19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
19:08 / 02-09-2025
Sabunçuda uşağa işgəncə verən qəyyum saxlanılıb
18:46 / 02-09-2025
NATO: "Rusiya raketinə Haaqaya çatmaq üçün 5-10 dəqiqə lazımdır"
18:00 / 02-09-2025
Bakıda daşınmaz əmlak bahalaşıb
17:45 / 02-09-2025
Qondarma “Xarici İşlər Nazirliyi”nin yerində Baş idarə tikiləcək
17:27 / 02-09-2025
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə mətbuat katibi təyin olunub
17:20 / 02-09-2025
Gədəbəydə dağlıq ərazidə yanğın olub
16:50 / 02-09-2025
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
16:45 / 02-09-2025
Nazpəri Dostəliyeva: "Allahıma dua edirəm ki, məni övladıma tez qovuşdursun"
16:28 / 02-09-2025
Avropa İttifaqının yeni səfiri Azərbaycana gəlib - Foto
16:13 / 02-09-2025
Müğənni Ayan Babakişiyeva dinini dəyişib
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
15:30 / 02-09-2025
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
15:28 / 02-09-2025
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
15:25 / 02-09-2025
Ərdoğan: "Zəngəzur dəhlizi məsələsində hər hansı bir problem yoxdur"
15:11 / 02-09-2025
"Kreml sehrbazı" filmi böyük maraq doğurub - Fotolar
14:59 / 02-09-2025
Ukrayna ordusu yaşayış məntəqəsini azad edib
14:53 / 02-09-2025
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
14:44 / 02-09-2025
Bakıda çoxmərtəbəli binada yanğın: 12 nəfər təxliyə olunub
14:30 / 02-09-2025
Abşeronda 51 yaşlı qadın öldürülüb
14:23 / 02-09-2025
Milli Məclis bəyanat yayıb
13:56 / 02-09-2025
Rusiya Avropanın iki ölkəsində gərginlik yaradıb
13:52 / 02-09-2025
TikTok-da intim görüntülərlə şantaj edən şəxs saxlanılıb
13:41 / 02-09-2025
Rusiya və Çin 20-dən çox əməkdaşlıq sənədi imzalayıb
13:35 / 02-09-2025
Kremlin məxfi planı üzə çıxıb - Foto
13:15 / 02-09-2025
Bakıda İƏT Mədəniyyət Festivalı keçiriləcək
12:57 / 02-09-2025
Prezident və xanımı qatarla Pekinə gedib - Video
12:37 / 02-09-2025
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
12:30 / 02-09-2025
Hərbi təyyarə istehsalı gərginliyə səbəb olub
08:13 / 30-08-2025
Bakı-Ağdam sərnişin qatarı istifadəyə verilib
19:36 / 30-08-2025
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
21:29 / 28-08-2025
Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın rəqibləri müəyyənləşib
23:00 / 28-08-2025
Arne Slot: "Liverpul" üçün "Qarabağ"la qarşılaşmaq xoş olacaq"
19:01 / 29-08-2025
Bako Sahakyanın ibtidai istintaqa ifadəsi yayılıb
18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
08:49 / 31-08-2025
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
00:24 / 30-08-2025
Töhmət alan icra başçısı: “İş olan yerdə nöqsan da olur"
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
17:05 / 29-08-2025
Şəbnəm Tovuzlu Rusiyaya buraxılmayıb
11:46 / 29-08-2025
"Fənərbağça" klubu Mourinyonu istefaya yollayıb
Okeanlardan 140 trilyon dəfə böyük su mənbəyi tapılıb
Tarix: 27-12-2024 18:10 | Bölmə: Cəmiyyət
Beynəlxalq astronomlar qrupu Yer planetindən 12 milyard işıq ili uzaqlıqda nəhəng su buxarı aşkar ediblər.
Reyting.az xəbər verir ki, aşkar edilmiş nəhəng su anbarının həcmi öz ölçüsünə görə, Yer planetində mövcud olan bütün okeanlardan 140 trilyon dəfə böyükdür.
Alimlər bildiriblər ki, müşahidə olunan bu qaz buludu günəşinkindən 20 milyard dəfə böyük olan bir superkütləli qara dəliyin yaxınlığında yerləşir. Üstəlik, "APM 08279+5255"-dən gələn çox güclü radiasiya min trilyon ulduzun enerjisi ilə müqayisə edilə bilər.
İlk dəfə təxminən 50 il əvvəl kəşf edilmiş bu kvazarlar kosmik obyektlərin xüsusi sinfinə daxildir. Alimlərin fikrincə, adi ulduzlardan fərqli olaraq, kvazarlar uzaq qalaktikaların bəzi enerji mərkəzlərində yerləşir və onlar qədər parlaqdırlar. Hətta yaxınlıqda güclü işıq saçan bütün kosmik obyektləri belə üstələyirlər.
Kosmik nəhənglərin dərinliklərində, həm də ətrafdakı materiyanı davamlı olaraq udan superkütləvi qara dəliklər yerləşir. Bu isə bütün dalğa uzunluqlarında böyük miqdarda istilik və həmçinin mütəmadi enerji buraxmaqla, kvazarları kainatdakı ən güclü şüalanma mənbələrindən birinə çevirir. Bu sahədə alimlərin apardığı elmi tədqiqatlar, eləcə də çoxsaylı astronomik müşahidələr astronomlara sirli kosmosun erkən tarixini araşdırmağa və maddənin paylanmasını, həmçinin qalaktikaların yaranması proseslərini öyrənməyə kömək edir.
Alim Bredford və onun həmkarları "APM 08279+5255" kvazarı yaxınlığındakı qara dəliyi ətraflı təhlil ediblər. Məlum olub ki, dənizin yaranmasında ən mühüm səbəb əslində, ətrafdakı qaz və tozun udulması prosesləri nəticəsində həddindən çox, ancaq getdikcə artan yüksək temperatur sahəsinin əmələ gəlməsidir. Məhz elə bunun sayəsində də tədqiqatçıların komandası su molekullarının belə nəhəng məsafədə mövcud olduğunu qeyd etməklə, kosmik dəniz kütləsini aşkara çıxara biliblər.
Bredfordla birlikdə çalışan elm adamları belə bir açıqlama veriblər:
"Mövcud su buxarı onun kosmik mərkəzi ətrafında yüzlərlə işıq ili uzanır. Alimlərin dediyi kimi, qaz buludunun temperaturu -53 °C-ə çatır və sıxlığı yer atmosferinin sıxlığından 300 trilyon dəfə azdır. Ancaq tipik interqalaktik qazla müqayisədə, o, yüzlərlə dəfə sıx və beş dəfə daha istidir”.
Alimlərin hesablamalarına görə, mərkəzi qara dəliyin kütləsi ətrafdakı maddələrin udulması hesabına altı dəfə də arta bilər. Çox güman ki, kosmik okeanın bir hissəsi yeni ulduzlar əmələ gətirmək üçün uzaq istiqamətə gedəcək və yerdə qalan hissə isə yenidən kosmosa atılacaq.
Elm adamlarının fikrincə, ulduzların, həm də qalaktikaların təkamülü prosesində su həyati funksiyanı yerinə yetirir, həmçinin qaz buludlarını soyudur, eləcə də cazibə qüvvəsinin təsiri altında onların kainatda yığılmasına, yeni ulduzların yaranmasına imkan verir.
Məlumatlar göstərir ki, susuz həyatın yaranması mümkün deyil və əsas kimyəvi elementlərin qarışıq mübadiləsi nəticəsində yaranmış bu nəhəng kosmik dəniz "Böyük partlayış"-dan bəri mövcud olub.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 27-12-2024 18:10 | Bölmə: Cəmiyyət
Beynəlxalq astronomlar qrupu Yer planetindən 12 milyard işıq ili uzaqlıqda nəhəng su buxarı aşkar ediblər.
Reyting.az xəbər verir ki, aşkar edilmiş nəhəng su anbarının həcmi öz ölçüsünə görə, Yer planetində mövcud olan bütün okeanlardan 140 trilyon dəfə böyükdür.
Alimlər bildiriblər ki, müşahidə olunan bu qaz buludu günəşinkindən 20 milyard dəfə böyük olan bir superkütləli qara dəliyin yaxınlığında yerləşir. Üstəlik, "APM 08279+5255"-dən gələn çox güclü radiasiya min trilyon ulduzun enerjisi ilə müqayisə edilə bilər.
İlk dəfə təxminən 50 il əvvəl kəşf edilmiş bu kvazarlar kosmik obyektlərin xüsusi sinfinə daxildir. Alimlərin fikrincə, adi ulduzlardan fərqli olaraq, kvazarlar uzaq qalaktikaların bəzi enerji mərkəzlərində yerləşir və onlar qədər parlaqdırlar. Hətta yaxınlıqda güclü işıq saçan bütün kosmik obyektləri belə üstələyirlər.
Kosmik nəhənglərin dərinliklərində, həm də ətrafdakı materiyanı davamlı olaraq udan superkütləvi qara dəliklər yerləşir. Bu isə bütün dalğa uzunluqlarında böyük miqdarda istilik və həmçinin mütəmadi enerji buraxmaqla, kvazarları kainatdakı ən güclü şüalanma mənbələrindən birinə çevirir. Bu sahədə alimlərin apardığı elmi tədqiqatlar, eləcə də çoxsaylı astronomik müşahidələr astronomlara sirli kosmosun erkən tarixini araşdırmağa və maddənin paylanmasını, həmçinin qalaktikaların yaranması proseslərini öyrənməyə kömək edir.
Alim Bredford və onun həmkarları "APM 08279+5255" kvazarı yaxınlığındakı qara dəliyi ətraflı təhlil ediblər. Məlum olub ki, dənizin yaranmasında ən mühüm səbəb əslində, ətrafdakı qaz və tozun udulması prosesləri nəticəsində həddindən çox, ancaq getdikcə artan yüksək temperatur sahəsinin əmələ gəlməsidir. Məhz elə bunun sayəsində də tədqiqatçıların komandası su molekullarının belə nəhəng məsafədə mövcud olduğunu qeyd etməklə, kosmik dəniz kütləsini aşkara çıxara biliblər.
Bredfordla birlikdə çalışan elm adamları belə bir açıqlama veriblər:
"Mövcud su buxarı onun kosmik mərkəzi ətrafında yüzlərlə işıq ili uzanır. Alimlərin dediyi kimi, qaz buludunun temperaturu -53 °C-ə çatır və sıxlığı yer atmosferinin sıxlığından 300 trilyon dəfə azdır. Ancaq tipik interqalaktik qazla müqayisədə, o, yüzlərlə dəfə sıx və beş dəfə daha istidir”.
Alimlərin hesablamalarına görə, mərkəzi qara dəliyin kütləsi ətrafdakı maddələrin udulması hesabına altı dəfə də arta bilər. Çox güman ki, kosmik okeanın bir hissəsi yeni ulduzlar əmələ gətirmək üçün uzaq istiqamətə gedəcək və yerdə qalan hissə isə yenidən kosmosa atılacaq.
Elm adamlarının fikrincə, ulduzların, həm də qalaktikaların təkamülü prosesində su həyati funksiyanı yerinə yetirir, həmçinin qaz buludlarını soyudur, eləcə də cazibə qüvvəsinin təsiri altında onların kainatda yığılmasına, yeni ulduzların yaranmasına imkan verir.
Məlumatlar göstərir ki, susuz həyatın yaranması mümkün deyil və əsas kimyəvi elementlərin qarışıq mübadiləsi nəticəsində yaranmış bu nəhəng kosmik dəniz "Böyük partlayış"-dan bəri mövcud olub.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:50
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
Bu gün, 15:30
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
Bu gün, 14:53
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
Bu gün, 12:37
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
Bu gün, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 11:48
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
Bu gün, 10:35
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
Bu gün, 08:15
Sudanda bir kənd uçqun altında qalıb
Dünən, 17:12
Sabiq rəisi hakim qarşısına çıxarılıb
Dünən, 15:31
Lisey direktorunun ölkədən çıxışına “stop” qoyulub
Dünən, 12:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:26
Keçmiş mətbuat katibi yeni vəzifəyə təyin olunub
Dünən, 10:58
Məktəbli geyimləri və ləvazimatları bahalaşıb
31-08-2025, 12:15
Salyanda avtomobil kanala aşıb - Bir nəfər ölüb, beş nəfər xəsarət alıb
30-08-2025, 19:36
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
30-08-2025, 12:09
Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb
29-08-2025, 18:01
Məhkəmə tiktoker Aysel Mustafayeva haqqında həbs qərarı verib
29-08-2025, 17:38
Azərbaycanda saxlanılan Özbəkistan vətəndaşı ölkəsinə təhvil verilib
29-08-2025, 17:15
İtaliyada 60-dan çox turist qidadan zəhərlənib
29-08-2025, 14:08
Yardımlıda əməliyyat: iki nəfər tutulub
29-08-2025, 13:07
Metroda aylıq və birsəfərlik gediş haqqı kartları tətbiq oluna bilər
29-08-2025, 12:39
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
29-08-2025, 12:24
4 yaşlı qız "ASAN Xidmət"in ikinci mərtəbəsindən yıxılaraq ölüb
29-08-2025, 11:28
Kosmik raket tarixi rekorda imza atıb - Foto
29-08-2025, 09:17
Şabranda yanğın törədən şəxs cərimələnib
28-08-2025, 20:42
Məmmədəli Ağayev Moskvada saxlanılıb - Foto
28-08-2025, 17:19
Magistraturaya əlavə yerləşdirmənin qeydiyyat müddəti uzadılıb
28-08-2025, 15:50
Ağdamda zorakılığa məruz qalan azyaşlılar körpələr evinə yerləşdiriləcək
28-08-2025, 15:03
Partlayış olan binadakı 15 mənzilin sakininə kirayəpulu veriləcək
28-08-2025, 13:48
Biznesmenin cəsədini 68 metr dərinlikdən çıxarırlar
28-08-2025, 12:12
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
28-08-2025, 10:30
Molla Əsgərdən qalma dini ədəbiyyat... - Fotolar
28-08-2025, 08:32
Bakıda beşmərtəbəli yaşayış binasında partlayış olub - Yenilənib
28-08-2025, 08:31
"Google" böyük yeniliyə imza atıb
28-08-2025, 00:46
Yevlaxda 16 yaşlı uşağı bıçaqlayan 20 yaşlı şəxs saxlanılıb
27-08-2025, 17:45
Nazirlik "xaricdə onlayn təhsil" vədləri ilə bağlı açıqlama yayıb
27-08-2025, 17:40
Hüseynli mərhum qardaşları ilə bağlı yayılan xəbərə sərt reaksiya verib
27-08-2025, 16:59
Ağdərədə oğurluq edənlər tutulublar
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
