12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
ABŞ geri çəkilir, Avropa Ukraynanın ağır yükünü üzərinə götürür
Tarix: 17-11-2023 18:14 | Bölmə: Slayd
ABŞ geri çəkilir, Avropa Ukraynanın ağır yükünü üzərinə götürür

Vaşinqton gələn il üçün Ukraynaya yardımı təsdiqləməkdən imtina edir. Bu isə Kiyevin Rusiyaya qarşı müharibədə mövqelərini itirməsi ilə nəticələnə bilər. Bu səbəbdən də Avropa ölkələri Ukraynaya yardımı artırır.

Reyting.az
“The Wall Street Journal”a istinadla bildirir ki, Avropa və ABŞ Ukraynanın yaxın gələcəkdə əhəmiyyətli əraziləri qaytara bilməcəyinə daha az inanmağa başlayıblar. Bu səbəbdən də Ukrayna qoşunlarına Rusiyaya qarşı mövqelərini saxlamağa kömək etməyə çalışırlar.

Əks-hücum gözlənilən nəticəni vermir

Ukrayna əks-hücumla əhəmiyyətli əraziləri geri ala bilmədikdən sonra müharibə əsasən dalana dirənib. Qərb liderləri düşünürlər ki, Ukraynada pul və sursat çatışmazlığı Moskvaya itirdiyi əraziləri geri almaq imkanı verə bilər.

Qeyd edək ki, indiyədək ABŞ Ukraynaya hərbi yardımın ən ağır yükünü öz üzərinə götürüb və bu məqsədlə on milyardlarla dollar ayırıb. İndi avropalılar bu rolu öz üzərinə götürməyi planlaşdırırlar.

Məlumata görə, Almaniya hökuməti gələn il hərbi yardımı ikiqat artırmağı planlaşdırır. Hazırda Avropa İttifaqının (Aİ) rəsmiləri iqtisadi və hərbi yardımın yeni növləri üzərində işləyir, bölgədəki digər hökumətlər isə gələcək illər ərzində hərbi yardımı davam etdirməyə söz veriblər.

Rusiya uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır

Rusiya Qərbin Ukraynaya dəstəyinin zaman keçdikcə zəifləyə biləcəyini hesablayaraq uzunmüddətli münaqişəyə hazırlaşır. Moskva raketlər və pilotsuz təyyarələr də daxil olmaqla hərbi texnikanın istehsalını artırır, Şimali Koreya kimi ölkələrlə silah müqavilələri bağlayır, nisbətən kiçik qonşusuna qarşı “yıxılma savaşı” aparmaq qabiliyyətini yüksəldir.

ABŞ-ın Ukraynaya ayırdığı maliyyənin azalmasına baxmayaraq, Avropa rəsmiləri yaxın aylarda Kiyevi dəstəkləməyə davam edəcəklərini bildirirlər. Avropa və ABŞ rəsmiləri deyirlər ki, gələn ilin noyabrında ABŞ-da keçiriləcək seçkilərdən əvvəl Kremlin Ukrayna ilə ciddi sülh danışıqlarına başlamaq ehtimalı azdır. Avropalı rəsmilər Ukraynanın bu dövrə zəifləmiş girməsini istəmirlər.

Ukraynanın hərbi rəhbərliyi Kiyevin problemlərindən birbaşa danışır. Baş komandan Valeri Zalujnı “Economist”ə son məqaləsində döyüş meydanının getdikcə I Dünya Müharibəsini xatırlatdığını qeyd edib. Generalın fikrincə, Ukraynanın Qərb silahları ilə dəstəklənən böyük texnoloji sıçrayışı ölkəni vəziyyətdən çıxara bilər.

İsrail-HƏMAS qarşıdurması Ukraynanı ikinci plana keçirib

Qərb rəsmiləri iddia edirlər ki, indiyədək Ukraynaya çatdırılan heç bir silah sistemi döyüş meydanında strateji dəyişikliklərə səbəb olmayıb, yeni qoşun və sursat çox vacibdir.

Ukraynanın döyüş meydanındakı uğursuzluqları qlobal diqqətin İsrailin HƏMAS-la müharibəsinə yönəlməsi və Amerikanın Kiyevə dəstəyinin Konqresdə dayandığı bir vaxta təsadüf edir.

Xatırladaq ki, ABŞ Nümayəndələr Palatasının respublikaçıları Ukrayna, İsrail və Tayvana təklif olunan 106 milyard dollarlıq yardım paketinin yalnız İsrail hissəsini maliyyələşdirməyə razılaşıblar.

Ukraynaya yardım azalır

Hazırda Pentaqonun Ukraynaya silah tədarükünü davam etdirmək üçün əməliyyat büdcəsində təxminən 5 milyard dollar var. Bununla belə, Ukraynaya silah verilməsi zamanı ABŞ ordusunun öz ehtiyatlarını artırmaq üçün ayrılan vəsaitin həcmi cəmi 1,1 milyard dollar təşkil edib. Nəticədə hərbi yardım paketləri kəsilir. Təxminən iki həftədən bir elan edilən tipik paketlər 300 milyon dollardan 500 milyon dollara qədər dəyişir. Noyabrın 3-də elan edilən paket 125 milyon dollar idi.

Bayden administrasiyası Ukraynaya yardımı davam etdirməyə söz versə də, yeni maliyyələşdirmə yeni ilə qədər gözləməli ola bilər. Bu problemlər ABŞ-ın bundan imtina edəcəyi təqdirdə Avropanın Ukraynaya yardım öhdəliyinin nə dərəcədə güclü olacağı ilə bağlı suallar yaradıb. Yüksək səviyyəli Avropa rəsmiləri ABŞ-ın Ukraynaya dəstəyinin zəruri olduğunu və regionun Amerikanın maliyyə və hərbi texnikasını əvəz edə bilməyəcəyini deyiblər.

Kiyevə yeni vədlər verilir

Avropalılar maliyyə boşluğunu azaltmağa çalışırlar. Almaniyanın hakim koalisiyası bu yaxınlarda Berlinin gələn il Ukraynaya hərbi yardımını ikiqat artıraraq 8 milyard dollara çatdırmağa razılaşıb.

Almaniya ABŞ-dan sonra Ukraynanın ikinci ən böyük hərbi sponsoru sayılır.

Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius deyib ki, bu, həm də Ukraynaya ondan imtina etməyəcəyimizə dair güclü siqnaldır.

Aİ növbəti dörd il ərzində Ukraynaya 54 milyard dollar iqtisadi yardım göstərməyi planlaşdırır və əlavə maliyyə ilə müşayiət olunacaq Ukraynanın regional təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üzrə öhdəlikləri müzakirə edir.

Bu ay Fransa bildirib ki, Ukrayna üçün fransız avadanlıqları alınmasına 200 milyon dollardan çox əlavə vəsait ayırıb və fondun həcmini iki dəfə artırıb.

Hollandiya hökuməti Ukraynaya döyüş sursatı almağa kömək etmək üçün 542 milyon dollardan çox vəsait vəd edib.

Belçika keçən ay Rusiya Mərkəzi Bankının Belçika maliyyəsində saxlanılan aktivlərindən əldə edilən gəlir vergisindən toplanan vəsaitlərdən istifadə edərək gələn il Ukraynaya 1,85 milyard dollardan çox yardım edəcəyini bildirib.

Böyük Britaniyanın yeni xarici işlər naziri Devid Kemeron bu həftə Kiyevə ilk səfərində Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskiyə deyib ki, Britaniya “sizə lazım olan hərbi dəstəyi təkcə bu il və gələn il deyil, lazım olan müddət ərzində verəcək”.

Lakin verilən vədlərə baxmayaraq, Avropa İttifaqının mərmi və digər zəruri hərbi texnika ehtiyatları azaldığı üçün gələn ilin mart ayına qədər Ukraynaya bir milyon artilleriya mərmisi vermək mümkün olmayacaq.

E. KAMAL
Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər