22:41 / 08-07-2025
Ceyhun Bayramovla Pakistan XİN başçısı telefonda danışıb
22:29 / 08-07-2025
Dövlət katibi: "Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişini gözləyirik"
22:13 / 08-07-2025
Aşıq Əhlimanın səhhətində problem yaranıb
19:47 / 08-07-2025
Ruben Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmiş və hüquqi varislər ifadə verir
18:47 / 08-07-2025
Ukraynanın qaz və enerji infrastrukturu vurulub
18:43 / 08-07-2025
Fransadakı səfirliyimizə hücumun əsas iştirakçısının cəzası ağırlaşdırılıb
18:34 / 08-07-2025
Putin Nikitini nəqliyyat naziri təyin edib - Foto
18:26 / 08-07-2025
Müasir qırıcı proqramının işi sual altına düşüb
18:05 / 08-07-2025
Siyəzəndə 36 yaşlı qadının paraşütdən yıxılaraq ölməsi faktı araşdırılır
18:00 / 08-07-2025
Qarabağ Universitetində yeni fakültə açılır
17:38 / 08-07-2025
Fazil Mustafaya sui-qəsd işi: təqsirləndirilən şəxslərlə bağlı növbəti qərar verilib
17:25 / 08-07-2025
İlham Əliyev Trampa başsağlığı verib
17:16 / 08-07-2025
İlham Əliyev İordaniya ilə sazişi təsdiqləyib
17:13 / 08-07-2025
İldırım Vəliyevə ali xüsusi rütbə verilib
17:13 / 08-07-2025
Prezident daha bir fərman imzalayıb
17:07 / 08-07-2025
Prezident dörd nəfərə diplomatik rütbə verib - Siyahı
16:47 / 08-07-2025
Rusiya tankerlərini ovlayırlar
16:38 / 08-07-2025
Daha 16 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
16:35 / 08-07-2025
Çinin dron istehsalçısı Ukraynaya qarşı vuruşur
16:12 / 08-07-2025
Mingəçevir İcra Hakimiyyətində faciə baş verib
15:58 / 08-07-2025
Bəstəkarın ölüm səbəbi açıqlanıb
15:52 / 08-07-2025
İran XİN: "Tərəfimizdən ABŞ tərəfinə heç bir sorğu göndərilməyib"
15:43 / 08-07-2025
İsrail ordusu “Hizbullah” komandirini öldürüb
15:33 / 08-07-2025
Müharibə hazırlığı: Avropanın ən böyük limanını hərbi bazaya çevirirlər - Fotolar
15:25 / 08-07-2025
Bank rəhbəri vəzifəsindən ayrılıb
15:24 / 08-07-2025
Fəxri adlar daha verilməyəcək? - Açıqlama
15:18 / 08-07-2025
Xəbərdarlıq edilmədən qaz kəsilməyəcək - Yeni qanun
15:04 / 08-07-2025
“Bakı Metropoliteni”nin 700 minlik tenderi ləğv olunub
14:39 / 08-07-2025
Tramp Ukrayna ilə bağlı inadından əl çəkir
14:29 / 08-07-2025
Çin ordusu Almaniya təyyarəsinə hücum edib
19:48 / 04-07-2025

15:47 / 04-07-2025

08:03 / 04-07-2025

11:51 / 04-07-2025

19:14 / 04-07-2025

07:37 / 04-07-2025

13:08 / 04-07-2025

23:20 / 03-07-2025

12:16 / 08-07-2025

16:01 / 04-07-2025

11:51 / 04-07-2025

15:10 / 07-07-2025

İran hücuma hazırlaşır
Tarix: 15-09-2023 15:57 | Bölmə: Siyasət

İran Azərbaycanla gərginliyin yumşaldılması, münasibətlərin normallaşması, regional çərçivədə səmərəli əməkdaşlıq rejiminə keçidə cəhdlər edir.
İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri, sentyabrın 13-də müdafiə naziri Zakir Həsənovla İranın Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Hüseyn Baqeri arasında baş tutan telefon danışığı, Baş prokuroru Kamran Əliyevin İran Baş prokuroru Mohammad Kazem Movahedi-Azadla danışması, İranın müdafiə naziri Məhəmməd Rza Aştianinin pozitiv bəyanatları, İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətibin İran-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı ölkə televiziyasına verdiyi müsahibə diqqət çəkir.
İraqa müdaxilə
Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə birdən-birə “U dönüşü” etməsi, əlbəttə ki, səbəbsiz deyil. İran Azərbaycandan özünə təhdid gözləsə də, hazırda real təhdidin şimaldan gəlməyəcəyini yaxşı bilir.
Tehran üçün hazırda real təhdid İraqdadır. Söhbət konkret İraq dövlətindən deyil, daxildəki PJAK başda olmaqla, digər terror təşkilatlarından gedir. Görünür, bu məsələ İran üçün ciddi problemə çevrilib.
İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, İraqın şimalındakı Kürd Muxtariyyəti ərazisində yerləşən müxalif təşkilatlara qarşı əməliyyat keçirilməsi mümkdür.
“İraq öz ərazisindəki silahlı terror qruplaşmalarını tərksilah etməli, onları hərbi kazarmalarından evakuasiya edərək İraq hökumətinin nəzərdə tutduğu düşərgələrə köçürməlidir”, - Kənani bildirib.
İran bununla bağlı İraq hökumətinə sentyabrın 19-na kimi möhlət verib. Hətta müddətin uzadılmayacağı barədə xəbərdarlıq da edilib.
Əslində, İranın İraqda antiterror əməliyyatı keçirməsi yeni hadisə deyil. Ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə maraqlı olan qüvvələrin PJAK, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarını maliyyələşdirməsi, öz maraqları naminə istifadə etməsi, ya da onlar üzərindən proksi müharibə aparması geniş yayılmış təcrübədir. İran özü də Hizbullah, Həşdi Şabi, HƏMAS, husilər və onlara bağlı digər kiçik qruplaşmaları maliyyələşdirir. Son zamanlar isə İranın özünə qarşı bu təcrübədən istifadə edilir.
Tehran bir müddətdir ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu vasitəsilə PJAK-la danışıqlara gedir, gərginliyi azaltmağa çalışırdı. Hətta yüksək rütbəli SEPAH komandirləri ilə PJAK terror təşkilatının rəhbərləri arasında görüş belə keçirilib. Bununla bağlı sosial şəbəkələrdə görüntülər də yayılıb.
Görünən odur ki, hazırda SEPAH-ın rəsmiləri ilə PJAK arasında keçirilən görüşlər nəticəsiz qalıb və təhlükəsizlik elə bir səviyyəyə çatıb ki, Tehran əməliyyatlar variantını gözdən keçirir.
Hakan Fidanın “qırmızı xətti”
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın İrana səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkirdi. Lakin İranın İraqda əməliyyatlara başlamağa hazırlaşması səfərin əsas motivini gün işığına çıxarır.
Prinsip etibarilə İranın İraqda antiterror əməliyyatları keçirməsi Türkiyə üçün xüsusi risk kəsb etmir. Hətta Ankara və Tehran yaxın tarixdə bir neçə dəfə PJAK və digər terror təşkilatlarına qarşı ortaq əməliyyatlar keçirib.
Lakin Türkiyə İranın əməliyyatlar adı altında İraqda maraqlarına zərər vurmasını istəmir.
Mümkündür ki, Hakan Fidan Türkiyəyə səfəri zamanı Tehrana “qırmızı xətti” xatırladıb. Misal üçün, Hakan Fidanın Tehranda İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianla görüşündən sonra təşkil edilən birgə mətbuat konfransında Kərküklə bağlı məqama toxunması bu məsələnin Ankaranın “qırmızı xətlərindən” olduğunu göstərir.
Bütün bunlara baxmayaraq, Ankara və Tehranın razılığa gəldiyini demək olar. Yəni Türkiyə İranın İraqda əməliyyatlar keçirməsinə mane olmayacaq, lakin Ankaranın bunun müqabilində Tehrandan gözləntiləri var.
Cənubi Qafqazda gərginlik
Yazının əvvəlində qeyd etdiyim kimi, Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə “U dönüşü” etməsi səbəbsiz deyil. Rəsmi Bakı Tehranın səmimiliyinə etibar etmir, lakin indiki məqamda İranla münasibətlərin normallaşması, ən azından buzların müvəqqəti əriməsi Azərbaycan üçün də vacibdir.
Sentyabrın əvvəli Ermənistan silahlı qüvvələrinin şərti dövlət sərhədində törətdiyi təxribatdan sonra regionda gərginlik yenidən artdı. Ermənistan son günlər təxribatların intensivliyini artırıb. Bakı hələlik bu təxribatlara səbir nümayiş etdirir. Lakin aysberqin görünməyən tərəfi də var. Azərbaycan İranın başının İraqda qarışacağını bilir. Bundan başqa, Ermənistanın ABŞ hərbçiləri ilə birlikdə təlimlər keçirməsi İranı narazı saldı. Rəsmi Bakı isə bundan ustaca istifadə etdi.
Mövcud Rusiya-Ermənistan gərginliyinin də davam etdiyini nəzərə alsaq, Azərbaycan Ermənistanı sülhə məcburetmə əməliyyatlarına başlaya bilər. Ermənistanın təxribatları davam etdirməsi fonunda bunun olacağını demək mümkündür.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 15-09-2023 15:57 | Bölmə: Siyasət

İran Azərbaycanla gərginliyin yumşaldılması, münasibətlərin normallaşması, regional çərçivədə səmərəli əməkdaşlıq rejiminə keçidə cəhdlər edir.
İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri, sentyabrın 13-də müdafiə naziri Zakir Həsənovla İranın Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Hüseyn Baqeri arasında baş tutan telefon danışığı, Baş prokuroru Kamran Əliyevin İran Baş prokuroru Mohammad Kazem Movahedi-Azadla danışması, İranın müdafiə naziri Məhəmməd Rza Aştianinin pozitiv bəyanatları, İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətibin İran-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı ölkə televiziyasına verdiyi müsahibə diqqət çəkir.
İraqa müdaxilə
Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə birdən-birə “U dönüşü” etməsi, əlbəttə ki, səbəbsiz deyil. İran Azərbaycandan özünə təhdid gözləsə də, hazırda real təhdidin şimaldan gəlməyəcəyini yaxşı bilir.
Tehran üçün hazırda real təhdid İraqdadır. Söhbət konkret İraq dövlətindən deyil, daxildəki PJAK başda olmaqla, digər terror təşkilatlarından gedir. Görünür, bu məsələ İran üçün ciddi problemə çevrilib.
İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, İraqın şimalındakı Kürd Muxtariyyəti ərazisində yerləşən müxalif təşkilatlara qarşı əməliyyat keçirilməsi mümkdür.
“İraq öz ərazisindəki silahlı terror qruplaşmalarını tərksilah etməli, onları hərbi kazarmalarından evakuasiya edərək İraq hökumətinin nəzərdə tutduğu düşərgələrə köçürməlidir”, - Kənani bildirib.
İran bununla bağlı İraq hökumətinə sentyabrın 19-na kimi möhlət verib. Hətta müddətin uzadılmayacağı barədə xəbərdarlıq da edilib.
Əslində, İranın İraqda antiterror əməliyyatı keçirməsi yeni hadisə deyil. Ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə maraqlı olan qüvvələrin PJAK, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarını maliyyələşdirməsi, öz maraqları naminə istifadə etməsi, ya da onlar üzərindən proksi müharibə aparması geniş yayılmış təcrübədir. İran özü də Hizbullah, Həşdi Şabi, HƏMAS, husilər və onlara bağlı digər kiçik qruplaşmaları maliyyələşdirir. Son zamanlar isə İranın özünə qarşı bu təcrübədən istifadə edilir.
Tehran bir müddətdir ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu vasitəsilə PJAK-la danışıqlara gedir, gərginliyi azaltmağa çalışırdı. Hətta yüksək rütbəli SEPAH komandirləri ilə PJAK terror təşkilatının rəhbərləri arasında görüş belə keçirilib. Bununla bağlı sosial şəbəkələrdə görüntülər də yayılıb.
Görünən odur ki, hazırda SEPAH-ın rəsmiləri ilə PJAK arasında keçirilən görüşlər nəticəsiz qalıb və təhlükəsizlik elə bir səviyyəyə çatıb ki, Tehran əməliyyatlar variantını gözdən keçirir.
Hakan Fidanın “qırmızı xətti”
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın İrana səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkirdi. Lakin İranın İraqda əməliyyatlara başlamağa hazırlaşması səfərin əsas motivini gün işığına çıxarır.
Prinsip etibarilə İranın İraqda antiterror əməliyyatları keçirməsi Türkiyə üçün xüsusi risk kəsb etmir. Hətta Ankara və Tehran yaxın tarixdə bir neçə dəfə PJAK və digər terror təşkilatlarına qarşı ortaq əməliyyatlar keçirib.
Lakin Türkiyə İranın əməliyyatlar adı altında İraqda maraqlarına zərər vurmasını istəmir.
Mümkündür ki, Hakan Fidan Türkiyəyə səfəri zamanı Tehrana “qırmızı xətti” xatırladıb. Misal üçün, Hakan Fidanın Tehranda İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianla görüşündən sonra təşkil edilən birgə mətbuat konfransında Kərküklə bağlı məqama toxunması bu məsələnin Ankaranın “qırmızı xətlərindən” olduğunu göstərir.
Bütün bunlara baxmayaraq, Ankara və Tehranın razılığa gəldiyini demək olar. Yəni Türkiyə İranın İraqda əməliyyatlar keçirməsinə mane olmayacaq, lakin Ankaranın bunun müqabilində Tehrandan gözləntiləri var.
Cənubi Qafqazda gərginlik
Yazının əvvəlində qeyd etdiyim kimi, Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə “U dönüşü” etməsi səbəbsiz deyil. Rəsmi Bakı Tehranın səmimiliyinə etibar etmir, lakin indiki məqamda İranla münasibətlərin normallaşması, ən azından buzların müvəqqəti əriməsi Azərbaycan üçün də vacibdir.
Sentyabrın əvvəli Ermənistan silahlı qüvvələrinin şərti dövlət sərhədində törətdiyi təxribatdan sonra regionda gərginlik yenidən artdı. Ermənistan son günlər təxribatların intensivliyini artırıb. Bakı hələlik bu təxribatlara səbir nümayiş etdirir. Lakin aysberqin görünməyən tərəfi də var. Azərbaycan İranın başının İraqda qarışacağını bilir. Bundan başqa, Ermənistanın ABŞ hərbçiləri ilə birlikdə təlimlər keçirməsi İranı narazı saldı. Rəsmi Bakı isə bundan ustaca istifadə etdi.
Mövcud Rusiya-Ermənistan gərginliyinin də davam etdiyini nəzərə alsaq, Azərbaycan Ermənistanı sülhə məcburetmə əməliyyatlarına başlaya bilər. Ermənistanın təxribatları davam etdirməsi fonunda bunun olacağını demək mümkündür.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 22:41
Ceyhun Bayramovla Pakistan XİN başçısı telefonda danışıb
Bu gün, 14:22
Ermənistanda siyasi gərginlik səngimir
Bu gün, 09:10
Avropa Rusiyaya qarşı daha sərt tədbirlər görəcək
Bu gün, 08:55
Polşada Avropanın ən güclü ordusu yarana bilər
Dünən, 17:03
Pezeşkian: İsrail mənə sui-qəsdə cəhd etdi, amma...
Dünən, 17:03
Rusiyanın fövqəladə hallar naziri Bakıya gəlib
Dünən, 10:43
İmaməddin Əlimanovun işi üzrə proses başlayıb
Dünən, 08:20
Tramp Putinlə danışıqdan məyus olub
6-07-2025, 09:47
Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülh sazişinə mane olan səbəblər açıqlanıb - Foto
4-07-2025, 18:25
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
4-07-2025, 16:31
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
4-07-2025, 16:17
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
4-07-2025, 13:52
Rusiya kimyəvi silahdan istifadəni artırır
4-07-2025, 10:37
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı ilə görüşüb
4-07-2025, 08:15
Avropa Putin və Trampın planından xəbər tutub
4-07-2025, 08:03
Ruslar Kiyevi “Xəncər”lə vurur
3-07-2025, 13:52
İsrail iki ölkə barədə Rusiya ilə gizli danışıqlar aparıb
3-07-2025, 12:13
İrana qarşı təhlükəli planı reallaşdırmaq istəyirlər - Foto
3-07-2025, 10:00
Avropa İttifaqı Çinə sərt xəbərdarlıq edib
2-07-2025, 17:54
Əli Əsədov Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini ilə görüşüb
2-07-2025, 14:03
Politoloq Azər Qasımlı hakim qarşısına çıxarılıb
2-07-2025, 09:51
Zahid Oruc: "Kreml anti-rusiyaçılığı təşviq edən xətdən imtina etməlidir, yoxsa..."
2-07-2025, 08:05
Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar müzakirə olunur
2-07-2025, 00:12
Azərbaycan diasporunun lideri sərbəst buraxılıb - (Yenilənib)
1-07-2025, 23:39
Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstə üzvləri həbs olunub - (Yenilənib) - Fotolar
1-07-2025, 21:50
Milli Məclis dezinformasiya kampaniyasına dair açıqlama yayıb
1-07-2025, 17:45
İşğal Azərbaycana 150 milyard dollar zərər vurub
1-07-2025, 17:31
Moskva ilə münasibətlər niyə pisləşir?
1-07-2025, 16:16
Rusiya NATO ölkələrinə təhdidlərini davam etdirir
1-07-2025, 11:56
Deputat azərbaycanlılara qarşı törədilmiş cinayəti pisləyir
1-07-2025, 09:39
DTX dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsi saxlayıb
1-07-2025, 08:05
KTMT-çilər artan təhlükədən ciddi narahatdırlar
1-07-2025, 07:52
ABŞ gözlənilmədən Moskvaya ultimatum verib
1-07-2025, 07:39
İlon Mask “Amerika” Partiyası yaradacaq?
30-06-2025, 23:24
Rus İcmasının Mədəniyyət Mərkəzi bağlanıb?