00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
00:07 / 15-06-2025
Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür
20:24 / 14-06-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
19:00 / 14-06-2025
AZAL uçuşların sayını artırır
18:57 / 14-06-2025
İlham Əliyev krala məktub göndərib
18:19 / 14-06-2025
İranın 20-dən çox komandanı zərərsizləşdririlib
18:07 / 14-06-2025
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
17:50 / 14-06-2025
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
16:01 / 14-06-2025
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla telefonda danışıb
15:09 / 14-06-2025
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14:29 / 14-06-2025
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
13:32 / 14-06-2025
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan Avropa İttifaqı və Çin arasında vacib birləşdirici tərəfdir"
12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
11:49 / 14-06-2025
İranın Baş Qərargah rəisinin iki müavini həlak olub
08:51 / 14-06-2025
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
07:38 / 14-06-2025
Bu gün orta məktəblərdə “Son zəng” çalınacaq
23:40 / 13-06-2025
Putin Pezeşkian və Netanyahu ilə telefon danışıqları aparıb
13:40 / 11-06-2025

08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:17 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

21:06 / 11-06-2025

17:06 / 13-06-2025

22:53 / 11-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

15:00 / 11-06-2025

Rusların MDB ölkələrinə köçü: postsovet ölkələri bundan nə qazandı?
Tarix: 02-11-2022 11:56 | Bölmə: Slayd

Ukraynada keçirilən xüsusi əməliyyat və Rusiyada qismən səfərbərlik fonunda rusların postsovet ölkələrinə getməsi müəyyən risklər daşısa da, ev sahibi dövlətlərin iqtisadiyyatına müsbət təsir edir. Britaniyanın “Oxford Economics” konsaltinq şirkətinin inkişaf etməkdə olan bazarlar üzrə aparıcı iqtisadçısı Tatyana Orlova bu barədə öz icmalında yazır ki, Rusiyadan “Beyin axını” keçmiş SSRİ-dən olan qonşularına fayda gətirir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə RBC yazıb.
İqtisadçının istinad etdiyi gedənlərin sayı ilə bağlı mövcud məlumatlara görə, onların əksəriyyəti Türkiyə, Qazaxıstan, Ermənistan, Gürcüstan və Azərbaycana gəlib. Postsovet məkanı ölkələri üçün rusların köçürülməsinin təsiri pul və insan kapitalının axını ilə ifadə olunur.
Şirkətin istinad etdiyi məlumatlara görə, təkcə sentyabr ayında 200 minə yaxın rusiyalı Qazaxıstana, 70 minə yaxın Gürcüstana, 60 minə yaxın isə Ermənistana gedib.
Orlova yazır ki, Azərbaycan payızda gələnlərin sayı barədə məlumat verməyib, lakin fərdi müşahidələr göstərir ki, bura əhəmiyyətli axın var.
“Oxford Economics” hesab edir ki, bu hesablamalara əsasən və mart ayında ölkədən 10 min dollardan çox vəsaitin ixracına qoyulan qadağanı nəzərə alaraq, ruslar sentyabrda Qazaxıstan, Gürcüstan və Ermənistana təxminən 3 milyard dollar nağd pul gətirə bilər.
Orlova yazır ki, "daha böyük məbləğlər" yerli bank hesablarına köçürülüb, çünki bununla bağlı heç bir məhdudiyyət olmayıb.
“Qazaxıstanda bu il Rusiya vətəndaşlarının bank depozitlərindəki vəsaitlərin həcmi dörd dəfədən çox artaraq 1,4 milyard dollar təşkil edib”.
Rusiya Bankı sentyabrda bank hesablarından təxminən 500 milyard rubl, yəni təxminən 8 milyard dolların çıxarıldığını bildirib.
İlin birinci yarısının nəticələrinə görə (üçüncü rüb üzrə məlumatlar hələ mövcud deyil) rusların müxtəlif saylarda köçürüldüyü nümunəyə daxil olan bütün ölkələrdə - Ermənistan, Azərbaycan, Gürcüstan, Qazaxıstan və Özbəkistan. Eyni zamanda, karbohidrogen ixrac edən ölkələr (Azərbaycan və Qazaxıstan) üçün Rusiya kapitalının axını cari hesab göstəricilərində yaxşılaşmanın əlavə mənbəyi, idxalçı ölkələr (Gürcüstan, Ermənistan) üçün isə dəstəkləyici amildir, - icmalda qeyd edilir.
Bundan əlavə, təzə kapital axını Gürcüstan, Ermənistan və Moldova kimi kiçik postsovet iqtisadiyyatlarına bu il öz valyuta ehtiyatlarını artırmağa imkan verdi ki, bu da onların xarici şoklara davamlılığını artırır, - deyə müəllif yekunlaşdırır.
Orlova qeyd edir ki, Moldova Rusiyadan gələn miqrantlar deyil, Ukraynadan olan qaçqınlar hesabına daha çox uğur qazanıb.
“Renaissance Capital”ın Rusiya və MDB üzrə iqtisadçısı Sofiya Donets hesab edir ki, Rusiyadan ən çox miqrant qəbul edən postsovet ölkələri hətta ən vəhşi proqnozları üstələməsi gözlənilən iqtisadi artım nümayiş etdirir. Onun sözlərinə görə, bu artımın əlavə sürücüləri turizm (Rusiyadan bir çox başqa ölkələrə səyahət etmək çətin və ya qeyri-mümkün hala gəldiyi üçün), Rusiya Federasiyası ilə ticarətin artması və ölkələrə ixracdan və ixracdan gəlirlərini artırmağa imkan verən güclü rubl olub.
Oktyabrda Ermənistan Mərkəzi Bankı ölkəyə çoxlu sayda “istedadlı, yaxşı təhsilli insanların” gəlməsi səbəbindən 2022-ci ildə ölkənin ÜDM artımı proqnozunu əvvəlki 1,6 faizdən 13 faizə qədər yaxşılaşdırıb.
“Bütün bu ölkələrin büdcələrinə əlavə gəlirlər daxil olub, bu, iqtisadi fəallığın artması, ƏDV və digər vergilərdən daxilolmalarla bağlıdır. İndi sual bu “qaynar pulu” necə idarə etməkdir. Hələlik ölkələr mühafizəkar strategiyaya sadiq qalırlar, əlavə gəlirləri büdcə kəsirinin azaldılmasına yönəldirlər ki, bu da Azərbaycandan başqa hər kəsdə mövcuddur”, - deyə Donets qeyd edir.
“Rusiya mühacirlərinin postsovet ölkələrinin iqtisadiyyatına müsbət təsirinin qiymətləndirilməsi çox şişirdilmişdir”, - deyə Milli Tədqiqat Universitetinin Ali İqtisadiyyat Məktəbinin Dünya İqtisadiyyatı və Dünya Siyasəti fakültəsinin dosenti Andrey Suzdaltsev cavab verir. Onun fikrincə, MDB ölkələri üçün səciyyəvi olan iş yerlərinin qıtlığını nəzərə alsaq, rusların orada qalma ehtimalı azdır: “İndi gələn ruslar öz pulları ilə öz ölkələrinin iqtisadiyyatını dəstəkləyirlər, lakin xərcləmə imkanları sonsuz deyil. Miqrant axınının müsbət və mənfi bütün təsirləri qısamüddətli olacaq”.
Yerli sakinlərin narazılığının digər səbəbi tələbatın artması fonunda yaşayış minimumunun bahalaşması, o cümlədən kirayə qiymətlərinin xeyli artmasıdır. Oktyabrın əvvəlində Özbəkistan Ədliyyə Nazirliyi məlumat vermişdi ki, ev sahibləri yerli kirayəçiləri əcnəbilərin xeyrinə çıxarır və qiymətləri əsassız olaraq şişirdirlər.
“Çox sayda rusiyalı miqrant qəbul edən ölkələrin hakimiyyət orqanları bazarın həddindən artıq istiləşməsinə yol verməməklə yanaşı, Rusiyadan pul və insan kapitalı axınından faydalanmaq üçün düzgün strategiyalar qarışığını seçməlidirlər”, - deyə Orlova yekunlaşdırır.
Donets bildirir ki, ölkələrdə inflyasiya gözləntiləri artır. Qazaxıstan, Ermənistan və Azərbaycanın bu yaxınlarda etdiyi əsas dərəcələrin artırılması onların aşağı düşməsinə kömək edir.
Eyni zamanda, Donets Rusiyadan miqrant axını faktoru ilə əlaqədar olaraq, insanların əks axınını və ya başqa ölkələrə köçməsini iqtisadiyyatların davamlı inkişafı üçün əsas risk adlandırır. “Hər hansı bir bumun, həddindən artıq istiləşmənin problemi sonrakı soyutmadır. Hər halda biz gözləyirik ki, gələn il əlavə miqrant axını o qədər də aktiv olmayacaq və milli valyutalar zəifləyəcək”, - deyə o, xəbərdarlıq edir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-11-2022 11:56 | Bölmə: Slayd

Ukraynada keçirilən xüsusi əməliyyat və Rusiyada qismən səfərbərlik fonunda rusların postsovet ölkələrinə getməsi müəyyən risklər daşısa da, ev sahibi dövlətlərin iqtisadiyyatına müsbət təsir edir. Britaniyanın “Oxford Economics” konsaltinq şirkətinin inkişaf etməkdə olan bazarlar üzrə aparıcı iqtisadçısı Tatyana Orlova bu barədə öz icmalında yazır ki, Rusiyadan “Beyin axını” keçmiş SSRİ-dən olan qonşularına fayda gətirir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə RBC yazıb.
İqtisadçının istinad etdiyi gedənlərin sayı ilə bağlı mövcud məlumatlara görə, onların əksəriyyəti Türkiyə, Qazaxıstan, Ermənistan, Gürcüstan və Azərbaycana gəlib. Postsovet məkanı ölkələri üçün rusların köçürülməsinin təsiri pul və insan kapitalının axını ilə ifadə olunur.
Şirkətin istinad etdiyi məlumatlara görə, təkcə sentyabr ayında 200 minə yaxın rusiyalı Qazaxıstana, 70 minə yaxın Gürcüstana, 60 minə yaxın isə Ermənistana gedib.
Orlova yazır ki, Azərbaycan payızda gələnlərin sayı barədə məlumat verməyib, lakin fərdi müşahidələr göstərir ki, bura əhəmiyyətli axın var.
“Oxford Economics” hesab edir ki, bu hesablamalara əsasən və mart ayında ölkədən 10 min dollardan çox vəsaitin ixracına qoyulan qadağanı nəzərə alaraq, ruslar sentyabrda Qazaxıstan, Gürcüstan və Ermənistana təxminən 3 milyard dollar nağd pul gətirə bilər.
Orlova yazır ki, "daha böyük məbləğlər" yerli bank hesablarına köçürülüb, çünki bununla bağlı heç bir məhdudiyyət olmayıb.
“Qazaxıstanda bu il Rusiya vətəndaşlarının bank depozitlərindəki vəsaitlərin həcmi dörd dəfədən çox artaraq 1,4 milyard dollar təşkil edib”.
Rusiya Bankı sentyabrda bank hesablarından təxminən 500 milyard rubl, yəni təxminən 8 milyard dolların çıxarıldığını bildirib.
İlin birinci yarısının nəticələrinə görə (üçüncü rüb üzrə məlumatlar hələ mövcud deyil) rusların müxtəlif saylarda köçürüldüyü nümunəyə daxil olan bütün ölkələrdə - Ermənistan, Azərbaycan, Gürcüstan, Qazaxıstan və Özbəkistan. Eyni zamanda, karbohidrogen ixrac edən ölkələr (Azərbaycan və Qazaxıstan) üçün Rusiya kapitalının axını cari hesab göstəricilərində yaxşılaşmanın əlavə mənbəyi, idxalçı ölkələr (Gürcüstan, Ermənistan) üçün isə dəstəkləyici amildir, - icmalda qeyd edilir.
Bundan əlavə, təzə kapital axını Gürcüstan, Ermənistan və Moldova kimi kiçik postsovet iqtisadiyyatlarına bu il öz valyuta ehtiyatlarını artırmağa imkan verdi ki, bu da onların xarici şoklara davamlılığını artırır, - deyə müəllif yekunlaşdırır.
Orlova qeyd edir ki, Moldova Rusiyadan gələn miqrantlar deyil, Ukraynadan olan qaçqınlar hesabına daha çox uğur qazanıb.
“Renaissance Capital”ın Rusiya və MDB üzrə iqtisadçısı Sofiya Donets hesab edir ki, Rusiyadan ən çox miqrant qəbul edən postsovet ölkələri hətta ən vəhşi proqnozları üstələməsi gözlənilən iqtisadi artım nümayiş etdirir. Onun sözlərinə görə, bu artımın əlavə sürücüləri turizm (Rusiyadan bir çox başqa ölkələrə səyahət etmək çətin və ya qeyri-mümkün hala gəldiyi üçün), Rusiya Federasiyası ilə ticarətin artması və ölkələrə ixracdan və ixracdan gəlirlərini artırmağa imkan verən güclü rubl olub.
Oktyabrda Ermənistan Mərkəzi Bankı ölkəyə çoxlu sayda “istedadlı, yaxşı təhsilli insanların” gəlməsi səbəbindən 2022-ci ildə ölkənin ÜDM artımı proqnozunu əvvəlki 1,6 faizdən 13 faizə qədər yaxşılaşdırıb.
“Bütün bu ölkələrin büdcələrinə əlavə gəlirlər daxil olub, bu, iqtisadi fəallığın artması, ƏDV və digər vergilərdən daxilolmalarla bağlıdır. İndi sual bu “qaynar pulu” necə idarə etməkdir. Hələlik ölkələr mühafizəkar strategiyaya sadiq qalırlar, əlavə gəlirləri büdcə kəsirinin azaldılmasına yönəldirlər ki, bu da Azərbaycandan başqa hər kəsdə mövcuddur”, - deyə Donets qeyd edir.
“Rusiya mühacirlərinin postsovet ölkələrinin iqtisadiyyatına müsbət təsirinin qiymətləndirilməsi çox şişirdilmişdir”, - deyə Milli Tədqiqat Universitetinin Ali İqtisadiyyat Məktəbinin Dünya İqtisadiyyatı və Dünya Siyasəti fakültəsinin dosenti Andrey Suzdaltsev cavab verir. Onun fikrincə, MDB ölkələri üçün səciyyəvi olan iş yerlərinin qıtlığını nəzərə alsaq, rusların orada qalma ehtimalı azdır: “İndi gələn ruslar öz pulları ilə öz ölkələrinin iqtisadiyyatını dəstəkləyirlər, lakin xərcləmə imkanları sonsuz deyil. Miqrant axınının müsbət və mənfi bütün təsirləri qısamüddətli olacaq”.
Yerli sakinlərin narazılığının digər səbəbi tələbatın artması fonunda yaşayış minimumunun bahalaşması, o cümlədən kirayə qiymətlərinin xeyli artmasıdır. Oktyabrın əvvəlində Özbəkistan Ədliyyə Nazirliyi məlumat vermişdi ki, ev sahibləri yerli kirayəçiləri əcnəbilərin xeyrinə çıxarır və qiymətləri əsassız olaraq şişirdirlər.
“Çox sayda rusiyalı miqrant qəbul edən ölkələrin hakimiyyət orqanları bazarın həddindən artıq istiləşməsinə yol verməməklə yanaşı, Rusiyadan pul və insan kapitalı axınından faydalanmaq üçün düzgün strategiyalar qarışığını seçməlidirlər”, - deyə Orlova yekunlaşdırır.
Donets bildirir ki, ölkələrdə inflyasiya gözləntiləri artır. Qazaxıstan, Ermənistan və Azərbaycanın bu yaxınlarda etdiyi əsas dərəcələrin artırılması onların aşağı düşməsinə kömək edir.
Eyni zamanda, Donets Rusiyadan miqrant axını faktoru ilə əlaqədar olaraq, insanların əks axınını və ya başqa ölkələrə köçməsini iqtisadiyyatların davamlı inkişafı üçün əsas risk adlandırır. “Hər hansı bir bumun, həddindən artıq istiləşmənin problemi sonrakı soyutmadır. Hər halda biz gözləyirik ki, gələn il əlavə miqrant axını o qədər də aktiv olmayacaq və milli valyutalar zəifləyəcək”, - deyə o, xəbərdarlıq edir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
Dünən, 13:19
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 15:09
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14-06-2025, 14:29
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
14-06-2025, 08:51
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 22:31
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib