08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
00:07 / 15-06-2025
Bu gün Milli Qurtuluş Günüdür
20:24 / 14-06-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
19:00 / 14-06-2025
AZAL uçuşların sayını artırır
18:57 / 14-06-2025
İlham Əliyev krala məktub göndərib
18:19 / 14-06-2025
İranın 20-dən çox komandanı zərərsizləşdririlib
18:07 / 14-06-2025
Lənkəranda yeniyetmə dənizdə boğulub
17:50 / 14-06-2025
Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinə yeni hakim ezam olunub
16:01 / 14-06-2025
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla telefonda danışıb
15:09 / 14-06-2025
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonda müzakirə aparıblar
14:29 / 14-06-2025
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
13:32 / 14-06-2025
Hikmət Hacıyev: "Azərbaycan Avropa İttifaqı və Çin arasında vacib birləşdirici tərəfdir"
12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
11:49 / 14-06-2025
İranın Baş Qərargah rəisinin iki müavini həlak olub
08:51 / 14-06-2025
Əcnəbilər İrandan Azərbaycana keçərək təxliyə olunur - Fotolar
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
07:38 / 14-06-2025
Bu gün orta məktəblərdə “Son zəng” çalınacaq
23:40 / 13-06-2025
Putin Pezeşkian və Netanyahu ilə telefon danışıqları aparıb
22:31 / 13-06-2025
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
21:20 / 13-06-2025
Şəmkirdə iki nəfər kanalda batıb
19:03 / 13-06-2025
Müğənninin itkin düşən qardaşı oğlu tapılıb
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
18:29 / 13-06-2025
“Space” TV-yə xəbərdarlıq ediblər
18:23 / 13-06-2025
ABŞ İranı vurmaq üçün “yaşıl işıq” yandırıb
18:05 / 13-06-2025
Təl-Əvivdə kritik görüş başlayır
18:03 / 13-06-2025
Vilayət Eyvazov Gürcüstan DİN başçısı ilə görüşüb
17:58 / 13-06-2025
90-a yaxın mədəniyyət nümayəndəsi İrandan Azərbaycana gətiriləcək
13:07 / 10-06-2025
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
16:32 / 10-06-2025
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
13:40 / 11-06-2025
Professor: Zəngəzur və Dərələyəzin Ermənistana verilməsinin hüquqi qüvvəsi yoxdur
18:45 / 10-06-2025
Ölkəmizdə 3 gün iş olmayacaq
11:18 / 10-06-2025
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
21:06 / 11-06-2025
Acun Ilıcalı istefa verib
14:35 / 10-06-2025
Lukaşenko “Belarusfilm”i kəskin tənqid edib
Zurabişvili niyə Rusiya ilə vizasız rejimə qarşı çıxır?
Tarix: 11-05-2023 14:53 | Bölmə: Slayd
Salome Zurabişvili
Prezident Vladimir Putin mayın 10-da Gürcüstan vətəndaşları üçün viza rejiminin ləğvi haqqında fərman imzalayıb. Mayın 15-dən bu ölkənin vətəndaşları 90 günə qədər - səfərlərinin məqsədi iş olduğu hallar istisna olmaqla - sadəcə, şəxsiyyəti təsdiq edən sənəd əsasında Rusiyaya gələ bilərlər.
Prezident başqa bir fərmanla 2019-cu ildən qüvvədə olan Rusiya aviaşirkətlərinin uçuşlarına və Gürcüstana turların satışına qadağanı ləğv edib. Xatırladaq ki, qadağa bu ölkədə 2019-cu ilin yayında Rusiyaya qarşı iğtişaşlardan sonra tətbiq edilib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili Rusiya tərəfinin qəbul etdiyi qərarları təxribat adlandırıb. Ölkənin icra hakimiyyəti buna daha adekvat reaksiya verib.
TASS-ın xəbərinə görə, Gürcüstanın xarici işlər naziri İlya Darçiaşvili vətəndaşların Rusiyaya vizasız gediş-gəlişi və birbaşa uçuşların mümkünlüyünü alqışlayıb. Xarici işlər naziri Zurabişvilinin Təhlükəsizlik Şurasının çağırılması təklifini lüzumsuz adlandırıb (prezident ruslar üçün üç aylıq vizaların tətbiqini müzakirə etməyə çağırıb, yəni viza rejiminin sərtləşdirilməsini).
Gürcüstan parlamentinin spikeri Şalva Papuaşvili bildirib ki, Gürcüstan öz milli maraqlarını və münasibətlərin gərginləşməsi riskini nəzərə alaraq Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etmək fikrində deyil.
Gürcüstanla viza rejimi 2008-ci il münaqişəsindən çox əvvəl tətbiq edilib (bundan sonra Tbilisi və Moskva diplomatik münasibətləri kəsiblər). Hələ 2000-ci ildə Rusiya Federasiyası Pankisi dərəsindən terrorçuların əraziyə daxil olmasının qarşısını almaq üçün viza nəzarəti tətbiq edib.
Diplomatik münasibətlərin olmaması viza problemini açıq-aşkar daha da kəskinləşdirib. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, son on ildə Moskva ilə Tbilisi arasında münasibətlərin xarakteri dəyişib.
Vəziyyət sakitləşib
Birbaşa uçuşların qaytarılması ilə bağlı vəziyyət məntiqli və proqnozlaşdırıla bilən görünür. Rusiya hakimiyyəti qərarın müvəqqəti olduğunu, Gürcüstanda vəziyyət sakitləşən kimi uçuşların geri qaytarılacağını bildirib. Eyni zamanda, birbaşa uçuşların olmamasına baxmayaraq, Gürcüstan rusiyalı turistlərin ən sevimli istirahət yerlərindən biridir. Ötən il ölkəyə 1 milyondan çox rusiyalı səfər edib və birbaşa reyslərin açılması ilə onların sayının artacağı şübhəsizdir.
Bəzi məlumatlara görə, Putinin qərarından sonra Gürcüstanda bilet və otel rezervasiyasına tələbat xeyli artıb.
Amma viza məsələsi uzun müddət və çox çətin həll olundu. 15 ilə yaxındır ki, Rusiya ilə Gürcüstan arasında diplomatik əlaqələr yoxdur (gürcülər onları Moskvanın Cənubi Osetiya və Abxaziyanın müstəqilliyini tanıması səbəbindən pozublar). Bu o deməkdir ki, diplomatik təcrübəyə əsaslanaraq, vizasız gediş-gəlişin tətbiqi mümkün deyil. Nəticədə, İsveçrə səfirliyində Rusiya maraqları bölməsində gürcülər üçün vizalar verildi - və onlar son dərəcə uzun, çətin və məhdud miqdarda oldu.
“Vizaların verilməsi proseduru çox çətin idi, bunun üçün Rusiyadan dəvət tələb olunurdu, bir çox digər rəsmiyyətlər həll edilirdi. Rusiya vizası Gürcüstanın yoxsul vətəndaşları üçün faktiki olaraq çox bahadır”, - Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin MDBMİ Beynəlxalq Araşdırmalar İnstitutunun aparıcı elmi işçisi Nikolay Silayev “Regnum”-a deyib.
Gürcüstan hakimiyyəti fərqli hərəkət etdi. Hələ 2012-ci ildə ölkənin keçmiş başçısı Mixeil Saakaşvili qısamüddətli səfərlər edən ruslar üçün vizasız rejim tətbiq etmək qərarına gəlib. Saakaşvili üçün bu, təbliğatın elementi idi - o, öz açıqlığını göstərmək və eyni zamanda Gürcüstanın iqtisadi uğurlarını nümayiş etdirməklə Rusiya xalqını Avropaya inteqrasiya ideyası ilə şirnikləndirmək istəyirdi.
Saakaşvilinin iqtisadi islahatları ümumilikdə uğursuzluğa düçar olduğu üçün sonda şirnikləndirmə nəticə vermədi, lakin yanaşmanın özü düzgün idi.
Bir sıra rusiyalı ekspertlər, o cümlədən məqalə müəllifi, eləcə də ictimai təşkilatlar bütün bu illər ərzində müxtəlif platformalarda viza rejiminin ya kəskin şəkildə yumşaldılmalı, ya da tamamilə ləğv edilməli olduğunu deyirdilər. Təkcə Rusiyanın yumşaq gücünün ehtiyaclarına görə yox (qoy gürcülərin Rusiyaya sərbəst gedib-gəlməsi və bunu real şəkildə görməsi daha yaxşı olsun və bunu Qərb televiziyasının reportajlarına əsaslanaraq mühakimə etməsin), həm də humanitar səbəblərə görə.
Rusiyada Gürcüstandan olan yüz minlərlə mühacir yaşayır və uzun əsrlər boyu xalqlarımız arasında güclü mədəni və insani əlaqələr yaranıb. Vizasız rejim onların inkişafına, deməli, Rusiya ilə Gürcüstan arasında Cənubi Osetiyada müharibəyə səbəb olmuş rusofob Saakaşvili və Gürcüstan rəhbərliyinin həmin hissəsi üzündən yaranmış düşmənçiliyi aradan qaldırmağa kömək edəcək. 2003-cü ildə Gürcüstanda baş verən “rəngli inqilab” ölkəni anti-Rusiyaya çevirməyə çalışdı.
Sözlərin seçilməsi
İndi isə nəhayət ki, bu qərar qəbul edilib. Nikolay Silaev deyib: “Qərar, şübhəsiz ki, məqsədəuyğundur: biz Gürcüstan cəmiyyəti ilə əlaqə yaratmalıyıq. Düşünürəm ki, bu, prinsipcə çoxdan qəbul edilib, amma indi məlum olub ki, onu daha təxirə salmağın mənası yoxdur”.
Əksər ekspertlər düşünür ki, Gürcüstan BMT Baş Assambleyasında Rusiyanın əleyhinə səs versə də, eyni zamanda hökumət səviyyəsində hər hansı anti-Rusiya sanksiyaları tətbiq olunmayıb. Hələ Cənubi Osetiya və Abxaziyada Rusiya üçün ikinci cəbhənin açılması cəhdlərini demirik.
Gürcüstan hakimiyyəti bunu bayağı milli maraqla izah etdi: Rusiya onların ölkələri üçün ən mühüm xarici ticarət tərəfdaşıdır (2022-ci ildə ticarət təxminən 50% artaraq 2,5 milyard dollara çatıb), bir sıra idxal mallarının – buğda, gürcü şərab məhsullarının 70 faizinin satıldığı bazar və s. praktiki olaraq inhisar tədarükçüsüdür. Bundan əlavə, heç kim 2008-ci il hadisələrinin təkrarlanmasını istəmir - o zaman Gürcüstan Saakaşvilinin hərbi avantüralarını çox baha ödəmişdi. Bu cür praqmatizm dövrümüzdə, xüsusən də Avro-Atlantik dəyərlərə sadiqlik nümayiş etdirən dövlətdə nadir haldır. Ona görə də bir sıra rusiyalı jurnalist və fəallar deyirlər ki, gürcülər öz davranışları ilə bu vizasız rejimə layiq idilər. Lakin uzun illər Gürcüstanla münasibətlərlə məşğul olan ekspertlərin fikrincə, bunu demək olmaz. “Onun davranışına layiqdir”,- ifadəsi mənə çox təəssüfləndirici görünür. Bu, son bir ildə ləyaqətinə, qüruruna və siyasi iradəsinə malik olduğunu nümayiş etdirən Gürcüstan üçün alçaldıcıdır.
“Vəziyyəti ayıq qiymətləndirməyə, “müttəfiqlər” adlandırılan dövlətlərin – ABŞ və Aİ-nin ən güclü təzyiqlərinə baxmayaraq, düzgün xarici siyasətin işlənib hazırlanması və müstəqil həyata keçirilməsi nəyə qadirdir. Gürcüstanın qətiyyən layiq olmadığı Moskvanın bu cür alçaldıcı şərhləridir”, - deyə Silaev vurğulayır.
Söhbət təkcə gürcü qürurundan getmir. Ekspertlər və fəallar “qazanılmış” və “ləyaqətli” serialların ritorikasından istifadə edərək, bu qərarı hər cür təxribat etməyə çalışan gürcü qüvvələrinin xeyrinə oynayırlar. Gürcüstanı Moskva ilə münaqişəyə sövq edənlər.
Təxribatçılar
Prezident Salome Zurabişvili Fransa Xarici İşlər Nazirliyinin peşəkar əməkdaşı, indi Vladimir Putinin bu addımını “Rusiyanın növbəti təxribatı” adlandırır. “Rusiya Ukraynaya qarşı təcavüzünü davam etdirdiyi və ərazimizi işğal etdiyi müddətdə Gürcüstanla birbaşa uçuşların bərpası və viza rejiminin ləğvi qəbuledilməzdir”, - deyə o, faktiki olaraq ölkəsinin milli maraqlarını Ukraynadakı hadisələrlə, eləcə də 2008-ci ildə yaradılmış və Cənubi Osetiya və Abxaziyanın daimi statusuna bağlayıb.
Bəli, Gürcüstan əhalisinin əksəriyyəti bununla razılaşmır. Bəli, onun “hardware” səviyyəsində normallaşmanı pozmaq səlahiyyəti yoxdur.
Nikolay Silayev deyir: “Zurabişvili bu qərara qarşı çıxdı, çünki hər fürsətdə və əlverişsiz vəziyyətdə Brüssel və Vaşinqtona sadiqliyini nümayiş etdirməyi zəruri hesab edir. Gürcüstan prezidentinin praktiki olaraq heç bir səlahiyyəti yoxdur və qərarı ölkə hökuməti verəcək. Buna görə də çox güman ki, o və onun anti-Rusiya müxalifəti, ilk növbədə Saakaşvilinin rəhbərlik etdiyi Vahid Milli Hərəkatdan olan tərəfdarları qanunvericilik və küçə təşəbbüsü göstərməyə çalışacaqlar”.
Birincinin bir hissəsi olaraq, ruslar üçün vizasız rejimin ləğvi ilə bağlı planlar artıq açıqlanıb. Planlar, yumşaq desək, şübhəlidir. “Bu, turizm sektoru üçün gəlir itkisi deməkdir. Bunun üçün getmələri ehtimalı azdır. Nəzəri olaraq, sərhədi keçərkən pasporta viza qoyulduqda, son dərəcə sadələşdirilmiş formada viza rejimi tətbiq edə bilərlər. Amma bu da mümkün deyil”, - deyə Nikolay Silayev qeyd edib.
Küçə təşəbbüsləri daha perspektivli görünür. Müxalifət və prezident hazırkı hakimiyyəti Moskva ilə əlbir olmaqda ittiham edəcək kütləvi etiraz aksiyaları təşkil etməyə cəhd edə bilər (bunu xarici agentlər haqqında qanunun müzakirəsi zamanı edə bildilər). İttihamlar təbii ki, gülüncdür.
“Vizasız gediş-gəlişlə bağlı qərarı yalnız Rusiya rəhbərliyi qəbul edib. Uzun illər əvvəl Gürcüstan hakimiyyətinin Rusiya vətəndaşları üçün vizaların ləğvi ilə bağlı qərarı kimi, bu, Rusiya hakimiyyətinin heç bir iştirakı olmadan qəbul edilib”, - deyə Silayev xatırladır. Lakin hökumət əleyhinə etirazlar adı altında müxalifət ruslara qarşı hansısa təxribat təşkil edə bilər. Bununla da Moskvanı 2019-cu ilin vəziyyətini təkrarlamağa - rusiyalı turistlərin həyatını qorumaq üçün Gürcüstana uçuşlara məhdudiyyətlər qoymağa məcbur edir. Bu, Gürcüstanın milli maraqlarına uyğun gəlmir. Amma xanım Zurabişvili onlar haqqında düşünmür - onun üçün Qərbin və Ukraynanın maraqları daha önəmlidir.
E. KAMAL
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-05-2023 14:53 | Bölmə: Slayd
Salome Zurabişvili
Prezident Vladimir Putin mayın 10-da Gürcüstan vətəndaşları üçün viza rejiminin ləğvi haqqında fərman imzalayıb. Mayın 15-dən bu ölkənin vətəndaşları 90 günə qədər - səfərlərinin məqsədi iş olduğu hallar istisna olmaqla - sadəcə, şəxsiyyəti təsdiq edən sənəd əsasında Rusiyaya gələ bilərlər.
Prezident başqa bir fərmanla 2019-cu ildən qüvvədə olan Rusiya aviaşirkətlərinin uçuşlarına və Gürcüstana turların satışına qadağanı ləğv edib. Xatırladaq ki, qadağa bu ölkədə 2019-cu ilin yayında Rusiyaya qarşı iğtişaşlardan sonra tətbiq edilib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili Rusiya tərəfinin qəbul etdiyi qərarları təxribat adlandırıb. Ölkənin icra hakimiyyəti buna daha adekvat reaksiya verib.
TASS-ın xəbərinə görə, Gürcüstanın xarici işlər naziri İlya Darçiaşvili vətəndaşların Rusiyaya vizasız gediş-gəlişi və birbaşa uçuşların mümkünlüyünü alqışlayıb. Xarici işlər naziri Zurabişvilinin Təhlükəsizlik Şurasının çağırılması təklifini lüzumsuz adlandırıb (prezident ruslar üçün üç aylıq vizaların tətbiqini müzakirə etməyə çağırıb, yəni viza rejiminin sərtləşdirilməsini).
Gürcüstan parlamentinin spikeri Şalva Papuaşvili bildirib ki, Gürcüstan öz milli maraqlarını və münasibətlərin gərginləşməsi riskini nəzərə alaraq Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etmək fikrində deyil.
Gürcüstanla viza rejimi 2008-ci il münaqişəsindən çox əvvəl tətbiq edilib (bundan sonra Tbilisi və Moskva diplomatik münasibətləri kəsiblər). Hələ 2000-ci ildə Rusiya Federasiyası Pankisi dərəsindən terrorçuların əraziyə daxil olmasının qarşısını almaq üçün viza nəzarəti tətbiq edib.
Diplomatik münasibətlərin olmaması viza problemini açıq-aşkar daha da kəskinləşdirib. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, son on ildə Moskva ilə Tbilisi arasında münasibətlərin xarakteri dəyişib.
Vəziyyət sakitləşib
Birbaşa uçuşların qaytarılması ilə bağlı vəziyyət məntiqli və proqnozlaşdırıla bilən görünür. Rusiya hakimiyyəti qərarın müvəqqəti olduğunu, Gürcüstanda vəziyyət sakitləşən kimi uçuşların geri qaytarılacağını bildirib. Eyni zamanda, birbaşa uçuşların olmamasına baxmayaraq, Gürcüstan rusiyalı turistlərin ən sevimli istirahət yerlərindən biridir. Ötən il ölkəyə 1 milyondan çox rusiyalı səfər edib və birbaşa reyslərin açılması ilə onların sayının artacağı şübhəsizdir.
Bəzi məlumatlara görə, Putinin qərarından sonra Gürcüstanda bilet və otel rezervasiyasına tələbat xeyli artıb.
Amma viza məsələsi uzun müddət və çox çətin həll olundu. 15 ilə yaxındır ki, Rusiya ilə Gürcüstan arasında diplomatik əlaqələr yoxdur (gürcülər onları Moskvanın Cənubi Osetiya və Abxaziyanın müstəqilliyini tanıması səbəbindən pozublar). Bu o deməkdir ki, diplomatik təcrübəyə əsaslanaraq, vizasız gediş-gəlişin tətbiqi mümkün deyil. Nəticədə, İsveçrə səfirliyində Rusiya maraqları bölməsində gürcülər üçün vizalar verildi - və onlar son dərəcə uzun, çətin və məhdud miqdarda oldu.
“Vizaların verilməsi proseduru çox çətin idi, bunun üçün Rusiyadan dəvət tələb olunurdu, bir çox digər rəsmiyyətlər həll edilirdi. Rusiya vizası Gürcüstanın yoxsul vətəndaşları üçün faktiki olaraq çox bahadır”, - Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin MDBMİ Beynəlxalq Araşdırmalar İnstitutunun aparıcı elmi işçisi Nikolay Silayev “Regnum”-a deyib.
Gürcüstan hakimiyyəti fərqli hərəkət etdi. Hələ 2012-ci ildə ölkənin keçmiş başçısı Mixeil Saakaşvili qısamüddətli səfərlər edən ruslar üçün vizasız rejim tətbiq etmək qərarına gəlib. Saakaşvili üçün bu, təbliğatın elementi idi - o, öz açıqlığını göstərmək və eyni zamanda Gürcüstanın iqtisadi uğurlarını nümayiş etdirməklə Rusiya xalqını Avropaya inteqrasiya ideyası ilə şirnikləndirmək istəyirdi.
Saakaşvilinin iqtisadi islahatları ümumilikdə uğursuzluğa düçar olduğu üçün sonda şirnikləndirmə nəticə vermədi, lakin yanaşmanın özü düzgün idi.
Bir sıra rusiyalı ekspertlər, o cümlədən məqalə müəllifi, eləcə də ictimai təşkilatlar bütün bu illər ərzində müxtəlif platformalarda viza rejiminin ya kəskin şəkildə yumşaldılmalı, ya da tamamilə ləğv edilməli olduğunu deyirdilər. Təkcə Rusiyanın yumşaq gücünün ehtiyaclarına görə yox (qoy gürcülərin Rusiyaya sərbəst gedib-gəlməsi və bunu real şəkildə görməsi daha yaxşı olsun və bunu Qərb televiziyasının reportajlarına əsaslanaraq mühakimə etməsin), həm də humanitar səbəblərə görə.
Rusiyada Gürcüstandan olan yüz minlərlə mühacir yaşayır və uzun əsrlər boyu xalqlarımız arasında güclü mədəni və insani əlaqələr yaranıb. Vizasız rejim onların inkişafına, deməli, Rusiya ilə Gürcüstan arasında Cənubi Osetiyada müharibəyə səbəb olmuş rusofob Saakaşvili və Gürcüstan rəhbərliyinin həmin hissəsi üzündən yaranmış düşmənçiliyi aradan qaldırmağa kömək edəcək. 2003-cü ildə Gürcüstanda baş verən “rəngli inqilab” ölkəni anti-Rusiyaya çevirməyə çalışdı.
Sözlərin seçilməsi
İndi isə nəhayət ki, bu qərar qəbul edilib. Nikolay Silaev deyib: “Qərar, şübhəsiz ki, məqsədəuyğundur: biz Gürcüstan cəmiyyəti ilə əlaqə yaratmalıyıq. Düşünürəm ki, bu, prinsipcə çoxdan qəbul edilib, amma indi məlum olub ki, onu daha təxirə salmağın mənası yoxdur”.
Əksər ekspertlər düşünür ki, Gürcüstan BMT Baş Assambleyasında Rusiyanın əleyhinə səs versə də, eyni zamanda hökumət səviyyəsində hər hansı anti-Rusiya sanksiyaları tətbiq olunmayıb. Hələ Cənubi Osetiya və Abxaziyada Rusiya üçün ikinci cəbhənin açılması cəhdlərini demirik.
Gürcüstan hakimiyyəti bunu bayağı milli maraqla izah etdi: Rusiya onların ölkələri üçün ən mühüm xarici ticarət tərəfdaşıdır (2022-ci ildə ticarət təxminən 50% artaraq 2,5 milyard dollara çatıb), bir sıra idxal mallarının – buğda, gürcü şərab məhsullarının 70 faizinin satıldığı bazar və s. praktiki olaraq inhisar tədarükçüsüdür. Bundan əlavə, heç kim 2008-ci il hadisələrinin təkrarlanmasını istəmir - o zaman Gürcüstan Saakaşvilinin hərbi avantüralarını çox baha ödəmişdi. Bu cür praqmatizm dövrümüzdə, xüsusən də Avro-Atlantik dəyərlərə sadiqlik nümayiş etdirən dövlətdə nadir haldır. Ona görə də bir sıra rusiyalı jurnalist və fəallar deyirlər ki, gürcülər öz davranışları ilə bu vizasız rejimə layiq idilər. Lakin uzun illər Gürcüstanla münasibətlərlə məşğul olan ekspertlərin fikrincə, bunu demək olmaz. “Onun davranışına layiqdir”,- ifadəsi mənə çox təəssüfləndirici görünür. Bu, son bir ildə ləyaqətinə, qüruruna və siyasi iradəsinə malik olduğunu nümayiş etdirən Gürcüstan üçün alçaldıcıdır.
“Vəziyyəti ayıq qiymətləndirməyə, “müttəfiqlər” adlandırılan dövlətlərin – ABŞ və Aİ-nin ən güclü təzyiqlərinə baxmayaraq, düzgün xarici siyasətin işlənib hazırlanması və müstəqil həyata keçirilməsi nəyə qadirdir. Gürcüstanın qətiyyən layiq olmadığı Moskvanın bu cür alçaldıcı şərhləridir”, - deyə Silaev vurğulayır.
Söhbət təkcə gürcü qürurundan getmir. Ekspertlər və fəallar “qazanılmış” və “ləyaqətli” serialların ritorikasından istifadə edərək, bu qərarı hər cür təxribat etməyə çalışan gürcü qüvvələrinin xeyrinə oynayırlar. Gürcüstanı Moskva ilə münaqişəyə sövq edənlər.
Təxribatçılar
Prezident Salome Zurabişvili Fransa Xarici İşlər Nazirliyinin peşəkar əməkdaşı, indi Vladimir Putinin bu addımını “Rusiyanın növbəti təxribatı” adlandırır. “Rusiya Ukraynaya qarşı təcavüzünü davam etdirdiyi və ərazimizi işğal etdiyi müddətdə Gürcüstanla birbaşa uçuşların bərpası və viza rejiminin ləğvi qəbuledilməzdir”, - deyə o, faktiki olaraq ölkəsinin milli maraqlarını Ukraynadakı hadisələrlə, eləcə də 2008-ci ildə yaradılmış və Cənubi Osetiya və Abxaziyanın daimi statusuna bağlayıb.
Bəli, Gürcüstan əhalisinin əksəriyyəti bununla razılaşmır. Bəli, onun “hardware” səviyyəsində normallaşmanı pozmaq səlahiyyəti yoxdur.
Nikolay Silayev deyir: “Zurabişvili bu qərara qarşı çıxdı, çünki hər fürsətdə və əlverişsiz vəziyyətdə Brüssel və Vaşinqtona sadiqliyini nümayiş etdirməyi zəruri hesab edir. Gürcüstan prezidentinin praktiki olaraq heç bir səlahiyyəti yoxdur və qərarı ölkə hökuməti verəcək. Buna görə də çox güman ki, o və onun anti-Rusiya müxalifəti, ilk növbədə Saakaşvilinin rəhbərlik etdiyi Vahid Milli Hərəkatdan olan tərəfdarları qanunvericilik və küçə təşəbbüsü göstərməyə çalışacaqlar”.
Birincinin bir hissəsi olaraq, ruslar üçün vizasız rejimin ləğvi ilə bağlı planlar artıq açıqlanıb. Planlar, yumşaq desək, şübhəlidir. “Bu, turizm sektoru üçün gəlir itkisi deməkdir. Bunun üçün getmələri ehtimalı azdır. Nəzəri olaraq, sərhədi keçərkən pasporta viza qoyulduqda, son dərəcə sadələşdirilmiş formada viza rejimi tətbiq edə bilərlər. Amma bu da mümkün deyil”, - deyə Nikolay Silayev qeyd edib.
Küçə təşəbbüsləri daha perspektivli görünür. Müxalifət və prezident hazırkı hakimiyyəti Moskva ilə əlbir olmaqda ittiham edəcək kütləvi etiraz aksiyaları təşkil etməyə cəhd edə bilər (bunu xarici agentlər haqqında qanunun müzakirəsi zamanı edə bildilər). İttihamlar təbii ki, gülüncdür.
“Vizasız gediş-gəlişlə bağlı qərarı yalnız Rusiya rəhbərliyi qəbul edib. Uzun illər əvvəl Gürcüstan hakimiyyətinin Rusiya vətəndaşları üçün vizaların ləğvi ilə bağlı qərarı kimi, bu, Rusiya hakimiyyətinin heç bir iştirakı olmadan qəbul edilib”, - deyə Silayev xatırladır. Lakin hökumət əleyhinə etirazlar adı altında müxalifət ruslara qarşı hansısa təxribat təşkil edə bilər. Bununla da Moskvanı 2019-cu ilin vəziyyətini təkrarlamağa - rusiyalı turistlərin həyatını qorumaq üçün Gürcüstana uçuşlara məhdudiyyətlər qoymağa məcbur edir. Bu, Gürcüstanın milli maraqlarına uyğun gəlmir. Amma xanım Zurabişvili onlar haqqında düşünmür - onun üçün Qərbin və Ukraynanın maraqları daha önəmlidir.
E. KAMAL
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
Dünən, 14:29
İranın 9 nüvə alimi öldürülüb - Siyahı
Dünən, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 22:31
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
13-06-2025, 17:58
90-a yaxın mədəniyyət nümayəndəsi İrandan Azərbaycana gətiriləcək
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 17:06
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
