11:09 / 28-04-2024
Ukraynaya məxsus 17 PUA vurulub
08:08 / 28-04-2024
Azərbaycan cüdoçusu Avropa çempionu olub
08:02 / 28-04-2024
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanıdır
07:56 / 28-04-2024
Ağdamda növbəti mina partlayışı olub, xəsarət alan var
22:50 / 27-04-2024
Şair-publisist Namiq Hacıheydərli vəfat edib
22:39 / 27-04-2024
Yunanıstanın baş naziri Türkiyəyə səfərə hazırlaşır
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
18:15 / 27-04-2024
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
17:09 / 27-04-2024
Hərbçilərimiz Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edir
15:53 / 27-04-2024
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
14:39 / 27-04-2024
Prezident bir qrup sahibkarı təltif edib - Siyahı
13:42 / 27-04-2024
ANAMA əməkdaşı Şuşada minaya düşüb
12:45 / 27-04-2024
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
12:11 / 27-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:59 / 27-04-2024
Dünyanın ilk süni enerji adası tikilir
10:14 / 27-04-2024
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
09:27 / 27-04-2024
Britaniyanın lüks avtomobilləri Rusiyaya daşınır
08:18 / 27-04-2024
"Bir qalanın sirri" Musiqili Teatrda açılacaq - Fotolar
08:09 / 27-04-2024
Rusiyada azərbaycanlılarla taciklər arasında kütləvi dava: ölən və yaralananlar var
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
20:58 / 26-04-2024
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
20:46 / 26-04-2024
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
19:35 / 26-04-2024
43 pişiyi ac-susuz saxlayan şəxsi həbs ediblər
19:06 / 26-04-2024
Rusların hücum etmək istədiyi iki xəstəxana təcili boşaldılır
18:43 / 26-04-2024
Türk dövlətləri parlamentlərinin komitə sədrləri Xankəndi və Şuşaya səfər ediblər - (Yenilənib) - Foto
18:41 / 26-04-2024
İsveç Latviyaya qoşun və zirehli texnika göndərir
18:36 / 26-04-2024
Blinken Pekində Çini hədələyib
18:20 / 26-04-2024
20-yə yaxın məhbus həbsxanadan qaçmağa cəhd edib - Foto
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:29 / 24-04-2024
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
09:21 / 24-04-2024
Bakıda Qırğız Kino Günləri başlayıb - Fotolar
09:19 / 24-04-2024
Azərbaycan Kuboku: bu gün finalçılar bəlli olacaq
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
14:30 / 24-04-2024
İlham Əliyevlə Sadır Japarov görüşüb, yeni sənədlər imzalanıb - (Yenilənib)
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
Paşinyanın sülh qovşağı....
Tarix: 14-03-2024 12:11 | Bölmə: Slayd
Ermənistan rəsmiləri, ölkəni yaranmaqda olan beynəlxalq ticarət dəhlizlərinə bağlayan quru liman yaratmaqla, İrəvanın Rusiya ilə münasibətlərindəki soyuqluğu yumşaltmağa ümid edir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Eurasia.net” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
İnvestisiya komitəsinin bu ilin əvvəlində dərc olunmuş hesabatında deyilir ki, hökumət planı Ermənistanı “tranzit, nəqliyyat və ixrac yönümlü istehsal mərkəzinə” çevirməkdir. Quru liman konsepsiyası anbarlara və sənaye parklarına qoşulmuş multimodal hava, dəmir yolu və yükdaşıma vasitələrini özündə əks etdirən azad ticarət zonasının (ATZ) yaradılmasına əsaslanır.
Rəsmilər ilk dəfə 3 il əvvəl elan edilən bu layihəni dövlət xəzinəsi üçün potensial qızıl qaz kimi təqdim edirlər. Baş nazir Nikol Paşinyan üçün quru liman özünün “Sülhün kəsişməsi” baxışının sütunudur - Qafqazda faydalı ticarətə əsaslanan “yeni reallıq” yaratmaq üçün iddialı təşəbbüs.
Ermənistanın ikinci böyük şəhəri və Rusiya hərbi bazasının yerləşdiyi Gümrü yaxınlığında yerləşəcək quru liman üçün rəsmilər artıq 37 milyon dollar dövlət vəsaiti ayırıblar.
Postsovet dövründə ermənilər Rusiyanı iki düşmən qonşusuna - Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı öz himayədarı kimi görürdülər. Lakin bu fikirlər ölkənin Qarabağ münaqişəsində məğlubiyyətindən sonra köklü şəkildə dəyişib. Bir çox erməni 2023-cü ilin sonunda qaçqın böhranı zamanı Rusiya sülhməramlılarının Qarabağın mülki erməni əhalisini qoruya bilmədiklərini düşünür. O vaxtdan bəri ikitərəfli əlaqələr korlanıb və Ermənistan liderləri ölkənin Rusiyadan iqtisadi asılılığını azaltma yollarını axtarırlar.
Hazırda Ermənistanın ixracının təxminən 40 faizi Rusiyaya gedir. Ölkə taxıl və yanacaq kimi vacib idxalda demək olar ki, tamamilə Rusiyadan asılıdır.
“Quru liman ölkəmizin əsas problemlərindən birini, Ermənistanın dünyadan pis logistik asılılığını həll etməyə çalışır, - deyə ölkənin keçmiş iqtisadiyyat naziri Vaan Kerobyan dekabrda jurnalistlərə bildirib. - Ən ağrılı problemimizi həll etmək üçün yaxşı bir yol tapdıq".
Yerevanda layihəyə rəhbərlik edən şəxs Çarlz Malas deyib ki, “quru limanlar adi limanlar kimi idarə olunur; onlar eyni sənədləşmədən və infrastrukturdan istifadə edirlər, sadəcə yük gəmilərdən deyil, yük maşınlarından və dəmir yolu vaqonlarından düşür”.
Potensial iqtisadi fayda əhəmiyyətlidir. Kerobyan bildirib ki, liman ölkənin ÜDM-inin 3 faizinə qədər töhfə verə və minlərlə iş yeri yarada bilər.
Bununla belə, quru limanın iqtisadi səmərə əldə etməyə başlamazdan əvvəl aradan qaldırılması üçün çoxlu maneələr var ki, bunlardan ən çətini maliyyələşdirmədir. Rəsmilər layihənin yalnız 100 milyon ABŞ dolları dəyərində yüksək qiymətə çatmasına kömək edə biləcək “böyük xarici investorların” cəlb edilməsi ilə davam edə biləcəyini etiraf edirlər.
Tikinti müddəti də suallar doğurur. Hökumətin sözlərinə görə, quru limanın tam fəaliyyətə başlaması üçün beş-yeddi il lazımdır. Aradan keçən müddətdə quru limanın həyat qabiliyyətini dəyişdirəcək çox şey baş verə bilər. Məsələn, Çinin ABŞ və Avropa İttifaqı ilə pisləşən münasibətləri Qərbi yeni təchizat zəncirləri qurmağa vadar edir. Müvafiq olaraq, Şərq-Qərb ticarət həcmi növbəti beş il ərzində azalmağa hazırlaşır və bu, Ermənistan quru limanının öz bəhrəsini vermək üçün kifayət qədər ticarət həcminin olub-olmayacağını sual altına qoyur. Layihə hakimiyyətin ümid etdiyi qızıl qaza və ya Orta Asiyada baş verən oxşar hadisələr kimi ağ filə çevrilə bilər.
Şəhər və regional inkişaf üzrə ekspert Şant Karabacak bildirib: "Siyasi baxımdan bu, asan satışdır. Ancaq bu “sən onu tiksən, gələcəklər” ssenarisi deyil. Məntiqli olması üçün bazar şərtləri mövcud və ya proqnozlaşdırılmalıdır”.
Buna görə də layihədə iştirak edənlər deyirlər ki, Gümrü Ermənistanda belə inkişaf üçün ən yaxşı yerdir.
Malas erməni xəbər saytı CivilNet-ə deyib: “Bu bölgədə nəqliyyat əlaqəsi çoxluğu var. Tbilisiyə, oradan isə Qara dənizə gedən dəmir yolu xətti, Şimal-Cənub dəhlizi... hava limanı...”.
Mərkəzi Asiyadakı ticarət dəhlizlərindəki digər qovşaqlar həddən artıq şişirdilmiş vədlər, şirin nağıllardır. Məsələn, 2015-ci ildə açıldığı gündən Qazaxıstanın Çinlə sərhədində yerləşən Xorqos quru limanı Qazaxıstan liderlərinin gözlədiyi kimi pul gətirməyib.
Ermənistanın vəziyyətində, məhdudlaşdırıcı amil coğrafiya ola bilər. “Şəxsən mən Ermənistanın tranzit qovşağı kimi inkişaf etdiyini görmək istərdim. Bu, ölkənin ticarəti asanlaşdıran ənənəvi kommersiya roluna böyük qayıdış olardı, - deyə Şant Karabacak bildirib. - Lakin son 4000 ildə olduğu kimi, geosiyasət əsas maneədir”.
Nağd pul inəkləri və qızıl qazlar haqqında hər hansı bir söhbət investorun marağı olmadıqda mübahisəlidir. Çin son onillikdə regional infrastrukturun inkişafında əsas bank rolunu oynasa da, prezident Si Cinpinq hökuməti daxili iqtisadiyyatın çökməsinin qarşısını almaq üçün Pekinin pul kisəsi gələn illərdə bir az daha sıx ola bilər.
Fevralın əvvəlində “Armenpress”-ə verdiyi açıqlamada Çinin İrəvandakı səfirliyi Paşinyanın böyük infrastruktur vizyonuna şübhəylə yanaşıb, sadəcə, Pekinin ona “diqqət yetirdiyini” qeyd edib.
E. KAMAL
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-03-2024 12:11 | Bölmə: Slayd
Ermənistan rəsmiləri, ölkəni yaranmaqda olan beynəlxalq ticarət dəhlizlərinə bağlayan quru liman yaratmaqla, İrəvanın Rusiya ilə münasibətlərindəki soyuqluğu yumşaltmağa ümid edir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Eurasia.net” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur:
İnvestisiya komitəsinin bu ilin əvvəlində dərc olunmuş hesabatında deyilir ki, hökumət planı Ermənistanı “tranzit, nəqliyyat və ixrac yönümlü istehsal mərkəzinə” çevirməkdir. Quru liman konsepsiyası anbarlara və sənaye parklarına qoşulmuş multimodal hava, dəmir yolu və yükdaşıma vasitələrini özündə əks etdirən azad ticarət zonasının (ATZ) yaradılmasına əsaslanır.
Rəsmilər ilk dəfə 3 il əvvəl elan edilən bu layihəni dövlət xəzinəsi üçün potensial qızıl qaz kimi təqdim edirlər. Baş nazir Nikol Paşinyan üçün quru liman özünün “Sülhün kəsişməsi” baxışının sütunudur - Qafqazda faydalı ticarətə əsaslanan “yeni reallıq” yaratmaq üçün iddialı təşəbbüs.
Ermənistanın ikinci böyük şəhəri və Rusiya hərbi bazasının yerləşdiyi Gümrü yaxınlığında yerləşəcək quru liman üçün rəsmilər artıq 37 milyon dollar dövlət vəsaiti ayırıblar.
Postsovet dövründə ermənilər Rusiyanı iki düşmən qonşusuna - Azərbaycan və Türkiyəyə qarşı öz himayədarı kimi görürdülər. Lakin bu fikirlər ölkənin Qarabağ münaqişəsində məğlubiyyətindən sonra köklü şəkildə dəyişib. Bir çox erməni 2023-cü ilin sonunda qaçqın böhranı zamanı Rusiya sülhməramlılarının Qarabağın mülki erməni əhalisini qoruya bilmədiklərini düşünür. O vaxtdan bəri ikitərəfli əlaqələr korlanıb və Ermənistan liderləri ölkənin Rusiyadan iqtisadi asılılığını azaltma yollarını axtarırlar.
Hazırda Ermənistanın ixracının təxminən 40 faizi Rusiyaya gedir. Ölkə taxıl və yanacaq kimi vacib idxalda demək olar ki, tamamilə Rusiyadan asılıdır.
“Quru liman ölkəmizin əsas problemlərindən birini, Ermənistanın dünyadan pis logistik asılılığını həll etməyə çalışır, - deyə ölkənin keçmiş iqtisadiyyat naziri Vaan Kerobyan dekabrda jurnalistlərə bildirib. - Ən ağrılı problemimizi həll etmək üçün yaxşı bir yol tapdıq".
Yerevanda layihəyə rəhbərlik edən şəxs Çarlz Malas deyib ki, “quru limanlar adi limanlar kimi idarə olunur; onlar eyni sənədləşmədən və infrastrukturdan istifadə edirlər, sadəcə yük gəmilərdən deyil, yük maşınlarından və dəmir yolu vaqonlarından düşür”.
Potensial iqtisadi fayda əhəmiyyətlidir. Kerobyan bildirib ki, liman ölkənin ÜDM-inin 3 faizinə qədər töhfə verə və minlərlə iş yeri yarada bilər.
Bununla belə, quru limanın iqtisadi səmərə əldə etməyə başlamazdan əvvəl aradan qaldırılması üçün çoxlu maneələr var ki, bunlardan ən çətini maliyyələşdirmədir. Rəsmilər layihənin yalnız 100 milyon ABŞ dolları dəyərində yüksək qiymətə çatmasına kömək edə biləcək “böyük xarici investorların” cəlb edilməsi ilə davam edə biləcəyini etiraf edirlər.
Tikinti müddəti də suallar doğurur. Hökumətin sözlərinə görə, quru limanın tam fəaliyyətə başlaması üçün beş-yeddi il lazımdır. Aradan keçən müddətdə quru limanın həyat qabiliyyətini dəyişdirəcək çox şey baş verə bilər. Məsələn, Çinin ABŞ və Avropa İttifaqı ilə pisləşən münasibətləri Qərbi yeni təchizat zəncirləri qurmağa vadar edir. Müvafiq olaraq, Şərq-Qərb ticarət həcmi növbəti beş il ərzində azalmağa hazırlaşır və bu, Ermənistan quru limanının öz bəhrəsini vermək üçün kifayət qədər ticarət həcminin olub-olmayacağını sual altına qoyur. Layihə hakimiyyətin ümid etdiyi qızıl qaza və ya Orta Asiyada baş verən oxşar hadisələr kimi ağ filə çevrilə bilər.
Şəhər və regional inkişaf üzrə ekspert Şant Karabacak bildirib: "Siyasi baxımdan bu, asan satışdır. Ancaq bu “sən onu tiksən, gələcəklər” ssenarisi deyil. Məntiqli olması üçün bazar şərtləri mövcud və ya proqnozlaşdırılmalıdır”.
Buna görə də layihədə iştirak edənlər deyirlər ki, Gümrü Ermənistanda belə inkişaf üçün ən yaxşı yerdir.
Malas erməni xəbər saytı CivilNet-ə deyib: “Bu bölgədə nəqliyyat əlaqəsi çoxluğu var. Tbilisiyə, oradan isə Qara dənizə gedən dəmir yolu xətti, Şimal-Cənub dəhlizi... hava limanı...”.
Mərkəzi Asiyadakı ticarət dəhlizlərindəki digər qovşaqlar həddən artıq şişirdilmiş vədlər, şirin nağıllardır. Məsələn, 2015-ci ildə açıldığı gündən Qazaxıstanın Çinlə sərhədində yerləşən Xorqos quru limanı Qazaxıstan liderlərinin gözlədiyi kimi pul gətirməyib.
Ermənistanın vəziyyətində, məhdudlaşdırıcı amil coğrafiya ola bilər. “Şəxsən mən Ermənistanın tranzit qovşağı kimi inkişaf etdiyini görmək istərdim. Bu, ölkənin ticarəti asanlaşdıran ənənəvi kommersiya roluna böyük qayıdış olardı, - deyə Şant Karabacak bildirib. - Lakin son 4000 ildə olduğu kimi, geosiyasət əsas maneədir”.
Nağd pul inəkləri və qızıl qazlar haqqında hər hansı bir söhbət investorun marağı olmadıqda mübahisəlidir. Çin son onillikdə regional infrastrukturun inkişafında əsas bank rolunu oynasa da, prezident Si Cinpinq hökuməti daxili iqtisadiyyatın çökməsinin qarşısını almaq üçün Pekinin pul kisəsi gələn illərdə bir az daha sıx ola bilər.
Fevralın əvvəlində “Armenpress”-ə verdiyi açıqlamada Çinin İrəvandakı səfirliyi Paşinyanın böyük infrastruktur vizyonuna şübhəylə yanaşıb, sadəcə, Pekinin ona “diqqət yetirdiyini” qeyd edib.
E. KAMAL
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:02
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanıdır
Dünən, 14:39
Prezident bir qrup sahibkarı təltif edib - Siyahı
Dünən, 13:42
ANAMA əməkdaşı Şuşada minaya düşüb
Dünən, 10:09
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
26-04-2024, 20:58
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
26-04-2024, 20:46
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
26-04-2024, 18:36
Blinken Pekində Çini hədələyib
26-04-2024, 18:15
Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəddə koordinatlar dəqiqləşdirilir
26-04-2024, 13:21
Tehran-Tel-Əviv qarşıdurmasının növbəti dayanacağı haradadır?
26-04-2024, 13:07
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
26-04-2024, 12:29
Kosmik Stansiyada tapılan təhlükəli bakteriyalar insanlar üçün əhəmiyyətli ola bilər
26-04-2024, 11:46
Ukraynaya qarşı savaş Kremldəki kabinetlərə keçir - Politoloq
26-04-2024, 11:21
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi fəaliyyətini dayandırıb - Fotolar
25-04-2024, 20:26
İran-İsrail qarşıdurması: ilk raund daha təhlükəli mərhələyə keçə bilər
25-04-2024, 19:45
Dünyada 282 milyon insan acdır - BMT
25-04-2024, 19:17
Rusiya Polşada yaradılacaq nüvə obyektlərinə hücum edəcək
25-04-2024, 18:09
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
25-04-2024, 17:46
Dünyada iqlim böhranı başlayır
25-04-2024, 17:08
İlham Əliyevlə Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdamda olublar - (Yenilənib) - Fotolar
25-04-2024, 14:43
Malıbəylidə kütləvi məzarlıq aşkarlanıb - Fotolar
25-04-2024, 11:59
Naxçıvanın baş naziri vəzifədən azad olunub - Təyinat
24-04-2024, 19:29
İran qoşunları Suriyanı tərk edir
24-04-2024, 16:56
Rus ordusu daha bir yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
24-04-2024, 16:30
Avropa qeyri-adi vəziyyətlə üzləşib
24-04-2024, 13:21
Azərbaycanda Rusiya əleyhinə ikinci cəbhə olmayacaq
24-04-2024, 09:07
Ukraynanın şərqinə genişmiqyaslı hücum gözlənilir
23-04-2024, 14:10
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
23-04-2024, 11:59
İran və İsrailin bir-birinə mesajı... - Kölgə müharibəsinin yeni mərhələsi başlayıb
23-04-2024, 00:11
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
22-04-2024, 18:36
Zərərli isti dalğası güclənir
22-04-2024, 17:38
ABŞ-nın yardımı Ukraynanı xilas edəcəkmi?
22-04-2024, 14:04
Xəbərdarlıq: nüvə müharibəsi təhlükəsi sovuşmayıb
22-04-2024, 12:00
Bakı və İrəvan arasında ilk: özləri razılaşıblar
22-04-2024, 11:54
Nazirlikdə 143 milyon manatlıq mənimsəmə: "Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik"
22-04-2024, 09:25
Rusiya ordusuna daha 300 min nəfər cəlb olunub
20-04-2024, 10:37
Rusiyalı ekspert: Cənubi Qafqazın Rusiya üçün əhəmiyyəti böyükdür
20-04-2024, 09:12
BMT Baş katibi Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib
20-04-2024, 09:06
Blinken 4 kəndin qaytarılması ilə bağlı razılaşmanı alqışlayır
19-04-2024, 20:29
Qəzza müharibəsi qloballaşır
19-04-2024, 17:18
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
19-04-2024, 15:47
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
19-04-2024, 09:19
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
18-04-2024, 14:20
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib