00:13 / 16-06-2025
İran XİN-in binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
00:07 / 15-06-2025
Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür
20:24 / 14-06-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
19:00 / 14-06-2025
AZAL uçuşların sayını artırır
18:57 / 14-06-2025
İlham Əliyev krala məktub göndərib
18:19 / 14-06-2025
İranın 20-dən çox komandanı zərərsizləşdririlib
18:07 / 14-06-2025
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
17:50 / 14-06-2025
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
16:01 / 14-06-2025
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla telefonda danışıb
15:09 / 14-06-2025
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14:29 / 14-06-2025
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
13:32 / 14-06-2025
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan Avropa İttifaqı və Çin arasında vacib birləşdirici tərəfdir"
12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
11:49 / 14-06-2025
İranın Baş Qərargah rəisinin iki müavini həlak olub
08:51 / 14-06-2025
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
07:38 / 14-06-2025
Bu gün orta məktəblərdə “Son zəng” çalınacaq
23:40 / 13-06-2025
Putin Pezeşkian və Netanyahu ilə telefon danışıqları aparıb
13:40 / 11-06-2025
Professor: Zəngəzur və Dərələyəzin Ermənistana verilməsinin hüquqi qüvvəsi yoxdur
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
21:06 / 11-06-2025
Acun Ilıcalı istefa verib
17:06 / 13-06-2025
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
22:53 / 11-06-2025
"Qarabağ" Marko Veşoviçlə yollarını ayırıb
21:38 / 12-06-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
15:00 / 11-06-2025
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
Yer kürəsi yenidən öyrənilir: həyatın əsl mənşəyi haqqında anlayış dəyişə bilər
Tarix: 18-08-2024 10:48 | Bölmə: Slayd
Atlantik okeanının altında yerləşən geniş bir sahənin tədqiqatı üçün 1268 metr dərinlikdə qazıntı işləri aparmış elm adamları yer mantiyasının bu günə qədər məlum olmayan nəhəng ölçüdə hissəsini aşkar ediblər. Bu, planetdəki həyatın mənşəyi haqqında müasir elmə qiymətli bir töhfədir və yeni perspektiv vəd edir.
Reyting.az-ın məlumatına görə, tədqiqatçılar bildiriblər ki, onlar qrup şəklində fəaliyyət göstərməklə öz böyük istəklərinə çatıblar və bunun nəticəsində yerin mantiyasını 1268 metr dərinliyədək qazıblar. Alimlər bununla bir çox bilgilərə və böyük məlumatlara sahibləndiklərini, planetin geologiyası barədə bir çox şeyləri öyrəndiklərini vurğulayıblar.
Alimlərin sözlərinə görə, qazıntıların aparıldığı həmin ərazidəki çuxur həm də Atlantik okeanın dibində yerləşən Orta Atlantik silsiləsinin vulkanik aktiv bölgəsi sayılır.
Alimlər görülən işlər haqqında deyiblər:
"Bu elmi anlayışdır, hətta sadə bir izahı da var: mantiya yer qabığı ilə nüvə arasında yerləşən yerin ən qalın təbəqəsidir. O isə adətən daha çox yerin qabığının altından tapılır, ancaq Orta Atlantik silsiləsindəki bu qırılma onu sadəcə ifşa etdi, beləliklə, tədqiq edilə biləcək tektonik pəncərə açıldı".
Alimlər bunu hansı üsullarla etdiklərinə də aydınlıq gətiriblər. Onların sözlərinə görə, öncə mütəxəssislər "JOIDES Resolution" qazma qurğusundan istifadə ediblər. Daha sonra geoloqlar bu mantiya süxurunun qalın və möhkəm nümunəsini təmsil edən, eləcə də uzunluğu bir kilometrdən çox olan bir silindri çıxarıblar. Beləcə, həmin tapıntı beynəlxalq komandaya bu mantiyanın tərkibini öyrənmək, həmçinin süxurların mineralogiyasını, eləcə də yeni kəşfin kimyəvi tərkibini sənədləşdirmək, tədqiqatlar aparmaq imkanı yaradıb.
Elm adamlarının əldə etdikləri nəticələrin cavabları gözlənilənlərdən çox yeni və fərqli olub.
"Süxurlarda piroksen adlanan minerallar çox azdır, lakin onlar həm də elə çox yüksək maqnezium konsentrasiyasına malikdir ki, bu da gözləniləndən daha çox kütləvi ərimənin nəticəsidir", - bu yeni elmi mövzu barədə danışan professor Yohan Lissenberq bildirib.
"Geosciences" və "Geosciences School"-dan olan, bir çox uğurlu araşdırma və mantiya ilə bağlı əsas tədqiqatların baş müəllifi, Kardiff Ətraf Mühit Universitetinin məhşur professoru Y. Lissenberq deyib ki, əslində öncə geoloqlar ərintilərin mantiya boyu hərəkət kanallarını kəşf ediblər. Bu isə maqmanın formalaşmasından və planetin səthinə hərəkətindən sonra yerin taleyini izləməyə imkan verir.
Alimlər onu da qeyd ediblər ki, ərintilərin mantiyaya doğru axın hərəkətini, həm də kanalları tədqiq etmək mövcud vulkanları başa düşməyə kömək edə bilər, çünki baş verən mantiya əriməsi səthdə daima vulkanik fəaliyyətə yardımçı missiyasını yerinə yetirir.
Alimlərin fikirlərinə şərik çıxan tədqiqat rəhbəri professor Y. Lissenberqin bu mövzu ilə bağlı söylədikləri də xüsusi maraq doğurur. O deyib: "Proseslər daim nəzarətdə olub. Çox ciddi araşdırmalar da aparmışıq, amma ən maraqlısı odur ki, bu mantiya nümunəsi ümumiyyətlə bəlkə də müasir elm aləmində ilk hadisə kimi Yer kürəsindəki həyatın mənşəyinə tamamilə aydın bir işıq sala bilər. Həqiqətən istisna deyil ki, bu kəşf çox sayda müəmmalara və elmi sirlərə açar ola bilər. Tədqiqatlar zamanı alimlər yenilik etdilər. Nəticədə Olivin adlı mineralla dəniz suyu arasında baş verən qarşılıqlı əlaqə haqqında geniş elmi məlumat əldə olundu. Yəni bu da elm üçün o deməkdir ki, hidrogeni, həmçinin digər molekulları əmələ gətirən kimyəvi reaksiyalar kaskadını Olivin adlı mineralla dəniz suyu işə salır. Onlar isə, bizə məlum olduğu kimi, həyatı davam etdirmək üçün lazımdır".
Alimlərin son qənaətinə görə, bu, planetin erkən dövrlərində Yer kürəsində olan süxurlar bugünkü qitələrimizi təşkil edənlərdən daha çox ekspedisiya zamanı tapılanlara bənzəyir. Onların elmi təhlili göstərir ki, erkən çağ Yer kürəsi tarixinin əvvəllərindən mövcud olan kimyəvi, həm də fiziki mühitə yenidən və tənqidi nəzər salmağa ehtiyac var. Bu böyük və yeni kəşf planetdəki həyatın əsl mənşəyi haqqında anlayışı tamamilə dəyişə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 18-08-2024 10:48 | Bölmə: Slayd
Atlantik okeanının altında yerləşən geniş bir sahənin tədqiqatı üçün 1268 metr dərinlikdə qazıntı işləri aparmış elm adamları yer mantiyasının bu günə qədər məlum olmayan nəhəng ölçüdə hissəsini aşkar ediblər. Bu, planetdəki həyatın mənşəyi haqqında müasir elmə qiymətli bir töhfədir və yeni perspektiv vəd edir.
Reyting.az-ın məlumatına görə, tədqiqatçılar bildiriblər ki, onlar qrup şəklində fəaliyyət göstərməklə öz böyük istəklərinə çatıblar və bunun nəticəsində yerin mantiyasını 1268 metr dərinliyədək qazıblar. Alimlər bununla bir çox bilgilərə və böyük məlumatlara sahibləndiklərini, planetin geologiyası barədə bir çox şeyləri öyrəndiklərini vurğulayıblar.
Alimlərin sözlərinə görə, qazıntıların aparıldığı həmin ərazidəki çuxur həm də Atlantik okeanın dibində yerləşən Orta Atlantik silsiləsinin vulkanik aktiv bölgəsi sayılır.
Alimlər görülən işlər haqqında deyiblər:
"Bu elmi anlayışdır, hətta sadə bir izahı da var: mantiya yer qabığı ilə nüvə arasında yerləşən yerin ən qalın təbəqəsidir. O isə adətən daha çox yerin qabığının altından tapılır, ancaq Orta Atlantik silsiləsindəki bu qırılma onu sadəcə ifşa etdi, beləliklə, tədqiq edilə biləcək tektonik pəncərə açıldı".
Alimlər bunu hansı üsullarla etdiklərinə də aydınlıq gətiriblər. Onların sözlərinə görə, öncə mütəxəssislər "JOIDES Resolution" qazma qurğusundan istifadə ediblər. Daha sonra geoloqlar bu mantiya süxurunun qalın və möhkəm nümunəsini təmsil edən, eləcə də uzunluğu bir kilometrdən çox olan bir silindri çıxarıblar. Beləcə, həmin tapıntı beynəlxalq komandaya bu mantiyanın tərkibini öyrənmək, həmçinin süxurların mineralogiyasını, eləcə də yeni kəşfin kimyəvi tərkibini sənədləşdirmək, tədqiqatlar aparmaq imkanı yaradıb.
Elm adamlarının əldə etdikləri nəticələrin cavabları gözlənilənlərdən çox yeni və fərqli olub.
"Süxurlarda piroksen adlanan minerallar çox azdır, lakin onlar həm də elə çox yüksək maqnezium konsentrasiyasına malikdir ki, bu da gözləniləndən daha çox kütləvi ərimənin nəticəsidir", - bu yeni elmi mövzu barədə danışan professor Yohan Lissenberq bildirib.
"Geosciences" və "Geosciences School"-dan olan, bir çox uğurlu araşdırma və mantiya ilə bağlı əsas tədqiqatların baş müəllifi, Kardiff Ətraf Mühit Universitetinin məhşur professoru Y. Lissenberq deyib ki, əslində öncə geoloqlar ərintilərin mantiya boyu hərəkət kanallarını kəşf ediblər. Bu isə maqmanın formalaşmasından və planetin səthinə hərəkətindən sonra yerin taleyini izləməyə imkan verir.
Alimlər onu da qeyd ediblər ki, ərintilərin mantiyaya doğru axın hərəkətini, həm də kanalları tədqiq etmək mövcud vulkanları başa düşməyə kömək edə bilər, çünki baş verən mantiya əriməsi səthdə daima vulkanik fəaliyyətə yardımçı missiyasını yerinə yetirir.
Alimlərin fikirlərinə şərik çıxan tədqiqat rəhbəri professor Y. Lissenberqin bu mövzu ilə bağlı söylədikləri də xüsusi maraq doğurur. O deyib: "Proseslər daim nəzarətdə olub. Çox ciddi araşdırmalar da aparmışıq, amma ən maraqlısı odur ki, bu mantiya nümunəsi ümumiyyətlə bəlkə də müasir elm aləmində ilk hadisə kimi Yer kürəsindəki həyatın mənşəyinə tamamilə aydın bir işıq sala bilər. Həqiqətən istisna deyil ki, bu kəşf çox sayda müəmmalara və elmi sirlərə açar ola bilər. Tədqiqatlar zamanı alimlər yenilik etdilər. Nəticədə Olivin adlı mineralla dəniz suyu arasında baş verən qarşılıqlı əlaqə haqqında geniş elmi məlumat əldə olundu. Yəni bu da elm üçün o deməkdir ki, hidrogeni, həmçinin digər molekulları əmələ gətirən kimyəvi reaksiyalar kaskadını Olivin adlı mineralla dəniz suyu işə salır. Onlar isə, bizə məlum olduğu kimi, həyatı davam etdirmək üçün lazımdır".
Alimlərin son qənaətinə görə, bu, planetin erkən dövrlərində Yer kürəsində olan süxurlar bugünkü qitələrimizi təşkil edənlərdən daha çox ekspedisiya zamanı tapılanlara bənzəyir. Onların elmi təhlili göstərir ki, erkən çağ Yer kürəsi tarixinin əvvəllərindən mövcud olan kimyəvi, həm də fiziki mühitə yenidən və tənqidi nəzər salmağa ehtiyac var. Bu böyük və yeni kəşf planetdəki həyatın əsl mənşəyi haqqında anlayışı tamamilə dəyişə bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:13
İran XİN-in binası vurulub - Ölən və yaralanan var
Dünən, 13:19
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 15:09
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14-06-2025, 14:29
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
14-06-2025, 08:51
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 22:31
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
