digər geoloji möcüzələrlə zəngindir. Burada sıldırım tərəfləri olan və nəhəng masaları xatırladan yastı təpələri, mərmər səth effekti yaradan dairəvi formasiyaları aydın görmək olar. Alimlər də təsdiq edir ki, bu xüsusiyyətlərin hər biri planetin keşməkeşli geoloji tarixinin izidir, həm də bu heyrətamiz mənzərəni yaratmaq üçün milyonlarla illik küləyin, suyun, buzun nəticəsidir.

Marsı kəşfi böyük sirr və kəşflər dünyasına baş vurmaq maraqlıdır. Alimlər ümid edir ki, hər yeni təsvirlər, kosmik gəmidən əldə edilən hər yeni məlumatlar qırmızı planetin sirlərini açmağa yaxınlaşdırır. İndi alimləri ancaq bir sual maraqlandırır: kim bilir, bizi bu yolda daha hansı sürprizlər gözləyir?
Oqtay QORÇU
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
Bu gün, 07:02
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
Dünən, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Dünən, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Dünən, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Dünən, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
15-06-2025, 12:59
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq