Pentaqon analitiki: “Türkiyə Putinin kabusudur”
Tarix: 01-06-2021 10:04 | Bölmə: Slayd
Pentaqon analitiki: “Türkiyə Putinin kabusudur”

“Türkiyə Putinin kabusudur”.

Reyting.az
“American Conservative”a istinadla xəbər verir ki, bunu ABŞ-ın sözügedən nəşrində Pentaqon rəhbərlərinin keçmiş baş məsləhətçisi Duqlas MakQreqor yazıb.

“Rusiya ilə Türkiyə arasında geosiyasi ziddiyyətlərin yaranması Rusiya prezidenti Vladimir Putin və müttəfiqləri üçün problemlər yaradır”.

Təqaüdçü polkovnik əlavə edir: “... Türkiyə ilə Rusiya arasındakı mübahisələr həll edilməyib. Lakin prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Moskvada Rusiya lideri Vladimir Putinlə ilk təmasları bir çoxları tərəfindən Türkiyənin Rusiyaya qarşı düşmənçiliyinin tarixi modelinin pozulması kimi qarşılanıb.

Putin Ərdoğanın Brüsseldə NATO müttəfiqlərinə "Türkiyənin bir “ox”a təslim olmaq üçün çox böyük və çox güclü olduğunu" söylədiyini eşidib. O, Türkiyənin Suriyada rus təyyarəsini vurmasına “göz yumub” və inadla Rusiyanın “S-400” hava hücumundan müdafiə sisteminin Türkiyəyə satılmasını gerçəkləşdirib. Putin prezident Ərdoğanı devirmək planını xüsusi xidmətlərdən öyrənəndə, bu barədə ona məlumat verilib.

Rusiya prezidentinin xristianlar, şiələr və dəruzilər daxil olmaqla, digər dini azlıqları qorumaq üçün Suriya müharibəsinə müdaxiləsi Ərdoğanın Suriyanı türklərin himayəsi altında sünni islamçı bir dövlətə çevirmək ümidlərini alt-üst edib. Putin Ərdoğana Şimali Suriyaya nəzarət təklif edərək Suriyanın xilası üçün əlindən gələni edib. Ancaq strateji nəticə Ankara ilə yerli mübarizəni Osmanlı İmperiyası ilə Çar Rusiyası və Qərb arasında əsrlər boyu davam edən qarşıdurmaya bənzəyən bir geosiyasi rəqabətə çevirib.

Qafqaz, Balkanlar və Ukraynadakı hadisələr Moskva ilə Ankara arasında əməkdaşlıq imkanlarını qapadır. Ankaranın Dağlıq Qarabağdakı müharibədə Azərbaycanı dəstəkləməyə uğurlu müdaxiləsi münasibətləri daha da pisləşdirib. Ermənistanın alçaldılması Moskvanın digər müttəfiqlərinin qətiyyətini sarsıda bilər.

Daha da əhəmiyyətlisi, türk-müsəlman Orta Asiya və Rusiya Federasiyası daxilində, Ankara küçələrində olduğu kimi, eyni dildə danışan milyonlarla tatar türk silahlarının müvəffəqiyyətindən vəcdə gəlir. Daha pisi, Azərbaycan indi açıq şəkildə Türkiyənin müttəfiqidir və bunu etməyəcəyinə dair vədlərinə baxmayaraq, öz ərazisinə türk hərbi qüvvələrini yerləşdirir. Rusiyanın Ermənistan xristianlarına Azərbaycanla müharibəsində dəstəyinin qiyməti daha da artacaq.

Ərdoğanın Rusiyanı Qafqazdakı tarazlıqdan düşürmək istəyi onu Ukrayna hökuməti ilə müdafiə əməkdaşlığını dərinləşdirmək məqsədi ilə müqavilə imzalamağa sövq edib. Rusiyanın mahir xarici işlər naziri Sergey Lavrov Ukraynanın Krıma qarşı "təcavüzkar" hərəkətlərini təşviq etmənin Rusiyanın ərazi bütövlüyünə təcavüz etməyə bərabər olduğunu söyləyib. "Ümid edirik ki, Ankara qanuni narahatlıqlarımıza əsasən hərəkət xəttini nizamlayacaq".

Amma ümid üsul deyil.

Moskva, Kiyevin Ankaraya, Türkiyənin dəstəyi müqabilində, Krımı müsəlman-tatarlara qaytaracağına dair gizli zəmanətlər verməsi ilə də narahat ola bilər.

Putin sayəsində İsrail Rusiya ilə yaxşı əlaqələr qurub, ancaq Qəzzadakı son böhrandan sonra Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Sergey Verşinin açıq şəkildə İsrailin Fələstin ərazilərindəki bütün məskunlaşma fəaliyyətini dayandırmasını israr edib.

Bayden və Putinin gələn ay İsveçrədə görüşəcəyi gözlənilir. Görüşün elan olunmuş məqsədi "Rusiya-Amerika münasibətləri, strateji sabitlik problemləri və beynəlxalq gündəmdəki aktual məsələləri müzakirə etməkdir".

Ərdoğanı tənqid edənlərin rəyinə görə, “Rəis”in türk millətinə dair strateji baxışı dünya arenasında qlobal bir gücə çevrimədir. Bu o deməkdir ki, Türkiyə Balkan gücünə, Aralıq dənizi gücünə, Yaxın Şərq gücünə, Şimali Afrika və hətta məhdud bir Afrika gücünə, Qafqaz gücünə, Orta Asiya gücünə, Avrasiya gücünə və xüsusən də, müsəlman gücünə çevrilməlidir.

Bayden Putindən növbəti sünni islamçı xilafətin harada meydana gələcəyini soruşsaydı, Putin çox güman ki, ona “Artıq mövcuddur. Bu, Türkiyədir - mənim kabusum”, – deyərdi.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər