İsrail-İran qarşıdurması: Tehran zərbəni nə vaxt endirəcək?
Tarix: 05-04-2024 11:40 | Bölmə: Slayd
İsrail-İran qarşıdurması: Tehran zərbəni nə vaxt endirəcək?

İsrail ordusu (IDF) bölgədə vəziyyətin gərginləşməsi fonunda hava hücumundan müdafiə sistemini gücləndirməyə başlayıb. Birləşmiş Ştatlar müttəfiqinə xəbərdarlıq edib ki, İran Suriyadakı diplomatik missiyasının ağır atəşə tutulmasına cavab olaraq yəhudi dövlətinin ərazisinə birbaşa hücuma icazə verəcək. Belə bir vəziyyətdə IDF əlavə ehtiyatda olan əsgərləri cəlb etməyə başlayıb və döyüş hissələri üçün məzuniyyətləri dayandırıb. Hadisələr baş nazir Benyamin Netanyahunun əleyhdarlarının erkən seçkilərə çağırışları və İranda bəluc separatçı qruplarının oyanması fonunda inkişaf edir.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.

Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:

ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi (MKİ) ixtisaslaşmış kanallar vasitəsilə Yaxın Şərq ölkəsinə xəbərdarlıq edib ki, İran 48 saat ərzində İsrail ərazisinə birgə hücum edə bilər. MKİ bildirib ki, birinci mərhələdə Tehran kamikadze PUA-larından və raketlərdən eyni vaxtda istifadə etməklə birbaşa zərbəyə icazə verib. Bu ssenari İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (İİKK) yüksək komandirlərinin ölümü ilə nəticələnən Dəməşqdəki İran diplomatik missiyasının bombalanmasına görə vəd edilmiş qisas formasıdır.

İsrail komandanlığı hərbçilərə məzuniyyət verilməsini müvəqqəti dayandırmağı əmr edib, çünki hərbçilərin bəyanatına görə, ölkə hələ də "müharibə vəziyyətindədir". Eyni zamanda, ordunun şəxsi heyətinin artırılması planları da var. Maliyyə Nazirliyi Qəzzada hərbi kampaniyaya görə cəlb edilən ehtiyatda olan əsgərlərin sayını maliyyə yükü baxımından həddindən artıq çox adlandırsa da, IDF hava hücumundan müdafiə sistemini gücləndirmək üçün ehtiyatda olan hərbçilərin əlavə cəlb edilməsinə icazə verib. Ayrı-ayrılıqda, İsrail nəşrləri peyk rabitə sistemindəki nasazlıqlara diqqət çəkir ki, bu da IDF-nin idarə olunan raketlərdən qorunmağa hazırlaşması nəticəsində yarana bilər.

Təhlükəsizlik mənbələri “i24News” qeyd edir ki, Livanın İsrailə qarşı cəbhə açmağa qoşulması mümkündür. Müsəlmanların müqəddəs Ramazan ayının son Cümə günü olan aprelin 5-də hər hansı bir gərginliyin baş verməsi riskinin yüksək olduğunu təxmin edirlər. "Biz hazırlaşırıq", - həmsöhbətlərdən biri “i24News”a bildirib.



Kanala danışan başqa bir məmur etiraf edib ki, gərgin vəziyyət fonunda Fələstinin radikal HƏMAS hərəkatı IDF qüvvələrinin quru əməliyyatlarını davam etdirdiyi Qəzza zolağına “nəzarəti bərpa etmək” istəyir.

İsrail hərbi kəşfiyyatının keçmiş rəhbəri Amos Yadlin bu yaxınlarda "İran İsrailə birbaşa atəş açsa, təəccüblənmərəm", - demişdi. O, İranın yanvar ayında qonşu Pakistana raket hücumunun müəyyən presedent yaratdığına diqqət çəkib.

Eyni zamanda, İsrailin özündə – hökumət əleyhinə yeni nümayişlər fonunda – Knessetə (qanunverici orqan) erkən seçkilərin keçirilməsinə çağırışlar artır. İctimai dəstək baxımından Netanyahunun ən əhəmiyyətli rəqibi sayılan Müharibə Nazirləri Kabinetinin naziri Benny Qantz sentyabrda yeni parlament yarışının açılmasını müdafiə edib. Onun fikrincə, bu, hakimiyyətə inamı bərpa etməyə kömək edəcək.

Qantz Qəzza zolağına hücum zamanı toplanan Nazirlər Kabinetini tərk etməyə hazır olduğunu, çünki “fələstinlilər tərəfindən qaçırılan israillilərin geri qaytarılması üçün konkret addımlar atmayacaq bir hökumətdə qalmaq” istəmədiyini vurğulayıb.

İsrail Demokratiya İnstitutunun fevral ayında dərc etdiyi sorğuya görə, israillilərin 71 faizi seçkilərin adi tarixdən dəyişdirilməsinin tərəfdarıdır. Bununla belə, “Kanal 12”-nin mart ayında keçirdiyi sorğusu əhalinin özünü sağ tərəfdə hesab edən hissəsi - Netanyahunun müttəfiqlərinin düşərgəsi arasında maraqlı fikirlər nümayiş etdirdi: onların 50 faizi də erkən seçkiləri dəstəkləyir.

İsraildəki siyasi qeyri-sabitlik ənənəvi olaraq regional rəqibləri tərəfindən fürsət pəncərəsi kimi qəbul edilir.

Beləliklə, 7 oktyabr hücumuna hazırlaşarkən HƏMAS-ın silahlı qanadı hakim koalisiyanın islahatları ətrafında yaranan siyasi ziddiyyətlərin yəhudi dövlətinin qanının axıdılması faktına əsaslandığı ümumi qəbul edilir.

İsrail əks-kəşfiyyatı əvvəllər dəfələrlə xəbərdarlıq edib ki, Tehran bütün məqamları nəzərə alır. Ancaq indi İran daxilində də təhlükəsizlik sahəsində sabitliyin pozulması əlamətləri müşahidə olunur. Sistan və Bəlucistan əyalətinin Çabahar və Rask şəhərlərində hərbçilərin və polisin hədəflərinə silsilə hücumlar həyata keçirilib. Daxili İşlər Nazirliyi polis və “Sepah” arasında itkilər barədə məlumat verib.

Hücumları İslam Respublikasından ayrılmağı müdafiə edən radikal “Ceyş əl-Adl” qrupundan olan bəluc separatçıları həyata keçirib. Sünni yaraqlılar İranın hüquq-mühafizə orqanlarına qarşı terror hücumlarının uzun tarixi var. Hüquq-mühafizə orqanlarının təhlükənin lokallaşdırıldığını bildirməsinə baxmayaraq, Tehrana müxalif peyk televiziya kanallarının qeyd etdiyi kimi, silahlı yaraqlılarla təhlükəsizlik qüvvələri arasında toqquşmalar aprelin 4-də də davam edib.

Bu ilin yanvarında Bəluc separatçılarının əvvəlki hücumu İran və onun qonşuları arasında hərbi-diplomatik böhrana səbəb oldu və Tehran Pakistanın yurisdiksiyası altında olan “Ceyş əl-Ədl” mövqelərinə cavab hücumlarına başladı. İslamabad da öz növbəsində oxşar hərbi əməliyyata başlamaq məcburiyyətində qalıb, lakin qonşusunun ərazisində.

Strategiya və Texnologiyaların Təhlili Mərkəzinin baş elmi işçisi Yuri Lyamin NG ilə söhbətində qeyd edib ki, Dəməşqdəki konsulluğa hücumdan sonra İran çətin vəziyyətdədir.

Ekspert bildirib: “İran rəhbərliyi son aylarda İsrail və ABŞ-la açıq müharibəyə cəlb edilməmək üçün öz hərəkətlərini diqqətlə tənzimləyir, lakin İsrailin zərbəsi İranın əleyhdarlarının əvvəllər keçməməyə çalışdığı çox mühüm xətti keçib. Tətildə kimin ölməsinin heç bir əhəmiyyəti yoxdur, baxmayaraq ki, onların ölümü İİKK üçün ciddi itkidir. Burada əsas olan hansı obyektin vurulduğudur”.

NG-nin həmsöhbətinin fikrincə, konsulluq idarəsinin hədəfə alınaraq hərbi atəşə tutulması İranın özünün atəşə tutulmasına bərabərdir.

“Əgər İran diplomatik nümayəndəliklərindən birinə zərbə gözlənilməz ciddi cavabsız qalarsa, hamı bunu zəiflik əlaməti kimi qəbul edəcək, - Lyamin hesab edir. - Bu, bir tərəfdən İsraili, həm də onu deyil, birbaşa İrana qarşı daha aktiv hərəkətlərə təhrik edəcək, digər tərəfdən İranın regional müttəfiqlərinin müqavimətini sarsıda bilər.

Üçüncüsü, vəziyyət öz ölkələrinin gücünə inam böhranına səbəb olur, hətta İran daxilində hakimiyyətin ən sadiq tərəfdarları arasında belə. İranda son nəticədə hansı cavab variantının seçildiyini söyləmək mənim üçün çətindir, lakin yuxarıda göstərilən səbəblərə görə İsrailə və ya onun diplomatik nümayəndəliklərindən birinə qarşı indikativ məhdud cavab zərbəsi variantı çox güman ki, birbaşa İrandan olacaq”.

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}