13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
İranda prezidentliyə mümkün namizədlər: onlar kimdir?
Tarix: 29-05-2024 10:52 | Bölmə: Slayd
İranda prezidentliyə mümkün namizədlər: onlar kimdir?

İranda prezident seçkilərində bir sıra potensial namizədlər ortaya çıxıb. Ehtimal ki, mərhum prezident İbrahim Rəisinin yerinə mühüm səsvermənin keçirilməsi səs-küylü olacaq.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Al-Monitor” yazıb.

ABŞ nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, prezident seçkiləri iyunun 28-də keçiriləcək:

Seçkilər İbrahim Rəisi, İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir-Abdullahian və digər rəsmilərin dumanlı havada helikopterin İranın şimal-qərbindəki dağlıq əraziyə düşməsi nəticəsində həlak olmasından sonra təyin edilib.

Rəisi vəfat etdikdən sonra onun birinci vitse-prezidenti Məhəmməd Moxber müvəqqəti prezident təyin olunub.

İranın Ali lideri Əli Xamenei ilə yaxın əlaqələri olan bir neçə namizəd də daxil olmaqla, qarşıdan gələn prezident seçkilərində potensial varislər kimi çoxsaylı namizədlər ortaya çıxıb.

Namizəd olacağı gözlənilən bəzi əsas fiqurlara nəzər salın:

Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasının keçmiş sədri Əli Şəmxaninin potensial namizəd olduğu bildirilir. Şəmxani 2013-cü ildən ötən il istefa verənə qədər bu vəzifədə çalışıb. O, mərkəzçi hesab edilir, 2023-cü ilin martında İran və Səudiyyə Ərəbistanı arasında münasibətləri bərpa edən sazişi imzalayıb.



Keçmiş parlament sədri Əli Laricani də namizədliyi irəli sürülənlər arasındadır. Laricani tez-tez digər İran mühafizəkarları ilə müqayisədə mötədil və islahatçı kimi təsvir edilir və 2008-2020-ci illərdə spiker vəzifəsində çalışıb. O, 2005-ci il seçkilərində iştirak edib, məğlub olub və 2021-ci ildə diskvalifikasiya edilib.

İndiki müvəqqəti prezident Moxber geniş şəkildə mümkün namizəd hesab olunur. 2021-ci ildə birinci vitse-prezident olmamışdan əvvəl o, “Setad” kimi tanınan “İmam Xomeyninin Əmri”nin icrasına rəhbərlik edib. Təşkilat əmlak müsadirəsi yolu ilə Xamenei üçün nəhəng maliyyə imperiyası qurmaqda ittiham olunur.

Xameneiyə yaxın olan parlament spikeri Məhəmməd Bağer Qalibaf da mümkün namizəddir. Qeyd edək ki, o, çərşənbə axşamı yenidən parlamentin spikeri seçilib.

Ali Milli Təhlükəsizlik Şurasında Xameneini təmsil edən Səid Cəlili Bazar günü namizədliyini elan edib. Cəlili bundan əvvəl 2013-cü ildə seçkilərdə iştirak edib və 11 faizdən çox səs toplayıb. O, əlavə olaraq 2021-ci il seçkiləri zamanı geri çəkilib və Rəisini dəstəkləyib.

Parlamentin islahatçı üzvü Məsud Pezeşkian namizədliyini irəli sürəcəyini açıqlayıb. Pezeşkian 2021-ci ildə yarışa qatılmaq istəyib, lakin onun təklifi rədd edilib. O, 2001-2005-ci illərdə o vaxtkı prezident Məhəmməd Xatəmi dövründə səhiyyə naziri olub.

Digər namizədlər: yarırəsmi “Təsnim” xəbər agentliyi yazır ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (“Sepah”) keçmiş zabiti Pərviz Fəttah, Tehran meri Əlirza Zəkani və yollar naziri Mehrdad Bəzrpaş da prezidentliyə namizəd ola bilərlər.

Bir gün sonra sözügedən qurum keçmiş daxili işlər naziri Sadeq Məhsulinin seçkidə iştirak edə biləcəyini yazıb. Məhsuli 2008-2009-cu illərdə Əhmədinejadın dövründə bu vəzifədə çalışıb.

Keçmiş xarici işlər naziri Məhəmməd Cavad Zərif, keçmiş prezidentlər Mahmud Əhmədinejad və Həsən Ruhani də daxil olmaqla, bir neçə tanış sima da yarışa qatıla bilər.

“İran İnternational”-ın məlumatına görə, digər mümkün namizəd 2017-2021-ci illərdə Ruhani dövründə rabitə naziri vəzifəsində çalışmış Məhəmməd-Cavad Azəri-Cəhromidir.

Qeyd edək ki, prezidentliyə namizədlər Xameneinin nəzarətində olan Nəzarətçilər Şurası tərəfindən təsdiqlənməlidir.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər