18:00 / 16-09-2025
Dövlətə məxsus 55 maşın hərracda satılıb
17:44 / 16-09-2025
Prezidentin Azərbaycana səfəri başa çatıb - Fotolar
17:39 / 16-09-2025
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib
17:36 / 16-09-2025
Azərbaycan və BƏƏ prezidentlərinin geniş tərkibdə görüşü olub - Fotolar
17:23 / 16-09-2025
ATƏT rəsmisi: "Minsk prosesinin bağlanması ilə bağlı qərarın icrasına başlanılıb"
17:08 / 16-09-2025
Sabah leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
16:46 / 16-09-2025
Ağacın 1 qramı 10 min dollardır
16:41 / 16-09-2025
Prezidentlər güllələnmiş heykəllərə baxıblar - Fotolar
16:35 / 16-09-2025
Zaqatala sakini bağında döyülüb
16:25 / 16-09-2025
Azərbaycan və BƏƏ liderləri Şuşa qalasının önündə - Foto
16:09 / 16-09-2025
Prezidentlər Cıdır düzündə Qarabağ atlarının şousunu izləyiblər - Fotolar
16:07 / 16-09-2025
Deputat: Şərtimizi yerinə yetirsinlər, sülh sazişinə hazırlaşaq
15:55 / 16-09-2025
İlham Əliyev və BƏƏ prezidenti Yeni Şuşa məscidində - Fotolar
15:39 / 16-09-2025
Azərbaycan və BƏƏ prezidentləri Milli Xalça Muzeyinin Şuşa filialında olublar - Fotolar
15:20 / 16-09-2025
Bakıda Beynəlxalq Kitab Sərgisi keçiriləcək
15:11 / 16-09-2025
Cəlilabadda məktəbli bıçaqlanıb
15:07 / 16-09-2025
Nigar Köçərlinin kitabları müsadirə olunub? - Açıqlama
14:55 / 16-09-2025
Alla Puqaçovanın son müsahibəsi 16 milyondan çox baxış toplayıb
14:50 / 16-09-2025
Prezident iqamətgahı üzərindən uçan PUA ələ keçirilib
14:44 / 16-09-2025
İsrail iqtisadiyyatını ağır sınaqlar gözləyir
14:06 / 16-09-2025
Xalq artisti II Fəxri xiyabanda dəfn olunub - Yenilənib
13:39 / 16-09-2025
Prezidentlər Füzulidən sonra Şuşaya gediblər - Fotolar
13:31 / 16-09-2025
Zülfüqarov: Xankəndidə terror törətməklə bir neçə məqsədə çatmaq istəyiblər
13:27 / 16-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:57 / 16-09-2025
Əliyar Ağayev “Bayer”in oyununa təyinat alıb
12:53 / 16-09-2025
Əlisəmid Kür reanimasiyaya yerləşdirilib
12:45 / 16-09-2025
Deputat: “Əvvəlcə ingilis-rus, sonra Azərbaycan dilində yazırlar”
12:39 / 16-09-2025
“Qərbi Azərbaycanın Səsi”nin əhəmiyyəti hiss olunur
12:23 / 16-09-2025
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidenti Füzuliyə gəlib - Fotolar
20:48 / 13-09-2025

15:14 / 12-09-2025

18:29 / 12-09-2025

10:50 / 12-09-2025

18:40 / 14-09-2025

23:44 / 12-09-2025

22:10 / 12-09-2025

09:10 / 12-09-2025

15:37 / 14-09-2025

13:50 / 14-09-2025

00:21 / 12-09-2025

İran hücuma hazırlaşır
Tarix: 15-09-2023 15:57 | Bölmə: Siyasət

İran Azərbaycanla gərginliyin yumşaldılması, münasibətlərin normallaşması, regional çərçivədə səmərəli əməkdaşlıq rejiminə keçidə cəhdlər edir.
İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri, sentyabrın 13-də müdafiə naziri Zakir Həsənovla İranın Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Hüseyn Baqeri arasında baş tutan telefon danışığı, Baş prokuroru Kamran Əliyevin İran Baş prokuroru Mohammad Kazem Movahedi-Azadla danışması, İranın müdafiə naziri Məhəmməd Rza Aştianinin pozitiv bəyanatları, İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətibin İran-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı ölkə televiziyasına verdiyi müsahibə diqqət çəkir.
İraqa müdaxilə
Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə birdən-birə “U dönüşü” etməsi, əlbəttə ki, səbəbsiz deyil. İran Azərbaycandan özünə təhdid gözləsə də, hazırda real təhdidin şimaldan gəlməyəcəyini yaxşı bilir.
Tehran üçün hazırda real təhdid İraqdadır. Söhbət konkret İraq dövlətindən deyil, daxildəki PJAK başda olmaqla, digər terror təşkilatlarından gedir. Görünür, bu məsələ İran üçün ciddi problemə çevrilib.
İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, İraqın şimalındakı Kürd Muxtariyyəti ərazisində yerləşən müxalif təşkilatlara qarşı əməliyyat keçirilməsi mümkdür.
“İraq öz ərazisindəki silahlı terror qruplaşmalarını tərksilah etməli, onları hərbi kazarmalarından evakuasiya edərək İraq hökumətinin nəzərdə tutduğu düşərgələrə köçürməlidir”, - Kənani bildirib.
İran bununla bağlı İraq hökumətinə sentyabrın 19-na kimi möhlət verib. Hətta müddətin uzadılmayacağı barədə xəbərdarlıq da edilib.
Əslində, İranın İraqda antiterror əməliyyatı keçirməsi yeni hadisə deyil. Ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə maraqlı olan qüvvələrin PJAK, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarını maliyyələşdirməsi, öz maraqları naminə istifadə etməsi, ya da onlar üzərindən proksi müharibə aparması geniş yayılmış təcrübədir. İran özü də Hizbullah, Həşdi Şabi, HƏMAS, husilər və onlara bağlı digər kiçik qruplaşmaları maliyyələşdirir. Son zamanlar isə İranın özünə qarşı bu təcrübədən istifadə edilir.
Tehran bir müddətdir ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu vasitəsilə PJAK-la danışıqlara gedir, gərginliyi azaltmağa çalışırdı. Hətta yüksək rütbəli SEPAH komandirləri ilə PJAK terror təşkilatının rəhbərləri arasında görüş belə keçirilib. Bununla bağlı sosial şəbəkələrdə görüntülər də yayılıb.
Görünən odur ki, hazırda SEPAH-ın rəsmiləri ilə PJAK arasında keçirilən görüşlər nəticəsiz qalıb və təhlükəsizlik elə bir səviyyəyə çatıb ki, Tehran əməliyyatlar variantını gözdən keçirir.
Hakan Fidanın “qırmızı xətti”
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın İrana səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkirdi. Lakin İranın İraqda əməliyyatlara başlamağa hazırlaşması səfərin əsas motivini gün işığına çıxarır.
Prinsip etibarilə İranın İraqda antiterror əməliyyatları keçirməsi Türkiyə üçün xüsusi risk kəsb etmir. Hətta Ankara və Tehran yaxın tarixdə bir neçə dəfə PJAK və digər terror təşkilatlarına qarşı ortaq əməliyyatlar keçirib.
Lakin Türkiyə İranın əməliyyatlar adı altında İraqda maraqlarına zərər vurmasını istəmir.
Mümkündür ki, Hakan Fidan Türkiyəyə səfəri zamanı Tehrana “qırmızı xətti” xatırladıb. Misal üçün, Hakan Fidanın Tehranda İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianla görüşündən sonra təşkil edilən birgə mətbuat konfransında Kərküklə bağlı məqama toxunması bu məsələnin Ankaranın “qırmızı xətlərindən” olduğunu göstərir.
Bütün bunlara baxmayaraq, Ankara və Tehranın razılığa gəldiyini demək olar. Yəni Türkiyə İranın İraqda əməliyyatlar keçirməsinə mane olmayacaq, lakin Ankaranın bunun müqabilində Tehrandan gözləntiləri var.
Cənubi Qafqazda gərginlik
Yazının əvvəlində qeyd etdiyim kimi, Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə “U dönüşü” etməsi səbəbsiz deyil. Rəsmi Bakı Tehranın səmimiliyinə etibar etmir, lakin indiki məqamda İranla münasibətlərin normallaşması, ən azından buzların müvəqqəti əriməsi Azərbaycan üçün də vacibdir.
Sentyabrın əvvəli Ermənistan silahlı qüvvələrinin şərti dövlət sərhədində törətdiyi təxribatdan sonra regionda gərginlik yenidən artdı. Ermənistan son günlər təxribatların intensivliyini artırıb. Bakı hələlik bu təxribatlara səbir nümayiş etdirir. Lakin aysberqin görünməyən tərəfi də var. Azərbaycan İranın başının İraqda qarışacağını bilir. Bundan başqa, Ermənistanın ABŞ hərbçiləri ilə birlikdə təlimlər keçirməsi İranı narazı saldı. Rəsmi Bakı isə bundan ustaca istifadə etdi.
Mövcud Rusiya-Ermənistan gərginliyinin də davam etdiyini nəzərə alsaq, Azərbaycan Ermənistanı sülhə məcburetmə əməliyyatlarına başlaya bilər. Ermənistanın təxribatları davam etdirməsi fonunda bunun olacağını demək mümkündür.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 15-09-2023 15:57 | Bölmə: Siyasət

İran Azərbaycanla gərginliyin yumşaldılması, münasibətlərin normallaşması, regional çərçivədə səmərəli əməkdaşlıq rejiminə keçidə cəhdlər edir.
İran İslam Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin nümayəndə heyətinin Azərbaycana səfəri, sentyabrın 13-də müdafiə naziri Zakir Həsənovla İranın Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Məhəmməd Hüseyn Baqeri arasında baş tutan telefon danışığı, Baş prokuroru Kamran Əliyevin İran Baş prokuroru Mohammad Kazem Movahedi-Azadla danışması, İranın müdafiə naziri Məhəmməd Rza Aştianinin pozitiv bəyanatları, İranın təhlükəsizlik və kəşfiyyat naziri İsmayıl Xətibin İran-Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı ölkə televiziyasına verdiyi müsahibə diqqət çəkir.
İraqa müdaxilə
Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə birdən-birə “U dönüşü” etməsi, əlbəttə ki, səbəbsiz deyil. İran Azərbaycandan özünə təhdid gözləsə də, hazırda real təhdidin şimaldan gəlməyəcəyini yaxşı bilir.
Tehran üçün hazırda real təhdid İraqdadır. Söhbət konkret İraq dövlətindən deyil, daxildəki PJAK başda olmaqla, digər terror təşkilatlarından gedir. Görünür, bu məsələ İran üçün ciddi problemə çevrilib.
İranın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Nasir Kənani deyib ki, İraqın şimalındakı Kürd Muxtariyyəti ərazisində yerləşən müxalif təşkilatlara qarşı əməliyyat keçirilməsi mümkdür.
“İraq öz ərazisindəki silahlı terror qruplaşmalarını tərksilah etməli, onları hərbi kazarmalarından evakuasiya edərək İraq hökumətinin nəzərdə tutduğu düşərgələrə köçürməlidir”, - Kənani bildirib.
İran bununla bağlı İraq hökumətinə sentyabrın 19-na kimi möhlət verib. Hətta müddətin uzadılmayacağı barədə xəbərdarlıq da edilib.
Əslində, İranın İraqda antiterror əməliyyatı keçirməsi yeni hadisə deyil. Ümumiyyətlə, Yaxın Şərqdə maraqlı olan qüvvələrin PJAK, PKK, PYD, YPG kimi terror təşkilatlarını maliyyələşdirməsi, öz maraqları naminə istifadə etməsi, ya da onlar üzərindən proksi müharibə aparması geniş yayılmış təcrübədir. İran özü də Hizbullah, Həşdi Şabi, HƏMAS, husilər və onlara bağlı digər kiçik qruplaşmaları maliyyələşdirir. Son zamanlar isə İranın özünə qarşı bu təcrübədən istifadə edilir.
Tehran bir müddətdir ki, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu vasitəsilə PJAK-la danışıqlara gedir, gərginliyi azaltmağa çalışırdı. Hətta yüksək rütbəli SEPAH komandirləri ilə PJAK terror təşkilatının rəhbərləri arasında görüş belə keçirilib. Bununla bağlı sosial şəbəkələrdə görüntülər də yayılıb.
Görünən odur ki, hazırda SEPAH-ın rəsmiləri ilə PJAK arasında keçirilən görüşlər nəticəsiz qalıb və təhlükəsizlik elə bir səviyyəyə çatıb ki, Tehran əməliyyatlar variantını gözdən keçirir.
Hakan Fidanın “qırmızı xətti”
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın İrana səfəri bir çox baxımdan diqqət çəkirdi. Lakin İranın İraqda əməliyyatlara başlamağa hazırlaşması səfərin əsas motivini gün işığına çıxarır.
Prinsip etibarilə İranın İraqda antiterror əməliyyatları keçirməsi Türkiyə üçün xüsusi risk kəsb etmir. Hətta Ankara və Tehran yaxın tarixdə bir neçə dəfə PJAK və digər terror təşkilatlarına qarşı ortaq əməliyyatlar keçirib.
Lakin Türkiyə İranın əməliyyatlar adı altında İraqda maraqlarına zərər vurmasını istəmir.
Mümkündür ki, Hakan Fidan Türkiyəyə səfəri zamanı Tehrana “qırmızı xətti” xatırladıb. Misal üçün, Hakan Fidanın Tehranda İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahianla görüşündən sonra təşkil edilən birgə mətbuat konfransında Kərküklə bağlı məqama toxunması bu məsələnin Ankaranın “qırmızı xətlərindən” olduğunu göstərir.
Bütün bunlara baxmayaraq, Ankara və Tehranın razılığa gəldiyini demək olar. Yəni Türkiyə İranın İraqda əməliyyatlar keçirməsinə mane olmayacaq, lakin Ankaranın bunun müqabilində Tehrandan gözləntiləri var.
Cənubi Qafqazda gərginlik
Yazının əvvəlində qeyd etdiyim kimi, Tehranın Azərbaycanla münasibətlərdə “U dönüşü” etməsi səbəbsiz deyil. Rəsmi Bakı Tehranın səmimiliyinə etibar etmir, lakin indiki məqamda İranla münasibətlərin normallaşması, ən azından buzların müvəqqəti əriməsi Azərbaycan üçün də vacibdir.
Sentyabrın əvvəli Ermənistan silahlı qüvvələrinin şərti dövlət sərhədində törətdiyi təxribatdan sonra regionda gərginlik yenidən artdı. Ermənistan son günlər təxribatların intensivliyini artırıb. Bakı hələlik bu təxribatlara səbir nümayiş etdirir. Lakin aysberqin görünməyən tərəfi də var. Azərbaycan İranın başının İraqda qarışacağını bilir. Bundan başqa, Ermənistanın ABŞ hərbçiləri ilə birlikdə təlimlər keçirməsi İranı narazı saldı. Rəsmi Bakı isə bundan ustaca istifadə etdi.
Mövcud Rusiya-Ermənistan gərginliyinin də davam etdiyini nəzərə alsaq, Azərbaycan Ermənistanı sülhə məcburetmə əməliyyatlarına başlaya bilər. Ermənistanın təxribatları davam etdirməsi fonunda bunun olacağını demək mümkündür.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:39
Paşinyanı impiçment etmək istəyirlər
Bu gün, 09:45
Rusiyaya qarşı yeni sanksiyanın qəbulu təxirə salınıb
Bu gün, 08:02
Ukraynada 1000-ə yaxın britaniyalı muzdlu həlak olub
Dünən, 12:22
Fransanın yeni səfiri Bakıya gəlir
Dünən, 09:05
NATO qoşunları Polşaya gələcək
12-09-2025, 15:54
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
12-09-2025, 15:43
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
12-09-2025, 11:40
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi keçirilir
12-09-2025, 08:08
Türkiyə Aİ və BMT-ni İsraili dayandırmağa çağırır
12-09-2025, 00:21
Netanyahu: Fələstin dövləti olmayacaq
11-09-2025, 23:47
ABŞ senatoru: "Bakı ilə İrəvan arasında sülh Mərkəzi Asiya üçün vacibdi"
11-09-2025, 08:08
USAID Ukraynanın kibertəhlükəsizliyinə 2 milyon dollar ayırıb
10-09-2025, 16:30
Milli Məclisin komitələri haqqında qanun dəyişir
10-09-2025, 14:52
Ceyhun Bayramov ABŞ rəsmisi ilə müzakirə aparıb
10-09-2025, 13:18
Elman Nəsirov ABŞ-la İşçi Qrupuna salınmamasından narazılıq edib
10-09-2025, 11:07
Konqresmen: Rusiya NATO-ya hücum edib
10-09-2025, 10:33
Polşa üzərində Rusiya dronlarının məhvində Niderland və NATO qüvvələri iştirak edib
10-09-2025, 08:33
Tokayev: İsrailin hərəkəti qəbuledilməzdir!
9-09-2025, 18:57
Ceyhun Bayramov Aİ-nin yeni nümayəndəsini qəbul edib
9-09-2025, 15:48
Məhkəmə Qabil Məmmədovla bağlı qərar verib
9-09-2025, 12:45
Əli Əhmədov: "Zəngəzur dəhlizi İlham Əliyevin adını daşımalıdır"
9-09-2025, 11:42
Ermənistan ABŞ-la “Tramp yolu”nu müzakirə edəcək
9-09-2025, 08:02
BRIKS ölkələri sanksiyalara qarşı tədbirlər görəcək
8-09-2025, 23:10
Fransanın baş naziri kabineti ilə istefaya göndərilir
8-09-2025, 18:54
Zakir Həsənov Türkiyənin yeni hərbi attaşesini qəbul edib
8-09-2025, 17:38
Rüfət Səfərovun məhkəmə prosesi keçirilib
8-09-2025, 15:31
Lalə Şövkət: "Belə siyasətdən danışmağı rəva bilmirəm"
8-09-2025, 13:46
Kamala Harris mühafizəsiz qalıb
8-09-2025, 11:29
Saxta soyqırımla bağlı qanun dəyişir
6-09-2025, 15:29
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
6-09-2025, 09:52
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
5-09-2025, 12:34
Putin: Zelenskiyə təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazırıq
5-09-2025, 12:16
Milli Məclisin növbədənkənar sessiyası çağırılıb
5-09-2025, 11:05
Putin Qərb qoşunlarını vurmaqla hədələyir
5-09-2025, 10:24
Elnur Məmmədov Peru XİN başçısı ilə görüşüb - Fotolar