12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
Ukrayna üçün daha beş ssenari - Rusiyanın yeni planlarından biri işə salına bilər
Tarix: 18-03-2022 17:30 | Bölmə: Slayd
Ukrayna üçün daha beş ssenari - Rusiyanın yeni planlarından biri işə salına bilər

Ukraynada 23-cü gündür müharibə dava etsə də, paralel olaraq atəşkəslə bağlı danışıqlar da aparılır. Atəşkəs üçün “bitərəflilik modeli”nə işarə edən rəsmi Moskva bu məsələdə kompromis əldə oluna biləcəyini bəyan edib. Ekspertlər də razılaşırlar ki, Ukraynanın neytral dövlət statusu sülhə gedən yolda irəliləyiş ola bilər. Türkiyə də daxil olmaqla bir çox ölkə müharibəni dayandırmaq üçün səylərini gücləndirsə də, hələlik buna nail olmaq mümkünsüzdür.

Reyting.az
Ukraynada bundan sonra nələrin baş verəcəyi ilə bağlı ən çox ehtimal olunan beş ssenarini təqdim edir:

Birinci ssenari - Sülh razılaşması

Britaniya kəşfiyyatının hesabatları göstərir ki, Rusiya ordusu demək olar ki, bütün cəbhələrdə dayanıb. Rusiyanın üzləşdiyi vəziyyətə, sanksiyalara və paytaxt Kiyevi nəzarətə götürmək planının baş tutmamasına diqqət çəkən bəzi ekspertlərin qənatincə, bu, Moskvanı atəşkəsə vadar edə bilər.

Bununla belə, danışıqların son dərəcə müsbət olduğunu vurğulayan təhlükəsizlik siyasəti üzrə ekspert Dr.Domitilla Saqramoso sülhdən danışmaq üçün hələ tez olduğunu düşünür. Putinin həll təşəbbüsləri ola biləcəyini ifadə edən Saqramoso, Rusiyanın Kiyevə nəzarət etmək kimi hərbi məqsədlərindən geri qaldığını da deyir.

Rusiya atəşkəs üçün “neytrallıq modeli”nə işarə edir. Moskvanın bu məsələdə kompromis əldə oluna biləcəyini bəyan etməsi Ukraynanın NATO üzvlüyündən imtina etməsi deməkdir.

Qeyd edək ki, Rusiya uzun müddətdir Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünə qarşı çıxıb. Əslində Moskva işğalı leqallaşdırmaq üçün bu amildən istifadə edir.

Plimut Universitetinin strateji tədqiqatlar üzrə dosenti Fotios Moustakisin fikrincə, Rusiyanın Ukraynanı tamamilə işğal etmək arzusu və ya gücü yoxdur. Onun sözlərinə görə, qərəzsizlik mövcud böhranı həll etmək üçün düsturdur.

Nyukasl Universitetinin beynəlxalq siyasət üzrə baş müəllimi Katarina Rayt hesab edir ki, neytral Ukrayna mövcud münaqişənin sülh yolu ilə həlli və Rusiya işğalına son qoymaq üçün açar ola bilər.

Bununla belə, Rayt bunun uzunmüddətli perspektivdə Ukraynanın təhlükəsizlik problemlərini həll etməyəcəyini və neytral Ukraynanın yenidən işğala məruz qalmamaq üçün NATO xaricində təhlükəsizlik əlaqələri axtarmalı ola biləcəyini vurğulayır.

İkinci ssenari - Vətəndaş müharibəsi?

Bütövlükdə ekspertlər neytrallığın sülhə gedən yolda irəliləyişin vacib hissəsi olması ilə razılaşırlar. Lakin Rusiya ordusunun ölkədən çıxarılması Ukraynada müharibənin bitməsi mənasını verməyə bilər. İngiltərənin “Kings Kollege” Müharibə Araşdırmaları Departamentindən Dr. Mayk Martin iddia edib ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsi bitdikdən sonra ölkədə vətəndaş müharibəsinin başlaması mümkündür. Ölkədə çoxlu silahlı milislərin olduğunu vurğulayan Martinin qiymətləndirməsi belədir: “Hamını silahlandırdılar. Ətrafda çoxlu milislər və silahlar var, hətta ruslar separatçı bölgələrdəki milislərə pul ödəyir”.

Silahlı milislərin öz aralarında döyüşə başlamasının mümkün olduğunu vurğulayan Martin, Kiyevin bu ehtimala qarşı indidən tədbir görməli olduğunu bildirir.

Üçüncü ssenari - Hərbi bataqlıq

Bu o deməkdir ki, heç bir razılaşma olmur və Ukraynada müharibə davam edir. Ekspertlərin fikrincə, belə olan halda hər iki tərəfin hərbi itkiləri hədsiz dərəcədə artacaq. Şəhərlərin hədəfə alınması səbəbindən dinc əhali arasında itkilərin davam edəcəyi proqnozlaşdırılır.

Dördüncü ssenari - Rusiya qələbəsi

Bildirilir ki, Rusiya ordusunun irəliləməsi səngiyib. Bununla belə, bəzi ekspertlər bu qənaətdədirlər ki, hərbi üstünlüyə malik olan Rusiya yenə də qələbə qazana bilər. Rusiya ordusunun yaşadığı maddi-texniki problemlərə diqqət çəkən avropalı rəsmi Moskvanın hərbi qüdrətini qiymətləndirməmək lazım olduğunu düşünür. “Biz buna məhəl qoymamalıyıq”, - adının açıqlanmasını istəməyən məmur bildirib. O, əlavə edib ki, bütün bunlar Rusiya ordusunun üstünlüyünü dəyişmir.

Beşinci ssenari - NATO-ya hücum

Bu, ən az ehtimal olunan ssenari olsa da, şübhəsiz ki, ən qorxuludur. Ukrayna hazırda NATO üzvü olan və keçmiş Sovet İttifaqının təsir dairəsində olmuş dörd ölkə ilə həmsərhəddir. ABŞ ötən həftələrdə Rusiyanın Ukraynaya hərbi tədarükünü kəsmək üçün Belarus vasitəsilə NATO üzvü Polşanı hədəfə ala biləcəyini açıqlamışdı.

Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsindən sonra ABŞ və müttəfiqləri Rusiyaya qarşı görünməmiş sanksiyalar tətbiq edir. Atlantika Şurasının İqtisadi Dövlət İdarəetmə Təşəbbüsünün direktoru Julia Friedlander deyib ki, keçmişdə heç vaxt sürətlə bu qədər güclü sanksiyalar imzalanmayıb.

Şübhəsiz ki, Qərbin bu addımı Rusiya iqtisadiyyatına ciddi zərbə vurub. Xarici ehtiyatları sanksiyalar çərçivəsində dondurulan Rusiya 300 milyard dollarlıq qənaətinə toxuna bilməz. Bir çox ekspertlər Rusiyanın təcridinin yaxın illərdə də davam edə biləcəyini vurğulayır.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər