17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
00:49 / 15-06-2025
İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
00:16 / 15-06-2025
İranda daha bir general həlak olub
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:27 / 12-06-2025
Üç min avtomobilin olduğu yük gəmisi bir həftədir yanır
07:17 / 12-06-2025
Ağ ev Yaxın Şərqdən diplomatları və hərbçi ailələrini çıxarır
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
21:06 / 11-06-2025
Acun Ilıcalı istefa verib
17:06 / 13-06-2025
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
22:53 / 11-06-2025
"Qarabağ" Marko Veşoviçlə yollarını ayırıb
21:38 / 12-06-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
18:04 / 11-06-2025
Kəmalə Günəşli toy sahibinə bakal atıb
17:43 / 13-06-2025
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
İran “Taliban” Əfqanıstanını Qəzza müharibəsinə cəlb edir
Tarix: 09-02-2024 15:04 | Bölmə: Slayd
İran qonşu Əfqanıstanı "müqavimət oxu"nun - onunla müttəfiq olan dövlət və qeyri-dövlət aktorlarının klubunun üzvü adlandırıb. İran İslam Respublikasının diplomatlarından birinin bəyanatı Qəzza zolağında İsrail qoşunlarına qarşı mübarizə ilə bağlı söhbət kontekstində verilib.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” (NG) yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunub:
Tehran keçmişdə Əfqanıstanın şiə icmasından olan insanlardan Suriya hökumətinə müharibələrdə kömək üçün istifadə edib. Onların bir çoxu vətənlərinə qayıtdılar. 2021-ci ildə Kabildə hakimiyyət dəyişikliyi onun Tehranla münasibətlərinin xarakterini yaxşılığa doğru dəyişdi.
İslam Respublikasının xüsusi nümayəndəsi Həsən Kazemi Qomi Əfqanıstanın İranla həmrəy olduğuna əminliyini ifadə edib. “Aydındır ki, Əfqanıstan “müqavimət oxu”nun bir hissəsidir, - o, İsrailin Qəzza zolağındakı əməliyyatına beynəlxalq ictimaiyyətin reaksiyasını şərh edərkən deyib. - Lazım gələrsə, şəhid olmaq istəyənlərin birdən çox briqadası Qəzzəyə dəstək vermək üçün göndərilə bilər”.
Qominin bəyanatı İran hakimiyyətinin Qəzzanı qorumaq üçün xarici qüvvələrin cəlb edilməsi zərurəti ilə bağlı ümumi ritorikasına uyğun gəlir, lakin “Taliban” hərəkatının hökmranlığına meydan oxuyur.
İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu (“Sepah”) tərəfindən işə götürüldüyü güman edilən ən görkəmli əfqan bölməsi “Fatimiyun” diviziyasıdır. O, Tehranın prezident Bəşər Əsəd hökumətini dəstəklədiyi Suriya arenasında iştirak edirdi. Suriyanın “Fatimiyun”a missiyası haqqında ilk məlumat 2013-cü ildə Livan “Hizbullah”ının üzvləri ərəb respublikasında açıq şəkildə döyüşlərə qoşulduqda ortaya çıxdı.
“Fatimiyun” diviziyası əsasən həzaralardan ibarət idi. Əfqanıstanın mərkəzi hissəsində məskunlaşan bu etnik qrupun nümayəndələri İranla qarşılıqlı əlaqəyə zəmin yaradan şiələrə mənsubdurlar.
2019-cu ildə Suriyada hərbi əməliyyatların aktiv mərhələsi sönməyə başlayanda Kabil administrasiyası “Fatimiyun”un üzvlərinin kütləvi şəkildə vətənlərinə qayıtdığını qeyd etdi.
Təhlükəsizlik xidmətləri o zaman özəl olaraq bildiriblər ki, Əsədin tərəfində döyüşən minlərlə döyüşçü Əfqanıstanda təhlükəsizlik problemləri yarada bilər. Narahatlığa ayrıca səbəb yaraqlıların İslam Respublikasının əsas hərbi-siyasi strukturlarından biri olan və xaricdə də öz təsir imkanlarını genişləndirməyə çalışan “Sepah”a yaxınlığı olub.
İrana qarşı müxalifət mediası ilə söhbətində xüsusi nümayəndənin bəyanatlarını şərh edən keçmiş əfqan diplomatı Əziz Maaric etiraf edib ki, Tehran bununla qonşu ölkəni Qəzza zolağında silahlı münaqişəyə sürükləmək istəyir. “İsrailin hücumunda öldürülən günahsız müsəlmanlar faciədir, lakin bu müharibə İranı əhatə edən siyasi, rəqabət və vəkil müharibəsidir. O, Əfqanıstanı bu problemlərə sürükləməklə Amerikadan qisas almağa və rəqiblərinə meydan oxumağa çalışır”, - deyə təqaüdçü diplomat yekunlaşdırıb.
“Taliban” 2021-ci ildə Əfqanıstanda hakimiyyəti bərpa etdikdən sonra onun İranla münasibətlərində sistematik problemlər yaranıb. 2023-cü ildə Tehran qonşu ölkəyə nəzarət edən radikal qrup beynəlxalq hüquq normalarına əməl etməyi dayandırarsa, “Taliban”ı mehriban qonşu siyasətindən əl çəkəcəyi ilə hədələyib.
Xəbərdarlıq su hüquqları ilə bağlı mübahisələr fonunda sərhəd bölgələrində gözlənilməz zərbə mübadiləsindən sonra edilir. Bunun ardınca “Taliban”ın yüksək rütbəli üzvü Əbdülhəmid Xorasani İran Silahlı Qüvvələrinə qarşı ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi xarici kontingentə qarşı döyüşməkdən qat-qat böyük şövqlə döyüşməyə hazır olduğunu bəyan edib.
Rusiya Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi işçisi və Müasir Əfqanıstanın Tədqiqi Mərkəzin direktoru Ömər Nisar deyib: "Bir sıra səbəblərə görə, “Taliban”ın razılığı olmadan Əfqanıstandan Qəzzaya kamikadzelərin göndərilməsini təsəvvür etmək çətindir. İranlı diplomatın bu bəyanatının “Taliban”la razılaşdırılıb-razılaşdırılmadığı hələ məlum deyil. Bununla belə, “Taliban”ın Yaxın Şərqdəki münaqişə ilə bağlı əvvəllər tutduğu mövqe Əfqanıstandan münaqişə zonasına kamikadzelərin göndərilməsini istisna edir. Müsəlman ölkələrində minlərlə insan İsrailə etiraz etmək üçün küçələrə çıxanda “Taliban” bir aksiya keçirməklə kifayətləndi”.
NG-nin həmsöhbətinin sözlərinə görə, Kabildəki hakimiyyət İsrailin hərəkətlərini pisləsə də, onların ritorikası bir çox digər ölkələrin ritorikasından qat-qat yumşaqdır. “Bundan əlavə, İranın bu bəyanatı artıq etnik qrupların maraqlarını təmsil edən bir sıra əfqan siyasətçilərinin narazılığına səbəb olub ki, bu da ən azı Əfqanıstan cəmiyyətinin müəyyən hissəsindəki əhval-ruhiyyədən xəbər verir”, - deyə Nisar qeyd edir. - Lakin biz Fatimiyyun bölgüsünün mövcudluğunu unutmamalıyıq”.
Bundan əlavə, İran ərazisində çoxlu sayda əfqan qaçqın var, o cümlədən keçmiş hərbçilər və polislər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-02-2024 15:04 | Bölmə: Slayd
İran qonşu Əfqanıstanı "müqavimət oxu"nun - onunla müttəfiq olan dövlət və qeyri-dövlət aktorlarının klubunun üzvü adlandırıb. İran İslam Respublikasının diplomatlarından birinin bəyanatı Qəzza zolağında İsrail qoşunlarına qarşı mübarizə ilə bağlı söhbət kontekstində verilib.
Reyting.az-ın xəbərinə görə, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” (NG) yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunub:
Tehran keçmişdə Əfqanıstanın şiə icmasından olan insanlardan Suriya hökumətinə müharibələrdə kömək üçün istifadə edib. Onların bir çoxu vətənlərinə qayıtdılar. 2021-ci ildə Kabildə hakimiyyət dəyişikliyi onun Tehranla münasibətlərinin xarakterini yaxşılığa doğru dəyişdi.
İslam Respublikasının xüsusi nümayəndəsi Həsən Kazemi Qomi Əfqanıstanın İranla həmrəy olduğuna əminliyini ifadə edib. “Aydındır ki, Əfqanıstan “müqavimət oxu”nun bir hissəsidir, - o, İsrailin Qəzza zolağındakı əməliyyatına beynəlxalq ictimaiyyətin reaksiyasını şərh edərkən deyib. - Lazım gələrsə, şəhid olmaq istəyənlərin birdən çox briqadası Qəzzəyə dəstək vermək üçün göndərilə bilər”.
Qominin bəyanatı İran hakimiyyətinin Qəzzanı qorumaq üçün xarici qüvvələrin cəlb edilməsi zərurəti ilə bağlı ümumi ritorikasına uyğun gəlir, lakin “Taliban” hərəkatının hökmranlığına meydan oxuyur.
İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu (“Sepah”) tərəfindən işə götürüldüyü güman edilən ən görkəmli əfqan bölməsi “Fatimiyun” diviziyasıdır. O, Tehranın prezident Bəşər Əsəd hökumətini dəstəklədiyi Suriya arenasında iştirak edirdi. Suriyanın “Fatimiyun”a missiyası haqqında ilk məlumat 2013-cü ildə Livan “Hizbullah”ının üzvləri ərəb respublikasında açıq şəkildə döyüşlərə qoşulduqda ortaya çıxdı.
“Fatimiyun” diviziyası əsasən həzaralardan ibarət idi. Əfqanıstanın mərkəzi hissəsində məskunlaşan bu etnik qrupun nümayəndələri İranla qarşılıqlı əlaqəyə zəmin yaradan şiələrə mənsubdurlar.
2019-cu ildə Suriyada hərbi əməliyyatların aktiv mərhələsi sönməyə başlayanda Kabil administrasiyası “Fatimiyun”un üzvlərinin kütləvi şəkildə vətənlərinə qayıtdığını qeyd etdi.
Təhlükəsizlik xidmətləri o zaman özəl olaraq bildiriblər ki, Əsədin tərəfində döyüşən minlərlə döyüşçü Əfqanıstanda təhlükəsizlik problemləri yarada bilər. Narahatlığa ayrıca səbəb yaraqlıların İslam Respublikasının əsas hərbi-siyasi strukturlarından biri olan və xaricdə də öz təsir imkanlarını genişləndirməyə çalışan “Sepah”a yaxınlığı olub.
İrana qarşı müxalifət mediası ilə söhbətində xüsusi nümayəndənin bəyanatlarını şərh edən keçmiş əfqan diplomatı Əziz Maaric etiraf edib ki, Tehran bununla qonşu ölkəni Qəzza zolağında silahlı münaqişəyə sürükləmək istəyir. “İsrailin hücumunda öldürülən günahsız müsəlmanlar faciədir, lakin bu müharibə İranı əhatə edən siyasi, rəqabət və vəkil müharibəsidir. O, Əfqanıstanı bu problemlərə sürükləməklə Amerikadan qisas almağa və rəqiblərinə meydan oxumağa çalışır”, - deyə təqaüdçü diplomat yekunlaşdırıb.
“Taliban” 2021-ci ildə Əfqanıstanda hakimiyyəti bərpa etdikdən sonra onun İranla münasibətlərində sistematik problemlər yaranıb. 2023-cü ildə Tehran qonşu ölkəyə nəzarət edən radikal qrup beynəlxalq hüquq normalarına əməl etməyi dayandırarsa, “Taliban”ı mehriban qonşu siyasətindən əl çəkəcəyi ilə hədələyib.
Xəbərdarlıq su hüquqları ilə bağlı mübahisələr fonunda sərhəd bölgələrində gözlənilməz zərbə mübadiləsindən sonra edilir. Bunun ardınca “Taliban”ın yüksək rütbəli üzvü Əbdülhəmid Xorasani İran Silahlı Qüvvələrinə qarşı ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi xarici kontingentə qarşı döyüşməkdən qat-qat böyük şövqlə döyüşməyə hazır olduğunu bəyan edib.
Rusiya Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi işçisi və Müasir Əfqanıstanın Tədqiqi Mərkəzin direktoru Ömər Nisar deyib: "Bir sıra səbəblərə görə, “Taliban”ın razılığı olmadan Əfqanıstandan Qəzzaya kamikadzelərin göndərilməsini təsəvvür etmək çətindir. İranlı diplomatın bu bəyanatının “Taliban”la razılaşdırılıb-razılaşdırılmadığı hələ məlum deyil. Bununla belə, “Taliban”ın Yaxın Şərqdəki münaqişə ilə bağlı əvvəllər tutduğu mövqe Əfqanıstandan münaqişə zonasına kamikadzelərin göndərilməsini istisna edir. Müsəlman ölkələrində minlərlə insan İsrailə etiraz etmək üçün küçələrə çıxanda “Taliban” bir aksiya keçirməklə kifayətləndi”.
NG-nin həmsöhbətinin sözlərinə görə, Kabildəki hakimiyyət İsrailin hərəkətlərini pisləsə də, onların ritorikası bir çox digər ölkələrin ritorikasından qat-qat yumşaqdır. “Bundan əlavə, İranın bu bəyanatı artıq etnik qrupların maraqlarını təmsil edən bir sıra əfqan siyasətçilərinin narazılığına səbəb olub ki, bu da ən azı Əfqanıstan cəmiyyətinin müəyyən hissəsindəki əhval-ruhiyyədən xəbər verir”, - deyə Nisar qeyd edir. - Lakin biz Fatimiyyun bölgüsünün mövcudluğunu unutmamalıyıq”.
Bundan əlavə, İran ərazisində çoxlu sayda əfqan qaçqın var, o cümlədən keçmiş hərbçilər və polislər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
Dünən, 13:19
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
