00:13 / 16-06-2025
İran XİN-in binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
00:07 / 15-06-2025
Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür
20:24 / 14-06-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
19:00 / 14-06-2025
AZAL uçuşların sayını artırır
18:57 / 14-06-2025
İlham Əliyev krala məktub göndərib
18:19 / 14-06-2025
İranın 20-dən çox komandanı zərərsizləşdririlib
18:07 / 14-06-2025
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
17:50 / 14-06-2025
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
16:01 / 14-06-2025
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla telefonda danışıb
15:09 / 14-06-2025
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14:29 / 14-06-2025
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
13:32 / 14-06-2025
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan Avropa İttifaqı və Çin arasında vacib birləşdirici tərəfdir"
12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
11:49 / 14-06-2025
İranın Baş Qərargah rəisinin iki müavini həlak olub
08:51 / 14-06-2025
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
07:38 / 14-06-2025
Bu gün orta məktəblərdə “Son zəng” çalınacaq
23:40 / 13-06-2025
Putin Pezeşkian və Netanyahu ilə telefon danışıqları aparıb
13:40 / 11-06-2025
Professor: Zəngəzur və Dərələyəzin Ermənistana verilməsinin hüquqi qüvvəsi yoxdur
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
21:06 / 11-06-2025
Acun Ilıcalı istefa verib
17:06 / 13-06-2025
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
22:53 / 11-06-2025
"Qarabağ" Marko Veşoviçlə yollarını ayırıb
21:38 / 12-06-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
15:00 / 11-06-2025
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
Etiraz aksiyaları İran elitasını parçalayıb?
Tarix: 14-10-2022 11:26 | Bölmə: Slayd
İran siyasi isteblişmentinin bir hissəsi sentyabrın ortalarından bəri davam edən hökumət əleyhinə aksiyalara yanaşmaları yumşaltmağa çalışır. Ciddi hicab qaydalarına qarşı hazırkı etirazların böyük potensialı Məclisin (parlamentin) keçmiş sədri Əli Laricanini rəsmi xətdən uzaqlaşan bəyanatla çıxış etməyə vadar edib. Eks-parlamentarinin nümayişçilərə güc tətbiqinin mənasız olması ilə bağlı dediklərini Qərb nəşrləri İran elitasının qütbləşməsinin simptomu kimi şərh edirlər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rus nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Laricaninin açıqlamalarını İranın "Ettelaat" qəzeti yayıb. Siyasətçi hüquq-mühafizə orqanlarının və yüksək rütbəli rəhbərliyin birbaşa tənqidindən yayınaraq, zorakılığın “hicab məsələsinə diqqət yetirməyin yanlış yolu” olduğuna inandığını bildirib. Etirazlara münasibət bildirən Laricani deyib: "Bir fenomen geniş miqyas aldıqda, şiddətli reaksiya müalicə deyil. Cəmiyyətin daha çox tolerantlığa ehtiyacı var”.
İranda hazırkı nümayişlərin başlamasına əsas təkan kürd əsilli Məhsa Əmini adlı qızın ölümü olub. 22 yaşlı iranlı qadın hicabı səhv geyindiyinə görə “əxlaq polisi” tərəfindən saxlanılıb və daha sonra rəsmi versiyaya görə, infarkt səbəbindən dünyasını dəyişib və bu, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarını zorakılıqda ittiham etməyə əsas olub. Nümayişçilər arasında sonrakı itkilər barədə xəbərlər etirazın alovunu artırıb.
Qərb nəşrləri Laricaninin ritorikasının, ifadəsinin incəliyinə baxmayaraq, İranın ali lideri Əli Xamnəinin etirazlarla bağlı dedikləri ilə ziddiyyət təşkil etdiyinə diqqət çəkib. Rəhbər ötən gün deyib: "Bu dağınıq iğtişaşlar İran xalqının böyük və yenilikçi nailiyyətlərinə qarşı düşmənin passiv və yöndəmsiz planıdır".
Ayətullah Xamnəi vurğulayıb ki, “düşmənlərin dərmanı” onlara müqavimət göstərməkdir.
Qiymətləndirmələrin təzadlılığı İran isteblişmenti daxilində çatların meydana çıxmasından danışmağa əsas verir. Britaniyanın “Guradian” qəzeti Laricaninin onilliklər ərzində İranın önəmli simalarından biri olduğuna diqqət çəkərək, siyasətçinin ictimai çıxış etmək qərarına gəldiyini və dövlətin həddindən artıq məcburedici tədbirlərini şübhə altına aldığını vurğulayıb: “Hökumətin sərt xətti universal deyil".
Etirazçılara münasibətin tənqidi qismən hakimiyyət tərəfindən tənzimlənən İran mətbuatına da daxil olur. “Jomhuriy-e Eslami” qəzetindəki bir məqalədə deyilir:
“Dövlət idarəçiliyi səviyyəsində baş verənlər nə güc bölgüsünə, nə də plüralizmə əsaslanır. Son 14 ayda ölkəmizdə qeyri-inklüziv yanaşmaların nəticələrinin şahidi olduq”.
Beynəlxalq müşahidəçilər hesab edirlər ki, İranda hicab azadlığı ilə bağlı tələblərdən kənara çıxan etiraz hərəkatı xüsusilə hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyəti fonunda genişlənmək perspektivinə malikdir. Lakin bunun daha ciddi qarşıdurmaya və ya vətəndaş müharibəsinə gətirib çıxaracağına dair hələlik əlamətlər yoxdur. Ara-sıra İran hökumət əleyhinə hərəkatlarla üzləşir və sonradan bu hərəkatlar məhv olur.
Qərb paytaxtları İran etirazlarına yanaşmaları inkişaf etdirməyə çalışır. Oktyabrın 17-də Avropa İttifaqının xarici işlər nazirləri, Brüsselin bildirdiyinə görə, hökumət əleyhinə aksiyaların zorakılıqla yatırılmasında iştirak edən İran rəsmilərinə qarşı yeni sanksiyalar qəbul etməlidir. Fransanın xarici işlər naziri Ketrin Kolonnanın sözlərinə görə, Avropa Birliyi təzyiq tədbirlərinin necə olacağı ilə bağlı ilkin razılığa gəlib.
“Məhdudiyyətlərin yuvarlanan tətbiqi, istisnaların zəruriliyi məsələsini gündəmə gətirdi”, - deyə “Washington Post” yazıb və Qərbin İslam Respublikası hakimiyyətinə qarşı sanksiyaları səbəbindən iranlıları təmin edən yerli yüksək texnologiya sektorunun olduğuna diqqət çəkir. Bildirilir ki, internetə daxil olmaq üçün lazım olan xidmət və proqram təminatından əziyyət çəkirlər. İndi etirazçılar Şəbəkənin tıxanmalarından və bağlanmasından yan keçmək üçün geniş alətlərdən məhrumdurlar.
Bir gün əvvəl ABŞ dövlət katibinin müavini Vendi Şerman Amerika texnologiya şirkətlərinin nümayəndələri ilə sanksiyaların tətbiq olunduğu dövlətlərdə məlumatların yayılması məsələləri ilə bağlı məsləhətləşmələr təşkil edib. Mövzulardan biri də İran olub. Dövlət Departamentinin mətbuat xidməti bildirir ki, "iranlıların təhlükəsiz şəbəkə platformaları və xidmətlərinə çıxışının genişləndirilməsini təşviq etməyi" zəruri hesab edir.
Hərbi ekspert Yuri Lyamin “NG” ilə söhbətində qeyd etdiyi kimi, İslam İnqilabından sonrakı onilliklər ərzində İranda əvvəlki etiraz və iğtişaşların nümunələri göstərir ki, elitada etirazları nisbətən mötədil hesab etdikləri halda müxtəlif fikirlər ola bilər.
“Əgər etirazların və iğtişaşların səviyyəsi sistem üçün təhlükə yarada biləcək həddə çatarsa, o zaman elita əksər hallarda bunu birləşdirir və onlar mümkün qədər tez və sərt hərəkət etməyə hazırdırlar”, - deyə NQ həmsöhbəti yekunlaşdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-10-2022 11:26 | Bölmə: Slayd
İran siyasi isteblişmentinin bir hissəsi sentyabrın ortalarından bəri davam edən hökumət əleyhinə aksiyalara yanaşmaları yumşaltmağa çalışır. Ciddi hicab qaydalarına qarşı hazırkı etirazların böyük potensialı Məclisin (parlamentin) keçmiş sədri Əli Laricanini rəsmi xətdən uzaqlaşan bəyanatla çıxış etməyə vadar edib. Eks-parlamentarinin nümayişçilərə güc tətbiqinin mənasız olması ilə bağlı dediklərini Qərb nəşrləri İran elitasının qütbləşməsinin simptomu kimi şərh edirlər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rus nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Laricaninin açıqlamalarını İranın "Ettelaat" qəzeti yayıb. Siyasətçi hüquq-mühafizə orqanlarının və yüksək rütbəli rəhbərliyin birbaşa tənqidindən yayınaraq, zorakılığın “hicab məsələsinə diqqət yetirməyin yanlış yolu” olduğuna inandığını bildirib. Etirazlara münasibət bildirən Laricani deyib: "Bir fenomen geniş miqyas aldıqda, şiddətli reaksiya müalicə deyil. Cəmiyyətin daha çox tolerantlığa ehtiyacı var”.
İranda hazırkı nümayişlərin başlamasına əsas təkan kürd əsilli Məhsa Əmini adlı qızın ölümü olub. 22 yaşlı iranlı qadın hicabı səhv geyindiyinə görə “əxlaq polisi” tərəfindən saxlanılıb və daha sonra rəsmi versiyaya görə, infarkt səbəbindən dünyasını dəyişib və bu, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarını zorakılıqda ittiham etməyə əsas olub. Nümayişçilər arasında sonrakı itkilər barədə xəbərlər etirazın alovunu artırıb.
Qərb nəşrləri Laricaninin ritorikasının, ifadəsinin incəliyinə baxmayaraq, İranın ali lideri Əli Xamnəinin etirazlarla bağlı dedikləri ilə ziddiyyət təşkil etdiyinə diqqət çəkib. Rəhbər ötən gün deyib: "Bu dağınıq iğtişaşlar İran xalqının böyük və yenilikçi nailiyyətlərinə qarşı düşmənin passiv və yöndəmsiz planıdır".
Ayətullah Xamnəi vurğulayıb ki, “düşmənlərin dərmanı” onlara müqavimət göstərməkdir.
Qiymətləndirmələrin təzadlılığı İran isteblişmenti daxilində çatların meydana çıxmasından danışmağa əsas verir. Britaniyanın “Guradian” qəzeti Laricaninin onilliklər ərzində İranın önəmli simalarından biri olduğuna diqqət çəkərək, siyasətçinin ictimai çıxış etmək qərarına gəldiyini və dövlətin həddindən artıq məcburedici tədbirlərini şübhə altına aldığını vurğulayıb: “Hökumətin sərt xətti universal deyil".
Etirazçılara münasibətin tənqidi qismən hakimiyyət tərəfindən tənzimlənən İran mətbuatına da daxil olur. “Jomhuriy-e Eslami” qəzetindəki bir məqalədə deyilir:
“Dövlət idarəçiliyi səviyyəsində baş verənlər nə güc bölgüsünə, nə də plüralizmə əsaslanır. Son 14 ayda ölkəmizdə qeyri-inklüziv yanaşmaların nəticələrinin şahidi olduq”.
Beynəlxalq müşahidəçilər hesab edirlər ki, İranda hicab azadlığı ilə bağlı tələblərdən kənara çıxan etiraz hərəkatı xüsusilə hüquq-mühafizə orqanlarının fəaliyyəti fonunda genişlənmək perspektivinə malikdir. Lakin bunun daha ciddi qarşıdurmaya və ya vətəndaş müharibəsinə gətirib çıxaracağına dair hələlik əlamətlər yoxdur. Ara-sıra İran hökumət əleyhinə hərəkatlarla üzləşir və sonradan bu hərəkatlar məhv olur.
Qərb paytaxtları İran etirazlarına yanaşmaları inkişaf etdirməyə çalışır. Oktyabrın 17-də Avropa İttifaqının xarici işlər nazirləri, Brüsselin bildirdiyinə görə, hökumət əleyhinə aksiyaların zorakılıqla yatırılmasında iştirak edən İran rəsmilərinə qarşı yeni sanksiyalar qəbul etməlidir. Fransanın xarici işlər naziri Ketrin Kolonnanın sözlərinə görə, Avropa Birliyi təzyiq tədbirlərinin necə olacağı ilə bağlı ilkin razılığa gəlib.
“Məhdudiyyətlərin yuvarlanan tətbiqi, istisnaların zəruriliyi məsələsini gündəmə gətirdi”, - deyə “Washington Post” yazıb və Qərbin İslam Respublikası hakimiyyətinə qarşı sanksiyaları səbəbindən iranlıları təmin edən yerli yüksək texnologiya sektorunun olduğuna diqqət çəkir. Bildirilir ki, internetə daxil olmaq üçün lazım olan xidmət və proqram təminatından əziyyət çəkirlər. İndi etirazçılar Şəbəkənin tıxanmalarından və bağlanmasından yan keçmək üçün geniş alətlərdən məhrumdurlar.
Bir gün əvvəl ABŞ dövlət katibinin müavini Vendi Şerman Amerika texnologiya şirkətlərinin nümayəndələri ilə sanksiyaların tətbiq olunduğu dövlətlərdə məlumatların yayılması məsələləri ilə bağlı məsləhətləşmələr təşkil edib. Mövzulardan biri də İran olub. Dövlət Departamentinin mətbuat xidməti bildirir ki, "iranlıların təhlükəsiz şəbəkə platformaları və xidmətlərinə çıxışının genişləndirilməsini təşviq etməyi" zəruri hesab edir.
Hərbi ekspert Yuri Lyamin “NG” ilə söhbətində qeyd etdiyi kimi, İslam İnqilabından sonrakı onilliklər ərzində İranda əvvəlki etiraz və iğtişaşların nümunələri göstərir ki, elitada etirazları nisbətən mötədil hesab etdikləri halda müxtəlif fikirlər ola bilər.
“Əgər etirazların və iğtişaşların səviyyəsi sistem üçün təhlükə yarada biləcək həddə çatarsa, o zaman elita əksər hallarda bunu birləşdirir və onlar mümkün qədər tez və sərt hərəkət etməyə hazırdırlar”, - deyə NQ həmsöhbəti yekunlaşdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:13
İran XİN-in binası vurulub - Ölən və yaralanan var
Dünən, 13:19
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 15:09
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14-06-2025, 14:29
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
14-06-2025, 08:51
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 22:31
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
