20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:17 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

21:06 / 11-06-2025

17:06 / 13-06-2025

22:53 / 11-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

17:43 / 13-06-2025

07:37 / 12-06-2025

Türkmənistan üzünü Qərbə döndərir - Aşqabad Orta Dəhlizlə Çinə qarşı çıxır
Tarix: 26-02-2024 13:53 | Bölmə: Slayd

ATƏT-in baş katibi Helqa Şmid mart ayında Aşqabada gələcək. Bunu xarici işlər naziri Rəşid Meredov Nazirlər Kabinetinin həftəlik iclasında deyib. Onun sözlərinə görə, bu il Türkmənistan və ATƏT 37 birgə layihə həyata keçirir.
Helqa Şmidin səfəri çərçivəsində “ATƏT regionunda təhlükəsizliyin və etimadın möhkəmləndirilməsində neytral dövlətlərin rolu” adlı konfrans keçiriləcək.
May ayında Aşqabadda ATƏT Parlament Assambleyasının regional toplantısının keçirilməsi də planlaşdırılır. Prezident Serdar Berdıməhəmmədov bütün tədbirlərin ən yüksək səviyyədə keçirilməsi barədə göstəriş verib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rəşid Meredov ötən həftənin sonunda hökumətin iclası zamanı bildirib ki, ATƏT-in Aşqabaddakı Mərkəzi və Türkmənistanın müvafiq dövlət qurumları ilə birlikdə 2024-cü il üçün birgə tədbirlərin həyata keçirilməsi planı hazırlayıb. Bu plan ikitərəfli və Mərkəzi Asiya regionu çərçivəsində siyasi, iqtisadi, ekoloji və humanitar sahələrdə səmərəli əməkdaşlığa yönəlib.
Xüsusilə, siyasi sahədə tərəflər sülh və təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi, qabaqlayıcı diplomatiyanın inkişafına, müasir çağırış və təhdidlərə qarşı mübarizəyə yönəlmiş bir sıra layihələr həyata keçirmək niyyətindədirlər. İqtisadi və ekoloji sahələrdə regional əməkdaşlıq, enerji səmərəliliyinin artırılması, ekoloji təhlükəsizliyin gücləndirilməsi və iqlim dəyişikliyi məsələləri həll olunacaq. Humanitar sahədə isə elm və təhsil, insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi, ölkədə demokratik təsisatların əsaslarının təkmilləşdirilməsi, gender bərabərliyinin təmin edilməsi, vətəndaşlığı olmayan şəxslərin problemlərinin həlli, KİV-in inkişafı və s.
Layihə baxılmaq üçün dövlət başçısına təqdim olunub. 2023-cü ilin yayında Aşqabadda ofisini açdıqdan sonra ATƏT Türkmənistanda fəaliyyətini aktivləşdirib. Helqa Şmid bu ölkəyə tez-tez qonaq gəlir. ATƏT-ə sədrlik edən Şimali Makedoniyanın xarici işlər naziri Bujar Osmani də ötən ilin oktyabrında Aşqabada gələrək təhlükəsizliyin təmin edilməsi və enerji resurslarının dünya bazarlarına etibarlı çatdırılması, dayanıqlı inkişaf üçün şərait yaradılması, nəqliyyat potensialının artırılması və s. məsələləri müzakirə edib.
“Türkmənistanın ATƏT-lə, ATƏT-in də Türkmənistanla flört etməsi Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya ölkələrinin hətta Avropaya deyil, bütövlükdə, Qərb dünyasına cəlbetmə istiqamətində ümumi tendensiyanın bir hissəsidir. Bu trendə Avropa Parlamentinin bu yaxınlarda qəbul etdiyi Aİ-nin Mərkəzi Asiya ilə bağlı yeni strategiyasına dair qətnaməsi, bir sıra yerli və tematik təşəbbüslər, məsələn, Orta Dəhliz (MCTM) də daxildir.
Xəzər bölgəsi, Aİ-nin Mərkəzi Asiya ölkələrini Əfqanıstanla bağlı təşəbbüslərinə bağlamaq cəhdləri ilk baxışda yalnız təcrid olunmuş təşəbbüslərdir, amma hamısı eyni paketdədir. Onlar Yaponiya və Cənubi Koreyanın regionda aktivləşməsi ilə müşayiət olunur ki, bu da nə qədər qəribə səslənsə də, açıq-aydın anti-Çin motividir, çünki Orta Dəhliz əvvəldən Rusiyanın Avropa-Çin marşrutuna alternativ kimi düşünülüb”, - bunu Mərkəzi Asiya üzrə ekspert Serdar Aytakov deyib.
Onun sözlərinə görə, bununla bərabər, Türkmənistanın rəsmi mediasında Çinin “strateji tərəfdaş” kimi qeyd edilməsi yoxa çıxıb. Əvəzində, bütün türkmən diplomatiyası Çin texnologiyalarına alternativ tapmaq üçün təcili olaraq Avropa, ABŞ, Yaponiya və Cənubi Koreyanın biznes nümayəndələri ilə təmaslara yönəlib:
“Aşqabad hələ də Türkmənistan-Çin qaz kəmərinin dördüncü D xəttinin tikintisi ilə bağlı danışıqları sabotaj edir və Arkadağ (Qurbanqulu Berdıməhəmmədov - N.Q.) və Serdar Berdıməhəmmədov Çindən gələn yüksək rütbəli məmurların qəbulundan imtina etdilər”.
Ekspert qeyd edib ki, Qərb mənalar və prinsiplər üzərində ticarət etməyə çalışır:
“Kinsizliyin və vicdansızlığın kəskin artması istisna olmaqla, bunda qeyri-adi heç nə yoxdur. Türkmənistan hakimiyyəti, nəhayət, vektoru şərqdən şərti qərbə dəyişmək qərarına gəlib. Bu qərarın motivlərində daha çox nə var: kökə istəyi, yoxsa şallaq qorxusu? Hələlik məlum deyil”.
S. Aytakov bildirib ki, Türkmənistan hökumət dairələrində Türkmənistanın ATƏT-in sədri vəzifəsinə seçilmə ehtimalı və Türkmənistanla Aİ arasında ticarət-iqtisadi sazişin tezliklə bağlanması məsələsi ciddi müzakirə olunur.
“Ciddi şallaq, daha doğrusu, Damokl qılıncı Türkmənistana ikinci dərəcəli sanksiyaların tətbiqi, o cümlədən SWIFT-dən ayrılma təhlükəsidir ki, bu halda Türkmənistan iqtisadiyyatı bir həftə ərzində çökəcək. Türkmənistan hakimiyyətinin anti-Rusiya sanksiyalarının həyata keçirilməsində səy göstərməsi də buna misaldır. Amma burada əsas Rusiya yox, Çin məsələsidir – Türkmənistan hakimiyyəti ABŞ və Çin arasında vəziyyətin gərginləşdiyi dövrdə Çinə qaz nəqlini “müvəqqəti olaraq” kəsmək zərurətinə hazırlaşır. Türkmənistanın Çinə satdığı qaza görə ildə aldığı 10 milyard dollar itkini və Çin texnologiyalarına çıxışın itirilməsini avropalıların “kökə”lərlə kompensasiya edib-etməyəcəyi Türkmənistan hakimiyyətinin özünü də məlum deyil. Lakin onların başqa seçimi yoxdur”, - deyə Aytakov əlavə edib.
E. KAMAL
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-02-2024 13:53 | Bölmə: Slayd

ATƏT-in baş katibi Helqa Şmid mart ayında Aşqabada gələcək. Bunu xarici işlər naziri Rəşid Meredov Nazirlər Kabinetinin həftəlik iclasında deyib. Onun sözlərinə görə, bu il Türkmənistan və ATƏT 37 birgə layihə həyata keçirir.
Helqa Şmidin səfəri çərçivəsində “ATƏT regionunda təhlükəsizliyin və etimadın möhkəmləndirilməsində neytral dövlətlərin rolu” adlı konfrans keçiriləcək.
May ayında Aşqabadda ATƏT Parlament Assambleyasının regional toplantısının keçirilməsi də planlaşdırılır. Prezident Serdar Berdıməhəmmədov bütün tədbirlərin ən yüksək səviyyədə keçirilməsi barədə göstəriş verib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rəşid Meredov ötən həftənin sonunda hökumətin iclası zamanı bildirib ki, ATƏT-in Aşqabaddakı Mərkəzi və Türkmənistanın müvafiq dövlət qurumları ilə birlikdə 2024-cü il üçün birgə tədbirlərin həyata keçirilməsi planı hazırlayıb. Bu plan ikitərəfli və Mərkəzi Asiya regionu çərçivəsində siyasi, iqtisadi, ekoloji və humanitar sahələrdə səmərəli əməkdaşlığa yönəlib.
Xüsusilə, siyasi sahədə tərəflər sülh və təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi, qabaqlayıcı diplomatiyanın inkişafına, müasir çağırış və təhdidlərə qarşı mübarizəyə yönəlmiş bir sıra layihələr həyata keçirmək niyyətindədirlər. İqtisadi və ekoloji sahələrdə regional əməkdaşlıq, enerji səmərəliliyinin artırılması, ekoloji təhlükəsizliyin gücləndirilməsi və iqlim dəyişikliyi məsələləri həll olunacaq. Humanitar sahədə isə elm və təhsil, insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi, ölkədə demokratik təsisatların əsaslarının təkmilləşdirilməsi, gender bərabərliyinin təmin edilməsi, vətəndaşlığı olmayan şəxslərin problemlərinin həlli, KİV-in inkişafı və s.
Layihə baxılmaq üçün dövlət başçısına təqdim olunub. 2023-cü ilin yayında Aşqabadda ofisini açdıqdan sonra ATƏT Türkmənistanda fəaliyyətini aktivləşdirib. Helqa Şmid bu ölkəyə tez-tez qonaq gəlir. ATƏT-ə sədrlik edən Şimali Makedoniyanın xarici işlər naziri Bujar Osmani də ötən ilin oktyabrında Aşqabada gələrək təhlükəsizliyin təmin edilməsi və enerji resurslarının dünya bazarlarına etibarlı çatdırılması, dayanıqlı inkişaf üçün şərait yaradılması, nəqliyyat potensialının artırılması və s. məsələləri müzakirə edib.
“Türkmənistanın ATƏT-lə, ATƏT-in də Türkmənistanla flört etməsi Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya ölkələrinin hətta Avropaya deyil, bütövlükdə, Qərb dünyasına cəlbetmə istiqamətində ümumi tendensiyanın bir hissəsidir. Bu trendə Avropa Parlamentinin bu yaxınlarda qəbul etdiyi Aİ-nin Mərkəzi Asiya ilə bağlı yeni strategiyasına dair qətnaməsi, bir sıra yerli və tematik təşəbbüslər, məsələn, Orta Dəhliz (MCTM) də daxildir.
Xəzər bölgəsi, Aİ-nin Mərkəzi Asiya ölkələrini Əfqanıstanla bağlı təşəbbüslərinə bağlamaq cəhdləri ilk baxışda yalnız təcrid olunmuş təşəbbüslərdir, amma hamısı eyni paketdədir. Onlar Yaponiya və Cənubi Koreyanın regionda aktivləşməsi ilə müşayiət olunur ki, bu da nə qədər qəribə səslənsə də, açıq-aydın anti-Çin motividir, çünki Orta Dəhliz əvvəldən Rusiyanın Avropa-Çin marşrutuna alternativ kimi düşünülüb”, - bunu Mərkəzi Asiya üzrə ekspert Serdar Aytakov deyib.
Onun sözlərinə görə, bununla bərabər, Türkmənistanın rəsmi mediasında Çinin “strateji tərəfdaş” kimi qeyd edilməsi yoxa çıxıb. Əvəzində, bütün türkmən diplomatiyası Çin texnologiyalarına alternativ tapmaq üçün təcili olaraq Avropa, ABŞ, Yaponiya və Cənubi Koreyanın biznes nümayəndələri ilə təmaslara yönəlib:
“Aşqabad hələ də Türkmənistan-Çin qaz kəmərinin dördüncü D xəttinin tikintisi ilə bağlı danışıqları sabotaj edir və Arkadağ (Qurbanqulu Berdıməhəmmədov - N.Q.) və Serdar Berdıməhəmmədov Çindən gələn yüksək rütbəli məmurların qəbulundan imtina etdilər”.
Ekspert qeyd edib ki, Qərb mənalar və prinsiplər üzərində ticarət etməyə çalışır:
“Kinsizliyin və vicdansızlığın kəskin artması istisna olmaqla, bunda qeyri-adi heç nə yoxdur. Türkmənistan hakimiyyəti, nəhayət, vektoru şərqdən şərti qərbə dəyişmək qərarına gəlib. Bu qərarın motivlərində daha çox nə var: kökə istəyi, yoxsa şallaq qorxusu? Hələlik məlum deyil”.
S. Aytakov bildirib ki, Türkmənistan hökumət dairələrində Türkmənistanın ATƏT-in sədri vəzifəsinə seçilmə ehtimalı və Türkmənistanla Aİ arasında ticarət-iqtisadi sazişin tezliklə bağlanması məsələsi ciddi müzakirə olunur.
“Ciddi şallaq, daha doğrusu, Damokl qılıncı Türkmənistana ikinci dərəcəli sanksiyaların tətbiqi, o cümlədən SWIFT-dən ayrılma təhlükəsidir ki, bu halda Türkmənistan iqtisadiyyatı bir həftə ərzində çökəcək. Türkmənistan hakimiyyətinin anti-Rusiya sanksiyalarının həyata keçirilməsində səy göstərməsi də buna misaldır. Amma burada əsas Rusiya yox, Çin məsələsidir – Türkmənistan hakimiyyəti ABŞ və Çin arasında vəziyyətin gərginləşdiyi dövrdə Çinə qaz nəqlini “müvəqqəti olaraq” kəsmək zərurətinə hazırlaşır. Türkmənistanın Çinə satdığı qaza görə ildə aldığı 10 milyard dollar itkini və Çin texnologiyalarına çıxışın itirilməsini avropalıların “kökə”lərlə kompensasiya edib-etməyəcəyi Türkmənistan hakimiyyətinin özünü də məlum deyil. Lakin onların başqa seçimi yoxdur”, - deyə Aytakov əlavə edib.
E. KAMAL
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb