15:38 / 14-10-2025
Azərbaycan əhalisi artıb
Adamı yerində belə oturdurlar...
Tarix: 14-10-2025 22:49 | Bölmə: Siyasət
Adamı yerində belə oturdurlar...
Adam Şiff

Əvvəlcə yazımıza sörlövhə olaraq “Erməni lobbisti Adam Şiffin “Sizif əməyi”, yaxud “Sizif daşı” kimi fikirləşmişdik. Amma Kaliforniya haylarının puluna hərisliyinin dərəcəsi çoxdan itmiş senatoru qədim yunan mifologiyasındakı küləklər hökmdarı Eolun oğlu Siziflə müqayisə etməyi küfr saydıq. Allahları aldatdığı üçün ömürlük cəzaya – dağın ətəyindən zirvəzinə kimi daşı diyirlətməyə məhkum edilmiş qələtkar son nöqtəyə çatan kimi daş üzüaşağı yuvarlanırmış. Sizifin gördüyü işin səmərəsizliyini və mənasızlığını həyatın boşluğu ilə müqayisə kontekstində ədəbiyyata gətirən Əlcəzair əsilli məşhur fransız yazıçısı Albert Kamyu rəvayəti “Zirvəyə doğru təkbaşına didinmək bir insanın ürəyini doldurmağa yetər” fəlsəfəsi ilə ifadə edib.

İndi biz ibrətamiz mif qəhrəmanının əbədi əzabını ürəyi vicdandan, düşüncəsi ədalətdən məhrum demokrat senatorun əməlləri ilə müqayisə edə bilmərik. Çünki ABŞ-da ermənilərin kompakt yaşadığı Kaliforniya ştatından Senata üzv seçilmiş Adam Şiffin anti–Azərbaycan fəaliyyəti – kriminal xarakterli cinayət əməlləri miflərlə deyil, qanunvericiliklə tövsif olunmalıdır. Bəri başdan deyək ki, onun da “son mənzili”nin haypərəst həmkarı Bob Menendez kimi dəmir barmaqlıqlar arxasında olacağına şübhəmiz yoxdur. Amma hələlik Şiff boynuna götürdüyü missiyanı yerinə yetirməyə, yəni, Azərbaycana qarşı şər-böhtan dolu çıxışlar etməyə, hansısa qanun layihəsinə Bakıya siyasi təzyiqi nəzərdə tutan düzəlişi irəli sürməyə borcludur. Amma bu zaman reallığı unudur: daha nə Ağ Ev əvvəlki Ağ Evdir, nə də Kapitolidə bir il əvvəlki ab-hava hökm sürür.

***

Senat Adam Şiffin 2026-cı maliyyə ili üçün Milli Müdafiə Səlahiyyəti Aktına təklif etdiyi anti-Azərbaycan düzəlişinə baxmaqdan imtina etməklə təkcə təşəbbüsün müəllifini deyil, həm də erməni lobbisini yerinə oturtmuş oldu. Azərbaycana təzyiq etmək məqsədi daşıyan budəfəki düzəliş o qədər siyasiləşmiş və reallıqdan uzaq idi ki, heç səsvermə mərhələsinə gedib çıxa bilməyib. Demokrat Şiff təklif etmişdi ki, Vaşinqton rəsmi Bakını “Həbsdə olan ermənilərə qarşı saxta məhkəmələrə (?) son qoymağa, bütün erməni hərbi əsirləri (?) və əsir götürülmüş mülki şəxsləri (?) Ermənistana qaytarmağa” çağırsın. Layihəyə düşəlişdə, həmçinin Tramp administrasiyasına “ATƏT-in Minsk qrupu (?) vasitəsilə” Bakıya diplomatik təzyiqi artırmaq tövsiyə olunurmuş. Əlavə təzyiq vasitəsi kimi hətta “Maqnitski Aktı” ilə Azərbaycan məmurlarına qarşı fərdi sanksiyaların tətbiqi imkanlarının nəzərdən keçirilməsini də irəli sürülübmüş.

Senatın gündəliyinə belə salınmağa layiq görülməyən bu təkliflər ABŞ qanunverici orqanının stenoqram yaddaşına Adam Şiffin siyasi şousu kimi yazıldı. Bu adamın elementar siyasi məntiqlə düşünmək qabiliyyəti olsaydı, Ağ Evin Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh dialoqunun inkişaf etdirilməsi missiyasına zidd sənədi ağlı başında olan heç bir senatorun dəstəkləməyəcəyini anlamalı idi. Ən azı, bu səbəbdən nəticə əvvəlcədən gözlənilirdi. İndi Şiff kimi erməni lobbisi də papağı qarşılarına qoyub fikirləşməli və dərk etməlidirlər ki, Azərbaycana qarşı saxta arqumentlər, emosional bəyanatlar, tarixi miflər erası arxada qaldı. Adam Şiffin adı onsuz da uzun illər ABŞ-dakı erməni diasporu ilə “qırılmaz tellərlə” bağlılıqda hallanırdı.
***
Erməni icmasının ənənəvi olaraq güclü sayıldığı Kaliforniya ştatından Senata seçilən Adam Şiff ardıcıl, həm də nümayişkaranə şəkildə anti-Azərbaycan mövqe tutub. O, Ermənistan–Azərbaycan münaqişəsinin səbəb və nəticələrini təhrif edən, işğalçını deyil, işğala məruz qalanı “təcavüzkar” kimi qələmə verən çoxsaylı qətnamələrin müəllif - sponsorlarından biri olub. Dəfələrlə Bakını Qarabağ ermənilərinə qarşı “müharibə cinayətləri” törətməkdə, “soyqırımı”nda ittiham edib. Hələ 5 il bundan əvvəl, 44 günlük müharibənin gedişində Şiff Konqresdəki çıxışında ABŞ-dan “insidentə müdaxilə və Bakını dayandırmağı” tələb etmişdi. O, Azərbaycanın öz ərazilərini işğalçıdan azad etməsini “humanitar fəlakət” kimi qiymətləndirmiş, erməni separatizmini isə “effektiv müdafiə” kimi qələmə vermişdi.

Amma Adamın siyasi portretinin cizgiləri bununla tamamlanmır. Bədnam senatorun adı ABŞ-dakı erməni diasporuna sadiq parlamentari kimi uzun müddət hay lobbisinin başqa bir züytutanı, indi həbsxanada səmadan məhrum edilmiş senator Robert Menendezlə eyni ampluada hallanır. Sonuncu təkcə özünün çoxsaylı anti-Azərbaycan təşəbbüsləri ilə deyil, həm də böyük korrupsiya qalmaqalları – rüşvət almaqda, xarici şirkətlərlə qanunsuz sövdələşmələrdə, vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə, hətta casusluqda ittiham olundu. Bu ifşalar fonunda Şiffin də haypərəst “fəaliyyəti” ciddi suallar doğurur. Onun “prinsipləri” çox vaxt Konqresdəki “dostlarının” seçki kampaniyalarını səxavətlə maliyyələşdirən erməni diasporunun maraqları ilə üst-üstə düşür. Çox güman ki, ABŞ Femidası tezliklə senator Adam Şifflə bağlı da “Menendezgeyt”ə bənzər bir cinayət dosyesini üzə çıxaracaq.

Maraqlı bir məqama diqqət yetirək. Şiffin düzəlişi bu il iyulun 31-də dərc edilib. Həmin düzəlişdə o, Donald Tramp Administrasiyasını bütün səviyyələrdə, o cümlədən ATƏT-in Minsk qrupu çərçivəsində Azərbaycan hökumət orqanlarına təzyiq göstərməyə çağırıb. Cəmi bir həftə sonra, avqustun 8-də Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri Vaşinqtonda keçirilən sammitdə ATƏT-in Minsk qrupunun və ona bağlı prosesin bağlanması ilə bağlı qurumun sədrinə birgə müraciət imzaladılar, üç ölkənin liderləri isə Birgə Bəyannamə ilə sülh sazişinin mətnini parafladılar. Yəni, Vaşinqton tərəfləri sülhə yaxınlaşdırarkən, Adam Şiff kimi gerizəkalılar otuz illik mantraları təkrarlamaqla, keçmişə boylanmaqla məşğul olurlar. Əslində, realllığın özü hayların uğursuzluğunu təmin etmişdi. Təkcə respublikaçılar deyil, demokratlardan da heç kim Ağ Evin Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh dialoqunun inkişaf etdirilməsi ilə bağlı öhdəliyinə zidd sənədi dəstəkləməyib. Cəmi on il əvvəl haypərəstlərin bu cür təşəbbüsləri onlarla imza toplaya bildiyi halda, bu gün qıcıqdan başqa heç nə, mifdən çox macəraya bənzəyən son Adam hadisəsi isə acı gülüşdən qeyri reaksiya doğurmur.

Dünya dəyişib və ABŞ-ın xarici siyasəti tədricən etnik lobbilərdən azad olmaqdadır. Bu günün diktə etdiyi prioritetlər sabitlik, enerji marşrutları və strateji ittifaqlardır. Regionun lider dövləti və orta güc olaraq Azərbaycan bu siyasi arxitekturanın əsas elementidir.

İ.HƏSƏNQALA,
“Xalq qəzeti”




Bölməyə aid digər xəbərlər