17:38 / 28-03-2024
Əməkdar artist vəfat edib
Qarabağla bağlı Baydenə 4 tövsiyə - “Foreign Policy”
Tarix: 06-04-2021 18:49 | Bölmə: Slayd
Qarabağla bağlı Baydenə 4 tövsiyə - “Foreign Policy”

“Bayden Ermənistan və Azərbaycana sülhü bərqərar etməkdə kömək edə bilər”.

Reyting.az
“Foreign Policy”-yə istinadla xəbər verir ki, nüfuzlu ABŞ jurnalında bu başlıqlı təhlil dərc edilib.

Məqalədə deyilir ki, keçən ilin sonlarında Ermənistanla Azərbaycan arasında müharibə başlayıb və atəşkəs yaransa da, münaqişə sona çatmayıb. 2020-ci ilin sentyabrında yeni genişmiqyaslı müharibə başlayana qədər də Rusiyanın vasitəçiliyi ilə 1994-cü ildən bəri gərginlik dondurulmuşdu. Aradan keçən onilliklərdə Azərbaycanın əhəmiyyətli üstünlüklərə sahib olduğu bir vəziyyət yaranıb.

2020-ci ilin 9 noyabr gecəsi tərəflər Rusiya vasitəçiliyi ilə yeni atəşkəs razılaşması imzalamazdan əvvəl Azərbaycanın Dağlıq Qarabağa bitişik ərazilərini geri alıb və Dağlıq Qarabağın mühüm bir hissəsinə nəzarəti bərpa edib. Yeni bir təmas xətti boyunca və Dağlıq Qarabağı Ermənistanla birləşdirən dəhlizdə rusiyalı sülhməramlılar yerləşdirilib. “Bu, Gürcüstan və Moldovada, digər iki keçmiş sovet respublikasında mövcud olan, Rusiya sülhməramlıların suverenliyi möhkəmləndirmək əvəzinə onu necə zəiflətdiyinin göstəricisidir”.

Müəllif qeyd edir ki, yaxın perspektivdə yeni status-kvonun dəyişməsi ehtimalı azdır, hər iki tərəf konstruktiv şəkildə irəliləməyə hazır görünmürlər. 9 Noyabr razılaşması isə yalnız atəşkəs sənədidir, sülh sazişi deyil. Bundan əlavə, Rusiya və Türkiyənin dərin iştirakı və birmənalı olmayan məqsədləri işləri daha da qəlizləşdirir və sahədəki vəziyyət onsuz da həssas tranzit yolları bataqlığını xatırladır.

“ABŞ-ın yeni administrasiyası Cənubi Qafqaz bölgəsini ABŞ-ın ciddi iştirakını nümayiş etdirmək üçün bir fürsət olaraq görməli və prezident Co Baydenin ümumdünya dəyərlər və insan haqları üzərində qurulmuş demokratiyapərəst xarici siyasətə bağlılığının nümunəsi kimi istifadə etməlidir”.

Müəllifin fikrincə, Bayden administrasiyasının Ermənistanı və Azərbaycanı davamlı sülhə təşviq etmək üçün ata biləcəyi dörd addım var. “Bu uzun bir yol olacaq, amma bu addımlar konstruktiv bir yol göstərəcəkdir”.

“İlk addım atəşkəsin gözlənilməsi şərti ilə hesabatlılıqdır, – deyə məqalədə qeyd olunur. – Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə birlikdə imzalanan 9 Noyabr razılaşması ideal deyil. Ancaq hələlik atəşkəsi davam etdirmək üçün yaxın müddətdə alternativ bir çərçivə yoxdur”.

Müəllif hərbi və mülki bütün məhbusların mübadiləsi, atəşkəs pozuntuları və s. ilə bağlı şikayətlərə dair ATƏT-in fəal iştirakını tövsiyə edir.

İkincisi, humanitar işlərə və köçürülmə fəaliyyətlərinə dəstək verilməlidir”.

Müəllifin rəyincə, bu işi nə Rusiyaya, nə də Türkiyəyə etibar etmək olar.

“Üçüncüsü regional miqyaslı iqtisadi inkişaf strategiyasına əsaslanır.

Dördüncüsü diplomatiyanı gücləndirmək yoludur. Minsk qrupunun ABŞ-dan olan həmsədri səfir rütbəsinə sahib olmalıdır. Bundan əlavə, Vaşinqton, 9 Noyabr atəşkəsinin təsdiqlənməsi üçün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının qətnaməsi ilə bağlı Moskva ilə danışıqlara başlamalıdır”.




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}