20:08 / 25-09-2023
Rusiyanın Cənubi Qafqaz siyasəti müzakirə olunub
19:29 / 25-09-2023
Xankəndidə partlayış olub, xəsarət alanlar var
19:25 / 25-09-2023
Ərdoğanın Azərbaycana rəsmi səfəri başa çatıb
18:17 / 25-09-2023
Gizli oyun aşkara çıxır: Rusiya Erməniləri İttifaqı Paşinyanın istefasını tələb edir
18:00 / 25-09-2023
Ermənilər Əsgəranı boşaldır
18:00 / 25-09-2023
Misirdə prezident seçkisinin vaxtı açıqlanıb
17:50 / 25-09-2023
Son bir həftə ərzində 229 nəfər COVID-19-a yoluxub
17:41 / 25-09-2023
Xankəndi ilə bağlı birgə işçi qrup yaradılacaq
17:36 / 25-09-2023
Əliyevi uğurlu antiterror əməliyyatına görə təbrik ediblər
17:17 / 25-09-2023
Ermənilərin döyüş texnikası və silah-sursatı müsadirə olunub - Video
17:13 / 25-09-2023
Səbuhi Məmmədlinin səhhəti yenidən pisləşib
17:01 / 25-09-2023
Rusiyanın “S-400”-ləri dünya bazarına çıxa bilməyəcək
16:59 / 25-09-2023
Ərdoğan: "Son Zəfərlə birlikdə bölgədə normallaşma üçün yeni fürsət pəncərələri açılıb"
16:53 / 25-09-2023
Prezident: "Qarabağ bölgəsində yaşayan insanlar Azərbaycan vətəndaşlarıdır"
16:51 / 25-09-2023
Prezident: “Beş gün bundan əvvəl Azərbaycan Qarabağda suverenliyini tam bərpa etdi”
16:49 / 25-09-2023
Naxçıvanda Türkiyə-Azərbaycan 3-cü Enerji Forumu keçiriləcək
16:45 / 25-09-2023
Rusiya ilə gərginlik ABŞ-dan İrəvana səfərləri artırıb
16:30 / 25-09-2023
Ağdərə tam olaraq Azərbaycan dövlətinin nəzarətinə keçib
16:17 / 25-09-2023
Əliyev Ərdoğan Naxçıvanda: qaz boru kəmərinin təməlqoyma mərasimi olub (Yenilənib)
16:00 / 25-09-2023
NATO: Kosovoya müdaxilə etməyə hazırıq
15:52 / 25-09-2023
Məktəblini döyən icra başçısının keçmiş müavini internat məktəbinə direktor təyin olunub
15:45 / 25-09-2023
Deputat: "Rusiyadan Ermənistan dövlətçiliyinin məhvinə çağırış edirlər"
15:44 / 25-09-2023
Ağdamda müxtəlif təyinatlı döyüş texnikası, silah və sursat müsadirə edilib - Fotolar
15:22 / 25-09-2023
Azərbaycan və Türkiyə prezidentlərinin təkbətək görüşü keçirilib - Yenilənib
15:14 / 25-09-2023
Moskva ilə İrəvan arasında diplomatik gərginlik davam edir
15:04 / 25-09-2023
Xocalıda erməni nümayəndələri ilə görüş başa çatıb - Fotolar
14:51 / 25-09-2023
Rus hərbçiləri ingilis əsgərə dəhşətli işgəncə verib
14:38 / 25-09-2023
ABŞ vətəndaşı Tehran həbsxanasında ölüb
14:33 / 25-09-2023
Batırılan Yaponiya təyyarədaşıyanının yeri müəyyən edilib - Video
14:30 / 25-09-2023
Şəhid polkovnik-leytenant dəfn edilib - Fotolar
14:13 / 22-09-2023
Tofiq Zülfüqarov: “Ağdərə-Kəlbəcər yolu açılıb, Xocavənd, Ağdərə və Xankəndini...”
20:55 / 20-09-2023
Prezident İlham Əliyev xalqa müraciət edib - Tam mətn (Video)
01:31 / 22-09-2023
Bayramov BMT Təhlükəsizlik Şurasında: “Ermənistanın qarayaxma kampaniyası iflasa uğrayıb”
22:34 / 20-09-2023
Qarabağda Rusiya hərbçiləri öldürülüb - (Yenilənib)
23:43 / 20-09-2023
Ərdoğan Əliyevlə antiterror əməliyyatını müzakirə edib
21:37 / 21-09-2023
ABŞ Çinə qarşı casusluq proqramını canlandıracaq
21:13 / 22-09-2023
Koronavirusun yeni variantına yoluxanların sayı artır
23:45 / 22-09-2023
Azərbaycan və Rusiya XİN başçıları Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı müzakirə aparıblar
23:49 / 21-09-2023
Rəsmi Bakı Cozep Borelin bəyanatına cavab verib
23:26 / 23-09-2023
Ağdərədə evləri yandırırlar - (Video)
20:48 / 23-09-2023
Bayramov BMT Baş Assambleyasının sessiyasında çıxış edib - (Yenilənib)
21:13 / 24-09-2023
Xankəndi şəhərinin Azərbaycan enerji sisteminə qoşulması təmin edilib
İran hücuma hazırlaşır
Tarix: 15-09-2023 15:57 | Bölmə: Siyasət
İran Azərbaycanla gərginliyin yumşaldılması, münasibətlərin normallaşması, regional çərçivədə səmərəli əməkdaşlıq rejiminə keçidə cəhdlər edir.
İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri, sentyabrın 13-də müdafiə naziri Zakir Həsənovla İranın Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Hüseyn Baqeri arasında baş tutan telefon danışığı, Baş prokuroru Kamran Əliyevin İran Baş prokuroru Mohammad Kazem Movahedi-Azadla danışması, İranın müdafiə naziri Məhəmməd Rza Aştianinin pozitiv bəyanatları, İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətibin İran-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı ölkə televiziyasına verdiyi müsahibə diqqət çəkir.
İraqa müdaxilə
Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə birdən-birə “U dönüşü” etməsi, əlbəttə ki, səbəbsiz deyil. İran Azərbaycandan özünə təhdid gözləsə də, hazırda real təhdidin şimaldan gəlməyəcəyini yaxşı bilir.
Tehran üçün hazırda real təhdid İraqdadır. Söhbət konkret İraq dövlətindən deyil, daxildəki PJAK başda olmaqla, digər terror təşkilatlarından gedir. Görünür, bu məsələ İran üçün ciddi problemə çevrilib.
İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, İraqın şimalındakı Kürd Muxtariyyəti ərazisində yerləşən müxalif təşkilatlara qarşı əməliyyat keçirilməsi mümkdür.
“İraq öz ərazisindəki silahlı terror qruplaşmalarını tərksilah etməli, onları hərbi kazarmalarından evakuasiya edərək İraq hökumətinin nəzərdə tutduğu düşərgələrə köçürməlidir”, - Kənani bildirib.
İran bununla bağlı İraq hökumətinə sentyabrın 19-na kimi möhlət verib. Hətta müddətin uzadılmayacağı barədə xəbərdarlıq da edilib.
Əslində, İranın İraqda antiterror əməliyyatı keçirməsi yeni hadisə deyil. Ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə maraqlı olan qüvvələrin PJAK, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarını maliyyələşdirməsi, öz maraqları naminə istifadə etməsi, ya da onlar üzərindən proksi müharibə aparması geniş yayılmış təcrübədir. İran özü də Hizbullah, Həşdi Şabi, HƏMAS, husilər və onlara bağlı digər kiçik qruplaşmaları maliyyələşdirir. Son zamanlar isə İranın özünə qarşı bu təcrübədən istifadə edilir.
Tehran bir müddətdir ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu vasitəsilə PJAK-la danışıqlara gedir, gərginliyi azaltmağa çalışırdı. Hətta yüksək rütbəli SEPAH komandirləri ilə PJAK terror təşkilatının rəhbərləri arasında görüş belə keçirilib. Bununla bağlı sosial şəbəkələrdə görüntülər də yayılıb.
Görünən odur ki, hazırda SEPAH-ın rəsmiləri ilə PJAK arasında keçirilən görüşlər nəticəsiz qalıb və təhlükəsizlik elə bir səviyyəyə çatıb ki, Tehran əməliyyatlar variantını gözdən keçirir.
Hakan Fidanın “qırmızı xətti”
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın İrana səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkirdi. Lakin İranın İraqda əməliyyatlara başlamağa hazırlaşması səfərin əsas motivini gün işığına çıxarır.
Prinsip etibarilə İranın İraqda antiterror əməliyyatları keçirməsi Türkiyə üçün xüsusi risk kəsb etmir. Hətta Ankara və Tehran yaxın tarixdə bir neçə dəfə PJAK və digər terror təşkilatlarına qarşı ortaq əməliyyatlar keçirib.
Lakin Türkiyə İranın əməliyyatlar adı altında İraqda maraqlarına zərər vurmasını istəmir.
Mümkündür ki, Hakan Fidan Türkiyəyə səfəri zamanı Tehrana “qırmızı xətti” xatırladıb. Misal üçün, Hakan Fidanın Tehranda İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianla görüşündən sonra təşkil edilən birgə mətbuat konfransında Kərküklə bağlı məqama toxunması bu məsələnin Ankaranın “qırmızı xətlərindən” olduğunu göstərir.
Bütün bunlara baxmayaraq, Ankara və Tehranın razılığa gəldiyini demək olar. Yəni Türkiyə İranın İraqda əməliyyatlar keçirməsinə mane olmayacaq, lakin Ankaranın bunun müqabilində Tehrandan gözləntiləri var.
Cənubi Qafqazda gərginlik
Yazının əvvəlində qeyd etdiyim kimi, Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə “U dönüşü” etməsi səbəbsiz deyil. Rəsmi Bakı Tehranın səmimiliyinə etibar etmir, lakin indiki məqamda İranla münasibətlərin normallaşması, ən azından buzların müvəqqəti əriməsi Azərbaycan üçün də vacibdir.
Sentyabrın əvvəli Ermənistan silahlı qüvvələrinin şərti dövlət sərhədində törətdiyi təxribatdan sonra regionda gərginlik yenidən artdı. Ermənistan son günlər təxribatların intensivliyini artırıb. Bakı hələlik bu təxribatlara səbir nümayiş etdirir. Lakin aysberqin görünməyən tərəfi də var. Azərbaycan İranın başının İraqda qarışacağını bilir. Bundan başqa, Ermənistanın ABŞ hərbçiləri ilə birlikdə təlimlər keçirməsi İranı narazı saldı. Rəsmi Bakı isə bundan ustaca istifadə etdi.
Mövcud Rusiya-Ermənistan gərginliyinin də davam etdiyini nəzərə alsaq, Azərbaycan Ermənistanı sülhə məcburetmə əməliyyatlarına başlaya bilər. Ermənistanın təxribatları davam etdirməsi fonunda bunun olacağını demək mümkündür.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 15-09-2023 15:57 | Bölmə: Siyasət
İran Azərbaycanla gərginliyin yumşaldılması, münasibətlərin normallaşması, regional çərçivədə səmərəli əməkdaşlıq rejiminə keçidə cəhdlər edir.
İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri, sentyabrın 13-də müdafiə naziri Zakir Həsənovla İranın Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Hüseyn Baqeri arasında baş tutan telefon danışığı, Baş prokuroru Kamran Əliyevin İran Baş prokuroru Mohammad Kazem Movahedi-Azadla danışması, İranın müdafiə naziri Məhəmməd Rza Aştianinin pozitiv bəyanatları, İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətibin İran-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı ölkə televiziyasına verdiyi müsahibə diqqət çəkir.
İraqa müdaxilə
Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə birdən-birə “U dönüşü” etməsi, əlbəttə ki, səbəbsiz deyil. İran Azərbaycandan özünə təhdid gözləsə də, hazırda real təhdidin şimaldan gəlməyəcəyini yaxşı bilir.
Tehran üçün hazırda real təhdid İraqdadır. Söhbət konkret İraq dövlətindən deyil, daxildəki PJAK başda olmaqla, digər terror təşkilatlarından gedir. Görünür, bu məsələ İran üçün ciddi problemə çevrilib.
İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, İraqın şimalındakı Kürd Muxtariyyəti ərazisində yerləşən müxalif təşkilatlara qarşı əməliyyat keçirilməsi mümkdür.
“İraq öz ərazisindəki silahlı terror qruplaşmalarını tərksilah etməli, onları hərbi kazarmalarından evakuasiya edərək İraq hökumətinin nəzərdə tutduğu düşərgələrə köçürməlidir”, - Kənani bildirib.
İran bununla bağlı İraq hökumətinə sentyabrın 19-na kimi möhlət verib. Hətta müddətin uzadılmayacağı barədə xəbərdarlıq da edilib.
Əslində, İranın İraqda antiterror əməliyyatı keçirməsi yeni hadisə deyil. Ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə maraqlı olan qüvvələrin PJAK, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarını maliyyələşdirməsi, öz maraqları naminə istifadə etməsi, ya da onlar üzərindən proksi müharibə aparması geniş yayılmış təcrübədir. İran özü də Hizbullah, Həşdi Şabi, HƏMAS, husilər və onlara bağlı digər kiçik qruplaşmaları maliyyələşdirir. Son zamanlar isə İranın özünə qarşı bu təcrübədən istifadə edilir.
Tehran bir müddətdir ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu vasitəsilə PJAK-la danışıqlara gedir, gərginliyi azaltmağa çalışırdı. Hətta yüksək rütbəli SEPAH komandirləri ilə PJAK terror təşkilatının rəhbərləri arasında görüş belə keçirilib. Bununla bağlı sosial şəbəkələrdə görüntülər də yayılıb.
Görünən odur ki, hazırda SEPAH-ın rəsmiləri ilə PJAK arasında keçirilən görüşlər nəticəsiz qalıb və təhlükəsizlik elə bir səviyyəyə çatıb ki, Tehran əməliyyatlar variantını gözdən keçirir.
Hakan Fidanın “qırmızı xətti”
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın İrana səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkirdi. Lakin İranın İraqda əməliyyatlara başlamağa hazırlaşması səfərin əsas motivini gün işığına çıxarır.
Prinsip etibarilə İranın İraqda antiterror əməliyyatları keçirməsi Türkiyə üçün xüsusi risk kəsb etmir. Hətta Ankara və Tehran yaxın tarixdə bir neçə dəfə PJAK və digər terror təşkilatlarına qarşı ortaq əməliyyatlar keçirib.
Lakin Türkiyə İranın əməliyyatlar adı altında İraqda maraqlarına zərər vurmasını istəmir.
Mümkündür ki, Hakan Fidan Türkiyəyə səfəri zamanı Tehrana “qırmızı xətti” xatırladıb. Misal üçün, Hakan Fidanın Tehranda İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianla görüşündən sonra təşkil edilən birgə mətbuat konfransında Kərküklə bağlı məqama toxunması bu məsələnin Ankaranın “qırmızı xətlərindən” olduğunu göstərir.
Bütün bunlara baxmayaraq, Ankara və Tehranın razılığa gəldiyini demək olar. Yəni Türkiyə İranın İraqda əməliyyatlar keçirməsinə mane olmayacaq, lakin Ankaranın bunun müqabilində Tehrandan gözləntiləri var.
Cənubi Qafqazda gərginlik
Yazının əvvəlində qeyd etdiyim kimi, Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə “U dönüşü” etməsi səbəbsiz deyil. Rəsmi Bakı Tehranın səmimiliyinə etibar etmir, lakin indiki məqamda İranla münasibətlərin normallaşması, ən azından buzların müvəqqəti əriməsi Azərbaycan üçün də vacibdir.
Sentyabrın əvvəli Ermənistan silahlı qüvvələrinin şərti dövlət sərhədində törətdiyi təxribatdan sonra regionda gərginlik yenidən artdı. Ermənistan son günlər təxribatların intensivliyini artırıb. Bakı hələlik bu təxribatlara səbir nümayiş etdirir. Lakin aysberqin görünməyən tərəfi də var. Azərbaycan İranın başının İraqda qarışacağını bilir. Bundan başqa, Ermənistanın ABŞ hərbçiləri ilə birlikdə təlimlər keçirməsi İranı narazı saldı. Rəsmi Bakı isə bundan ustaca istifadə etdi.
Mövcud Rusiya-Ermənistan gərginliyinin də davam etdiyini nəzərə alsaq, Azərbaycan Ermənistanı sülhə məcburetmə əməliyyatlarına başlaya bilər. Ermənistanın təxribatları davam etdirməsi fonunda bunun olacağını demək mümkündür.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:08
Rusiyanın Cənubi Qafqaz siyasəti müzakirə olunub
Bu gün, 16:45
Rusiya ilə gərginlik ABŞ-dan İrəvana səfərləri artırıb
Bu gün, 12:06
Qərbi Azərbaycandan deportasiya ilə əlaqədar cinayət işləri üzrə Türkiyəyə vəsatət göndərilib
23-09-2023, 18:49
Elşad Hacıyev: “Ermənilər Azərbaycan vətəndaşlığı almaq istəyir”
23-09-2023, 16:36
Azərbaycan Qarabağın erməni sakinləri üçün yanacaq göndərib - Fotolar
23-09-2023, 14:06
Əmirbəyov: “Həm Ağdam, həm də Laçın yolu açıqdır”
23-09-2023, 11:10
Blinken Fidanla Qarabağdakı son vəziyyəti müzakirə edib
22-09-2023, 23:45
Azərbaycan və Rusiya XİN başçıları Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı müzakirə aparıblar
22-09-2023, 20:13
Qarabağdakı separatçılar silah-sursatlarını təhvil verir - Video
22-09-2023, 18:28
Sülhməramlıların karvanı Ermənistandan Qarabağa doğru hərəkət edir
22-09-2023, 17:23
Türkiyə MN: “Bir gündə Qarabağda bütün mənzərə dəyişdi”
22-09-2023, 15:29
Paşinyana qarşı aksiya: çoxsaylı yaralı və saxlanılanlar var
22-09-2023, 15:05
BMT-də müzakirə: Azərbaycanla bağlı üç məsələ beynəlxalq ictimaiyyəti narahat edir
22-09-2023, 11:03
Sahibə Qafarova türkiyəli qonaqlarla müzakirə aparıb
22-09-2023, 10:15
Milli Məclisdə Qərbi Azərbaycana qayıdışla bağlı dinləmə keçiriləcək
22-09-2023, 09:38
Ceyhun Bayramov BMT TŞ-nin iclasında çıxış edib
22-09-2023, 01:31
Bayramov BMT Təhlükəsizlik Şurasında: “Ermənistanın qarayaxma kampaniyası iflasa uğrayıb”
21-09-2023, 21:27
Zülfüqarov: "Böyük qələbə, böyük bayramdır"
21-09-2023, 20:57
304 nəfər YAP-dan qovulub
21-09-2023, 18:01
Ombudsman BMT rəsmisini antiterror tədbirləri barədə məlumatlandırıb
21-09-2023, 17:05
Kreml: “Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh müqaviləsi üçün bütün ilkin şərtlər var”
21-09-2023, 15:33
XİN sözçüsü: "Antiterror tədbirlərində mülki əhali hədəf alınmayıb"
21-09-2023, 15:12
Əvəz Temirxan antiterror əmliyyatında iştirak etmək istəyib
21-09-2023, 14:23
Hikmət Hacıyev: “Sülh müqaviləsinin tez bir zamanda yekunlaşdırılması region üçün daha yaxşıdır"
21-09-2023, 14:17
Baş katib: “Bəşəriyyət cəhənnəmin qapılarını açıb”
21-09-2023, 13:20
Yevlaxda ermənilərlə görüş başa çatıb - (Yenilənib+) - Fotolar
21-09-2023, 11:20
Hikmət Hacıyev: "Bu, regional sülh və təhlükəsizliyə ciddi problem idi”
21-09-2023, 10:28
Azərbaycan Asiya Parlament Assambleyası sədrliyinə namizəddir
20-09-2023, 22:34
Qarabağda Rusiya hərbçiləri öldürülüb - (Yenilənib)
20-09-2023, 22:26
Hikmət Hacıyev: "Qarabağın dinc erməni sakinlərinin təhlükəsizliyi təmin olunacaq"
20-09-2023, 18:43
Əmirbəyov: “Avropa Parlamentinin Azərbaycan-Ermənistan arasında sülhə töhfə verəcəyinə inanmıram”
20-09-2023, 17:58
Prezidentin köməkçisi: "Sülh sazişi təşəbbüsü Azərbaycana məxsusdur"
20-09-2023, 17:42
XİN başçısı BMT TŞ-nin Qarabağla bağlı iclasında iştirak edəcək
20-09-2023, 17:22
Qarabağ oyunu bitir?
20-09-2023, 16:08
Nüvə savaşı təhlükəsi: ABŞ-ın strateji qüvvələrinin üçdə ikisi Rusiya ilə döyüşə hazırdır
Pavlo Narojnı deyir ki, Rusiyada hərbi obyektlər çoxdur və ruslar bunları hücumlardan qoruya bilməyəcəklər
Valeri Kondratyuk deyir ki, ya Rusiya elitasının, ya da silahlı qüvvələrin sui-qəsdi Putini hakimiyyətdən uzaqlaşdıra bilər
Taras Jovtenko deyir ki, Rusiyanın hərbi-siyasi rəhbərliyi uzunmüddətli qarşıdurmanı özünün geosiyasi planlarına daxil edib
Avropa Kino Akademiyasının üzvü deyir ki, Azərbaycan kinosunun problemləri çoxdur: “Azərbaycanfilm” kimi unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar?”
Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan zabiti: “Hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri rusların 18 gəmi və katerini zədələmiş və məhv etmişik”
