20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:17 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

21:06 / 11-06-2025

17:06 / 13-06-2025

22:53 / 11-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

17:43 / 13-06-2025

07:37 / 12-06-2025

Paşinyan Ermənistanın sükanını Avropaya döndərir
Tarix: 04-03-2024 11:24 | Bölmə: Slayd

Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin Ermənistana səfəri ilə bağlı söz-söhbətlər yerli hakimiyyət orqanlarını həmvətənlərini Avropa İttifaqına üzv olmaq barədə düşünməyə dəvət edir. Ölkə iqtisadi cəhətdən böyük ölçüdə Rusiyadan asılı olduğu üçün bu ideya milli təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi və demokratiyanın inkişafı bəhanəsi ilə irəli sürülür. Bunun səbəbi nədir və nəyə gətirib çıxara bilər?
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan İctimai Televiziyaya müsahibəsində bildirib ki, Avropa İttifaqı (Aİ) İrəvanı üzvlüyünə dəvət etsə, Ermənistan hakimiyyəti bu barədə düşünəcək. Eyni zamanda, o qeyd edib ki, Brüssel artıq əməkdaşlığı mümkün qədər genişləndirməyə hazır olduğunu bəyan etsə də, Aİ-nin hələ də çox geniş gündəliyi var. Buna baxmayaraq, Qriqoryan əmindir ki, zaman keçdikcə Avropa İttifaqı ilə Ermənistan arasında münasibətlər yalnız möhkəmlənəcək. Beləliklə, onun fikrincə, İrəvan “Avropa təhlükəsizlik alətlərinin bir hissəsi” olmaq istəyir.
Öz növbəsində, Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyan hesab edir ki, Avropaya inteqrasiya istiqamətində düşünmək lazımdır, lakin tələsmək lazım deyil. O cümlədən İrəvanın addımları birtərəfli olmamalıdır.
Simonyan Ermənistanda demokratiyanın səviyyəsinin artıq bəzi Aİ ölkələrindən yüksək olduğunu vurğulayıb.
Hakim “Vətəndaş müqaviləsi” partiyası respublikanın Avropa İttifaqı ilə daha sıx əlaqələr qurmağa hazır olduğunu iddia edir. Parlament fraksiyasının katibi Artur Ovannisyanın dediyi kimi, Aİ ilə yaxınlaşma Ermənistan üçün, ilk növbədə, təhlükəsizliyin gücləndirilməsi baxımından vacibdir.
Bundan əlavə, inteqrasiya prosesi erməni malları üçün yeni bazarlar aça bilər. “Mülki müqavilə”nin deputatı Vladimir Vardanyan da qeyd edib ki, ölkənin dörd qonşusundan ikisi Aİ üzvlüyünə namizəddir və onun fikrincə, bu, “Aİ-nin Ermənistana daxil olmasının sərhədlərini sıxışdırır”.
Söz düşmüşkən, Avrasiya Ekspert Klubunun üzvü Aqasi Tavadyanın sözlərinə görə, 2023-cü ildə Ermənistan öz məhsullarının əsas hissəsini Rusiya, BƏƏ və Çinə ixrac edib. Tədarükün 40,6 faizi şimal qonşusunun, 34,4 faizi isə digər iki ölkənin payına düşüb. Üstəlik, 2021-ci ildə Əbu-Dabi və Pekin ixracın cəmi 2,8 faizini təşkil edib. Ümumilikdə, xaricə tədarük keçən il 55,3 faiz artaraq 5,4 milyard dollardan 8,4 milyard dollara çatıb, son iki ildə isə 2,8 dəfə yüksəlib.
Ekspert izah edib ki, Rusiya qiymətli daşları və metalları əsasən Çin və BƏƏ-yə reeksport edilir. 2022-ci ilə qədər konyak əsasən Rusiyaya satılırdı, lakin indi telefonlar, avtomobillər, tibbi cihazlar və radio avadanlıqları kimi mallar lider mövqeləri tutur. Moskvanı ümumi statistikadan çıxarsaq, məlum olur ki, 2023-cü ildə Ermənistan ixracatı 12,2 faiz azalıb, son iki ildə isə cəmi 0,6 faiz artıb.
Avropa İttifaqına gəlincə, 2023-cü ilin sonunda o, yalnız dördüncü yerdə idi. Ermənilər mallarının cəmi 8,4 faizini ora ixrac edirdilər. Lakin Aİ-yə daxil olmaq üçün ilk növbədə Aİİ (Avrasiya İqtisadi İttifaqı) çərçivəsində Rusiya ilə iqtisadi ittifaqdan çıxmalı olacaqsınız. Üstəlik, bu, çox güman ki, Avropa İttifaqı ilə assosiasiyanın imzalanmasından əvvəl, yəni real inteqrasiyadan xeyli əvvəl edilməli olacaq.
Necə olursa-olsun, Ermənistan parlamentinin vitse-spikeri və respublikanın Türkiyə ilə münasibətlərin normallaşdırılması üzrə xüsusi nümayəndəsi Ruben Rubinyan əmin edir ki, İrəvan Aİİ-dən çıxmaq fikrində deyil. Aİ-nin Cənubi Qafqazdakı böhran üzrə xüsusi nümayəndəsi Toivo Klaar da iddia edir ki, Brüssel erməni həmkarlarının Avropa İttifaqında deyil, Avrasiyada inkişaf etmək qərarına hörmətlə yanaşır. “Bunu nəzərə alaraq əlaqələr qurmağın bir yolunu tapdıq. Burada biz hazırkı kontekstdə əlaqələrimizin inkişafı üçün potensial görürük”, - diplomat bildirib.
“Müasir şəraitdə Ermənistanın Avropaya inteqrasiyasının mümkün olduğunu düşünmürəm. Aİ-nin üzləşdiyi çətinlikləri nəzərə alsaq, onun genişlənmək istəməsi ehtimalı azdır. Bununla belə, Avropaya inteqrasiya perspektivi Avropa İttifaqının postsovet məkanında təsirini yaymaq üçün çox səmərəli vasitədir. Bundan əlavə, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan üçün bu, həmvətənlərini Rusiyadan Qərbə yönləndirmək zərurətinə inandıracağı kartlardan birinə çevrilə bilər. Eyni zamanda, Paşinyan çox yaxşı başa düşür ki, ortamüddətli perspektivdə ən yaxşı halda Avropa İttifaqı ilə assosiasiyaya nail ola biləcək. Qoşulmanın özü, nə vaxtsa baş tutsa, çox da tez olmayacaq”, - Strateji Araşdırmalar və Təşəbbüslər üzrə Analitik Mərkəzin (ACSSI) rəhbəri Ayk Xalatyan hesab edir.
Postsovet Araşdırmaları Mərkəzinin baş elmi işçisi Stanislav Pritçin hesab edir ki, Avrointeqrasiya cəhdi Ermənistan iqtisadiyyatının çökməsinə gətirib çıxaracaq.
“Birincisi, Ermənistan heç bir şəkildə Aİ üzvlüyünə namizəd statusuna uyğun gəlmir. Son zamanlar Brüssel tərəfindən nəzərdən keçirilən bütün ölkələrdən Gürcüstan ən münasibdir, lakin bunun üçün o, uzun bir yol qət etməli və siyasi institutlarını yenidən qurmalı idi.
Burada ikinci məqama gəlirik: Ermənistan Aİİ-dən çıxmalı olacaq. Rəsmi İrəvanın ritorikasında bu mövzu ümumiyyətlə görünmür, çünki Ermənistan hakimiyyətinin bu təşkilata qarşı heç bir şikayəti yoxdur. Bu, Ermənistan ticarətini stimullaşdırır və respublikaya investisiya cəlb edir. Aİİ-dən çıxmaq Moskva ilə İrəvan arasında münasibətlərin köklü şəkildə yenidən nəzərdən keçirilməsinə gətirib çıxaracaq. Avropa İttifaqı heç vaxt Ermənistana Rusiya kimi strateji tərəfdaşın getməsinə görə kompensasiya verə bilməyəcək”, - ekspert izah edib.
Pritçinin sözlərinə görə, Aİİ-dən çıxmağı Ermənistanın intiharı ilə müqayisə etmək olar, bunun yeganə səbəbi İrəvan üzərində Aİ bayrağını qaldırmaq istəyi olacaq. Bu baxımdan o, respublika hakimiyyətinin bu addımı ciddi düşünə biləcəyinə inanmır.
Ekspert Avrointeqrasiya mövzusunda söhbətləri Ermənistan rəhbərliyinin öz vətəndaşlarını və beynəlxalq ictimaiyyəti onların reaksiyasını qiymətləndirdikdən sonra yeni xarici siyasət kursu hazırlamaq cəhdi kimi izah edir.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-03-2024 11:24 | Bölmə: Slayd

Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin Ermənistana səfəri ilə bağlı söz-söhbətlər yerli hakimiyyət orqanlarını həmvətənlərini Avropa İttifaqına üzv olmaq barədə düşünməyə dəvət edir. Ölkə iqtisadi cəhətdən böyük ölçüdə Rusiyadan asılı olduğu üçün bu ideya milli təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi və demokratiyanın inkişafı bəhanəsi ilə irəli sürülür. Bunun səbəbi nədir və nəyə gətirib çıxara bilər?
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan İctimai Televiziyaya müsahibəsində bildirib ki, Avropa İttifaqı (Aİ) İrəvanı üzvlüyünə dəvət etsə, Ermənistan hakimiyyəti bu barədə düşünəcək. Eyni zamanda, o qeyd edib ki, Brüssel artıq əməkdaşlığı mümkün qədər genişləndirməyə hazır olduğunu bəyan etsə də, Aİ-nin hələ də çox geniş gündəliyi var. Buna baxmayaraq, Qriqoryan əmindir ki, zaman keçdikcə Avropa İttifaqı ilə Ermənistan arasında münasibətlər yalnız möhkəmlənəcək. Beləliklə, onun fikrincə, İrəvan “Avropa təhlükəsizlik alətlərinin bir hissəsi” olmaq istəyir.
Öz növbəsində, Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyan hesab edir ki, Avropaya inteqrasiya istiqamətində düşünmək lazımdır, lakin tələsmək lazım deyil. O cümlədən İrəvanın addımları birtərəfli olmamalıdır.
Simonyan Ermənistanda demokratiyanın səviyyəsinin artıq bəzi Aİ ölkələrindən yüksək olduğunu vurğulayıb.
Hakim “Vətəndaş müqaviləsi” partiyası respublikanın Avropa İttifaqı ilə daha sıx əlaqələr qurmağa hazır olduğunu iddia edir. Parlament fraksiyasının katibi Artur Ovannisyanın dediyi kimi, Aİ ilə yaxınlaşma Ermənistan üçün, ilk növbədə, təhlükəsizliyin gücləndirilməsi baxımından vacibdir.
Bundan əlavə, inteqrasiya prosesi erməni malları üçün yeni bazarlar aça bilər. “Mülki müqavilə”nin deputatı Vladimir Vardanyan da qeyd edib ki, ölkənin dörd qonşusundan ikisi Aİ üzvlüyünə namizəddir və onun fikrincə, bu, “Aİ-nin Ermənistana daxil olmasının sərhədlərini sıxışdırır”.
Söz düşmüşkən, Avrasiya Ekspert Klubunun üzvü Aqasi Tavadyanın sözlərinə görə, 2023-cü ildə Ermənistan öz məhsullarının əsas hissəsini Rusiya, BƏƏ və Çinə ixrac edib. Tədarükün 40,6 faizi şimal qonşusunun, 34,4 faizi isə digər iki ölkənin payına düşüb. Üstəlik, 2021-ci ildə Əbu-Dabi və Pekin ixracın cəmi 2,8 faizini təşkil edib. Ümumilikdə, xaricə tədarük keçən il 55,3 faiz artaraq 5,4 milyard dollardan 8,4 milyard dollara çatıb, son iki ildə isə 2,8 dəfə yüksəlib.
Ekspert izah edib ki, Rusiya qiymətli daşları və metalları əsasən Çin və BƏƏ-yə reeksport edilir. 2022-ci ilə qədər konyak əsasən Rusiyaya satılırdı, lakin indi telefonlar, avtomobillər, tibbi cihazlar və radio avadanlıqları kimi mallar lider mövqeləri tutur. Moskvanı ümumi statistikadan çıxarsaq, məlum olur ki, 2023-cü ildə Ermənistan ixracatı 12,2 faiz azalıb, son iki ildə isə cəmi 0,6 faiz artıb.
Avropa İttifaqına gəlincə, 2023-cü ilin sonunda o, yalnız dördüncü yerdə idi. Ermənilər mallarının cəmi 8,4 faizini ora ixrac edirdilər. Lakin Aİ-yə daxil olmaq üçün ilk növbədə Aİİ (Avrasiya İqtisadi İttifaqı) çərçivəsində Rusiya ilə iqtisadi ittifaqdan çıxmalı olacaqsınız. Üstəlik, bu, çox güman ki, Avropa İttifaqı ilə assosiasiyanın imzalanmasından əvvəl, yəni real inteqrasiyadan xeyli əvvəl edilməli olacaq.
Necə olursa-olsun, Ermənistan parlamentinin vitse-spikeri və respublikanın Türkiyə ilə münasibətlərin normallaşdırılması üzrə xüsusi nümayəndəsi Ruben Rubinyan əmin edir ki, İrəvan Aİİ-dən çıxmaq fikrində deyil. Aİ-nin Cənubi Qafqazdakı böhran üzrə xüsusi nümayəndəsi Toivo Klaar da iddia edir ki, Brüssel erməni həmkarlarının Avropa İttifaqında deyil, Avrasiyada inkişaf etmək qərarına hörmətlə yanaşır. “Bunu nəzərə alaraq əlaqələr qurmağın bir yolunu tapdıq. Burada biz hazırkı kontekstdə əlaqələrimizin inkişafı üçün potensial görürük”, - diplomat bildirib.
“Müasir şəraitdə Ermənistanın Avropaya inteqrasiyasının mümkün olduğunu düşünmürəm. Aİ-nin üzləşdiyi çətinlikləri nəzərə alsaq, onun genişlənmək istəməsi ehtimalı azdır. Bununla belə, Avropaya inteqrasiya perspektivi Avropa İttifaqının postsovet məkanında təsirini yaymaq üçün çox səmərəli vasitədir. Bundan əlavə, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan üçün bu, həmvətənlərini Rusiyadan Qərbə yönləndirmək zərurətinə inandıracağı kartlardan birinə çevrilə bilər. Eyni zamanda, Paşinyan çox yaxşı başa düşür ki, ortamüddətli perspektivdə ən yaxşı halda Avropa İttifaqı ilə assosiasiyaya nail ola biləcək. Qoşulmanın özü, nə vaxtsa baş tutsa, çox da tez olmayacaq”, - Strateji Araşdırmalar və Təşəbbüslər üzrə Analitik Mərkəzin (ACSSI) rəhbəri Ayk Xalatyan hesab edir.
Postsovet Araşdırmaları Mərkəzinin baş elmi işçisi Stanislav Pritçin hesab edir ki, Avrointeqrasiya cəhdi Ermənistan iqtisadiyyatının çökməsinə gətirib çıxaracaq.
“Birincisi, Ermənistan heç bir şəkildə Aİ üzvlüyünə namizəd statusuna uyğun gəlmir. Son zamanlar Brüssel tərəfindən nəzərdən keçirilən bütün ölkələrdən Gürcüstan ən münasibdir, lakin bunun üçün o, uzun bir yol qət etməli və siyasi institutlarını yenidən qurmalı idi.
Burada ikinci məqama gəlirik: Ermənistan Aİİ-dən çıxmalı olacaq. Rəsmi İrəvanın ritorikasında bu mövzu ümumiyyətlə görünmür, çünki Ermənistan hakimiyyətinin bu təşkilata qarşı heç bir şikayəti yoxdur. Bu, Ermənistan ticarətini stimullaşdırır və respublikaya investisiya cəlb edir. Aİİ-dən çıxmaq Moskva ilə İrəvan arasında münasibətlərin köklü şəkildə yenidən nəzərdən keçirilməsinə gətirib çıxaracaq. Avropa İttifaqı heç vaxt Ermənistana Rusiya kimi strateji tərəfdaşın getməsinə görə kompensasiya verə bilməyəcək”, - ekspert izah edib.
Pritçinin sözlərinə görə, Aİİ-dən çıxmağı Ermənistanın intiharı ilə müqayisə etmək olar, bunun yeganə səbəbi İrəvan üzərində Aİ bayrağını qaldırmaq istəyi olacaq. Bu baxımdan o, respublika hakimiyyətinin bu addımı ciddi düşünə biləcəyinə inanmır.
Ekspert Avrointeqrasiya mövzusunda söhbətləri Ermənistan rəhbərliyinin öz vətəndaşlarını və beynəlxalq ictimaiyyəti onların reaksiyasını qiymətləndirdikdən sonra yeni xarici siyasət kursu hazırlamaq cəhdi kimi izah edir.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb