12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
İran Suriyada ABŞ-la kəllə-kəlləyə gəlir
Tarix: 27-03-2023 13:55 | Bölmə: Slayd
İran Suriyada ABŞ-la kəllə-kəlləyə gəlir

İranın Ali Milli Təhlükəsizlik Şurası Cozef Bayden administrasiyasını “Suriya hökumətinin tələbi ilə yaradılmış” hərbi bazalara zərbələr endirməyə davam edəcəyi təqdirdə hərbi eskalasiya ilə hədələyib. Qurum belə bir xəbərdarlığı Suriyada yerləşdirilən ABŞ kontingenti ilə şiə silahlı birləşmələri arasında bir amerikalının ölümünə səbəb olan son qarşılıqlı atəş fonunda edib.

Bu barədə İranın Ali Milli Təhlükəsizlik Şurası adından onun rəsmi nümayəndəsi Keyvan Xosrəvi məlumat verib.

Ağ evin tənqidçiləri isə hesab edirlər ki, Tehran hücumların sayını artırmağa hazırlaşır: buna Vaşinqtonun düzgün düşünülmüş cavabı sövq edir.

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” (NG) yazıb.

Xosrəvi bildirib: “Suriya hökumətinin tələbi ilə bu ölkədə İŞİD yaraqlıları ilə mübarizə məqsədilə yaradılmış bazalara hücum üçün istənilən bəhanə dərhal cavabını alacaq".

Onun sözlərinə görə, İran tərəfi “Suriyada sabit təhlükəsizlik vəziyyətinin yaradılması” üçün irimiqyaslı xərclər çəkib və bu baxımdan ABŞ rəhbərliyinin qarşıdurma xarakterli addımlar atması yersizdir.

Eyni zamanda, Şura sözçüsü ABŞ hərbi obyektlərinin atəşə tutulmasının birbaşa Tehran tərəfindən sanksiyaya məruz qaldığını etiraf etməkdən imtina edib. O, bu cür hərbi eskalasiyaları "işğal olunmuş ölkələrin ABŞ silahlı qüvvələrinə təbii və qanuni müqaviməti" adlandırıb.

Martın 24-nə keçən gecə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri Suriyada iranyönlü birləşmələrin mövqelərinə hücum edib. İran istehsalı olan PUA Rumeylanda yerləşən Amerika bazasındakı helikopter meydançasını atəşə tutduqdan sonra onların hərbi obyektlərinə və anbarlarına silsilə hücumlar həyata keçirilib. Şiə yaraqlıları qisas aktına qərar verərək bu hücuma məhəl qoymayıblar. Nəticədə eskalasiya zamanı bir müqaviləli Amerika əsgəri həlak olub. “Səhv etməyin, Birləşmiş Ştatlar İranla münaqişəyə can atmır, vurğulayıram, o bunu istəmir, - deyə Bayden zərbə mübadiləsini şərh edib. - Ancaq hazır olun ki, xalqımızı qorumaq üçün qətiyyətlə hərəkət edəcəyik".

Suriyada fəaliyyət göstərən iranlı müşavirlər Tehrana sadiq televiziya kanalları ilə söhbətində açıq şəkildə bildirirlər ki, Pentaqonun öz məsuliyyət zonasında hər hansı hərbi fəaliyyətini cavabsız qoymaq niyyətində deyillər. “Bizim missiyamız Suriya dövlətinə qarşı terror təhlükəsini dəf etməkdir, - deyə Ərəb Respublikasında dislokasiya olunmuş adı açıqlanmayan zabitlərdən biri izah edib. - Ancaq xəbərdarlıq edirik ki, ABŞ-ın hava hücumlarına cavab vermək üçün lazım olan hər şeyə sahibik".

İndi, eskalasiyadan sonra, ABŞ qüvvələrinin hücumlara davam edəcəyi təqdirdə Suriyadakı iranyönlü milislərin hazır vəziyyətdə olduğu bildirilir.

Son hadisələr ölkə isteblişmentdə Ağ ev üçün suallar doğurub. Partiya liderləri administrasiya rəsmilərinin şiə qruplarının ABŞ kontingentinə ilkin hücumu barədə Konqresə məlumat verməsinin təxminən 14 saat çəkməsindən narazı idilər. Eyni zamanda, tənqidçilər Vaşinqtonun davranış modelini kifayət qədər sərt hesab etmirdilər.

Respublikaçı senator Lindsi Qraham deyib: "İlk hücuma zəif, qeyri-müəyyən cavab, görünür, uğursuz oldu. Amerikanın hücum zamanı yalnız bir yolu var - düşmənləri münaqişəyə başlamaqdan çəkindirmək üçün hazırlanmış böyük, cəzalandırıcı qüvvə ilə tez və güclü cavab vermək".

Nüfuzlu respublikaçının dediyi kimi, Bayden administrasiyası keçmiş prezident Donald Trampın komandasından saxlama baxımından çox şey öyrənə bilər. “İranlılar ən çox neft emalı zavodlarından qorxurlar. Uzunmüddətli perspektivdə amerikalılara hər hücuma görə İranın neft emalı zavodu və neft-qaz infrastrukturu məhv edilməlidir. Bu, güclü siqnal göndərəcək”, - deyə Qraham bildirib.

Tənqidçilər qeyd edirlər ki, Ağ ev İranla qarşıdurmanı dərinləşdirmək qorxusu ilə şiə qruplarının əvvəlki hücumlarının bir çoxuna məhəl qoymayıb və bu, Baydenin vəzifəyə gəldiyi 2021-ci ildən bu yana belə hadisələrin görünməmiş şəkildə artmasına səbəb olub. Əgər əvvəldən ABŞ Prezident Administrasiyası Tehrana Suriya arenasında güc yolu ilə hərəkət etməyə hazır olduğunu nümayiş etdirsəydi, o zaman Amerika vətəndaşının ölümünün qarşısını almaq olardı, - respublikaçılar əmindirlər. Bu fikri ABŞ təhlükəsizlik ekspertləri də bölüşürlər və onlar Ağ evin qarşıdurmaya yol verməməsinin İrana sadiq qüvvələri atəşə davam etməyə ruhlandıra biləcəyindən narahat olduqlarını bildirirlər.

Maraqlıdır ki, keçmişdə ABŞ xəbərdarlıqlarının təkrarlanması işi, adətən, Suriya Müttəfiqlərinin Əməliyyat Qərargahı tərəfindən həyata keçirilirdi. Bu, qeyri-müəyyən məqsədləri olan qeyri-müəyyən struktur, onun fəaliyyəti Tehrana bütün ittihamların qarşısını almaq və məsuliyyətdən yayınmaq üçün kifayət qədər yer buraxıb.

Ancaq indi rəsmi İran qurumu olan Ali Milli Təhlükəsizlik Şurası Vaşinqtona ünvanlı təhdidlər edir. Ən azı, bu, İslam Respublikasının hazırda ABŞ-ın bölgədəki hərbi obyektləri ilə bağlı nə qədər cəsarətli olduğunu və İran-Səudiyyə razılaşmasını tamamilə bütün hərbi riskləri idarə etmək üçün bir vasitə kimi görənlərin nə qədər yanlış yola getdiyini nümayiş etdirir.

Y. QACAR
Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər