20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:17 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

21:06 / 11-06-2025

17:06 / 13-06-2025

22:53 / 11-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

17:43 / 13-06-2025

07:37 / 12-06-2025

İranda seçkilər: Rəisinin ali lider olması üçün maneə aradan qalxıb?
Tarix: 07-03-2024 13:00 | Bölmə: Slayd

Mötədil və islahatçı namizədlərin kütləvi şəkildə diskvalifikasiya edildiyini nəzərə alaraq, İranda yeni parlament və Ekspertlər Şurasına seçkilər mühafizəkarlar və sərt xətt tərəfdarları arasında mübarizə formatında keçirilib. Bu rəqabətdə radikalların gənc nəsli bəzi dairələrdə üstünlük əldə etmiş kimi görünür.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Amwaj media” yazıb.
Təhlildə İranda keçirilmiş son seçkilərdən yazılıb:
Siyasi isteblişmentin tərəfdarları israr edirlər ki, boykot çağırışları uğursuzluğa düçar olub. Seçici fəallığının aşağı olmasına baxmayaraq.
Rəsmi statistikanı tənqid edənlər deyirlər ki, real fəallıq hakimiyyətin açıqladığı göstəricidən aşağı olub. Buna etibarsız səslər də əlavə edilməlidir.
Martın 1-də gecə yarısı İranda seçki məntəqələri bağlandıqdan dərhal sonra dövlət mediası qanunverici orqana seçkilərdə 25 milyondan çox şəxsin və ya seçicilərin 41 faizinin səs verdiyini bildirib.
Dövlət mediası və mühafizəkar orqanlar “boykot kampaniyasının uğursuzluğunu” qeyd ediblər.
Əvvəlki, 2020-ci il parlament seçkilərində seçici fəallığı 42,5 faiz, 2016-cı ildə isə 60 faizdən çox olub.
“Həmşəhri” qəzeti birinci səhifəsində ağzı seçki bülleteni ilə örtülən ABŞ prezidenti Co Baydenin şəklini dərc edib. Tehran Bələdiyyəsinin nəzarətində olan mühafizəkar qəzet seçicilərin boykot tərəfdarlarına “şapalaq” vurduğunu bildirib.
Yeri gəlmişkən, bəzi dairələrdə etibarsız səslərin etibarlı sayılan bülletenləri aşdığına dair məlumatlar var. Daxili işlər naziri Əhməd Vahidi bütün bülletenlərin 5 faizinin etibarsız olduğunu bəyan edib.
Martın 3-də çıxan “Kayhan” qəzeti “şanlı” seçkiləri alqışlayıb. Eyni zamanda, qəzet seçkilərdə iştirakın aşağı olmasına görə əvvəlki prezident Həsən Ruhaninin (2013-21) mötədil hökumətini təqsirləndirib.
“Keyhan”ın baş redaktorunu İranın Ali lideri təyin edir. Qəzet insanların boykot çağırışlarına məhəl qoymadığını və səs verməyənlərin iqtisadi məsələlərdən narazı olduğunu iddia edib.
Sözügedən “əsas problemin Ruhani hökumətinin arzuolunmaz mirası olduğunu” iddia edib və mühafizəkar prezident İbrahim Rəisinin hazırkı administrasiyasını uzun müddət davam edən problemlərin həllinə görə tərifləyib.
Mühafizəkarlar 2020-ci il seçkilərindən sonra, bir çox islahat tərəfdarı namizədin diskvalifikasiya edildiyi vaxtdan bəri parlamentdə üstünlük təşkil edir. Bütün əsas islahatçı namizədlərin 2021-ci il seçkilərində iştirakına qadağa qoyulub və bu seçkilərdə Rəisinin İran prezident seçkilərində ən az iştirak edən yarışda qalib gəldiyini gördü.
Sosial mediada siyasi isteblişmenti tənqid edənlər 2002-ci ildə Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xameneinin Qərbdəki seçkilərdə aşağı fəallığı ələ saldığı çıxışının kliplərini paylaşıblar.
Xamenei, adı açıqlanmayan Qərb ölkələrində seçicilərin 40 faizinin iştirakının insanların “öz siyasi quruluşlarına əhəmiyyət vermədiklərini və inam və ümidlərinin olmadığını” göstərir.
Ruhani və onun mühafizəkar sələfi Mahmud Əhmədinejad (2005-13) – hər ikisi 1 mart seçkilərində səs veriblər. Bununla belə, islahatçıların keçmiş prezidenti Məhəmməd Xatəmi (1997-2005) seçkilərdə iştirak etməyib - sərt xətt tərəfdarlarının qəzəbinə.
Martın 2-də Xatəminin etibarlı adamı Məhəmməd Əli Əbtəhi deyib ki, keçmiş prezident çox güman ki, səsvermədə iştirak etməyib. 2022-ci ildə ümummilli quruluş əleyhinə etirazlardan sonra Xatəmi dövlət siyasətindən narahatlığını artırıb.
İslahatçı keçmiş prezidentin tərəfdarları onun qərarını alqışlayıblar, bəziləri sosial mediada Xatəminin “xalqın yanında olduğunu” söyləyiblər.
Mühafizəkarlar isə tanınmış islahatçını tənqid edib və onu boykot çağırışı edən İslam Respublikasının tənqidçilərini dəstəkləməkdə ittiham ediblər.
İlkin məlumatlara görə, Tehran tarixən 24 faiz aşağı seçici fəallığı görüb. Lakin martın 3-də bu rəqəm təəccüblü şəkildə 34 faizə yüksəlib.
Son rəqəm mediada İran paytaxtında heç kimin parlament mandatı qazanmaq üçün kifayət qədər səs toplamaması ilə bağlı fərziyyələrdən sonra elan olunub.
Qeyd edək ki, Tehran 2020-ci il qanunvericilik və 2021-ci il prezident seçkilərində ölkə üzrə ən aşağı seçici iştirakını qeydə alıb və müvafiq olaraq 26,24 faiz və 34,39 faiz iştirak edib.
Martın 3-də açıqlanan yenilənmiş rəqəmlər Tehrandakı yerlərin yarısının taleyinin ikinci turda müəyyənləşəcəyini deməyə əsas verir.
Əhalisinin çoxluğuna görə Tehran 290 nəfərlik parlamentdə 30 yerə malikdir. Paytaxtın 88 yerlik Ekspertlər Şurasında da 16 yeri var.
Mötədil və islahat tərəfdarlarının kütləvi diskvalifikasiyasını nəzərə alaraq, islahatçı qruplar seçkilərdə heç bir namizədi dəstəkləməyiblər. Ancaq bu, mühafizəkar düşərgədə yaraları sağaltmayıb. Bölünmüş sərt xətt tərəfdarları Tehranda parlament seçkiləri üçün dörd ayrı seçki siyahısı açıqlayıb.
Yekun nəticə olmasa da, paytaxtdakı nəticələr göstərir ki, ənənəvi mühafizəkarlar mövqelərini daha sərt qruplara itiriblər.
2020-ci il seçkilərində Tehranda birinci yeri tutan parlamentin spikeri Məhəmməd Baqer Qalibaf hazırda daha sərt namizədlərdən sonra dördüncü yerdədir.
Martın 3-də “Rouydad24” xəbər saytı Qalibafın koalisiyasının seçkilərdə itkilərini onun ailəsi ilə bağlı son qalmaqallar da daxil olmaqla, bir sıra problemlərlə əlaqələndirib.
Ekspertlər Şurasına seçkilərin diqqətəlayiq nəticələrindən biri isə Ayətullah Sadiq Amoli Laricaninin Şurada yerini qoruya bilməməsidir.
Laricaninin məğlubiyyəti daha ifrat mühafizəkarlar arasında müsbət qarşılanıb. Digərləri isə onun Rəisinin Xameneinin yerinə ali lider kimi keçməsinə zəmin yaratmaq üçün planlı şəkildə sıradan çıxarıldığını iddia edir.
Laricani ailəsinin siyasi süqutu İslam Respublikası tarixində ən uzun müddət parlamentdə olan (2008-20) Əli Laricaninin 2021-ci il prezident seçkilərində iştirakdan məhrum edilməsi ilə başlayıb.
Xameneinin gələn ay 85 yaşı tamam olacaq. İndi əsas sual ondan ibarətdir ki, Xameneini əvəz edəcək namizəd kim ola bilər.
Bəzi müşahidəçilər iddia edirlər ki, Laricaninin Ekspertlər Şurasında kreslosunu itirməsi Rəisinin ali lider olmaq yolunda maneəni aradan qaldırıb.
Digər ekspertlər Xameneinin oğlu Müctəbanı atasının mümkün varisi kimi göstəriblər. Bununla belə, əksər ekspertlər 1979-cu ildə monarxiyanın devrilməsindən sonra qurulan İslam Respublikasının sülalə idarəçiliyinə keçəcəyi ehtimalını rədd edir.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-03-2024 13:00 | Bölmə: Slayd

Mötədil və islahatçı namizədlərin kütləvi şəkildə diskvalifikasiya edildiyini nəzərə alaraq, İranda yeni parlament və Ekspertlər Şurasına seçkilər mühafizəkarlar və sərt xətt tərəfdarları arasında mübarizə formatında keçirilib. Bu rəqabətdə radikalların gənc nəsli bəzi dairələrdə üstünlük əldə etmiş kimi görünür.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Amwaj media” yazıb.
Təhlildə İranda keçirilmiş son seçkilərdən yazılıb:
Siyasi isteblişmentin tərəfdarları israr edirlər ki, boykot çağırışları uğursuzluğa düçar olub. Seçici fəallığının aşağı olmasına baxmayaraq.
Rəsmi statistikanı tənqid edənlər deyirlər ki, real fəallıq hakimiyyətin açıqladığı göstəricidən aşağı olub. Buna etibarsız səslər də əlavə edilməlidir.
Martın 1-də gecə yarısı İranda seçki məntəqələri bağlandıqdan dərhal sonra dövlət mediası qanunverici orqana seçkilərdə 25 milyondan çox şəxsin və ya seçicilərin 41 faizinin səs verdiyini bildirib.
Dövlət mediası və mühafizəkar orqanlar “boykot kampaniyasının uğursuzluğunu” qeyd ediblər.
Əvvəlki, 2020-ci il parlament seçkilərində seçici fəallığı 42,5 faiz, 2016-cı ildə isə 60 faizdən çox olub.
“Həmşəhri” qəzeti birinci səhifəsində ağzı seçki bülleteni ilə örtülən ABŞ prezidenti Co Baydenin şəklini dərc edib. Tehran Bələdiyyəsinin nəzarətində olan mühafizəkar qəzet seçicilərin boykot tərəfdarlarına “şapalaq” vurduğunu bildirib.
Yeri gəlmişkən, bəzi dairələrdə etibarsız səslərin etibarlı sayılan bülletenləri aşdığına dair məlumatlar var. Daxili işlər naziri Əhməd Vahidi bütün bülletenlərin 5 faizinin etibarsız olduğunu bəyan edib.
Martın 3-də çıxan “Kayhan” qəzeti “şanlı” seçkiləri alqışlayıb. Eyni zamanda, qəzet seçkilərdə iştirakın aşağı olmasına görə əvvəlki prezident Həsən Ruhaninin (2013-21) mötədil hökumətini təqsirləndirib.
“Keyhan”ın baş redaktorunu İranın Ali lideri təyin edir. Qəzet insanların boykot çağırışlarına məhəl qoymadığını və səs verməyənlərin iqtisadi məsələlərdən narazı olduğunu iddia edib.
Sözügedən “əsas problemin Ruhani hökumətinin arzuolunmaz mirası olduğunu” iddia edib və mühafizəkar prezident İbrahim Rəisinin hazırkı administrasiyasını uzun müddət davam edən problemlərin həllinə görə tərifləyib.
Mühafizəkarlar 2020-ci il seçkilərindən sonra, bir çox islahat tərəfdarı namizədin diskvalifikasiya edildiyi vaxtdan bəri parlamentdə üstünlük təşkil edir. Bütün əsas islahatçı namizədlərin 2021-ci il seçkilərində iştirakına qadağa qoyulub və bu seçkilərdə Rəisinin İran prezident seçkilərində ən az iştirak edən yarışda qalib gəldiyini gördü.
Sosial mediada siyasi isteblişmenti tənqid edənlər 2002-ci ildə Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xameneinin Qərbdəki seçkilərdə aşağı fəallığı ələ saldığı çıxışının kliplərini paylaşıblar.
Xamenei, adı açıqlanmayan Qərb ölkələrində seçicilərin 40 faizinin iştirakının insanların “öz siyasi quruluşlarına əhəmiyyət vermədiklərini və inam və ümidlərinin olmadığını” göstərir.
Ruhani və onun mühafizəkar sələfi Mahmud Əhmədinejad (2005-13) – hər ikisi 1 mart seçkilərində səs veriblər. Bununla belə, islahatçıların keçmiş prezidenti Məhəmməd Xatəmi (1997-2005) seçkilərdə iştirak etməyib - sərt xətt tərəfdarlarının qəzəbinə.
Martın 2-də Xatəminin etibarlı adamı Məhəmməd Əli Əbtəhi deyib ki, keçmiş prezident çox güman ki, səsvermədə iştirak etməyib. 2022-ci ildə ümummilli quruluş əleyhinə etirazlardan sonra Xatəmi dövlət siyasətindən narahatlığını artırıb.
İslahatçı keçmiş prezidentin tərəfdarları onun qərarını alqışlayıblar, bəziləri sosial mediada Xatəminin “xalqın yanında olduğunu” söyləyiblər.
Mühafizəkarlar isə tanınmış islahatçını tənqid edib və onu boykot çağırışı edən İslam Respublikasının tənqidçilərini dəstəkləməkdə ittiham ediblər.
İlkin məlumatlara görə, Tehran tarixən 24 faiz aşağı seçici fəallığı görüb. Lakin martın 3-də bu rəqəm təəccüblü şəkildə 34 faizə yüksəlib.
Son rəqəm mediada İran paytaxtında heç kimin parlament mandatı qazanmaq üçün kifayət qədər səs toplamaması ilə bağlı fərziyyələrdən sonra elan olunub.
Qeyd edək ki, Tehran 2020-ci il qanunvericilik və 2021-ci il prezident seçkilərində ölkə üzrə ən aşağı seçici iştirakını qeydə alıb və müvafiq olaraq 26,24 faiz və 34,39 faiz iştirak edib.
Martın 3-də açıqlanan yenilənmiş rəqəmlər Tehrandakı yerlərin yarısının taleyinin ikinci turda müəyyənləşəcəyini deməyə əsas verir.
Əhalisinin çoxluğuna görə Tehran 290 nəfərlik parlamentdə 30 yerə malikdir. Paytaxtın 88 yerlik Ekspertlər Şurasında da 16 yeri var.
Mötədil və islahat tərəfdarlarının kütləvi diskvalifikasiyasını nəzərə alaraq, islahatçı qruplar seçkilərdə heç bir namizədi dəstəkləməyiblər. Ancaq bu, mühafizəkar düşərgədə yaraları sağaltmayıb. Bölünmüş sərt xətt tərəfdarları Tehranda parlament seçkiləri üçün dörd ayrı seçki siyahısı açıqlayıb.
Yekun nəticə olmasa da, paytaxtdakı nəticələr göstərir ki, ənənəvi mühafizəkarlar mövqelərini daha sərt qruplara itiriblər.
2020-ci il seçkilərində Tehranda birinci yeri tutan parlamentin spikeri Məhəmməd Baqer Qalibaf hazırda daha sərt namizədlərdən sonra dördüncü yerdədir.
Martın 3-də “Rouydad24” xəbər saytı Qalibafın koalisiyasının seçkilərdə itkilərini onun ailəsi ilə bağlı son qalmaqallar da daxil olmaqla, bir sıra problemlərlə əlaqələndirib.
Ekspertlər Şurasına seçkilərin diqqətəlayiq nəticələrindən biri isə Ayətullah Sadiq Amoli Laricaninin Şurada yerini qoruya bilməməsidir.
Laricaninin məğlubiyyəti daha ifrat mühafizəkarlar arasında müsbət qarşılanıb. Digərləri isə onun Rəisinin Xameneinin yerinə ali lider kimi keçməsinə zəmin yaratmaq üçün planlı şəkildə sıradan çıxarıldığını iddia edir.
Laricani ailəsinin siyasi süqutu İslam Respublikası tarixində ən uzun müddət parlamentdə olan (2008-20) Əli Laricaninin 2021-ci il prezident seçkilərində iştirakdan məhrum edilməsi ilə başlayıb.
Xameneinin gələn ay 85 yaşı tamam olacaq. İndi əsas sual ondan ibarətdir ki, Xameneini əvəz edəcək namizəd kim ola bilər.
Bəzi müşahidəçilər iddia edirlər ki, Laricaninin Ekspertlər Şurasında kreslosunu itirməsi Rəisinin ali lider olmaq yolunda maneəni aradan qaldırıb.
Digər ekspertlər Xameneinin oğlu Müctəbanı atasının mümkün varisi kimi göstəriblər. Bununla belə, əksər ekspertlər 1979-cu ildə monarxiyanın devrilməsindən sonra qurulan İslam Respublikasının sülalə idarəçiliyinə keçəcəyi ehtimalını rədd edir.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb