00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
00:07 / 15-06-2025
Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür
20:24 / 14-06-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
19:00 / 14-06-2025
AZAL uçuşların sayını artırır
18:57 / 14-06-2025
İlham Əliyev krala məktub göndərib
18:19 / 14-06-2025
İranın 20-dən çox komandanı zərərsizləşdririlib
18:07 / 14-06-2025
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
17:50 / 14-06-2025
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
16:01 / 14-06-2025
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla telefonda danışıb
15:09 / 14-06-2025
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14:29 / 14-06-2025
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
13:32 / 14-06-2025
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan Avropa İttifaqı və Çin arasında vacib birləşdirici tərəfdir"
12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
11:49 / 14-06-2025
İranın Baş Qərargah rəisinin iki müavini həlak olub
08:51 / 14-06-2025
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
07:38 / 14-06-2025
Bu gün orta məktəblərdə “Son zəng” çalınacaq
23:40 / 13-06-2025
Putin Pezeşkian və Netanyahu ilə telefon danışıqları aparıb
22:31 / 13-06-2025
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
21:20 / 13-06-2025
Şəmkirdə iki nəfər kanalda batıb
19:03 / 13-06-2025
Müğənninin itkin düşən qardaşı oğlu tapılıb
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
18:29 / 13-06-2025
“Space” TV-yə xəbərdarlıq ediblər
18:23 / 13-06-2025
ABŞ İranı vurmaq üçün “yaşıl işıq” yandırıb
18:05 / 13-06-2025
Təl-Əvivdə kritik görüş başlayır
18:03 / 13-06-2025
Vilayət Eyvazov Gürcüstan DİN başçısı ilə görüşüb
17:58 / 13-06-2025
90-a yaxın mədəniyyət nümayəndəsi İrandan Azərbaycana gətiriləcək
17:43 / 13-06-2025
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13:07 / 10-06-2025
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
16:32 / 10-06-2025
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
13:40 / 11-06-2025
Professor: Zəngəzur və Dərələyəzin Ermənistana verilməsinin hüquqi qüvvəsi yoxdur
18:45 / 10-06-2025
Ölkəmizdə 3 gün iş olmayacaq
11:18 / 10-06-2025
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
21:06 / 11-06-2025
Acun Ilıcalı istefa verib
14:35 / 10-06-2025
Lukaşenko “Belarusfilm”i kəskin tənqid edib
Ukraynada münaqişə necə bitəcək? - Təhlil
Tarix: 30-08-2022 12:58 | Bölmə: Slayd
Ukrayna müstəqil dövlət kimi sağ qalmaq istəyirsə, döyüşlər bitməlidir. Döyüş meydanında vəziyyət dondurulmuş münaqişəyə çevrilmək riski daşıyan dalana dirənib.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu “The Hill” yazıb.
Təhlildə ABŞ hərbi doktrina müəllifi Harlan Ullman qeyd edir:
Kiyev, başa düşüləndir ki, Ukraynanın azad, müstəqil və suveren dövlət kimi sağ qalmasını aktual məsələ kimi görür. Nəticədə prezident Volodimir Zelenski itirilmiş Ukrayna ərazisinin 20 faizinin hamısını geri almağı qarşısına son məqsəd qoyub və Moskvadan qeyd-şərtsiz təzminat tələb edib.
Ancaq Rusiyada rejim dəyişikliyi və ya hərbi qiyam baş verməsə, Zelenskinin məqsədləri əlçatmazdır. ABŞ və Qərb Moskvanın daha da eskalasiyasına səbəb olmamaq üçün öz dəstəyinin bir hissəsini saxlayır. Nəticədə, döyüş meydanında vəziyyət dalana dirənib və bu, daimi xarakter alması və dondurulmuş münaqişəyə çevrilməsi riski ilə üzləşib.
Çətin ki, Ukrayna effektiv birləşmiş silah hücumu üçün kifayət qədər vəsait alsın və bütün itirilmiş torpaqları geri ala bilsin.
Moskvanın məqsədləri o qədər də aydın deyil. Bəziləri iddia edir ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin sülh yolu ilə nizamlanma axtarır - Rusiyanın Krım və Donbass üzərində tam nəzarəti saxlamaqla.
Ötən həftə Rusiya ordusunun sayının 137 min nəfər artırılması ilə bağlı verilən fərman Moskvanın mövqelərini gücləndirmək məqsədi daşıyır. Sona qədər mübarizə aparmağa hazır olma siqnalı danışıqları Kiyev üçün daha məqbul edə bilər. Bununla belə, daha böyük ordunun təchiz edilməsi və hazırlanması üçün vaxt lazımdır və hərbi xidmətə çağırışın artması rusların xoşuna gəlməyəcək.
Bundan əlavə, Rusiya hərbi doktrinası dövlət (yəni rejim) üçün ekzistensial təhlükədən qorunmaq üçün nüvə silahının istifadəsini nəzərdə tutur. Ukraynadakı “məğlubiyyət” (hazırda işğal altında olan ərazilərin əhəmiyyətli dərəcədə itirilməsi nəzərdə tutulur-red.) Kiyevin təslim olmasına və ya ona sülh gətirəcək “şok və qorxu” tipli nüvə zərbəsinə səbəb olacaqmı? Bu, nə endirim edilə, nə də birmənalı cavab verilən suallardan biridir.
Bütün müharibələrin gec-tez bitdiyini nəzərə alsaq, ABŞ və Qərbin Ukrayna üçün əlverişli və ya məqbul şərtlərlə hərbi əməliyyatlara son qoymaq strategiyası nədir? Deyəsən, heç biri yoxdur. Kifayət qədər rus əsgərini öldürmək və Moskvanı danışıqlara və ya heç olmasa Zelenskinin şərtləri ilə atəşkəsi qəbul etməyə məcbur edəcək xərclər qoymağa çalışmaq təkcə axmaqlıq deyil, həm də ehtiyatsızlıqdır. Təbii ki, hələ də deyilməyən məqsədlərdən biri Rusiyaya mümkün qədər qan tökmək ola bilər (eynilə ABŞ Əfqanıstanda SSRİ-ni zəiflətməyə və sonda onu getməyə məcbur etməyə çalışdığı kimi).
Artıq döyüş əməliyyatlarının yeddinci ayı başlayıb (yaxud 2014-cü ildə Krımın ilhaqı münaqişənin başlanğıcı hesab edilərsə, səkkizinci ildir). Qış yaxınlaşdıqca Avropa və NATO-nun Rusiya ilə münasibətləri getdikcə daha çox enerji təchizatı ilə müəyyənləşəcək. Putin koalisiyanı zəiflətmək üçün enerji şantajını davam etdirəcək. Bunda ona Qərbdəki yüksək inflyasiya və siyasi qeyri-sabitlik kömək edir.
Amerika və İtaliya siyasəti şıltaq və gözlənilməzdir. Böyük Britaniyaya cəmi bir neçə il ərzində dördüncü baş nazir rəhbərlik edəcək - onun sələflərindən üçü təntənəli şəkildə istefaya göndərilir. Sual ondan ibarətdir ki, Qərbin Ukraynaya dəstək birliyi və ardıcıllığı nə vaxta qədər davam edəcək, xüsusən də döyüşlər şiddətlənsə və ya daimi dalana dirənsə?
Bu arada, Çin və Rusiya daha da yaxınlaşıb, Pekin strateji tərəfdaşlıqda böyük rol oynayır. O, çətin ki, danışıqlara və ya atəşkəsə etiraz etsin. Əksinə, eskalasiya onun xoşuna gəlməyəcək, çünki bu, onun onsuz da xəstə olan iqtisadiyyatına ziyan vuracaq.
Beləliklə, yeganə ağlabatan nəticə bu və ya digər formada danışıqlardır və bu, mümkün şərtlərlə atəşkəslə başlayacaq. Amma hərbi münaqişədə, ilk növbədə, sağlam düşüncə və rasional düşüncə itirilir. Belə görünür ki, ən yaxşı yol Putin və Zelenskini inandırmaq və ya həll yolu axtarmağın öz maraqlarına uyğun olduğuna inandırmaqdır. Putin bununla razılaşa bilər, amma Zelenski qətiyyən razılaşmır. Ona görə də gələcək nizamlanmanın taleyi təkcə Zelenskidən asılı ola bilməz. O başa düşməlidir ki, Ukrayna müstəqil dövlət kimi sağ qalmaq istəyirsə, döyüşlər bitməlidir.
Keçmişdə ABŞ və NATO artıq liderlərə öz iradələrini tətbiq etməyə və onları münaqişəni dayandırmağa məcbur etməyə çalışıblar. ABŞ bunu Vyetnamda, Əfqanıstanda və İraqda etdi - lakin hər üç cəhd uğursuz başa çatdı. Digər tərəfdən, NATO Balkanlarda müəyyən uğurlar əldə edib. Ona görə də müəyyən risk var.
Ümumiyyətlə, bu münaqişəyə son qoymağa çalışmaq müəyyən mənada Sizif vəzifəsidir: Prezident Bayden artıq Putini hərbi cinayətkar adlandırıb. Deməli, Moskva üçün bəlkə də ən yaxşı vasitəçi Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan olacaq. Ukrayna üçün bu, açıq-aydın ABŞ-dır və Qərb Kiyevə müstəqilliyin təmin olunmasında uzunmüddətli dəstək və yardıma zəmanət verməlidir. Eyni zamanda, hətta danışıqlar prosesinin başlanması heç bir halda uğura zəmanət vermir. Amma alternativ nədir?
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-08-2022 12:58 | Bölmə: Slayd
Ukrayna müstəqil dövlət kimi sağ qalmaq istəyirsə, döyüşlər bitməlidir. Döyüş meydanında vəziyyət dondurulmuş münaqişəyə çevrilmək riski daşıyan dalana dirənib.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu “The Hill” yazıb.
Təhlildə ABŞ hərbi doktrina müəllifi Harlan Ullman qeyd edir:
Kiyev, başa düşüləndir ki, Ukraynanın azad, müstəqil və suveren dövlət kimi sağ qalmasını aktual məsələ kimi görür. Nəticədə prezident Volodimir Zelenski itirilmiş Ukrayna ərazisinin 20 faizinin hamısını geri almağı qarşısına son məqsəd qoyub və Moskvadan qeyd-şərtsiz təzminat tələb edib.
Ancaq Rusiyada rejim dəyişikliyi və ya hərbi qiyam baş verməsə, Zelenskinin məqsədləri əlçatmazdır. ABŞ və Qərb Moskvanın daha da eskalasiyasına səbəb olmamaq üçün öz dəstəyinin bir hissəsini saxlayır. Nəticədə, döyüş meydanında vəziyyət dalana dirənib və bu, daimi xarakter alması və dondurulmuş münaqişəyə çevrilməsi riski ilə üzləşib.
Çətin ki, Ukrayna effektiv birləşmiş silah hücumu üçün kifayət qədər vəsait alsın və bütün itirilmiş torpaqları geri ala bilsin.
Moskvanın məqsədləri o qədər də aydın deyil. Bəziləri iddia edir ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin sülh yolu ilə nizamlanma axtarır - Rusiyanın Krım və Donbass üzərində tam nəzarəti saxlamaqla.
Ötən həftə Rusiya ordusunun sayının 137 min nəfər artırılması ilə bağlı verilən fərman Moskvanın mövqelərini gücləndirmək məqsədi daşıyır. Sona qədər mübarizə aparmağa hazır olma siqnalı danışıqları Kiyev üçün daha məqbul edə bilər. Bununla belə, daha böyük ordunun təchiz edilməsi və hazırlanması üçün vaxt lazımdır və hərbi xidmətə çağırışın artması rusların xoşuna gəlməyəcək.
Bundan əlavə, Rusiya hərbi doktrinası dövlət (yəni rejim) üçün ekzistensial təhlükədən qorunmaq üçün nüvə silahının istifadəsini nəzərdə tutur. Ukraynadakı “məğlubiyyət” (hazırda işğal altında olan ərazilərin əhəmiyyətli dərəcədə itirilməsi nəzərdə tutulur-red.) Kiyevin təslim olmasına və ya ona sülh gətirəcək “şok və qorxu” tipli nüvə zərbəsinə səbəb olacaqmı? Bu, nə endirim edilə, nə də birmənalı cavab verilən suallardan biridir.
Bütün müharibələrin gec-tez bitdiyini nəzərə alsaq, ABŞ və Qərbin Ukrayna üçün əlverişli və ya məqbul şərtlərlə hərbi əməliyyatlara son qoymaq strategiyası nədir? Deyəsən, heç biri yoxdur. Kifayət qədər rus əsgərini öldürmək və Moskvanı danışıqlara və ya heç olmasa Zelenskinin şərtləri ilə atəşkəsi qəbul etməyə məcbur edəcək xərclər qoymağa çalışmaq təkcə axmaqlıq deyil, həm də ehtiyatsızlıqdır. Təbii ki, hələ də deyilməyən məqsədlərdən biri Rusiyaya mümkün qədər qan tökmək ola bilər (eynilə ABŞ Əfqanıstanda SSRİ-ni zəiflətməyə və sonda onu getməyə məcbur etməyə çalışdığı kimi).
Artıq döyüş əməliyyatlarının yeddinci ayı başlayıb (yaxud 2014-cü ildə Krımın ilhaqı münaqişənin başlanğıcı hesab edilərsə, səkkizinci ildir). Qış yaxınlaşdıqca Avropa və NATO-nun Rusiya ilə münasibətləri getdikcə daha çox enerji təchizatı ilə müəyyənləşəcək. Putin koalisiyanı zəiflətmək üçün enerji şantajını davam etdirəcək. Bunda ona Qərbdəki yüksək inflyasiya və siyasi qeyri-sabitlik kömək edir.
Amerika və İtaliya siyasəti şıltaq və gözlənilməzdir. Böyük Britaniyaya cəmi bir neçə il ərzində dördüncü baş nazir rəhbərlik edəcək - onun sələflərindən üçü təntənəli şəkildə istefaya göndərilir. Sual ondan ibarətdir ki, Qərbin Ukraynaya dəstək birliyi və ardıcıllığı nə vaxta qədər davam edəcək, xüsusən də döyüşlər şiddətlənsə və ya daimi dalana dirənsə?
Bu arada, Çin və Rusiya daha da yaxınlaşıb, Pekin strateji tərəfdaşlıqda böyük rol oynayır. O, çətin ki, danışıqlara və ya atəşkəsə etiraz etsin. Əksinə, eskalasiya onun xoşuna gəlməyəcək, çünki bu, onun onsuz da xəstə olan iqtisadiyyatına ziyan vuracaq.
Beləliklə, yeganə ağlabatan nəticə bu və ya digər formada danışıqlardır və bu, mümkün şərtlərlə atəşkəslə başlayacaq. Amma hərbi münaqişədə, ilk növbədə, sağlam düşüncə və rasional düşüncə itirilir. Belə görünür ki, ən yaxşı yol Putin və Zelenskini inandırmaq və ya həll yolu axtarmağın öz maraqlarına uyğun olduğuna inandırmaqdır. Putin bununla razılaşa bilər, amma Zelenski qətiyyən razılaşmır. Ona görə də gələcək nizamlanmanın taleyi təkcə Zelenskidən asılı ola bilməz. O başa düşməlidir ki, Ukrayna müstəqil dövlət kimi sağ qalmaq istəyirsə, döyüşlər bitməlidir.
Keçmişdə ABŞ və NATO artıq liderlərə öz iradələrini tətbiq etməyə və onları münaqişəni dayandırmağa məcbur etməyə çalışıblar. ABŞ bunu Vyetnamda, Əfqanıstanda və İraqda etdi - lakin hər üç cəhd uğursuz başa çatdı. Digər tərəfdən, NATO Balkanlarda müəyyən uğurlar əldə edib. Ona görə də müəyyən risk var.
Ümumiyyətlə, bu münaqişəyə son qoymağa çalışmaq müəyyən mənada Sizif vəzifəsidir: Prezident Bayden artıq Putini hərbi cinayətkar adlandırıb. Deməli, Moskva üçün bəlkə də ən yaxşı vasitəçi Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan olacaq. Ukrayna üçün bu, açıq-aydın ABŞ-dır və Qərb Kiyevə müstəqilliyin təmin olunmasında uzunmüddətli dəstək və yardıma zəmanət verməlidir. Eyni zamanda, hətta danışıqlar prosesinin başlanması heç bir halda uğura zəmanət vermir. Amma alternativ nədir?
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
Dünən, 14:29
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
Dünən, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 22:31
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
13-06-2025, 17:58
90-a yaxın mədəniyyət nümayəndəsi İrandan Azərbaycana gətiriləcək
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 17:06
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
